Chánh Đạo - Tà Đạo. Kì 03 (12-14)
12. HỘ TRÌ CHÂN LÝ
Lời Phật dạy: “Thưa Tôn giả Gotama, cho đến mức độ nào là hộ trì chân lý? Cho đến mức độ nào chân lý hộ trì? Chúng con xin hỏi Tôn giả Gotama về hộ trì chân lý.”
Kinh Trung Bộ tập II trang 227, kinh Canki
Chú giải: Kính thưa các bạn! Bất cứ một tôn giáo nào, khi các bạn muốn đến với tôn giáo ấy thì lòng tin của các bạn là trước tiên, khi có lòng tin thì các bạn mới siêng năng thực hành giáo pháp của tôn giáo đó.
Thực hành giáo pháp đó gọi là hộ trì chân lý, nhưng khi hộ trì chân lý mà các bạn chưa giác ngộ và chưa chứng đạt chân lý đó thì các bạn không nên vội kết luận một chiều: “Chỉ đây là sự thật, ngoài ra là sai lầm.” Bởi vì các bạn là những người đang tu tập giáo pháp đó chứ chưa phải là người tu chứng đạo. Cho nên đoạn kinh trên đây do một vị Bà La Môn hỏi Phật: “Cho đến mức độ nào người tín đồ hộ trì chân lý hay nói cách khác chân lý được hộ trì.” Ở đây các bạn nên lưu ý: “Cho đến mức độ nào người tín đồ hộ trì chân lý.”
Lời dạy này có nghĩa là các bạn phải hiểu biết về chân lý ở mức độ phải thông suốt như thật. Nếu sự hiểu biết của các bạn chưa thông suốt chân lý như thật mà vội tu tập là các bạn tu tập không đúng pháp, lòng tin của các bạn là tin mù quáng. Tin mù quáng mà các bạn tu tập thì cũng chỉ hoài công vô ích mà thôi.
Khi các bạn đã ngộ được chân lý thì sự tu tập của các bạn là do lòng tin không mù quáng, lòng tin chân thật. Từ lòng tin chân thật mà tu tập, đó là các bạn hộ trì chân lý hay nói cách khác là chân lý được hộ trì. Chân lý còn đang hộ trì thì sự tu hành của các bạn chưa chứng đạt chân lý, chưa chứng đạt chân lý thì các bạn không được quyền kết luận: “Chỉ đây là sự thật, ngoài ra đều sai lầm.”
Câu này dạy rất rõ người tu chưa chứng đạo thì không có quyền nói pháp mình đúng, nói pháp người khác sai. Các bạn có hiểu chưa?
Ví dụ: Đức Phật là người đã tu tập giác ngộ và chứng đạt chân lý, nên Người có quyền kết luận: “Chỉ đây là sự thật, ngoài ra điều là sai lầm.” Thầy Thông Lạc cũng vậy, là người đã làm chủ được sanh, già, bệnh, chết và chứng ngộ được chân lý. Do vậy Thầy có quyền nói:
“Đây là giáo pháp Nguyên Thủy của Phật là đúng, là sự thật. Còn giáo pháp Đại Thừa và Thiền Đông Độ là sai lầm, không đúng chánh pháp, là giáo pháp của ngoại đạo lừa đảo mọi người.”
Chúng ta hãy đọc kỹ đoạn kinh này, Đức Phật đã dạy: “Này Bharadvaja, nếu người nào có lòng tin và nói: “Đây là lòng tin của tôi,” người ấy là người hộ trì chân lý, nhưng người ấy không được kết luận một chiều: “Chỉ đây là sự thật, ngoài ra đều là sai lầm.”
Đoạn kinh trên Đức Phật đã xác định rõ ràng: chỉ mới có lòng tin tu tập giáo pháp thì các bạn không được quyền nói đúng, nói sai giáo pháp của ai cả. Vì nói đúng, nói sai là các bạn sai.
Trên đây là người mới có lòng tin và chưa chắc lòng tin đó đã đúng. Người mới có lòng tin thì sự tu tập chỉ ở giai đoạn hộ trì chân lý bằng lòng tin của mình mà thôi, chưa có sâu xa.
Khi các bạn đến chùa nghe thuyết giảng, các bạn phải suy tư cân nhắc mọi lý lẽ để tìm hiểu chân lý mà các bạn cần phải hiểu. Khi tìm hiểu chân lý ấy có đồng một quan điểm với các bạn không? Nếu thấy chân lý đó đồng một quan điểm với các bạn thì các bạn nói: “Tôi chấp nhận chân lý này, vì nó có đồng một quan điểm với tôi, tôi sẽ hộ trì chân lý này.”
Khi các bạn tìm hiểu và chấp nhận tu theo chân lý này đồng một quan điểm thì các bạn không được kết luận một chiều như trong kinh đã dạy: “chỉ đây là sự thật, ngoài ra là sai lầm.”
Trên đây là giai đoạn hai hộ trì chân lý bằng nghe thuyết giảng, tuỳ văn cùng một quan điểm. Nhưng ở đây chưa phải là giác ngộ chân lý. Những điều chúng tôi chú giải trên đây là Đức Phật đã dạy:
“Này Bharadvaja, nếu có người có lòng tùy hỷ…; nếu có người có lòng tùy căn…; nếu có người có sự cân nhắc…, suy tư các lý do…; nếu có người chấp nhận một quan điểm và nói: “Đây là sự chấp nhận quan điểm của tôi” người ấy hộ trì chân lý nhưng người ấy không đi đến kết luận một chiều: “đây là sự thật, ngoài ra là sai lầm.” Cho đến như vậy này Bharadvaja, là hộ trì chân lý, chúng tôi chủ trương hộ trì chân lý nhưng ở đây chưa phải sự giác ngộ chân lý…”
Tóm lại hộ trì chân lý có 5 điều cần phải thông hiểu:
1. Tín (lòng tin)
2. Tùy hỷ hợp ý
3. Tùy văn (nghe thuyết giảng)
4. Cân nhắc suy tư các lý do.
5. Chấp nhận cùng quan điểm.
Người mới tu tập còn nằm trong năm điều này tức là đang hộ trì chân lý, chứ không phải giác ngộ chân lý mà cũng chưa chứng đạt chân lý.
Chưa chứng đạt chân lý thì không được kết luận vội vàng cho pháp môn của mình đang tu tập là đúng, và các pháp môn khác là sai. Chừng nào chứng đạt được chân lý thì mới cho rằng: “Chỉ có đây là sự thật, ngoài ra là sai lầm.”
Tóm lại lòng tin do giác ngộ chân lý; do tùy hỷ hợp ý; do nghe thuyết giảng đồng quan điểm; do cân nhắc suy tư các lý do; do chấp nhận đồng quan điểm mà hộ trì chân lý thì không được quyền nói: “Chỉ có đây là sự thật, ngoài ra là sai lầm.”
Dù năm điều trên đây là để các bạn có lòng tin mà hộ trì chân lý, nhưng các bạn chưa giác ngộ chân lý nên sự tu tập của các bạn chưa chắc đã đạt được chân lý. Chỉ khi nào các bạn gặp được một bậc thầy tâm đoạn dứt tham, sân, si, bậc thầy ấy khai ngộ cho các bạn thì chừng ấy các bạn mới giác ngộ chân lý. Giác ngộ chân lý các bạn tu tập mới chứng đạt chân lý. Chỉ khi nào chứng đạt được chân lý thì các bạn mới được quyền nói câu trên đây.
13. GIÁC NGỘ CHÂN LÝ
Lời Phật dạy: “Thưa Tôn giả Gotama. Cho đến mức độ nào là giác ngộ chân lý? Chúng con xin hỏi Tôn giả Gotama về giác ngộ chân lý.”
Kinh Trung Bộ tập II kinh Canki trang 728
Chú giải: Gíác ngộ chân lý tức là hiểu rõ chân lý. Vậy chân lý ở đây là gì? Đoạn kinh trên đây do Bà La Môn Bharadvaja hỏi Đức Phật muốn giác ngộ chân lý phải làm sao?
Theo Phật giáo Nguyên Thủy thì chân lý không phải ở đâu xa mà ở tại nơi tâm con người. Nếu một người còn tâm tham, sân, si mà không biết mình còn tâm tham, sân, si là người ấy chưa ngộ chân lý. Người giác ngộ chân lý là người biết rõ tâm có tham biết tâm có tham, tâm có sân biết tâm có sân, tâm có si biết tâm có si. Người biết như vậy là người đã giác ngộ chân lý.
Người giác ngộ chân lý là người ngay trên bốn chỗ thân, thọ, tâm và pháp mà nhiếp phục các ác pháp và ly các dục. Nhờ có ly dục ly ác pháp trên bốn chỗ thân, thọ, tâm và pháp là họ chứng đạt được chân lý.
Người chưa giác ngộ chân lý nên nghe ai nói gì hợp với quan điểm của mình là tin ngay liền. Tin một cách mù quáng, vì thế bỏ hết cả cuộc đời đi theo tôn giáo mà chẳng có lợi ích gì và sự tu hành cũng chẳng đến đâu cả. Các bạn có thấy mọi người tín ngưỡng tôn giáo với lòng tin mù quáng không?
Các thầy Đại Thừa tin mù quáng theo kinh sách Đại Thừa, cả cuộc đời của quý thầy chỉ chạy theo danh và lợi để rồi chết trong đau khổ và bệnh tật, chẳng có nếm được mùi vị giải thoát. Đây, các bạn hãy nghe Đức Phật dạy mà suy ngẫm lại các thầy Đại Thừa:
“Này Bharadvaja, tỳ-kheo sống gần một làng hay một thị trấn. Một gia chủ hay con trai của một gia chủ đi đến vị ấy và tìm hiểu vị ấy trong ba pháp, tức là tham pháp, sân pháp và si pháp. Người này nghĩ rằng: “Không hiểu vị Tôn giả ấy có còn tham ái hay không? Do những tham ái này, tâm vị ấy bị chi phối dầu không biết vẫn nói: “Tôi biết”, dầu không thấy vẫn nói: “Tôi thấy” hay xui khiến người khác có những hành động khiến người ấy không được hạnh phúc, phải đau khổ lâu dài.”
Đoạn kinh này đã xác định rõ ràng. Nếu xét thấy vị tỳ-kheo nào còn bị tham pháp, sân pháp, si pháp thì người ấy chưa chứng đạt chân lý. Người chưa chứng đạt chân lý chỉ là người mới hộ trì chân lý. Người mới hộ trì chân lý mà nói người này sai, người kia đúng là người mù mắt mà nói mầu sắc.
Cho nên vấn đề tu tập theo Phật giáo hành giả phải giác ngộ chân lý. Nhưng giác ngộ chân lý cũng chưa được quyền nói: “Chỉ đây là sự thật, ngoài ra là sai lầm.” Người chưa giác ngộ chân lý giống như các thầy Đại Thừa không biết, không thấy vẫn nói thấy biết để lừa đảo dạy người khác tu tập khiến cho người khác phí công sức, tốn tiền bạc mà chẳng được sự an vui lợi ích gì.
“Do những tham ái này, tâm vị ấy bị chi phối dầu không biết vẫn nói: “Tôi biết”, dầu không thấy vẫn nói: “Tôi thấy” hay xui khiến người khác có những hành động khiến người ấy không được hạnh phúc.”
Bài kinh này dạy rất đúng tâm lý của các thầy Đại Thừa. Phải không các bạn? Tu hành chưa đến đâu, chỉ ở trên kinh sách thuyết giảng chữ nghĩa, tâm còn tham, sân, si mà nói “tôi thấy, tôi biết.”
Thật là lừa đảo người khác, toàn là nói vọng ngữ. Cho nên bảo sao khi các vị chết phải chịu bệnh tật khổ đau vô cùng. Những bài kinh trên đây là Đức Phật cảnh cáo các thầy giảng pháp khi tu hành chưa chứng đạt chân lý mà dạy người khác tu thì chẳng đem lợi ích cho ai cả. Mong các bạn hiểu cho.
14. TÂM CÒN THAM, SÂN, SI
THÌ THUYẾT PHÁP KHÔNG ĐÚNG PHÁP
Lời Phật dạy: “Tôn giả ấy thuyết pháp, pháp ấy thâm sâu khó thấy, khó chứng, tịch tịnh, thù thắng, vượt ngoài luận lý suông, tế nhị, được người trí chấp nhận, pháp ấy không thể do một người có lòng tham, lòng sân, lòng si khéo thuyết giảng được?
Sau khi xem xét vị ấy và thấy vị ấy trong sạch không có những tham, sân, si pháp, người này sinh lòng tin đối với vị ấy. Với lòng tin sanh, người này đến gần, khi đến gần, thân cận giao thiệp, do thân cận giao thiệp, nên lắng nghe, người ấy nghe pháp, liền thọ trì pháp, rồi tìm hiểu ý nghĩa các pháp được thọ trì, trong khi tìm hiểu ý nghĩa các pháp được hoan hỷ chấp nhận.
Khi các pháp được hoan hỷ chấp nhận, ước muốn sinh, khi ước muốn sinh, liền cố gắng, sau khi cố gắng liền cân nhắc, sau khi cân nhắc người ấy tinh cần.
Trong khi tinh cần người ấy tự thân chứng ngộ tối thượng chân lý, và khi thể nhập chân lý ấy với trí tuệ, người ấy thấy. Cho đến mức độ này là sự giác ngộ chân lý, cho đến mức độ này, chân lý được giác ngộ và cho đến mức độ này chúng tôi chủ trương sự giác ngộ chân lý, nhưng như vậy chưa phải là chứng đạt chân lý.”
Kinh Trung Bộ tập II kinh Canki trang 731
Chú giải: Kính thưa các bạn! Khi chúng ta muốn nghe một vị thầy thuyết pháp thì phải tìm hiểu vị thầy đó tâm còn tham, sân, si hay không?
Nếu một vị thầy đó tâm còn tham, sân, si mà thuyết pháp thì phần nhiều họ là những người nhai lại bã mía của người khác, hoặc của người xưa, họ không thể giảng những pháp thâm sâu, khó thấy, khó chứng, tịch tịnh, thù thắng vượt ngoài luận lý suông, tế nhị, thực tế, cụ thể, không trừu tượng, không ảo giác v.v…
Khi xem xét một vị thầy như vậy thì chúng ta không đủ lòng tin với họ, họ chưa đủ trình độ dạy tu tập, chưa xứng đáng làm thầy của chúng ta.
Kính thưa các bạn! Hiện giờ các bạn xét qua các thầy Đại Thừa, các vị thiền sư Đông Độ, các bạn có thấy họ hết tham, sân, si chưa? Chính họ cũng không biết pháp nào tu tập hết tâm tham, sân, si; chính họ cũng không giác ngộ được chân lý ly tham, sân, si; chính họ cũng không nhận ra được chân lý tham, sân, si, thì làm sao họ hộ trì chân lý và biết lấy giáo pháp gì mà hộ trì.
Nếu các bạn bảo rằng: chân lý là Trí Tuệ Bát Nhã, Phật tánh, Chân không, Tánh không, Bản lai diện mục, Cực Lạc Tây phương v.v... thì chúng tôi e rằng đó là chân lý ảo.
Xin thưa cùng các bạn! Các bạn có biết chân lý của đạo Phật là gì không? Các bạn hãy nghiên cứu Tứ Diệu Đế mà xem thì biết ngay liền. Chân lý đầu tiên của đạo Phật các bạn có biết không? Đó là tâm tham, sân, si của các bạn.
Các bạn có biết không? Nếu các bạn biết tâm có tham là biết tâm có tham, tâm không tham là biết tâm không tham đó là các bạn ngộ chân lý. Tâm có tham các bạn không biết tâm có tham là các bạn chưa ngộ chân lý. Ngộ chân lý không phải khó. Phải không các bạn?
Chân lý là một sự thật của con người.
Cho nên tâm tham, sân, si là chân lý không ai có thể phủ nhận được. Ngoài tâm tham, sân, si đi tìm chân lý thì không có các bạn ạ!
Cho nên, một vị thầy tâm còn tham, sân, si mà thuyết giảng dạy đạo cho người khác tu tập thì làm sao người ta tu tập được. Thuyết giảng theo kiểu nghĩa lý suông, không có một chút kinh nghiêm trong tu tập thì làm sao người khác biết đâu mà tu tập cho hết tham sân, si? Bởi vậy trong đoạn kinh này dạy rất rõ ràng:
“Người kia lại xem xét thêm vị ấy về các pháp tham, sân, si. Do những tham, sân, si pháp này, tâm của vị ấy bị chi phối đến nỗi dầu không biết vẫn nói: “Tôi biết,” dầu không thấy vẫn nói: “Tôi thấy,” hay xui khiến người khác có những hành động tu hành, khiến người ấy không được hạnh phúc, phải đau khổ lâu dài.”
Đây các bạn thấy chưa? Một người tâm còn tham, sân, si mà dạy người tu hành thì Đức Phật không chấp nhận, cho đó là những người lừa đảo. Còn xét thấy người ấy tâm hết tham, sân, si mà thuyết giảng thì những bài thuyết giảng của họ thâm sâu, khó thấy, khó chứng, tịch tịnh, thù thắng, vượt ngoài lý luận suông, tế nhị, thực tế, cụ thể, rõ ràng. Khi được nghe người ấy thuyết giảng thì sinh lòng tin pháp, tin một cách tuyệt đối.
Ở đây chúng ta thấy rõ ràng Đức Phật dạy phải tìm một vị thầy tâm không còn tham pháp, sân pháp, si pháp, phải gần gũi vị thầy đó thưa hỏi và thọ trì những pháp mà vị thầy đó đã tu tập tâm không còn tham pháp, sân pháp và si pháp.
Đó là sự giác ngộ chân lý và như vậy là chân lý được giác ngộ. Cho nên ở đây mới giác ngộ đúng chân lý, ngoài tham pháp, sân pháp, si pháp mà giác ngộ chân lý thì không bao giờ có chân lý mà giác ngộ.
Do thấu hiểu bài kinh này nên chúng ta biết rất rõ là kinh sách Đại Thừa không đúng lời Phật dạy, vì chân lý của kinh sách Đại Thừa không phải là chân lý của con người mà là chân lý ảo tưởng.
Chân lý ảo tưởng thì không phải là chân lý. Cho nên kinh sách Đại Thừa không có chân lý. Muốn giác ngộ chân lý không phải khó, vì chân lý không ở đâu xa mà ở ngay trong mỗi người.
Như bài kinh trên đã dạy chỉ cần thân cận với một vị thầy chứng đạt chân lý thì chúng ta sẽ giác ngộ chân lý dễ dàng. Khi giác ngộ được chân lý thì không bao giờ bị ngoại đạo lừa đảo bằng câu: “Chỉ đây là sự thật, ngoài ra là sai lầm.”
Cho nên người giác ngộ chân lý thì không bao giờ còn thối chuyển trên đường tu tập, chỉ còn chứng đạt chân lý nữa mà thôi. Tóm lại muốn giác ngộ chân lý thì chỉ cần thân cận với một vị thầy tâm không còn tham, sân, si. Vị ấy sẽ chỉ dạy cho các bạn giác ngộ chân lý và hướng dẫn cho các bạn biết cách hộ trì và chứng đạt chân lý một cách dễ dàng không có khó khăn, không sợ lạc vào tà pháp.