SỰ TU TẬP KHỔ ĐẾ, DIỆT ĐẾ TRONG TỨ NIỆM XỨ
Câu hỏi của Chơn Thành
Hỏi:Kính bạch Thầy! Thế nào là Khổ, Tập, Diệt, Đạo Thánh Đế, tu tập trong Tứ Niệm Xứ, xin Thầy chỉ dạy cho chúng con được rõ từ sanh khởi, xả ly, diệt trừ và an trú.
Đáp:Muốn tu tập Khổ, Tập, Diệt, Đạo Thánh Đế trên Tứ Niệm Xứ thì bắt đầu sanh khởi, xả ly, diệt trừ và an trú tại bốn chỗ: “Thân, thọ, tâm, pháp”:
1/ Thứ nhất chúng ta bắt đầu quan sát và xem xét nơi “Thân”Tứ Niệm Xứ coi có các chướng ngại pháp trên đó hay không? Nếu có (sanh khởi) tức là “Khổ, Tập Thánh Đế” đang tạo tác trên thân khiến cho thân bất an, thì chúng ta nên dùng Định Vô Lậu quét sạch (xả ly) “khổ, tập”trên đó xong rồi thì chúng ta dùng câu pháp hướng tâm để tạo cho tâm có một nội lực sung mãn để Tập Đế không còn tập họp (diệt trừ) trên thân Tứ Niệm Xứ được và cuối cùng thân Tứ Niệm Xứ của chúng ta được an lạc và vô sự “Diệt Đế”(an trú). Đây là sự tu tập Khổ, Tập, DiệtThánh Đếtừ sanh khởi, xả ly, diệt trừ và an trú trên thân Tứ Niệm Xứ.
2/ Thứ hai kế tiếp chúng ta cũng quan sát và xem xét (sanh khởi) “Thọ”Tứ Niệm Xứ của chúng ta và cũng tu tập như thân Tứ Niệm Xứ vậy. Đây là sự tu tập Khổ, Tập, Diệt Thánh Đế từ sanh khởi, xả ly, diệt trừ và an trú.
3/ Thứ ba, sau khi tu tập Thọ Niệm Xứ xong chúng ta tiếp tục quan sát xem xét “Tâm”Tứ Niệm Xứ và cũng tu tập như Thân Niệm Xứ ở trên vậy. Đây là sự tu tập Khổ Tập, Diệt Thánh Đế từ sanh khởi xả ly diệt trừ và an trú.
4/ Thứ tư, sau khi tu tập “Tâm” Niệm Xứ xong chúng ta tiếp tục tu tập “Pháp”Niệm Xứ. Pháp Niệm Xứ chia ra làm hai loại:
1- Pháp Niệm Xứ ngoại.
2- Pháp Niệm Xứ nội.
Pháp Niệm Xứ ngoại gồm có hai phần:
a- Pháp Niệm Xứ ngoại thế gian.
b- Pháp Niệm Xứ ngoại xuất thế gian.
Pháp Niệm Xứ nội gồm có hai phần:
a- Pháp Niệm Xứ nội Thế gian.
b- Pháp Niệm Xứ nội xuất thế gian.
Dù chia chẻ các pháp ra như vậy, nhưng chúng ta phải hiểu các pháp thế gian dù nội hay ngoại đều là ác pháp cả, còn ngược lại pháp xuất thế gian dù nội hay ngoại đều là thiện pháp cả. Vì thế đức Phật dạy: “Ngăn ác diệt ác pháp”đó là pháp thế gian, “sanh thiện tăng trưởng thiện pháp” đó là pháp xuất thế gian.
Sau khi chia ra và phân biệt rõ pháp nội và ngoại, thế gian và xuất thế gian, từ trên pháp chúng ta tu tập như thân Tứ Niệm Xứ vậy. Đây là sự tu tập Khổ, Tập, Diệt Thánh Đế từ sanh khởi, xả ly, diệt trừ và an trú.