51 - TRẢ LỜI VỀ BỐN LOẠI ĐỊNH - CHẤN HƯNG PHẬT PHÁP

(00:00) Thầy sẽ đọc cái bức thơ của cô Cảnh gởi Thầy trình bày cái sự tu tập của cổ để xem coi có đúng hay là không, cái chỗ nào đúng thì Thầy cho đúng mà chỗ nào sai Thầy cho sai để biết mà sửa lại.

Đó, thì trước khi đọc Thầy nhắc lại: Cái cuộc sống của chúng ta với cái sự tu tập nó phải phù hợp, mà nếu nó không phù hợp thì chúng ta cũng khó tu lắm.

Cũng như bây giờ, quý thầy sống thì thấy - hiện giờ các con thấy quý thầy đâu có làm cái gì đâu? Ở đây không có cày ruộng, không có cuốc đất gì toàn bộ, mà đúng giờ thì ra có cơm hết, ai nấu cơm đâu không biết, đúng rõ ràng là như cái thời Đức Phật đi xin rồi.

Nhưng mà các con thấy quý thầy có ngậm cái miệng của mình không? Khoái lắm mà, ăn cũng sung sướng, có người nấu mà, tới giờ là no rồi mà, đâu cần gì phải không? Do đó bây giờ cứ rủ nhau mà nói chuyện, ông này gặp ông kia nói chuyện cho đã, thì như vậy có tu được không?

Bởi vì vậy cho nên khi mà vắng Thầy rồi, lúc bấy giờ mà ngồi một mình mới nhớ: Hồi đó Thầy dạy bảo độc cư, không chịu độc cư, có cơm ăn sẵn quá, có người nấu cơm sẵn quá, bỏ trong miệng sẵn quá, chỉ cần có cái nuốt không mà còn muốn làm biếng không chịu nuốt nữa!

Rõ ràng là quý thầy bây giờ cơm bỏ trong miệng rồi mà không chịu nuốt, có không? Chịu nuốt mà sao lại còn nói chuyện? Nói chuyện đó là không chịu nuốt cơm. Mà không chịu nuốt cơm là chắc chắn là mấy ổng muốn tiêu rồi.

Nghĩa là cái người bệnh mà không ăn cơm được thì cái người đó sắp chết rồi, còn ăn được chút ít thì chắc chắn là còn cứu được. Còn quý thầy hiện giờ Thầy thấy là - hầu hết có một số quý thầy kể như là cơm đút trong miệng họ không chịu nuốt, chắc chắn là họ sắp tiêu rồi.

Tại sao Thầy biết họ sắp tiêu? Nghĩa là họ có tu theo Thầy bây giờ tới móc cái mũi của họ như là con cá tràu móc đi nữa thì nó cũng chưa thành nữa. Tại vì thích nói chuyện là không thành thôi. Đó, đó là cái hẳn nhiên.

Cho nên ở đây các con đừng có tưởng rằng mình đi khất thực rồi mình ăn rồi mình thành Phật được đâu, nhưng mà nó phải phù hợp như thế nào, sống đúng như thế nào đúng pháp, như thế nào thì nó mới có thể giải thoát được. Khó lắm chớ không phải dễ.

(02:11) “Kính bạch Thầy!

Con xin trình bày về bốn loại định mà con đang tu tập. Định nào con tu đúng, định nào con tu chưa đúng, xin Thầy từ bi chỉ dạy cho con tu cho đúng để không phí bỏ thời gian!

Trước con kính trình về Định Vô Lậu: Đầu vô ngồi kiết già,con quan sát cái sắc thân vô thường này do đất, nước, gió, lửa hợp thành, con phân tích ra đất cũng vô thường, nước cũng vô thường, gió cũng vô thường, lửa cũng vô thường, bốn đại hợp thành sắc thân vô thường, thì thọ cũng từ nơi sắc thân vô thường mà có, thì thọ không thể thường được mà là pháp hoại diệt vô thường.”

Ở đây thì theo Thầy thấy, về cái Định Vô Lậu mà con đã quán cái định như vậy thì phải cố gắng quán hơn nữa.

Vì ở đây là cái sắc thân của chúng ta là bốn đại, đất, nước, gió, lửa, thì con quán tạm như vậy cũng đủ, nhưng mà phải còn quán sâu, quán hơn nữa để mà thấy rõ bốn đại này như thế nào, hòa hợp như thế nào, kết hợp như thế nào, câu hữu lại như thế nào.

Thí dụ như đất, nước, đất nó câu hữu với nước, nước nó câu hữu với hỏa đại, hỏa đại nó câu hữu với phong đại như thế nào mà nó trở thành cái thân của chúng ta. Rồi nó tan hoại như thế nào, nó không câu hữu với nhau thì nó tan hoại như thế nào. Thì do đó chúng ta suy tư, tìm hiểu, thì cái mà suy tư, tìm hiểu đó gọi là tri kiến giải thoát.

Đó, đó là cái phần đó để cho chúng ta thâm sâu hơn về cái sắc thân.

Rồi bây giờ tới cái thọ. Bởi vì ở trong thân của chúng ta, thân Ngũ Uẩn thì nó có sắc, thọ, tưởng, hành, thức, thì bây giờ cái sắc nó câu hữu với cái thọ, nó kết hợp lại, cho nên chúng ta có cái thân này, ai đánh chúng ta nghe đau, thì cái đau đó mà cảm biết cái đau đó là cái thọ.

Vậy thì khi mà không có ai đánh thì cái sắc chúng ta không có cái thọ, mà khi có đánh hay có con kiến, hay có con vật gì cắn mà chúng ta đau thì đó là có cái thọ. Vậy thì cái thọ nó kết với cái sắc thân của chúng ta cho nên gọi là Sắc Thọ.

Mà bây giờ chúng ta biết được cái đau, cái nhức đó, cho nên cái sắc, thọ, thức nó kết hợp ba cái lại, cho nên gọi là Sắc Thọ Thức. Các con hiểu không?

(04:35) Ở đây có một cái dịp mà Thầy dạy để cho các con lấy cái thọ, rồi biết cái thọ nó câu hữu với cái sắc, nó câu hữu với cái thức, nó câu hữu với cái hành, nó câu hữu với cái tưởng, nó làm ra như thế nào cho chúng ta thấy cái tâm của chúng ta nó luôn luôn nó dao động, nó không có được yên ổn, nó không được giải thoát. Do đó chúng ta rất sợ hãi trước cái thọ.

Những cái buổi mà thuyết giảng như vậy đó, để giúp cho các con đứng trước cái đau đớn của cái thân, cho đến khi mà cái thân mạng, cái sinh mạng của các con chịu đựng cái thọ đau khổ đến tận cùng mà các con vẫn giữ cái tâm bất động, làm cho các cái câu hữu của sắc, thọ, tưởng, hành, thức này nó không làm cho các con dao động được, thì cái thọ đó nó sẽ không tác động được, thì tất cả đều trở thành mát lạnh của sự giải thoát tâm hồn của các con.

Đây tiếp tục. Như vậy là con còn phải quán xét hơn nữa, còn phải tu tập hơn nữa nó mới được.

“Từ cái sắc đến cái thọ cho tới cái thức, con đều quan sát như vậy. Quan sát đến đâu thì thức theo dõi đến đó. Con cũng quan sát từ tóc đến mắt, tai, mũi, lưỡi, cổ họng, tim, gan, bao tử, thận, mật, ruột già, ruột non đều quan sát như trên, đều là vô thường, các pháp hoại diệt, cho đến tham, sân, si cũng từ nơi sắc thân vô thường mà có…​”

Ở đây về cái sự quán này, thì con hơi có cái sự lộn xộn. Nghĩa là bây giờ các con phải quán như thế nào để đúng? Bây giờ mình quán từ cái tóc, cái mũi, mắt, tai, mũi, miệng, thân, ý của mình từ trên xuống tới chân, từ chân trở lên trên, tức là mình quán nó bất tịnh hay hoặc là mình quán nó vô thường, mình phân biệt cho nó rõ ràng.

(06:35) Nếu là mình quán nó vô thường, thì tức là mình quán - bây giờ như tóc của mình, mình phải quán từng phần. Tóc bây giờ còn nhỏ thì tóc nó đen, nó vô thường bây giờ nó bạc, đó là nó vô thường, nó thay đổi. Phải không? Hồi nhỏ thì tóc nó dài, nó rậm, bây giờ nó thưa, cái đầu gần sói hết, tóc rụng gần hết. Cho nên đó là nó vô thường.

Mình quán vô thường từng phần. Con nói nó vô thường mà con không có nói ra được cái vô thường của nó, cái thay đổi của nó thì nó không có thấu rõ được cái vô thường.

Nói con mắt của mình là vô thường thì con phải quán nó: Trước là con mắt hồi còn nhỏ thì sáng suốt, nó không có mờ, bây giờ thì con mắt nó mờ. Hồi nhỏ thì nó đen bóng mà bây giờ thì nó trắng bạc, nó vàng đi, nó không còn. Đó do cái sự trắng bạc, vàng đi, đó là cái vô thường của nó. Nếu mà con…​

Tu sinh: (Không nghe rõ)

Trưởng lão: À không phải. Thầy muốn nói đây để cho con quán từng phần: Từ cái tóc như thế nào là vô thường? Từ cái mũi, cái tai, cái lưỡi của mình vô thường như thế nào? Rồi cái cổ, cái họng như thế nào là vô thường? Từ tim, gan, phèo, phổi, mật, ruột già, ruột non, như thế nào là vô thường? Do đó con phải quán, như vậy tức là đặt ra cái niệm rồi con phải suy xét nó, con sẽ tìm thấy vô thường.

Còn nếu mà con quán nó là bất tịnh, thì nó hôi nó thúi như thế nào, thế nào, thì nó lại cái phần khác nữa rồi.

Cho nên ở đâu nó ra cái phần nấy cho nó rõ ràng. Ở đây Thầy chỉ hướng dẫn thêm để cho thấy các pháp mà nó là vô thường thì phải thấy cho rõ cái sự vô thường của nó. Chớ mình dùng cái chữ vô thường mà mình không thấy từ cái tóc nó bạc, từ cái tóc nó đen nhánh mà cho đến nó bạc, thì như vậy là mình chỉ nói vô thường là cái vay mượn mà mình không thấy thật sự vô thường của nó, sự thay đổi của nó.

“…​Chỉ vì vô minh mà cảm nhận lấy sự thương ghét, hơn thua, ham muốn”,

Ở đây con nói luôn cả tham, sân, si. Cho nên ở đây không phải. Về cái phần tham, sân, si thì nó không phải là cái xác thân của con mà nó là các pháp. Muốn được như vậy thì tức là phải quán cái phần tâm của mình tham, sân, si, mạn, nghi, tức là Ngũ Triền Cái.

“…​Chỉ vì vô minh mà cảm nhận lấy sự thương ghét…​”

Ở đây con nói thuộc về cái tâm. Mình quán cái thân thì mình quán cho rõ. Cho nên phân biệt nó rõ cái phần nào cho nó rõ ra phần nấy. Nó quán về tâm là tâm mà quán về thân là thân - quán về sắc thân của mình, rồi quán về tâm tức là quán về thọ, quán về tưởng, quán về hành, quán về thức, cái phần nào con sẽ quán. Con quán như vậy về cái Định Vô Lậu thì cái phần nào nó ra cái phần nấy để chúng ta phá sạch cái lậu hoặc của nó. Nhớ kỹ phải không, cho rõ ràng.

(09:21) “…​nhưng cuối cùng là ảo giác giả tạo. Con đặt niệm trước mặt là thọ vô thường, con gọi sáu căn bám vào niệm thọ vô thường trước mắt, đừng để thất niệm.”

Ở đây thì theo Thầy thấy con gọi sáu cái căn bám chặt vào một cái tụ điểm để cho nó nằm yên ở trên cái tụ điểm đó mà nó không hướng ra sáu trần, nó không dính mắc sáu trần.

Còn bây giờ con quán sáu căn này như là mắt, tai, mũi, miệng hồi nãy đó, là con thấy cái sự thay đổi vô thường của nó. Như mắt hồi nhỏ thì xanh, lớn lên thì vàng, bạc, mờ, không thấy rõ nữa, thì đó là vô thường của nó.

Còn về cái phần mà con nói ở đây là bảo cho nó bám chặt vào cái niệm thọ. Nếu nó bám chặt vào niệm thọ sao được?

Bởi vì luôn luôn, thí dụ như cái ý thức mà nó bám vào cái thọ, thì cái thọ là cái thân của con, cái chỗ nào đau nhức nó mới sanh ra cái thọ nó câu hữu với cái sắc, nó làm cho con khổ sở như cái đầu nhức, thì bây giờ con biểu nó bám vào cái đầu để biết nó nhức thì nó nhức chết còn gì!

Cho nên cái này không có được, mà bảo sáu căn phải bám vào một cái tụ điểm, đừng có bám vào cái chỗ đau nhức của cái sắc thân của con, ngay chỗ đó nó sẽ không còn đau nữa, thì như vậy đó là con sẽ phá đi cái thọ của con, nó không còn làm cho con đau đớn trước cái thọ.

Và cái niệm đó luôn luôn - sáu cái thức của con, sáu cái căn của con nó nằm chặt ở trên chỗ cái niệm, nó làm cho cái tâm con không có duyên qua cái thọ, nó không còn làm cho con khổ nữa.

“Con quan sát từng phần, con ngồi một giờ tu Định Vô Lậu, trong đầu óc không có một niệm gì xen vào, rất sáng suốt.”

Không phải, cái chỗ này con lộn. Khi mà con tu cái Định Vô Lậu thì luôn luôn có một cái tri kiến giải thoát, hoàn toàn nó theo những cái niệm mà của con đã đặt trước mắt nó, nó thấy từ cái niệm này đến cái niệm kia nó vô thường như thế nào của cái thân của con. Thì như vậy trong cái đầu óc của con không thể nào mà không có niệm mà nó phải có một cái sự suy tư đó, nó có cái dòng tư tưởng liên tục, chớ không thể nào mà con như thế này:

“Con quan sát từng phần, con ngồi một giờ tu Định Vô Lậu, trong đầu óc không có một niệm gì xem vô…​”

Không được! Có nghĩa là bây giờ đó, ở đây con nói không có cái niệm khác xen vô, bởi vì khi mà con dùng cái trí tuệ con quan sát thì cái niệm đó là cái động của tâm con rồi, chớ không phải ở trong cái đầu óc của con là cái tĩnh, con hiểu không? Bây giờ cái tĩnh nó trống rỗng, nó không có cái niệm, cho nên vì vậy nó không có xen vô.

Ở đây đọc thì người ta hiểu rằng trong cái đầu của con lúc bấy giờ, con đang quan sát cái thân của con là vô thường, thì tức là cái dòng tư tưởng, cái tri kiến giải thoát của con nó thuộc một cái dòng nó đi theo các pháp vô thường, phải không, cho nên cái niệm khác không thể xen vô được, không có niệm gì xen vô được, thì nó đúng. Nhưng mà đây nó một cái dòng của tư tưởng thì có cái niệm nào khác hơn là cái niệm này? Đó là cái thứ nhất, cái sai thứ nhất của con.

(12:33) Nếu mà cái đầu óc của con bây giờ nó hoàn toàn nó không có niệm thì bây giờ nói nó không có niệm xen vô thì mới được, đó thì nó đúng.

Còn cái:

“…​ rất sáng suốt và tỉnh thức…​”

Nó bây giờ nó đi theo một cái dòng tư tưởng của nó để quán sát cái thân của nó là vô thường, thì nó đi theo cái dòng của nó, không có còn một cái niệm gì mà làm cho nó quên cái đó được. Đó là cái phép quán, cái thiền quán, nó làm cho con phá đi cái thân vô thường mà không dính mắc, chớ không phải…​

Con khéo lầm ở chỗ này. Là vì cái đầu óc nó rỗng rang, nó không có một cái niệm gì xen vô. Mà đây nó đang có cái niệm, cho nên làm sao có cái niệm xen vô được. Phải phân biệt cái chỗ này.

Tu sinh: (Không nghe rõ)

Trưởng lão: Không phải, con phải phân biệt như thế này. Khi mà có một cái niệm, mà cái niệm của mình đưa ra một cái dòng tư tưởng niệm thì không có cái niệm nào xen vô được, phải không? Cho nên nó không niệm.

Còn bây giờ trong cái đầu óc của chúng ta ngồi đây mà giữ cái tâm nó không có một cái niệm nào hết, hoàn toàn nó thanh thản, hoàn toàn nó không có niệm, vì đây là nó ở trong nhất niệm, hay hoặc là ở trong một cái tâm thanh tịnh không có niệm, nó vô niệm. Thì bây giờ cái niệm gì không xen vô? Thì chúng ta biết là chúng ta đang ở trong một cái nhất niệm thanh tịnh của tâm, cho nên không có cái niệm nào xen vô, mà cái niệm nào xen vô đó gọi là cái vọng tưởng.

Còn bây giờ trong tâm của chúng ta đang có một cái niệm, chớ không phải là cái tâm…​ Nó niệm từ cái tóc, tai, mắt, mũi, miệng nó, nó suy tư ra, cho nên lúc bấy giờ không thể nào mà có một cái niệm khác xen vô, nghĩa là không có làm sao - bởi vì đó là cái niệm rồi, mà cái niệm khác không thể được, không có cái niệm nữa.

Còn cái này nó vô niệm, cho nên vì vậy mà cái niệm khác dễ xen vô. Con phân biệt rõ phải không? Cái niệm - bây giờ nó đang có cái niệm thì nó sẽ không có cái niệm thứ hai nữa được.

Cũng như đức Phật ví dụ: Một bậc A La Hán chỉ ra đời - chỉ có một bậc A La Hán, không thể đồng thời có hai bậc A La Hán được. Thì chúng ta nói rằng trong đầu chúng ta có một cái niệm thì không thể có một cái niệm khác được. Trừ ra trong đầu chúng ta không có niệm thì nó mới có xen vô cái niệm khác. Hiểu vậy chưa?

Còn bây giờ nó có niệm thì không thể nào có cái niệm khác được. Vì trong đầu chúng ta luôn luôn lúc nào nó có cái niệm, mà cái niệm đó là chúng ta điều khiển, chủ động cái niệm đó nó khởi ra, chớ không phải để cho nó tự động nó khởi ra.

Vì nó tự động khởi ra đó là cái niệm vọng tưởng, còn bây giờ mình điều khiển cái niệm đó, vì vậy cái niệm đó gọi là thiền quán hay hoặc là Định Niệm Vô Lậu. Chúng ta dùng cái niệm để quan sát, để thấu suốt cái lý lậu hoặc để mà chúng ta dẹp cái lậu hoặc đi, đó là cái niệm. Cho nên khi đã có cái niệm thì không còn cái niệm thứ hai được nữa. Các con hiểu không?

(15:20) Cho nên trong đầu óc của chúng ta, khi nào mà nó không có niệm thì mới gọi là có cái niệm khác xen vô, hay hoặc là không có niệm khác xen vô. Còn bây giờ nó đã có niệm thì không thể nào có cái niệm thứ hai nữa, cho nên không thể nào nói có cái niệm thứ hai mà xen vô được.

“…​thì tự thấy được toàn thân là vô thường:”

Đó là cái niệm quán xét vô thường, cho nên mới thấy nó toàn là vô thường.

“Từ dòng máu lưu thông toàn cơ thể đều là vô thường, nó hằng sanh diệt, hằng diễn biến, hằng thay đổi không ngưng nghỉ, thấy từ cọng tóc, từ lỗ chân lông, từ các tế bào, thớ thịt đều sanh diệt vô thường.”

Nhưng ở đây con dùng một cái số từ để chỉ cho sự vô thường chớ chưa phải chỉ cái hành tướng, cái trạng thái vô thường của các pháp của thân con, cho nên con chỉ suông suông, cũng như một cái người mà thuyết cái lý mà không có cái hình tướng để thấy sự vô thường.

Thầy muốn nói, mình muốn nói lên cái danh từ đó để chỉ thấy sự vô thường cho nó rõ ràng. Thì bây giờ cái dòng máu ở trong thân của chúng ta vô thường: Lúc thì đỏ, lúc thì đen, đó là sự thay đổi vô thường, lúc thì nhiều, lúc thì ít, đó là sự vô thường, cho nên khi mà nó nhiều thì nó lại căng đầu chúng ta lên, khi mà nó ít nó làm chúng ta giảm xuống như thế này thế khác, thì đó gọi là vô thường.

Còn nói về cái sự vô thường của cái tóc của chúng ta thì đen, trắng, đó là cái sự vô thường, những cái hình ảnh mà cái trạng thái nó thay đổi.

Còn con nói cái danh từ không, nó là vô thường thế này thế khác mà không diễn tả được cái trạng thái vô thường, cho nên nó không thấm được cái lý. Con hiểu chưa?

Cho nên, không phải…​ Thầy muốn nói đây, thà là con nói ít, bây giờ con chỉ quan sát cái tóc con vô thường, thì con nhớ hồi nhỏ tóc mình dài và đen mượt, rất là đẹp, còn bây giờ già rồi, bạc trắng rồi, mà thưa, mà rụng, đây là tóc vô thường. Bấy nhiêu đủ để thấy chúng ta nó vô thường, mà nó rõ nét, phải không?

Còn bây giờ mình nói vô thường mà mình không diễn tả được cái sự trạng thái vô thường của nó thì mình không thấm sâu được cái vô thường đó, cho nên mình nói suông, rồi đây rồi nó sẽ không thấy vô thường. Phải không các con?

Dùng cái danh từ nói vô thường thì cũng như Thầy nói bây giờ thân của tôi là vô thường, khổ, không, vô ngã, tui nói danh từ như vậy nhưng mà tôi chưa biết nó vô thường như thế nào.

Nhưng mà tui nói cái thân tui vô thường, tui nhớ lại hồi nhỏ tôi, lúc mà 20, 25 tuổi thì sức tui khỏe, tui có thể làm nó không biết mệt, thuyết giảng nó không mệt. Còn bây giờ tôi đã 60 tuổi, gần 70 tuổi, nói trong một cái thời pháp như thế này, tui thở hết muốn ra hơi, do đó tui thấy cái thân tui nó kém rồi, cho nên tui biết nó là vô thường.

Hồi nhỏ thì mặt tui nó thẳng, nó không có da nhăn, nó không có cái xấu xí, những cái trên mặt của tôi, còn bây giờ thì già, da nhăn rồi răng rụng thế này kia, đó là cái sự vô thường của thân tôi.

(18:34) Con hiểu chỗ đó. Quán vô thường là phải quán như vậy để cho mình thấy sự thật vô thường để cuối cùng mình mới không có chấp cái thân của mình là cái ngã của mình nữa. Mình thấy nó là vật vô thường, nó làm cho mình rất khổ.

Và mỗi lần vô thường vậy nó xảy ra như thế nào? Từ nhỏ, từ cái sức khỏe tui dần dần mất đi, nó trải qua bao nhiêu lần bệnh đau, mỗi lần bệnh đau vậy nó làm cho thân của chúng tui kém cái sức khỏe xuống dần dần, dần dần, cho đến bây giờ nhiều lần đau, mà cho đến bây giờ tui thấy sức khỏe tui gần như là kiệt quệ, làm cái gì nặng tui thở quá nhiều. Đó là sự vô thường của thân tôi.

Đó con thấy không? Mình cũng quán vô thường mà quán đúng cách thì nó thấm được cái lý, mà thấm được cái lý cho nên mình không chấp cái thân mình là ngã nữa, mình không chấp cái thân là của mình nữa.

Đó, ở đây là có những cái phần mà có thể rằng con phải thấu suốt, để không khéo mình dùng một cái danh từ, mình chỉ nó vô thường nói cái này kia để mình nhai đi nhai lại vô thường mà trở thành mình không thấy được cái tướng vô thường của nó. Đó.

“Thấy đúng như thật là vô thường, cho nên cái đau nhức khó chịu biến mất, xả ra có sự an lạc.”

Đó, bây giờ con ngồi thiền thì con thấy đau, xả ra thì an lạc, thì con quán cái thọ vô thường, con đặt cái niệm thọ.

Cho nên dưới đây con nói chung chung là từ sắc, thọ, tưởng, hành, thức, con gộp chung ở chỗ này con nói chung, chớ lẽ ra mà con viết cái bài này con phải nói: Bây giờ con quán cái sắc, thì từ cái sắc đó con phải quán từ tóc, tai, mũi, miệng…​

Cũng như cái bài kệ của cái vị ni mà người ta quán tóc của mình, rồi tới cái mặt, cái mũi của mình, lần lượt người ta quán như vậy đó, để mà thấy được cái tướng vô thường của nó đó. Đó thì Thầy có nêu lên những cái gương hạnh của những người mà tu cái Định Vô Lậu đó, quán vô thường.

“Thấy đúng như thật là vô thường, cho nên cái đau nhức khó chịu biến mất, xả ra có sự an lạc. Thưa Thầy, nhận thấy như vậy có phải là tri kiến giải thoát hay không?”

Chưa đúng đâu. Tri kiến giải thoát nó lột sạch ra tất cả những cái gì mà gọi là vô thường, nó thấu suốt rất là thấu suốt, cho nên từ đó nó nhìn cái thân của nó nó ghê gớm lắm, nó hễ nhìn bất tịnh là nó ghê gớm vô cùng, mà nhìn tất cả những sự thay đổi của cái thân, nó thấy được cái đường đi nước bước của nhân quả chi phối từng phút giây, nó rất rõ ràng.

Vì lúc bấy giờ, cái người mà quán được cái Vô Lậu, thấy được cái thân vô thường thì người ta thấy được cái đường đi của nhân quả, thấy rất rõ ràng. Do vì cái sự quán xét mà thấu suốt như vậy nó làm cho trí tuệ giải thoát của chúng ta…​

Còn ở đây con quán như vậy chỉ là một cái số từ để mà nói lên cái sự vô thường của nó, nhưng mà sự thật không thấy cái hình ảnh vô thường.

Đó Thầy muốn nhắc ở đây là nhắc chung cho các con, lấy cái bài của cô Minh Cảnh để làm chung cái bài học cho các con để tu cái Định Vô Lậu, làm chúng ta diệt sạch cái lậu hoặc của chúng ta.

(21:26) “Con vẫn tiếp tục tu Định Vô Lậu cho đến khi chứng đạt được tâm bất động mới thôi hay sao? Cúi mong Thầy chỉ dạy thêm và tiếp tục?”

Bây giờ con tu cái Định Vô Lậu này, con thấy là nó đã vô lậu thì như thế nào? Tức là ly dục, ly bất thiện pháp. Con thấy tới bữa ăn con không thích ăn đâu, con không thèm cái món ăn nào nữa hết, con thấy là con ly được cái tâm ham muốn ăn rồi.

Con thấy mọi vật xung quanh con, thậm chí những cái lời dạy trong băng của Thầy con cũng không ham thích nữa, con chỉ còn biết tu, biết giải thoát mà thôi, hiểu được cái gì làm cái nấy chớ không muốn nghe nữa. Bởi vì nghe nhiều khi nó còn gợi cho chúng ta những cái lời ham thích ở đó, nó còn chưa có ly được dục đâu.

Cho nên ở đây Thầy nói là một lẽ, lời Thầy dạy thì các con đúng cái pháp, nhưng khi cái người mà tu cái Định Vô Lậu rồi, họ không còn thích nghe gì hết.

Họ chỉ muốn âm thầm sống trong trầm lặng để giải thoát tâm hồn của họ, chớ họ không bao giờ mà có thể còn thích nghe băng, nghe này nghe kia, hoặc là còn thích pháp này pháp kia nữa. Họ biết cái gì tu được, cái gì không tu được là họ nỗ lực cái đó họ tu chớ họ không thích nữa. Hoàn toàn họ buông xuống hết, họ không còn một vật gì, hoàn toàn chỉ còn hai bàn tay trắng mà thôi.

Đó thì như vậy là cái Định Vô Lậu đã sạch, mà cái Định Vô Lậu giúp để chúng ta ly dục, ly ác pháp để chúng ta nhập được Sơ Thiền. Đó, cái Định Vô Lậu tu để chúng ta nhập được Sơ Thiền, và từ cái chỗ Sơ Thiền đó mà chúng ta tiến vào để chúng ta nương vào hơi thở để chúng ta đi tới cái chỗ mà chúng ta nhập Tứ Thiền, làm chủ được cái sự sống chết của chúng ta. Đó như vậy là mới xong.

Còn bây giờ chúng ta còn thấy dính mắc một chút nào đó, tối mà chúng ta nằm ngủ chúng ta còn thấy chưa tỉnh thức thì tức là vô lậu chúng ta chưa hết.

Tại sao vậy? Tại vì nằm ngủ, cái thân ngủ mà cái tâm chúng ta luôn luôn biết hơi thở tức là tỉnh thức trong hơi thở. Vì vậy cái người tu thiền theo đạo Phật mà tâm ly dục ly ác pháp rồi thì họ rất tỉnh thức. Họ rất tỉnh thức thì họ không ham ngủ. Họ không ham ngủ thì không bao giờ có chiêm bao, mà không bao giờ mệt nhọc. Còn bây giờ chúng ta không ngủ một đêm là chúng ta đã mệt nhọc, đã muốn bệnh rồi, thì như vậy là chúng ta chưa tỉnh thức.

Do tu cái Định Vô Lậu này thì nó chứng minh cho cái sự đạt thành, mà hết tu cái vô lậu thì lúc bấy giờ chúng ta hoàn toàn là phải ly dục ly ác pháp, hoàn toàn là phải không có mộng mị, chiêm bao, phải thức tỉnh suốt trong đêm trong ngày, ngủ mà như không ngủ. Đó như vậy là cái Định Vô Lậu chúng ta đã đạt được.

“Con tu Định Vô Lậu trước để quét sạch cái đau nhức, khó chịu, rồi sau đó con mới tu Định Niệm Hơi Thở có chất lượng.”

(24:04) Đúng vậy, cái Định Vô Lậu nó vừa phá cái thọ, nó quét sạch cái thọ, làm cho cái tâm của con trước cái thọ đau khổ mà nó không dao động. Không có nghĩa là cái Định Vô Lậu nó làm cho con hết đau khổ, nó vẫn đau khổ, nhưng tâm của con không dao động trước cái đau khổ của cái thọ. Con hiểu chưa?

Không phải cái Định Vô Lậu nó làm cho con như một liều thuốc tê mà chấm dứt cái sự đau khổ, nó không phải làm cho con hết đau khổ. Nó có đau khổ nhưng vì tâm của con vô lậu, cho nên trước cái thọ đau khổ đó con không có dao động tâm con, con không sợ hãi, mặc nó đau là nó đau, kệ nó, con chỉ biết giữ cái tâm con nằm chặt ở trên một cái tụ điểm, nằm chặt ở trên một cái đối tượng của sáu cái thức mà thôi. Đó là nó đau là mặc đau.

“Rồi sau đó con mới tu Định Niệm Hơi Thở. Tu Định Niệm Hơi Thở, mới đầu vô con tu hơi thở bình thường khoảng 5 phút, bắt đầu hướng tâm thở hơi thở chậm nhẹ, sáu căn bám nhẹ vào tụ điểm, và từ từ vận dụng hơi thở chậm nhẹ hơn nữa, có hơi thở nhẹ và chậm như không thấy hơi thở mà vẫn vận dụng sáu căn bám chặt tụ điểm.

Tai con còn nghe âm thanh quá rõ, cho nên con gọi nhĩ thức câu hữu với thân thức bám chặt tụ điểm, thì bắt đầu nhĩ thức mới bám vào tụ điểm.

Thưa Thầy hiện giờ con nên phá âm thanh trước rồi mới tịnh chỉ hơi thở sau, hay là hướng tâm tác ý đồng một lượt mà phá âm thanh và tịnh chỉ hơi thở?”

Không phải. Bây giờ con không nên phá hơi thở mà nương hơi thở, nằm ở trên hơi thở chậm và nhẹ rồi bắt đầu mới phá âm thanh trên hơi thở đó, rồi sau đó mới tịnh chỉ hơi thở để mà phá thọ. Nghĩa là phá thọ sau khi phá âm thanh.

Đó thì nương vào cái hơi thở để mà tịnh chỉ hơi thở cho ngưng nghỉ để nhập Tứ Thiền thì đó là phá thọ.

Còn bây giờ nằm ở trên cái hơi thở, thở biết hơi thở ra, hơi thở vô, nhưng luôn luôn lúc nào cũng kêu gọi cái nhĩ thức phải tập trung, phải nằm chặt ở trên tụ điểm, và luôn luôn lúc nào cũng không được nghe âm thanh bên ngoài. Phải nghe cái hơi thở, phải nghe cái tụ điểm, không được nghe ra ngoài. Thì dùng cái pháp hướng mà nhắc như vậy thì cái nhĩ thức nó mới bám chặt trên cái tụ điểm, nó mới không nghe ra ngoài, từ đó con mới phá được âm thanh.

Còn không khéo thì con cứ nghe âm thanh, mà âm thanh thì nó dễ lôi cuốn cái thọ, nó câu hữu với cái thọ, nó làm cho cái thọ tác động cái thân, làm cho cái thân bị thọ. Mà cái thân bị thọ rồi thì cái thân nó tác động cái ý thức. Và cái ý thức nó bị chao động, cái tâm của con nó chao động theo cái thọ, cho nên ngồi đau quá, chịu không nổi, phải xả ra, phải lôi chân xuống, thì cái đó nó sẽ làm cho con mất cái định đi.

Cho nên, muốn được cái định là phải phá âm thanh trước. Âm thanh nó không câu hữu với cái thọ, cái thọ nó không câu hữu với cái thức, cái thức nó không câu hữu với cái tâm, thì cái tâm con nó bất động, nó yên lặng ở trong cái trạng thái định. Nhớ chưa? Từ bắt đầu tu như thế nào, mà tập luyện như thế nào để phá âm thanh trước.

(27:21) “Tu định Chánh Niệm Tỉnh Giác, con tu trong mọi hành động, và lúc nào cũng kèm theo tâm Từ, Bi, Hỷ, Xả và hướng tâm gọi ý thức hãy sống trong hiện tại, Chánh Niệm Tỉnh Giác, khi ăn uống, nói, nín đại tiểu tiện, luôn luôn phải tỉnh giác”.

Tỉnh giác ở đây thì các con sẽ nghe lại lời dạy trong băng của Thầy thì mới thấu rõ cái Chánh Niệm Tỉnh Giác.

Chánh Niệm Tỉnh Giác nó có nhiều cách thức tu, mà nó phải lợi dụng ở trong cái hành động đi kinh hành như thế nào, lợi dụng trong cái hành động làm hằng ngày chúng ta mà tu cái Chánh Niệm Tỉnh Giác, thì tất cả mọi hành động hằng ngày chúng ta đều phải tu cái Chánh Niệm Tỉnh Giác.

Nhưng mà tu Chánh Niệm Tỉnh Giác phải tu nhiều, tu nhiều hơn, và lúc nào chúng ta cũng thực hiện tu cái Chánh Niệm Tỉnh Giác để cho cái sức tỉnh, cho đến khi mà chúng ta phải tu cái thức tỉnh của chúng ta ở trên cái hơi thở để chúng ta ngủ mà không ngủ.

Cái đó là cái cuối cùng mà các con phải tu tập để chúng ta phá 18 cái loại tưởng, và đồng thời chúng ta phá cái mộng tưởng, không còn chiêm bao nữa.

“…​luôn luôn tỉnh giác. Dưới đây con xin Thầy chỉ dạy cho con cách thức tu Định Sáng Suốt cho đúng!”

Định Sáng Suốt có nghĩa là khi chúng ta thực hiện cái Định Vô Lậu mà xong, ngồi lại thì cái tâm nó sáng suốt, cho nên chúng ta giữ cái tâm thanh thản, cái tâm yên lặng, cái tâm vô sự, tức là cái pháp môn thư giãn làm cho thân tâm chúng ta trở về trạng thái an ổn nhất không có mệt nhọc, không đau khổ. Chớ không phải ngồi mà tập trung trong cái sáng suốt, trong cái vô sự, trong cái thanh thản thì nó sai.

Cái người mà tu Định Sáng Suốt - định thanh thản này là cái người thư giãn cả thân tâm chúng ta cho nó trở về trạng thái an ổn, nó không bị mệt nhọc, không bị rối loạn. Vì như vậy không phải là Định Sáng Suốt này là cái định mà tập trung làm cho nó mệt thêm, thì không phải là sáng suốt nữa.

“Muốn tu tập buổi khuya, ngồi ghế bình thường mà tỉnh táo không bị buồn ngủ, xin Thầy chỉ dạy cho con biết tu đúng cả 4 loại định, không chênh lệch?”

Bốn loại định đó, thì cái định Chánh Niệm Tỉnh Giác Định phải tu nhiều, cái Định Vô Lậu thì phải tu ít hơn cái định Chánh Niệm Tỉnh Giác. Định Hơi Thở, định Hiện Tại An Lạc Trú thì tu rất ít, một đêm một ngày vạy tu có một lần hoặc hai lần thôi, còn hoàn toàn tất cả những loại định kia phải tu nhiều.

Và đồng thời trong mỗi loại định, như định Hiện Tại An Lạc Trú nè, định Chánh Niệm Tỉnh Giác nè, Định Vô Lậu nè, mỗi cái loại định như vậy đó, sau khi tu rồi thì chúng ta nên thư giãn cái thân tâm chúng ta bằng cái Định Sáng Suốt.

Nghĩa là cái Định Sáng Suốt xen kẽ vào để thư giãn nó, thì làm cho thân tâm chúng ta trở về cái sự an ổn và bình thường, phục hồi lại cái mệt nhọc của chúng ta, thì chúng ta tiếp tục tu các định khác rất dễ dàng và sáng suốt hơn.

Cho nên nó có cái tên là Định Sáng Suốt là làm cho chúng ta khỏe khoắn ở trong người trở lại mà tu tập cái khác, coi như là sau một cái thời gian làm việc mệt thì chúng ta được nghỉ ngơi đó. Cái Định Sáng Suốt có nghĩa là cái định để nghỉ ngơi chớ không có gì hết.

(30:28) “Thưa Thầy, từ ngày Thầy dạy giáo án đến giờ, tâm con xả sạch, tâm con an ổn, ngày một bữa không còn thấy đói gì cả, không bao giờ nghĩ đến chuyện ăn uống hay thèm khát gì hết, cứ đến giờ là đi ăn. Thân thanh tịnh, tâm dục tự nó mất tiêu không bao giờ hay.

Con thương mà chẳng ghét ai cả, thích thú sống độc cư, sống trầm lặng, không nghĩ đến làm việc gì hết, nhưng bổn phận phải làm. Không muốn đến chỗ đông người ồn ào, bất đắc dĩ ra nghe băng và ra ăn cơm. Thường hướng tâm ám thị phải sống trong thiện pháp, ít ngủ, ngủ ít khi có chiêm bao. Hằng ngày con sống như vậy, có phải là Sơ Thiền không?”

Không phải đâu. Tất cả những cái này không phải là Sơ Thiền, mà là cái cuộc sống của con, nhiều khi mình cứ nghĩ tưởng là mình sống như vậy là đúng, nhưng sự thật sai. Cái hoàn cảnh hiện giờ, cái trí tuệ của người tu rất sáng suốt, người ta nhận được cái hoàn cảnh của chúng ta, không phải sống như vậy đúng.

Bởi vì các con tưởng là mình sống như vậy là mình giải thoát, nhưng mình nhìn xung quanh mọi người, họ đang khổ sở với mình, mà mình cứ thun thút ở trong thất, mình tưởng vậy là sống đúng.

Phải chi trong cái thời Đức Phật, người ta đi xin ăn, người nào cũng xin ăn, thì ông Phật cũng xin ăn mà các vị Tỳ Kheo khác cũng đi xin ăn, thì mình sống luôn luôn ở trong cái độc cư, ở trong thất mình tu như vậy là đúng…​ (Mất đoạn)

(32:04) Vừa rồi thì Thầy có trả lời cho bên nữ, cô Minh Cảnh có hỏi về cái vấn đề tu tập, nhưng Thầy thấy rằng hầu như đó cũng là cái sai, cái sai đây cũng là cái sai chung cho tất cả chúng chớ không phải riêng cho một người.

Cho nên cái sai này nó…​ Hầu như người ta trạch cái pháp ra, cái câu ra dùng làm pháp hướng, mà cái pháp hướng nó khác và cái pháp quán nó khác, hai cái pháp này nó khác.

Khi chúng ta quán mà chúng ta lại quán chung chung, nó không có đúng cái tính cách của một cái sự quán xét, nó không thành một cái hiện trạng của một cái sự quán, mà nó trở thành một cái danh từ suông. Hầu hết là những người tu hành trong cái thời đại này thì đứng ở trên chữ nghĩa mà nói suông mà thôi.

Thí dụ như chúng ta nói cái thân này là vô thường, khổ, vô ngã, thì người ta nói suông cái danh từ như vậy chớ người ta đâu có thấy được cái trạng thái vô thường, khổ, vô ngã như thế nào? Cho nên muốn thấy được cái trạng thái vô thường, khổ, vô ngã đó thì chúng ta phải có sự quán xét và suy tư, cho nên gọi là quán pháp.

Còn đằng này thì quán chung chung như làm biếng, không có chịu suy tư, sợ động não nó mỏi mệt, cho nên cứ vay mượn đờm dãi của người khác mà nhai đi nhai lại gọi là quán vô thường, khổ, vô ngã, thì Thầy thấy cái chuyện quán nó - bây giờ suốt ngàn năm đi nữa quý vị tu cái Định Vô Lậu nó cũng không hết lậu hoặc đâu.

Do cái chỗ sai đó mà Thầy quá mất cái thì giờ rất nhiều cho cái giáo án này. Vì sự thật ra đó, cái tu hành chúng ta phải hiểu khi nào mà chúng ta phải quán, khi nào chúng ta phải hướng.

Khi nào mà nó đã quán xong rồi, chúng ta thấu triệt rồi thì chúng ta mới dùng pháp hướng để đoạn dứt, chặt đứt nó đi, lìa bỏ nó đi, từ giã nó đi. Thì cái pháp hướng là cái pháp để đoạn dứt, cái pháp hướng là cái pháp ra lệnh để cho tâm chúng ta nó không còn bám dính cái đó nữa.

(34:00) Còn cái pháp quán là cái pháp phải thông suốt, phải thông hiểu. Cho nên Phật nói đầu tiên cái người vào đạo Phật những gì chưa thông hiểu phải thông hiểu. Mà bây giờ mình nghe cái danh từ suông, mình chưa có rõ được cái trạng thái.

Cũng như bây giờ nói hôn trầm, thùy miên, thì ai nói danh từ đó cũng được, nhưng mà không có biết hôn trầm thùy miên nó ra sao. Cái trạng thái hôn trầm, thùy miên đó nó làm cho cơ thể chúng ta mỏi mệt, lười biếng, dã dợt, nó làm cho chúng ta bần thần, không có tỉnh táo, thì cái đó mới gọi là hôn trầm, thùy miên. Còn bây giờ chúng ta nói hôn trầm, thùy miên suông không thì không hiểu gì hết, cái người khác người ta không hiểu gì hết.

Mình muốn nói được cái đó thì mình phải diễn tả ra được, phải suy tư ra được, phải quán xét ra được, phải có cái trạng thái hôn trầm, thùy miên mới biết. Còn nếu mà không có thông rõ như vậy thì chúng ta tu hoài nó cũng vô ích.

Bởi vì tu nó khó, khó là cái chỗ thông hiểu, phải thông hiểu. Cho nên cái vấn đề quan trọng của đạo Phật, thì như quý thầy cũng đã thấy rằng cái vấn đề nó rất rõ là phải thông hiểu, mà không thông hiểu thì không có làm sao mà tu được hết.

Mà cứ vay mượn cái đờm dãi, nước miếng của người ta mà nhai đi nhai lại hoài thì nó không có ích lợi gì, mà mình phải thông hiểu, mình quán tức là làm cho cái tri kiến của mình nó thông suốt. Rồi cái tri kiến của mình tự nó phóng ra những cái sự hiểu biết đó, nó làm cho mình thấu rõ được cái pháp đó nó như thế nào đúng mà như thế nào sai.

Đó là những điều kiện mà Thầy dạy hôm nay. Đâu có phải trong một cái Định Vô Lậu mà quý thầy đã sai thì cái Định Hiện Tại An Lạc Trú về hơi thở thì quý thầy còn sai biết là bao nhiêu sai nữa! Cho nên Thầy nhắc nhở. Rồi cái Định Sáng Suốt Thầy nghe quý thầy cũng chẳng trình bày cho Thầy cái đúng, cái sai trong sự tu hành, mà nhìn vào cái sống của quý thầy thì biết rằng quý thầy tu chẳng tới đâu hết.

Tại sao vậy? Tại vì trong ba tháng này, xét ra cái người nào tu được, tu không Thầy đã biết. Mà người nào tu không được - mà tu như thế nào không được, tu như thế nào là được Thầy đều biết.

Tại sao vậy? Tại nhìn thấy qua cái sự sống trầm lặng của người đó, biết được người đó sẽ tu được. Mà thấy người mà sống phóng dật, tâm chạy theo luận bàn cái này, nói chuyện kia thì những người đó không thể tu được hết.

Nhìn lại thì ở đây chúng ta thấy được mấy người mà sống trầm lặng? Đã là đi tu rồi thì chúng ta phải quyết tâm, phải giữ gìn không cho phóng dật. Rồi đây thì quý thầy sẽ thấy rằng tâm Phật không phóng dật, tâm ta niệm Phật cũng không phóng dật, thì phóng dật là một cái pháp rất ác, rất độc, nó nối tiếp sự sanh tử luân hồi chúng ta mãi mãi là do cái tâm phóng dật.

Mà muốn cho nó đừng phóng dật thì chúng ta phải làm sao? Đó là một cái điều kiện rất khó. Cho nên ở đây chúng ta nhìn lại chúng, nhìn lại một số quý thầy thì chúng ta thấy cái người mà không phóng dật là được mấy người?

Đó, mà sống trầm lặng, sống độc cư, sống cô đơn, sống một mình người đó mới không phóng dật. Bởi vì cái tướng không phóng dật thì cái tâm lần lượt nó sẽ nguội lạnh và nó sẽ không phóng dật. Mà cái tướng mà không giữ được thì cái tâm không thể nào mà giữ được nó đâu.

Mới đầu chúng ta giữ được cái thân của chúng ta không phóng dật, sau lần lần cái tâm nó theo đó nó không phóng dật. Còn nếu cái thân mà chúng ta không giữ nó được thì nó phóng ra, nó chạy tứ tung binh tàng, thì cái tâm chúng ta - ngồi lại cái tâm chúng ta nó còn nhiều hơn nữa, hết chuyện này tới chuyện khác, nó như một cái chợ ở trong đó lận.

(37:32) Đó thì hôm nay thì Thầy nói như vậy, để rồi chúng ta tiếp tục học cái Tứ Bất Hoại Tịnh.

Mới bắt đầu vào học Tứ Bất Hoại Tịnh mà chúng ta đã thấy cái thời gian quá dài, là vì gần hai ngày học rồi mà chưa hết một cái pháp này. Rồi quý thầy còn biết bao nhiêu học cái thứ khác nữa chớ đâu phải ít, đâu có đơn giản. Cho nên ở đây có một số quý thầy cũng xin Thầy để tóm lược lại những cái điều quan trọng để cho quý thầy nắm cho vững những cái điều quan trọng đó để mà tu tập.

Đây Thầy xin đọc một cái bức thơ gởi cho Thầy, có một vị thầy gởi cho Thầy bức thơ:

“Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật.

Kính bạch Thầy!

Hôm nay, chúng con trong đại chúng xin cung kính, thành tâm có lời thỉnh nguyện.

Kính thưa Thầy!

Thời gian còn quá ngắn, giáo án còn dài, sức khỏe của Thầy lại kém, chúng con cầu mong ngưỡng vọng Thầy từ bi hoan hỷ dành thời gian còn lại giảng cho chúng con về phần căn bản then chốt, cốt lõi của Tứ Thiền và Tam Minh để chúng con nắm được phần quan trọng này. Sau khi qua hạ, vì chúng con không còn đầy đủ duyên lành, may mắn để tiếp tục theo Thầy để tu học, để lấy đó làm phương châm trên bước đường tu đạo, để cầu thoát ly sanh tử sau này. Cúi xin Thầy từ bi hoan hỷ chấp nhận hứa khả cho chúng con.

(39:15) Đồng thời Thầy hoan hỷ cho chúng con được nghe những lời thỉnh nguyện của Thầy với Hòa thượng Trúc Lâm mà không được Hòa thượng chấp nhận trợ duyên cộng tác với Thầy để mở cửa xiển dương con đường thiền giải thoát cho con người ở trong hiện tại mà Thầy đã khổ công nhập thất tu hành suốt 10 năm không nói một lời, sống trong cô đơn, trầm lặng, đã khám phá, thực hiện thành công, kết quả chiến thắng giành lại quyền sanh tử sống chết của kiếp con người mà hiện nay trên thế giới này chưa có ai làm được.

Hôm nay chúng con đầy đủ duyên lành từ ngoài Bắc và ở trong Nam tụ hội về đây cũng là phúc duyên lành của chúng con vun bồi từ quá khứ, cho nên hôm nay chúng con được nghe lần đầu cũng như lần cuối những lời quý báu này, lợi ích cho chúng con nói riêng, nói chung cho tất cả người sau. Đó là những lời tha thiết, chân thành của chúng con, cúi mong Thầy từ bi, hoan hỷ chấp nhận cho chúng con.

Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật.

Sẵn dịp Thầy cho chúng con được nghe dự thảo của Thầy thành lập trung tâm khu an dưỡng ở Phước Hải. Có lý do gì khó khăn hay không mà Thầy lại không tiến hành mà lại bỏ dở? Đó là những gì mà chúng con muốn biết.

Những việc làm của Thầy tốt đạo, đẹp đời, là phương châm của Phật giáo hiện nay cũng là nhân duyên chấn hưng Phật giáo, lợi ích cho chúng sanh, nhân loại.

Với hoài bão và tâm nguyện của Thầy từ khi ra thất luôn luôn tâm nguyện canh cánh nỗi lòng và sự tồn vong của Phật giáo của hiện tại và tương lai, cho đến hôm nay mà hoài bão của Thầy vẫn chưa thực hiện được, mà hôm nay Thầy lại ra đi ẩn bóng để lại cho chúng con một nỗi niềm thương nhớ một bậc thầy khả kính làm gương hạnh cho chúng con trên bước đường tu học.”

(42:04) Qua hai cái bức thơ thỉnh cầu, thì thứ nhất là về cái phần giảng về cái Bốn Thiền và cái Tam Minh.

Sự thật ra thì cái căn bản nhất của cái Bốn Thiền đó là cái sống, là tu tập cái Định Vô Lậu. Để làm gì? Để cho cái tâm nó nó ly dục, ly ác pháp, đó là cái căn bản nhất, chớ không phải là cái hơi thở để mà chúng ta vào thiền định đâu.

Khi cái tâm chúng ta thanh tịnh được rồi thì cái thời gian mà tu tập cái Định Vô Lậu chúng ta thường dùng cái pháp hướng. Nếu không có pháp hướng thì chúng ta khó mà đoạn dứt những cái tâm ham muốn của chúng ta, những cái - các cái duyên bên ngoài nó dễ lôi cuốn chúng ta.

Chẳng hạn như cái tâm phóng dật, đó là một. Nếu hằng ngày không rèn luyện cái pháp hướng mà diệt cái tâm phóng dật, thì như vậy - thì chúng ta đã thấy được cái pháp Tứ Bất Hoại Tịnh mà nếu chúng ta không tu tập thì chúng ta không thấy được cái tâm phóng dật là cái tâm rất là khó và vi tế, rất là vi tế.

Chúng ta nghĩ rằng mình không có ham muốn như cái người thế gian, tức là không phóng dật. Nhưng ở trong tâm chúng ta thật sự là cái gốc phóng dật vẫn còn, là chúng ta biết rằng có chớ không phải không. Tại vì chúng ta xả chưa hết mà, mà chưa hết thì tức là còn phóng.

Dù là một cái bát đi, một vị sư đó có ba y một bát thôi, dù cái bát mà chưa có bỏ được, còn tiếc nó, nghe một vị khác gõ cái bát sợ bể, thì ngay đó là cái tâm còn phóng dật, chưa phải hết. Nó khó như vậy.

Cho nên khi bắt đầu mà chúng ta tu Tứ Bất Hoại Tịnh, cái điều kiện tiên quyết đầu tiên là chúng ta tu tập như thế nào để chúng ta có một cái niềm tin đối với Phật. Cho nên Tứ Bất Hoại Tịnh nó giúp cho chúng ta có một cái niềm tin đó.

Đó là những cái cơ bản của thiền định. Chớ không phải thiền định của đạo Phật bằng cách ngay đó mà dạy cho quý thầy bằng cách này bằng cách kia là thiền định đâu, nó không phải đâu.

Nếu mà sự thật ra đây Thầy giảng cái bài về Bốn Thiền rất là rõ ràng, cụ thể. Nhưng mà cái căn bản nó không có ngay từ cái lúc đầu thì Bốn Thiền và những cái danh từ mà diễn tả cách thức nương hơi thở thế này thế khác, thì quý thầy không làm sao quý thầy bước vào được hết.

Biết nó như vậy nhưng mà cái tâm của mình còn phóng dật, chưa ly dục, chưa ly ác pháp thì chắc chắn là không bao giờ mà có thể đi vào được bốn cái định này.

Rồi quý thầy thấy khi mà xin yêu cầu Thầy dạy Tam Minh, nếu muốn dạy Tam Minh không phải đơn giản như chúng ta nhập Tứ Thiền rồi từ đó chúng ta Tam Minh đâu, mà Thầy còn phải dạy Tứ Như Ý Túc.

Bởi vì khi mà nhập Tứ Thiền mà muốn hướng dẫn tâm đến Tam Minh thì nó phải có Đại Thần Lực, mà có Đại Thần Lực thì chúng ta mới có đủ cái sức của nó mà điều khiển, ra lệnh mà điều khiển, chớ nó không còn có cái sự vận dụng của một cái người đang vận dụng cơ bắp nữa, mà chỉ còn có cái ra lệnh mà thôi.

(45:13) Mà như vậy là thần lực chớ không thể nào là cái cái sức lực của chúng ta nữa, mà đây gọi là thần lực, cái lực vô hình, gọi là thần lực. Mà cái thần lực này nó do cái pháp hướng mà ngay từ lúc đầu chúng ta ly dục ly ác pháp được, tu cái Định Vô Lậu chúng ta đã rèn luyện nó hết sức ở trong cái pháp Định Vô Lậu này, chớ không phải là khi mà vào hơi thở rồi chúng ta luyện tập nó thì chẳng nhằm nhò gì, chẳng kết quả gì hết.

Đó là những cái mà rất cơ bản. Nếu mà ngay từ Tứ Thiền mà dạy hướng Tam Minh thì chắc chắn là quý thầy sẽ không bao giờ mà có thể hướng đến Tam Minh, vì con đường này Thầy đã đi qua Thầy biết rất rõ.

Tại sao vậy? Tại vì khi mà chúng ta nhập được Tứ Thiền rồi thì cái đầu tiên của chúng ta mà biết được, làm chủ được đó là cái chúng ta ra lệnh là hơi thở ngưng nghỉ, các hành trong thân chúng ta ngưng. Chúng ta thấy nó có một cái thần lực như vậy đó là chúng ta biết.

Thì bắt đầu bây giờ chúng ta như thế nào? Nếu mà hơi thở ngưng như vậy tức là chúng ta đã nhập định, mà đã nhập định thì như vậy gọi là Định Như Ý Túc, quý thầy thấy chưa?

Nó trong Tứ Như Ý Túc, thì cái Định Như Ý Túc, tức là bây giờ chúng ta thực hiện cái muốn của chúng ta hiện giờ muốn như thế nào? Muốn mình phải nhập định, muốn cho hơi thở ngưng, muốn cho nhập được Tứ Thiền, thì cái muốn đó nó phải thực hiện qua cái thần lực của nó. Nó bảo hơi thở ngưng thì nó ngưng, nó bảo các hành về hơi thở phải ngưng thì các hành ở trong thân của chúng ta về hơi thở ngưng. Đó là cái mà gọi là Định Như Ý Túc.

Và bây giờ nó thường hay bị bung ra và bị âm thanh tác động và bị thọ, chúng ta bảo âm thanh hoàn toàn không được tác động vào tâm của chúng ta, vào cái định này nữa, thì từ đó âm thanh không tác động được nữa, thì như vậy gọi là Định Như Ý Túc, an trú như cái ý của mình ở trong đó gọi là Định Như Ý Túc.

Và khi mà Định Như Ý Túc được như vậy thì chúng ta có cái sự siêng năng, rất là siêng năng, mà siêng năng như ý túc, chúng ta muốn nhập bao lâu cũng được hết, nó không có làm chúng ta lười biếng, cho nên gọi là Tinh Tấn Như Ý Túc.

Đó quý thầy thấy, khi mà đến chỗ này rồi chúng ta phải thực hiện Tứ Như Ý Túc trước đã, rồi sau đó chúng ta mới thực hiện. Mà muốn được vậy thì chúng ta phải lần lượt từ cái chỗ nào? Bắt đầu bây giờ, đây là cái Định Như Ý Túc rồi, thì bắt đầu bây giờ mình muốn kéo dài cái thời gian nhập định này thì nó là Tinh Tấn Như Ý Túc.

Quý thầy phải hiểu. Ở đây Thầy giảng đơn sơ, chớ còn sự thật ra mà để dạy cho nó thì cách thức thì chúng ta phải như thế nào để tập luyện khi mà ở trong cái trạng thái của định đó. Mà bây giờ chúng ta chưa biết nó như thế nào thì Thầy nói cũng chẳng qua là lý thuyết suông mà chơi, chớ nó cũng không có cái nghĩa lý gì.

Nhưng mà vì cái giáo án thì phải nói cho hết, chớ sự thật ra nói để mà nói, chớ cái người mà tu tới đây - khi mà tâm chúng ta chưa có tu cái Định Vô Lậu mà chúng ta thực hiện nó thì chẳng bao giờ mà chúng ta nếm được cái mùi vị của Bốn Thiền.

(48:02) Nó không phải khó, nhưng mà nó khó là từ khi chúng ta bước vào đầu mà giới luật không nghiêm chỉnh, đời sống không độc cư, không trầm lặng thì chắc chắn là chúng ta chẳng nếm được cái mùi vị này.

Mười năm trong thất Thầy chẳng hề có một lời nói, không phải là sống độc cư trầm lặng một mình sao? Ai dám làm điều này không? Chắc chắn khó có người làm được điều này lắm. Nhưng mà Thầy đã làm được điều này, vì vậy mà Thầy thấy rất là rõ ràng và cụ thể.

Đâu phải trong một năm, hai năm mà có thể nó mười năm, hai chục năm nếu mà chưa thành tựu vẫn phải sống độc cư suốt đời chúng ta nữa, chớ chưa nói rằng trong mười năm. Mà đây mười năm là thành tựu thì Thầy mới ra thất, còn cỡ mà nó chưa thành tựu thì chắc chắn còn kéo dài năm năm nữa hay là mười năm nữa không chừng!

Vậy mà nguyện trọn đời là khi nào mà thành đạo á thì mới ra khỏi thất, mà không đạt được cái sự làm chủ sanh tử thì Thầy không ra khỏi thất. Chừng nào mà Thầy ra lệnh rằng cái hơi thở ngưng và các hành ngưng thì chừng đó là Thầy mới ra khỏi thất, chớ bây giờ mà chưa làm chủ được cái này thì không ra khỏi thất.

Nhưng mà khi đã làm chủ được, có thần lực như vậy rồi thì không lý nào mà Thầy không đi đến những cái điều quan trọng trong Tứ Như Ý Túc.

Bây giờ thí dụ như Thầy đang ngồi đây, Thầy bảo nè, không lẽ bây giờ Thầy nhập vào cái định đó, Thầy bảo cái đồng hồ này phải một cái nữa cho Thầy, ngay đó Thầy ra lệnh thì nó có một cái nữa nó nằm một bên đó, hai cái hoàn toàn, hai cái rõ ràng, ai lấy xài cũng được hết, trừ ra Thầy bảo hai cái này trở lại một thì nó trở lại một. Thì như vậy gọi là Dục Như Ý Túc - muốn cái gì được cái nấy. Phải không?

Như bây giờ, Thầy nói tấm gạch tàu này là một miếng vàng, thì nó bắt đầu nó là một cục vàng hẳn hòi đàng hoàng. Bây giờ đem ra chợ, đem tới đâu thợ kim hoàn nào đục ra cũng làm đồ trang sức y như là vàng như vậy. Nhưng mà Thầy bảo cái cục vàng đó phải hồi lại là cục gạch tàu thì nó trở lại cục gạch tàu. Cái lệnh của Thầy ra làm sao thì nó y như vậy gọi là Dục Như Ý Túc. Các thầy thấy chưa?

Rồi bây giờ đó, khi mà Dục Như Ý Túc được rồi thì phải Tuệ Như Ý Túc - cái trí tuệ của Thầy muốn như thế nào thì nó phải theo như thế nấy. Cho nên từng đó, từ cái chỗ mà Tuệ Như Ý Túc Thầy đã phát hiện được rồi thì bắt đầu Thầy mới nói: “Bây giờ phải thực hiện Túc Mạng Minh!” Minh là cái trí tuệ của mình mà, cho nên bảo nó một cái là ngay đó là chúng ta biết được nhiều đời, nhiều kiếp liền tức khắc. Quý thầy thấy rất rõ không?

Cho nên ở đây chúng ta phải thực hiện Tứ Như Ý Túc. Xong bốn cái Như Ý Túc…​ (Mất tiếng) như vậy tức là chúng ta đã biết rằng Tuệ Như Ý Túc. Bởi vì có bốn cái Như Ý Túc thì như thế nào? Dục Như Ý Túc là đầu tiên, rồi Định Như Ý Túc, rồi Tinh Tấn Như Ý Túc, rồi mới Tuệ Như Ý Túc, thì bốn cái này đều là phải được giảng rất là kỹ.

Khi mà chúng ta nhập Tứ Thiền rồi thì cái đầu tiên của chúng ta là như thế nào? Chẳng hạn bây giờ mình bảo hơi thở mình ngưng, nhưng nó ngưng có một chút à, nó không có chịu ngưng lâu đâu, thì như vậy là nó chỉ có thần lực có một chút xíu à. Thời gian này chúng ta phải tu như thế nào để cho nó ngưng một ngày, hai ngày cho đến bảy ngày, rồi đến cái thời gian dài ra, đâu có phải chuyện dễ!

Cái lực của chúng ta mới tu tập - cái thần lực chúng ta tu tập nó mới thì còn nhỏ, nó đâu bằng cái người mà tu 10 năm. Còn nếu mà chúng ta tu 20 năm, cái thần lực của chúng ta còn dữ tợn hơn nữa, bởi vì hằng ngày chúng ta hằng trui rèn luyện mình trên cái pháp hướng thì cái thần lực càng ngày nó càng vĩ đại lên.

(51:27) Chớ không phải là như mấy ông thầy ngồi tu mà tập trung cái tâm tư tưởng ở trên cái đầu của chúng ta để làm cho nó quay cuồng ở trên đó, nó rối loạn thần kinh, nó tiêu luôn chớ không có gì.

Ở đây chúng ta đâu có tập trung gì đâu, chúng ta đâu có đụng tới cái thân của chúng ta mà nhăn mặt, hay hoặc là cắn chặt răng, hay hoặc là gồng mình lên để mà gom tâm mình bằng cách này bằng cách kia, cho nên nó đâu có rối loạn cơ thể chúng ta đâu.

Chúng ta chỉ nhẹ nhàng - khi mà chúng ta tu cái Định Vô Lậu chúng ta chỉ nhẹ nhàng, thí dụ như bây giờ: “Cái tâm phóng dật là một cái pháp ác, làm cho thân tâm chúng ta luôn luôn tái sanh luân hồi, sanh tử, đau khổ. Vậy thì cái tâm phóng dật này phải lìa đi, không được ở đây nữa!”

Mình thường mình nhắc như vậy thôi, chớ mình đâu có bảo nó làm sao được, mình đâu có lôi nó được. Nhưng mình sống ở trong cái hạnh độc cư thì tức là mình ly nó rồi, tức là mình lìa nó rồi. Nhờ cái thân mình chịu khép mình ở trong cái khuôn khổ độc cư, trầm lặng thì nó đã ly nó, cho nên mình nhờ đó mà mình không phóng dật. Đó là…​

Nhưng mà cái tâm của chúng ta nó vẫn còn phóng dật chớ chưa hết, cho nên chúng ta hằng ngày phải nhắc: “Cái tâm phóng dật phải dứt đi, không có được…​ Vì phóng dật là đau khổ, nối tiếp cho ngọn đuốc sanh tử luân hồi, làm cho đời người tiếp tiếp nối nhau mà khổ ở trên sáu nẻo luân hồi!”

Cho nên mình thường nhắc nó. Cứ nhắc đi nhắc lại, đuổi nó đi hoài, đuổi riết nó thì nó - mình sống đúng hạnh, mình đuổi riết thì nó phải hết trong tâm.

Còn mình sống mình tiếp giao với dục lạc, mình phóng tâm mình chạy theo nào là rượu chè, hút thuốc, nào là xem video, tivi rồi xem hát, ca hát, rồi nhảy nhót, nhảy đầm, dancer gì đủ loại, thì thử hỏi cái cách thức đó làm sao mà chúng ta bảo cái tâm phóng dật đừng có phóng dật không?

Hằng ngày chúng ta muốn ăn cái này, muốn ăn cái kia, muốn ngủ hồi nào ngủ, muốn thức hồi nào thức, thì bảo đừng phóng dật thì nó làm sao nó không phóng dật? Mình đã sống phóng dật mà mình biểu nó đừng phóng dật làm sao?

Còn mình sống mình khép mình ở trong cái khuôn khổ không phóng dật, và đồng thời mình nhắc cái tâm của mình riết nó sẽ hết phóng dật. Quý thầy có nghĩ điều đó không? Nếu quý thầy nghĩ điều đó là cái sống của quý thầy phải đi trước, đó là cái cơ bản để chúng ta thực hiện thiền định.

Cho nên cái giáo án thì lần lượt Thầy sẽ dạy hết, mà dạy hết là một cái điều cũng rất nguy hiểm cho người sau. Tại sao vậy? Tại vì nó có sẵn hết, người ta chỉ lợi dụng nó mà để bán Pháp, bán Phật mà sống, chớ không phải để thực hiện sự giải thoát. Họ hiểu biết rồi, họ biết cách hành trì rồi họ ra họ nói dóc, chớ sự thật ra họ chạy theo dục lạc, họ chạy theo danh lợi, họ lấy cái hiểu biết đó họ nói như họ Thánh vậy đó.

(54:01) Như từ lâu tới giờ quý thầy thấy trong kinh sách không có nói những cái hành trì, những cái pháp hành. Phật có nói những cái danh từ rất là cô đọng lại, chúng ta rất khó hiểu, như Phật nói Như Lý Tác Ý hay hướng tâm. Nhưng bây giờ Thầy triển khai ra những cái pháp này, nó trở thành những cái trạch pháp.

Như Phật dạy là Trạch Pháp Giác Chi nè, rồi Niệm Giác Chi nè, Khinh An Giác Chi nè, Thầy triển khai ra những cái này, nó trở thành cái pháp tu, trở thành cái pháp hành của chúng ta rất rõ. Và từ đó nếu cái người mà quyết tâm tu thì chắc chắn là phải được, còn cái người mà quyết mượn nó để buôn Phật bán pháp thì chắc chắn cái số này rất lớn chớ không phải ít.

Đó, người ta cứ ngỡ rằng mình hiểu như vậy là mình giải thoát, nhưng sự thật ra họ chưa làm chủ, họ chưa làm cái gì được hết, nhưng mà họ mượn cái chỗ mà Thầy nói đây, họ sẽ nói ra tùm lum đủ thứ hết.

Nhưng cuối cùng thì cuộc đời họ cũng chỉ trôi lăn ở trong lục đạo, chỉ gạt được cái người mà chưa có nghe được cái giáo án này, chớ còn những người mà được nghe rồi, được hiểu rồi thì: “Ông cũng nói ở trong cái này thôi chớ ông đâu có nói kinh nghiệm gì khác của ông đâu!”

Nhưng trên bước đường tu tập chúng ta nó có nhiều cái kinh nghiệm của chúng ta lắm, nó không phải ở chỗ Thầy nói. Thầy nói đây là một cái phần rút tỉa từ những ưu khuyết điểm của quý thầy, rồi đến những cái ưu trong cái sự tu tập của Thầy nó so sánh, để rồi mới lấy ra những cái pháp hành cụ thể, để giúp cho quý thầy sau này.

Rồi quý thầy sẽ tu, quý thầy có những cái kinh nghiệm của quý thầy nữa. Nhưng kinh nghiệm đó nó không xa lìa cái cốt lõi của Phật pháp, nó không trật.

Cho nên ở đây thì Thầy nhắc lại cho quý thầy thấy con đường mà chúng ta còn đang học và còn đang hiểu, con đường cho đúng đạo Phật cái đã. Mà muốn học hiểu đúng đạo Phật thì chúng ta phải đi từng bước, chớ không thể nào mà đùng cái là chúng ta…​

Quý thầy thì muốn hiểu bây giờ phải nhập từ Sơ Thiền phải như thế nào, trạng thái…​ lần lượt quý thầy sẽ được nghe Thầy diễn tả tất cả những cái này. Nhưng tu hành được hay không là do quyền của quý thầy chớ không phải là của Thầy nữa. Thầy chỉ làm hết bổn phận của mình, dựng lại những cái giáo lý của Đức Phật, và qua những kinh nghiệm của Thầy, qua những cái lời của Phật dạy quá quá là cô đọng lại làm cho người ta không có hiểu cái pháp hành.

Và cũng chính vì vậy mà đạo Phật tới ngày nay người ta mới không triển khai nổi những cái này. Chỉ có những người mà hành thì người ta triển khai nổi, còn những người mà không hành, mà lý thuyết thì không khai triển. Mà Thầy hôm nay đã phá vỡ cái này, thiệt là đối với Phật thì Thầy cũng có một cái tội.

Lẽ ra ông Phật ngày xưa thì ổng phải khai triển cái này rất rõ, nhưng ổng chỉ ngầm để mà ổng đến với các đệ tử của mình để chỉ cái pháp hành đó mà thôi, chớ không có nói ở trong kinh sách. Và các ngài mà thuật trở lại, như ông A Nan thuật lại, cái dạy riêng mà cho từng người để mà nhập được cái định thì không có nói cho mọi người để nghe những cái pháp hành đó.

Tại sao vậy? Như Đức Phật thể hiện thần thông đến với ông Mục Kiền Liên, thì chỉ nói: “Ông nhập cái Sơ Thiền nó không được do cái tâm ông như thế này thế khác”, hoặc là ông bị hôn trầm, thùy miên, hay vô ký thì ông Phật đến để giúp cho ông ta phá đi, có năm cái điều kiện phá hôn trầm, thùy miên.

Rồi đến khi mà ông nhập Sơ Thiền không được, hoặc là nhập Nhị Thiền không được, luôn luôn cái tâm ông bị dao động ở trong đó thì Đức Phật đến nhắc ông phải im lặng như Thánh, trụ như Thánh, nói những danh từ như vậy thôi. Nhưng mà ngoài những cái danh từ đó, chắc chắn là Đức Phật có kê tai nói với ông Mục Kiền Liên: “Ông phải như thế này nè, ông nằm ở chỗ đó”

(57:36) Cho nên mình phải xét thấy, khi mà nó có những cái định - tại sao cái khoảng từ Sơ Thiền cho đến Nhị Thiền nó có những cái định khác nữa, chớ đâu thể nào mà nói Sơ Thiền, Nhị Thiền không. Nó có cái định, cái định Sơ Thiền thì nó có Tầm, có Tứ nè, rồi tiếp đó thì cái định nó vô Tầm mà nó hữu Tứ.

Đó chúng ta phải tu tập như thế nào? Vậy thì cái mà có Tứ này là cái Tứ gì đây? Ông Phật không nói, cho nên người ta không biết cái vô Tầm mà có Tứ này là cái gì.

Còn Sơ Thiền thì mới ly dục, ly ác pháp thôi, cho nên nó còn Tầm còn Tứ, nhưng mà ở trong Tầm Tứ thiện. Bây giờ muốn đi đến Nhị Thiền thì diệt Tầm Tứ, mà diệt Tầm Tứ thì không thể ngay một lúc mà chúng ta diệt được. Cho nên vì vậy chúng ta phải rõ được cái chỗ mà muốn vô Tầm mà còn Tứ, nó là một cái định để mà chuyển qua một cái định diệt Tầm Tứ.

Đó thì quý thầy thấy rất rõ. Mà muốn chuyển qua như vậy là gì? Nếu không phải pháp hướng trong đó thì không - ông Phật không kê tai nói nhỏ với ông Mục Kiền Liên thì chắc chắn bây giờ chúng ta biết được không?

Nói định vô Tầm mà hữu Tứ thì chắc chắn ai nói cũng được, nhưng mà chúng ta biết làm sao đây là hữu Tứ đây? Chưa ai biết hết. Hữu Tứ là như thế nào? Nếu không phải là Như Lý Tác Ý ra thì lúc bấy giờ làm sao mà diệt Tầm được!

Bởi vì Tầm Tứ, là trong cái Nhị Thiền nó có Tầm Tứ rồi, phải không? Nhưng mà nó sống ở trong ly dục ly ác pháp thì nó phải có Tầm Tứ thiện rồi. Nhưng bây giờ muốn diệt Tầm, không có phải ngồi ức chế tâm đâu.

Các thầy phải nhớ. Các thầy ngồi mà ức chế tâm là các thầy dùng hơi thở các thầy tập trung, các thầy gom, các thầy gồng mặt, gồng mình lên cho nó căng thần kinh lên, thì cái điều đó là cái điều sai rồi.

Cho nên Phật nói ở đây đó, vô Tầm mà hữu Tứ, cho nên có bảo mình gồng mình không? Quý thầy thấy hiểu rõ cái điều này. Vô Tầm mà hữu Tứ thì cái Tứ nó còn, thì tức là tác ý nó còn chớ gì, mà tác ý còn tức là pháp hướng chớ gì?

Cho nên thí dụ như bây giờ chúng ta muốn cái tâm của mình diệt Tầm Tứ, thì chúng ta phải giữ cái đối tượng của nó là cái niệm. Nhưng mà bây giờ mình chưa có biết cái niệm nào, tức là trong Tứ Niệm Xứ mình chưa có học, thì ngay Tứ Thiền mình dạy mình có biết cái niệm nào nó ở chỗ nào đâu?

Bây giờ nó ở Thọ, hay hoặc là ở Tâm, ở Thân của mình hay ở Pháp? Bởi vì nó có bốn cái chỗ để mà chúng ta thực hiện cái niệm, vậy thì nó ở cái chỗ nào đây mà để thực hiện cái niệm đó đây? Cho nên vì vậy chúng ta phải học Tứ Niệm Xứ để chúng ta biết cái niệm đối tượng của nó để mà chúng ta tác ý.

Vậy thì khi mà chúng ta trạch pháp ra, nó phải có đúng ở trên cái đối tượng cái niệm của nó để mà chúng ta dùng cái đối tượng đó để mà chúng ta tác ý để mà chúng ta diệt Tầm. Cho nên nói vô Tầm mà hữu Tứ, phải không?

Cho nên bây giờ chúng ta tu 5 phút nè, 10 phút hay 30 phút nè, thì cái lúc bấy giờ nó không có Tầm mà nó còn Tứ. Rồi bắt đầu bây giờ muốn diệt Tầm Tứ, thì bây giờ Tầm nó đã hết rồi thì cái Tứ phải diệt như thế nào? Không tác ý nữa. Mà không tác ý nữa thì cái gì mà chúng ta phải xả nó đi để cho nó không tác ý? Thì tức là cái niệm.

(01:00:33) Vậy thì cái niệm nào mà xả được? Bây giờ chúng ta niệm Phật, chúng ta xả được không? Xả gì mà nó cứ nó ngồi nó niệm ở trong đầu nó hoài, thì làm sao xả được? Đó là những cái mà khi chúng ta học Tứ Niệm Xứ thì chúng ta mới thấy rõ cái điều này.

Nhưng mà Thầy thấy cái thời gian mà dạy đến đây thì chúng ta thấy nó còn nhiều cái sự học. Bây giờ Thầy nói, Thầy nhắc lại cho quý thầy thấy rõ nè: Nếu mà chúng ta không học năm cái căn, tức là Ngũ Căn, Ngũ Căn tức là năm cái gốc, năm cái gốc để cho nó thực hiện được con đường thiền định này, thì chúng ta không biết cái gốc ở đâu mà chúng ta tu, thì làm sao có cái sự này được?

Thì năm cái gốc đó như thế nào? Tín Căn nè, Tấn Căn nè, Niệm Căn nè, Định Căn nè, Tuệ Căn nè. Cái gốc ở đó nó sanh ra cái Tuệ nè, cái gốc nó ở đó nó sanh ra cái Định nè, cái gốc ở đó nó sanh ra cái Niệm nè, cái gốc ở đó nó sanh ra cái sự siêng năng nè, tức là Tấn Căn đó, cái gốc ở đó nó sanh ra cái lòng tin của chúng ta nè. Chúng ta phải biết năm cái căn này.

Mà năm cái căn này thì chúng ta phải tu tập làm sao cho có năm cái lực, gọi là Ngũ Lực. Cho nên có nhiều người, người ta nói Thầy nói Niệm Lực, họ nói chỉ Thầy đặt thôi chớ làm gì mà Phật pháp có cái lực. Đó là những cái người chẳng hiểu Phật pháp. Phật có năm lực chớ đâu phải một lực.

Thí dụ như Thầy nhắc lại cho quý thầy thấy nè, nào là Tín Lực nè, rồi Tấn Lực nè, rồi Niệm Lực nè, rồi Định Lực nè, rồi Huệ Lực nè. Nó phải đủ năm cái lực của nó, nó mới gọi là Phật pháp. Mà năm cái lực này nó hợp lại, nó gọi là thần lực. Đó thì như vậy là chúng ta mới thấy con đường tu.

Mà bây giờ bắt đầu Thầy dạy Tứ Bất Hoại Tịnh nè, xong rồi Thầy sẽ dạy cho quý thầy thấy được Ngũ Căn như thế nào, rồi Ngũ Lực như thế nào, thì cái thời gian mà dạy Ngũ Căn, Ngũ Lực quý thầy thấy đâu có phải là thời gian ngắn được. Chắc gì trong cái thời gian mà còn 5, 10 ngày nay mà nó hết được, nó còn nhiều quá.

Và đồng thời Tứ Niệm Xứ thì quý thầy - bốn cái chỗ mà để chúng ta đặt cái niệm, lúc nào chúng ta tu cái định gì mà chúng ta đặt cái niệm gì mà ở trên cái xứ sở nào? Cho nó đúng cái xứ đó chớ! Chớ nếu mà trật cái xứ đó thì chúng ta tu bậy rồi.

Bây giờ cái đầu đang nhức mà cứ bây giờ nói cái thân bất tịnh, cái thân vô thường, cái thân như thế này thế khác thì ăn nhằm nhò gì mà khi cái đầu, cái thân của chúng ta đang bệnh? Cũng như có nhiều vị ở đây đang bệnh đau, đang nhức nhối, đang khổ sở mà cứ ngồi quán cái thân như thế này hay ngồi hít thở, thử hỏi chịu nổi không? Đó là mình tu sai.

Mình tu ở trong những cái nào mà nó đang thể hiện. Bây giờ cái tâm chúng ta tỉnh táo nè, chúng ta sẽ tu cái gì nè, bây giờ chúng ta cái tâm nó mờ mịt, nó thiếu tỉnh thức nè, thì chúng ta tu cái gì nè. Chúng ta biết từng cái tâm niệm của chúng ta mà.

Bởi vậy Phật nói tâm có tham thì biết tham, tâm có tỉnh biết tỉnh, tâm có sân biết sân, tâm không sân biết không sân, tâm không tham thì biết không tham…​ mỗi tâm niệm của chúng ta đều biết, và trong khi đó chúng ta sẽ tu cái gì.

Bây giờ tâm có tham thì chúng ta biết chúng ta tu cái gì, mà tâm không tham thì chúng ta biết chúng ta tu cái gì. Tâm có tỉnh thì chúng ta biết chúng ta tu cái gì, mà tâm không tỉnh thì chúng ta biết chúng ta tu cái gì. Vì vậy nó mới có kết quả. Còn bây giờ tâm mình không tỉnh mà mình cứ ngồi mình hít thở, làm sao mình tỉnh? Mình chỉ có ngủ luôn chớ ở đó tỉnh!

Đó Thầy muốn nói như vậy để chúng ta học rất là kỹ mọi cái pháp hành của Phật để biết từng tâm niệm của chúng ta chúng ta mới thực hiện được, chớ không khéo chúng ta làm sao thực hiện được. Quá khó khăn!