Giới thứ bốn mươi: ĂN CƠM KHÔNG ĐƯỢC RƠI ĐỔ
Vị tỳ kheo khi thọ thực không được để cơm và thực phẩm rơi rớt, ăn uống phải vén khéo, gọn gàng, không được bừa bãi cơm và thực phẩm tung tóe làm chỗ ăn trông bẩn thỉu và mất vệ sinh.
Khi ăn trái cây hoặc bánh không nên cầm nguyên trái cây hoặc nguyên cái bánh, cùng miếng mứt cắn một phần hoặc một nửa mà ăn, cần phải bẻ hoặc cắt nhỏ cho vừa miệng rồi mới dùng đũa, muỗng múc hoặc gắp mà ăn. Những hành động làm như vậy, tức là tư cách ăn uống của con người vừa giữ gìn vệ sinh và cũng vừa giữ được tư cách ăn uống trang nhã lịch sự. Hầu hết hiện giờ mọi người khi ăn bánh, mứt, trái cây, v.v... đều dùng tay cầm và răng cắn ngang ăn, giống như một con thú vật đang ăn, trông rất thô lỗ và không vệ sinh.
Tất cả các loại bánh và trái cây như: bánh tráng, bánh tét, bánh ít, dưa gang, dưa hấu, cam, quít, bưởi, bôm, lê, chuối, v.v... đều phải bẻ hoặc cắt nhỏ ra, rồi dùng muỗng, nĩa, đũa mới ăn, thì trông rất là lịch sự và thanh nhã của những người có đạo đức.
Tu sĩ, nhất là những vị tỳ kheo Tăng và tỳ kheo Ni thì không được cắn ngang mà ăn. Cần phải giữ hạnh này không được vi phạm. Vì vi phạm oai nghi tế hạnh giới luật này là vị tu sĩ thiếu giáo dục đức hạnh của Đạo Phật, là kẻ phạm giới, là những người không xứng đáng trong Đạo Phật.
Ăn uống phải vén khéo không được để rơi rớt, vì rơi rớt trông nơi chỗ ăn bẩn thỉu giống như chỗ ăn của thú vật. Muốn thoát ra bản chất của loài thú vật thì sự ăn uống phải được vén khéo và vệ sinh, không được ăn uống theo kiểu ăn lấy no.
Đức Phật dạy các vị tỳ kheo Tăng và Ni ăn uống không được rơi rớt, để giữ đức hạnh trang nhã, thanh lịch, xứng đáng trở thành những đệ tử của Đức Phật, những bậc Thánh Tăng và Thánh Ni.
Tỳ kheo Tăng và tỳ kheo Ni là những người quyết tâm đi tìm con đường giải thoát của Đạo Phật, thì không lý nào những đạo đức giải thoát mà Đức Phật đã dạy lại không chấp nhận thực hiện và giữ gìn nghiêm túc để được tâm hồn giải thoát hay sao?
Giới luật của Đức Phật là một đạo đức giải thoát, là một pháp môn tu tạp, trau dồi thân, tâm để làm chủ bốn sự khổ đau của kiếp người, nếu Tăng, Ni không giữ gìn giới luật nghiêm túc và không lấy giới luật tu tập và trau dồi thân tâm thì chẳng bao giờ có giải thoát, dù có ngồi thiền, niệm chú, tụng kinh, niệm Phật đến trăm kiếp cũng không làm chủ sanh, già, bịnh, chết được.