BĂNG SỐ 04

(BBT:CĐ,04A,B00:00:00)(BBT:BN,03,B00:55:41)

Bắt đầu quý thầy niệm hồng danh đức Phật.

Nam mô bổn sư Thích Ca Mâu Ni Phật ( 3 lần)

Vừa rồi Thầy dạy đến đoạn mà (BBT:CĐ,04A,B00:03:14) đức Phật không chấp nhận những người cư sĩ chuyên tâm:

1. Làm khổ người.

2. Làm khổ mình.

3. Làm khổ người, làm khổ mình.

Và chấp nhận những cư sĩ không làm khổ mình, không làm khổ người. Những người cư sĩ này mới chính là đệ tử của đức Phật, còn những hàng cư sĩ kia chưa phải là những người cư sĩ chân chánh.

Những hàng cư sĩ chân chánh của đạo Phật cần phải được hằng ngày trau dồi Tứ vô lượng tâm.

1. Tâm từ được trau dồi sẽ diệt sân hận.

2. Tâm bi được trau dồi sẽ diệt tánh hung bạo.

3. Tâm hỷ được trau dồi sẽ diệt lòng ganh tỵ

4. Tâm xả được trau dồi sẽ diệt hận thù.

Tứ vô lượng tâm này là người cư sĩ sau khi tu tập thập thiện, là 10 điều lành, thì bước qua giai đoạn 2 của nó thì trau dồi tứ vô lượng tâm.Vì tứ vô lượng tâm tu tập nó là trau dồi cái tâm của mình: tâm từ, tâm bi, tâm hỷ, tâm xả để đối trị với tâm sân, tánh hung bạo, lòng ganh tỵ, lòng hận thù. Đó là những điều người cư sĩ cần phải trau dồi, tu tập nó.

Người cư sĩ theo đạo Phật phải ước nguyện trọn đời sống:

1. Thân hành thanh tịnh.

Nghĩa là người cư sĩ mà đã quyết tâm theo đạo Phật tu hành thì thứ nhất mình phải làm sao cho thân của mình được thanh tịnh. Mình phải hiểu như thế nào gọi là thân thanh tịnh.

2. Khẩu hành thanh tịnh.

Tức là mình phải hiểu làm sao cho lời nói, cho miệng của mình luôn luôn trong sạch thanh tịnh.

3. Ý hành thanh tịnh.

Nghĩa là làm sao cho tư tưởng suy tư của mình được thanh tịnh.

4. Sinh sống thanh tịnh.

Tức là cách thức làm ra tiền, ra của, ra vật dụng được trong sạch thanh tịnh, không có gian ác ở trong đó, không có xảo quyệt trong đó.

Đó là 4 cách mà người cư sĩ phải nguyện trọn đời của mình phải thực hiện 4 cách này thì mới làm cho thân tâm của mình được thanh tịnh và đời sống mới được giải thoát an vui.

Nếu người cư sĩ sống được như vậy từ đó mới chứng được tri kiến bồ đề. Nghĩa là cái người cư sĩ mà sống được 4 cái sự thanh tịnh này thì cũng từ trong 4 cái sự thanh tịnh này thì người cư sĩ đó sẽ có phát triển những tri kiến giải thoát của họ.

Người cư sĩ đến đây còn phải tiếp tục tu tập Tứ chánh cần để dứt bỏ toàn bộ những điều ác, lìa xa những điều ác, từ giã, từ khước những điều ác. Nhờ Tứ chánh cần mà người cư sĩ xa lìa tất cả những điều ác trong tâm, cũng như trong việc làm của mình.

Kế đến phải tu tập Thiền định. Thiền định của người cư sĩ phải như thế nào? Người cư sĩ phải tu Chánh niệm tỉnh giác định. Người cư sĩ phải tu một loại định nào nữa? Phải tu Vô lậu định. Đó là 2 loại định mà trong đời sống hằng ngày của người cư sĩ cần phải siêng năng, chuyên cần, nhiệt tâm tu tập 2 loại định này để đem lại một đời sống an vui và hạnh phúc, rất là hòa thuận trong gia đình cũng như là mọi người xung quanh trong xã hội.

Đến đây Thầy sẽ dạy tiếp vì trong giáo án này người cư sĩ bắt đầu phải tu tập, học hiểu 10 điều lành mà trong kinh Phật dạy là thập thiện.

Để tóm lại bài giảng kỳ rồi, để cho quý thầy thông hiểu Nghiệp. Đối với đạo Phật được xem Nghiệp là tạo hóa sinh ra loài người và chúng sanh. Nên nó thường sai khiến con người, vì thế con người là kẻ được thừa tự của Nghiệp. Đời đời kiếp kiếp của con người tiếp nối nhau trong 6 nẻo luân hồi đau khổ đều do chính nghiệp mà ra. Biết vậy, chúng ta cần phải chấm dứt nghiệp. Chấm dứt nghiệp là chấm dứt tái sanh luân hồi, sanh tử và đau khổ. Muốn chấm dứt nghiệp thì chúng ta cần phải xem Nghiệp đang hành xử ở chỗ nào?

Trên thân chúng ta có 3 nơi mà nghiệp đang hành xử, 3 trụ sở đó là đâu? Làthân, miệng, ý của chúng ta. Hằng ngày đêm nghiệp thường đến 3 nơi này làm việc liên tục, nó làm việc gì ở đây, nó đến 3 nơi này để chỉ đạo điều khiển con người và tất cả chúng sanh làm điều thiện, điều ác. Vậy điều thiện như thế nào và điều ác như thế nào?

Muốn biết được điều thiện và điều ác chúng ta cần phải tư duy, suy nghĩ. Con người sinh ra đời mang theo thân nghiệp, khẩu nghiệp và ý nghiệp. Nếu thân, khẩu, ý nghiệp thiện thì con người được hạnh phúc, ấm no, an vui, yên ổn. Bằng ngược lại thân miệng ý nghiệp ác thì phải thọ lấy bệnh tật, tai nạn, nghèo đói, phiền não, đau khổ, giận hờn, thương ghét, sầu muộn, sợ hãi .v.v…

Như thầy đã giảng trạch ở trên, nghiệp phân chia loài người và chúng sanh có tốt xấu, sang hèn, quyền thế, vua chúa, dân dã, quan quân, sỹ tốt, người nghèo, người giàu, người thông minh, người u tối, v.v..

Ước vọng của con người khi sinh ra đời đều mong được mạnh khỏe, an vui, sống lâu, hạnh phúc, ít bệnh, ít tật, nhiều may mắn. Nhưng mấy ai trên đời này được toại nguyện? Sự thật đời người từ khi sinh ra cho đến ngày đi về lòng đất chỉ một chuỗi dài thời gian chịu biết bao nhiêu gian khổ, lại còn bệnh tật, tai ương và chết! Thảm trạng của đời người là vậy nhưng mấy ai đã biết. Nếu không có đức Phật mở lối khai đường dẫn dắt cho chúng sanh thì biết chừng nào ra khỏi 6 nẻo luân hồi đau khổ này.

Vì chính vô minh mê mờ không hiểu, con người đã lầm chấp mọi việc trên thế gian này là thường hằng, thường còn. Cho thân tâm này là cái ngã của mình nên cố gắng bảo vệ nuôi dưỡng và phục vụ nó một cách điên khùng tạo nhiều điều ác độc. Thậm chí có người còn mơ mộng đi tìm thuốc trường sanh hoặc tu hành luyện đơn để được trường thọ sống lâu muôn đời. Nhưng xét cho cùng có mấy ai đã làm được. Chỉ vì vạn pháp trên thế gian này đều vô thường, nay còn mai mất, tan hợp như mây giữa trời. Vì vô minh không hiểu lý duyên hợp của vạn pháp nên không thấy nghiệp lực diễn biến trên lộ trình nhân quả kiếp này đến kiếp khác, liên tục không bao giờ dứt. Thân tâm này vừa tan hoại kế nối thân tâm khác như cây đuốc này vừa tắt nối tiếp cây đuốc khác, cứ mãi tiếp nối tiếp như vậy suốt thời gian vô tận mà không có một lộ trình thoát ra khỏi. Mỗi kiếp người sinh ra phải chịu biết bao quả báo đau khổ do chính hành động thân - miệng - ý của mình nhưng nào ai có biết. Cứ mải chạy theo danh lợi và vật chất thế gian, càng lúc càng tạo thêm nhiều điều ác độc, tội lỗi.

Người cư sĩ muốn chấm dứt hoàn cảnh khổ đau đời sống của mình, vượt thoát cảnh tù tội ở thế gian, những tai nạn hiểm nghèo, bệnh tật nan y, những xung đột, lòng tỵ hiềm ganh ghét, tánh ích kỷ nhỏ mọn hẹp hòi và tâm dối trá xảo quyệt, v.v.. thì trước tiên phải thông hiểu thập thiện tức là 10 điều lành Phật đã dạy, rồi sau lần lượt phải trau dồi thân tâm trong 10 điều lành này để dứt trừ 10 điều ác.

Thập thiện là con đường đưa con người đi đến hạnh phúc chân thật, giúp con người thoát ra khỏi tâm niệm thường tình thế gian. Thập thiện rèn luyện con người đạo đức nhân quả trở thành người tốt trong xã hội hiện nay và mai sau. Giúp tâm tánh con người không còn ác độc, xảo trá, gian dối, lừa bịp; khiến con người trở thành điềm đạm, khiêm tốn, giản dị, hiền lành, có đầy đủ nhân cách làm người, mà còn đủ sức nhẫn nại vượt qua bao cam go thử thách của cuộc đời.

Thập thiện chuyển cảnh khổ đau, đói rét, bất toại nguyện trở thành cảnh an vui, yên ấm hạnh phúc và tạo cảnh thuận duyên mãi mãi cho cuộc sống con người.

Thập thiện xây dựng cho chúng ta một cuộc sống đạo đức chân thật, luôn luôn mọi cá nhân làm gương tốt cho người khác.

Thập thiện biến kẻ hung ác sát nhân, trộm cướp, hãm hiếp trở thành những người trong sạch lương thiện, tâm hồn trong sạch, không còn lo lắng tù tội thế gian và 3 đường ác.

Thập thiện cải biến nghiệp ác thân - miệng - ý trở thành nghiệp thiện thanh tịnh không phạm phải lỗi lầm, lỗi ác.

Người cư sĩ không tu tập thiện, 3 nghiệp thân miệng ý tạo đầy đủ 10 điều ác đó là tạo nhân quả khổ đau cho kiếp sống hiện nay và đưa đến ngày mai. Địa ngục là con đường đau khổ nhất trong 6 nẻo luân hồi. Đâu phải đợi ngày mai mới chết sa địa ngục mà chính ngay trong cuộc sống hiện tại nếu ai đã làm đủ 10 điều ác chắc chắn phải chịu thọ một đời sống hoàn toàn đau khổ như trong địa ngục vậy. Quý thầy cứ xem có một kẻ nào ưa làm điều ác, sát sanh, trộm cướp, tà dâm, nói dối, nói lưỡi hai chiều, nói lời thêu dệt, nói lời hung ác, tham lam, sân hận và si mê có lúc nào người này được an vui đâu? Dù ở địa vị nào trong xã hội, bản thân và tâm hồn của họ vẫn đen tối và đau khổ bất tận. Phật dạy chúng ta tu thập thiện cốt là tạo đầy đủ phước báu để chuyển hóa cuộc sống của chúng ta hiện nay được an vui hạnh phúc và đời sau còn được thỏa mãn mọi nhu cầu trong cuộc sống dù sanh bất cứ nơi đâu.

Thập thiện có lợi ích, có thành quả lớn như vậy, ai là người đã đủ duyên được nghe, đọc thấy, hiểu biết và được tu tập đó là một phước báu lớn của kiếp làm con người. Vậy hôm nay chúng ta đã được biết thập thiện đừng để luống qua một đời đen tối và đau khổ. Được kho báu đạo đức làm người tốt mà không biết dùng kho báu đành để một đời nghèo khổ đạo đức, lang thang trong 6 nẻo luân hồi khổ đau bất tận. Như trên Thầy đã dạy người nào muốn thoát khỏi thân bệnh, tâm bệnh, tai nạn này hoặc tai nạn khác và cầu mong gia đình được an vui đầm ấm, con cái hiếu thảo, vợ chồng hòa thuận sống trong tình nghĩa yêu thương mặn nồng tràn đầy hạnh phúc thì hãy tu tập thập thiện.

Thập thiện là 10 điều lành do thân, miệng, ý hành động.

1. Thân có 3 nghiệp thiện, ngược lại là 3 nghiệp ác:

Không giết hại sanh

Không trộm cắp

Không tà dâm

2. Khẩu có 4 nghiệp thiện, bằng ngược lại là 4 nghiệp ác:

Không nói dối

Không nói thêu dệt

Không nói 2 chiều

Không nói lời hung ác

3. Ý có 3 nghiệp thiện, ngược lại là 3 nghiệp ác:

Không tham lam

Không sân hận

Không si mê

Bây giờ chúng ta trở lại giải thích từng phần của Thập thiện.

Bây giờ trở lại Thầy giải thích để hiểu biết về cái phần 1 là do thân của chúng ta. Bởi vì thân chúng ta có cái 3 hành động của nó, là cái hành động thứ nhất của nó là nó giết hại chúng sinh như tay chân của mình đánh đập hoặc làm đau khổ chúng sanh là hành động của thân.

Trên đường đi mà chúng ta vô tình đi không nhìn xuống đất thì chúng ta sẽ đạp phải những loài côn trùng, dế hoặc những loài vật nhỏ dưới mặt đất thì chúng ta cũng phạm vào tội vô tình mắc vào tột sát sanh, còn huống hồ là chúng ta cố ý bắt những con vật giết đi, rồi làm thịt để biến nó thành những thực phẩm nuôi cơ thể chúng ta, đó là những điều rất là ác. Cho nên cái thân của chúng ta có những hành động làm ác nhiều lắm.

Đó là cái hành động nó tạo thành cái nghiệp đau khổ, cái nghiệp giết chóc cho nên đạo Phật dạy chúng ta khi thọ thực thì tâm từ bi của chúng ta biến mãn khắp cùng chúng sanh, nghĩa là lòng thương yêu của chúng ta đối với chúng sanh. Khi miếng ăn là cái vật để nuôi thân chúng ta sống, thế mà trước khi ăn chúng ta đã thấy, nghe và nghi. Cái thấy, nghe và nghi đó giúp cho chúng ta trau dồi được tâm từ bi, tức là lòng thương yêu của chúng ta đối với muôn loài. Người đời không hiểu, họ ăn để sống, họ nghĩ để cho sức khỏe họ được đầy đủ, dồi dào nên họ không nghĩ đến sự đau khổ, sự chết chóc của chúng sanh trong sự ăn uống của họ.Vì thế thân họ hay làm những điều độc ác để biến chúng sanh thành những thực phẩm họ ăn, từ đó họ tạo cho họ có nhiều sự đau khổ diễn biến trong cuộc đời của họ do tâm ác độc này.

Cái thứ hai cũng do thân hành động của họ, đó là lấy của không cho, tức là trộm cắp. Người đời người ta muốn ở không mà ăn, muốn rảnh rang mà sướng, cho nên có nhiều người nghĩ rằng tham lam lấy của người nó thêm cho mình cái này nọ kia mà không mất sự lao động của mình. Vì thế mới có trộm cắp tham lam do thân chúng ta làm. Cũng như khi tâm chúng ta ham ăn một cái bánh, cái kẹo hoặc là một cái trái cây do vậy chúng ta không dừng được, không ngăn được, không xả bỏ được hành động thân mới lấy cái bánh, mới trộm trái cây mà ăn. Thì đó cũng thuộc về loại trộm cắp. Do thân hành động đó tạo cho chúng ta nghèo khổ và đói rách sau này.

Thân chúng ta còn hành động một điều nữa là tà dâm, đối với người cư sĩ thì Phật không cấm sinh lý con người, nhưng đừng có dan díu với người này người kia để tạo cho gia đình mình không yên ổn. Không có người nào mà vợ mình khi tà dâm với người khác mà không ghen. Ngược lại khi một người chồng của mình tà dâm với người khác mà người vợ không ghen. Mà nỗi ghen tuông là sự đau khổ có thể đi đến cái tai hại rất lớn là giết người.

Vì thế thân có 3 hành động người cư sĩ chúng ta cần phải lưu ý, mỗi hành động chúng ta làm ra do thân chúng ta phải hiểu, phải biết thương yêu chúng sanh, đừng làm đau khổ, đừng đánh đập đau khổ chúng sanh.

Như vừa rồi có một con vật, có một con chó ở xóm này, nó chỉ ăn 2 cái trứng gà của một người, người chủ mới bắt nó trói lại rồi treo lên, cứ khoảng độ 2, 3 giờ đồng hồ lại đánh cho con chó 1 chập và cứ như vậy mà suốt ngày hôm qua con chó mỗi lần bị đánh đập là kêu la đau khổ. Nhưng người đời người tưởng như vậy là người ta đã cái nư giận và làm cho con chó không phạm phải cái điều đó nữa.

Nhưng thiết nghĩ chúng ta nuôi dưỡng chúng, không cung cấp cho chúng đầy đủ, chúng đói khát mới đi ăn trộm ăn cắp để mà sống, thì lỗi của người chủ chứ không phải lỗi của con chó, thế mà người chủ lại hành hạ con chó rất đau khổ.

Cũng như chúng ta trong khi đang khi ngồi trong thất tu hành, nghe tiếng con ếch con nhái bị con rắn cắn, tiếng kêu cầu cứu rất đau khổ, chúng ta thản nhiên ngồi tu hành nhiếp tâm không lưu ý, nhưng đối với người tu sĩ đạo Phật không thể ngồi thiền trong 1 ngày mà thành đạo được, mà hãy thực hiện tâm từ bi khi có 1 chúng sinh kêu cứu, chúng ta vội tháo chân ra để làm động cho 2 con vật bỏ ra. Một con vật thoát khỏi sự đau khổ, sự chết chóc là chúng ta thấy an vui trong lòng hơn là chúng ta ngồi thiền trong 1 giờ hoặc 2 giờ.

Lòng thương xót chúng sanh chúng ta không nỡ nghe tiếng kêu cầu cứu của 1 con vật mà chúng ta vô tình, cũng như chúng ta nghe 2 con mèo cắn lộn nhau, chúng ta biết chúng là con vật không trí tuệ, không hiểu được Phật pháp cho nên thường tranh nhau ăn, hoặc là những điều gì chúng mới đánh lộn nhau gây thương tích đau khổ. Nghe 1 con vật khác không đủ sức chống cự, kêu cầu cứu mà chúng ta nỡ đành tâm để cho chúng đau khổ. Như vừa rồi Thầy và Minh Tông ngồi trong thất đang hỏi cách thức tu hành thì nghe một bầy chó cắn hiếp 1 con chó khác, tiếng kêu la của con chó kia làm Thầy không yên, Thầy vội chạy ra và đuổi bầy chó, cứu con chó đang bị chúng nỗ lực xé nhau mà giết con chó nọ.

Người tu sĩ chúng ta cần phải trau dồi lòng thương yêu của chúng ta trước muôn loài, bất kỳ trong giờ nào, phút nào, trước cái đau khổ, trước cái chết của một chúng sanh chúng ta đừng đành tâm mà vì công việc của mình mà để chúng bị đau khổ, bị giết hại.

Thân hành của chúng ta có 3 chỗ không giết hại mà còn nỗ lực giúp cho chúng sanh thoát khỏi cảnh khổ và chết chóc.

Thân hành thứ 2 của chúng ta là không tham lam, không lấy trộm, không lấy của không cho, nhất định dù một vật nhỏ nhất chúng ta cũng không lấy.

Thân hành thứ 3 đối với người cư sĩ thì chúng ta không nên dan díu với người ngoài làm cho gia đình tan nát, lòng trung nghĩa đối với nhau không còn nữa. Bởi vậy chúng ta là con người chúng ta phải tránh những điều, hành động theo cách này để tạo cho gia đình được đầm ấm, hạnh phúc an vui. Còn riêng đối với tu sĩ đã xuất gia thì hoàn toàn phải đoạn dứt tâm dâm dục. Như Thầy đã dạy, tâm dâm dục là con đường sinh tử của con người. Ở đây, chúng ta trong bài này, Thầy dạy cho người cư sĩ mới bước đến đạo Phật cho nên giữ gìn nghiêm túc tránh sự tà dâm để tạo cho gia đình mình một sự hòa thuận yên vui. Cần phải suy ngẫm cho kỹ điều này không khéo vì tâm sắc dục mà chúng ta tạo cảnh khổ cho bản thân mình và cho những người xung quanh mình.

Không giết hại chúng sanh, tại sao hành thập thiện con người thoát khỏi bệnh tật, tai nạn, giận hờn, phiền não, đau khổ và yểu tử?

Như trên thầy đã giảng, con người do nghiệp sinh ra mà cũng chính con người tạo ra nghiệp để rồi con người chịu lấy những hậu quả của nghiệp.(BBT:BN,03,E01:34:26)

Nếu nghiệp ác tạo ra thì họ phải chịu lấy những sự khổ đau tai ương hoạn nạn hoặc yểu tử chia lìa, bệnh và chết. Nếu Nghiệp thiện được tạo ra thì họ phải hưởng lấy những hạnh phúc an vui như câu hỏi đã nêu trên.

Thập thiện tạo ra nghiệp lành vì thế chúng ta cần phải tư duy suy nghĩ chín chắn, tại sao không giết hại chúng sinh? Điều quả quyết vạn vật sanh ra trong vũ trụ này không một loài vật nào không sợ chết, không sợ đau khổ và bệnh tật. Chẳng có sự vui mừng nào hơn sự vui mừng khỏi bị giết, khỏi bệnh tật, tai nạn. Người đời thường nói thà nghèo mạnh giỏi còn hơn giàu sang đau ốm. Câu tục ngữ dân tộc Việt Nam ta: “ Ăn được, ngủ được là tiên”. Ở đời không ân huệ nào lớn hơn ân huệ tha mạng chết. Loài vật sắp bị giết mà được tha thì nỗi lòng vui mừng không tả được. Hòa Thượng Thiện Hoa dạy: Như khi chúng ta thả một con chim sắp bị cắt cổ nhổ lông, một con cá sắp đem chặt kỳ đánh vảy. Chim được sống vui mừng bay nhảy, cũng như cá khỏi chết hớn hở lội bơi.Thế mới rõ thoát nạn giết hại chúng sanh nào không khấp khởi vui mừng. Nên chi không giết hại chúng sanh mà lại còn phóng sanh là nghiệp lành đứng đầu trong thập thiện. Suy bụng mình nghĩ loài vật chúng ta có nỡ lòng nào giết hại chúng sanh chăng? Chúng ta còn ham sống sợ chết lẽ đâu lại cướp sự sống của muôn loài. Đừng mượn câu: “Nhơn dưỡng vật, vật dưỡng nhơn” mà hiểu nghĩa cạn cợt để đôi tay của chúng ta vấy máu chúng sanh, để tâm hồn chúng ta ngày càng hung ác. Chúng sanh dẫy dụa trên thớt, dưới dao, tiếng kêu la thương đau quằn quại, nhìn lại chúng ta lăn lộn trên giường bệnh trong cơn bệnh ngặt nghèo, cơ thể rã rời đau đớn vô kể, tiếng kêu chẳng dứt. Xét cái đau của thân mình thương cái đau của chúng sanh chẳng khác nhau. Vậy mà chúng ta nỡ lòng nào ăn thịt chúng sanh, sát hại chúng sanh.

Khi đã hiểu thấu pháp môn thập thiện là pháp môn tạo ra nghiệp lành đưa chúng ta thoát cảnh lầm than của nghiệp ác. Cải tạo đời sống của chúng ta từng hành động biết yêu thương muôn loài vì thế chúng ta đâu còn nhẫn tâm làm đau khổ chúng sinh, giết hại chúng sinh và ăn thịt chúng sinh được nữa. Muốn không sát hại chúng sinh chúng ta hãy chế ngự và khắc phục tâm mình đừng chạy theo những thực phẩm ăn ngon khoái khẩu mà tạo tội lỗi ác độc máu đổ thịt rơi như núi như biển, mà chẳng lấp đầy lỗ miệng của chúng ta. Thấu hiểu sự đau khổ của muôn người, muôn vật như chính sự đau khổ trong thân tâm mình, thì chúng ta phải cố gắng từng phút từng giây tỉnh thức để tu tập và tránh khỏi vô tình giết hại chúng sanh. Vì sát sanh là cái nhân tạo ra nghiệp bệnh khổ, tử vong, tai nạn, bệnh tử. Nợ máu xương này phải đền bù dù trốn đâu cũng không khỏi.

Kinh thập thiện nghiệp đạo dạy: Nếu ai không giết hại chúng sanh, không làm đau khổ chúng sanh thì sẽ được 10 điều lợi ích:

1. Tất cả chúng sanh đều kính mến.

2. Lòng từ bi biến mãn khắp chúng sanh. (BBT:CĐ,04A,E00:44:50)

3. Trừ sạch thói quen giận hờn.(BBT:CĐ,04B,B00:00:00)

4. Thân thể thường được mạnh khỏe.

5. Tuổi thọ được lâu dài.

6. Thường được người lành giúp đỡ.

7. Ngủ ngon giấc không ác mộng.

8. Trừ được sự thù oán

9. Khỏi bị đọa vào 3 đường ác.

10. Sau khi chết được sanh vào cõi hạnh phúc an vui.

Quả thực kẻ nào biết sự đau khổ chúng sanh chính là sự đau khổ chính mình thì người ấy không bao giờ giết hại, làm đau khổ và ăn thịt chúng sanh nữa. Thân người ấy sẽ ít bệnh, ít tai nạn, sống trường thọ, ít khổ đau.

Pháp môn thập thiện là lộ trình đưa con người đến hạnh phúc chân thật của mỗi cá nhân, mỗi gia đình, mỗi xã hội. Nếu ai hằng ngày siêng năng tu tập trau dồi thập thiện thì ngay trong đời hiện tại thân thể được mạnh khỏe, tinh thần được thơi thới nhẹ nhàng an lạc, tâm hồn lúc nào cũng an vui, thanh thản. Người cư sĩ đệ tử Phật phải thực hiện tu tập và sống cho được đúng 10 điều lành này. Vì thập thiện là giáo pháp căn bản đạo đức nhân quả của người xuất gia cũng như người tại gia. Không thể bỏ qua, đừng xem nó tầm thường, nó xây dựng đạo đức cho mỗi người và cũng chính từ đó xã hội mới đi đến tốt đẹp thanh bình an lạc.

Muốn cầu đạo giải thoát ra khỏi nhà sanh tử thì phải hết sức thiết tha tu tập nhiệt tình, nhiệt tâm, trau dồi thân tâm sống đúng 10 điều lành này thì kết quả an vui hạnh phúc đến với quý vị ngay đây, tức thời.

Hai, hành động của thân kế tiếp là không trộm cắp.

Trộm cắp do lòng tham lam, làm ít mà muốn được nhiều, không làm mà có ăn, không đổ mồ hôi mà có của cải, tài sản. Hòa Thượng Thiện Hoa dạy: Người không gian tham trộm cắp là người yêu chuộng sự công bằng, thường trọng của kẻ khác như trọng của mình. Biết rằng tiền bạc là huyết mạch của con người nên ai ai cũng có tiền bạc mới có thể sắm ăn, sắm mặc, chỗ ở và tất cả nhu cầu cho cuộc sống. Ta thường thấy nhiều người bị trộm cắp của cải thất vọng đến đỗi phải quyên sinh, như vậy ai nỡ lòng nào trộm cắp cho đành. Vì của cải của mình mất mình cũng biết tiếc, biết buồn khổ rầu rĩ, thì của cải người mất, người cũng biết than, biết sầu khổ.

Vả lại chúng ta cũng phải hiểu, của phi nghĩa có giàu đâu, vào cửa trước ra cửa sau, tiêu hao như nước soi cát chảy, manh tâm giành giật cho lắm chết rồi cũng 2 bàn tay không. Người không trộm cắp cuộc sống luôn được an vui tinh thần không hồi hộp vì không sợ pháp luật, chẳng lo ngại ai thù oán. Trong nhà người này không trộm cắp của người kia thì mọi người đều sống hòa thuận, thương mến, còn ngược lại bất hòa, sống nghi kị với nhau khiến cho gia đình sống như trong địa ngục. Người này để ý người kia vì thế lòng thương yêu tổn giảm, không còn nữa.

Ngoài xã hội người này không lấy của người kia thì nhà nhà khỏi đóng cửa, ra đường người không lượm của rơi, giữa xã hội loài người đều là lương dân thì thế giới đâu còn chiến tranh tàn khốc. Trộm cắp là một tánh xấu đời đời kiếp kiếp phải chịu cảnh nghèo đói, tai ương, vì nhân trộm cắp quả nghèo đói. Do hiểu biết nghiệp tham lam trộm cắp thì đời đời nghèo cùng khốn khổ, biết như vậy chúng ta phải quyết tâm không bao giờ khởi ý trộm cắp tham lam của ai. Dù trái cà, trái bí, cây đinh, sợi kẽm, nói cho cùng từ bụi đậu phộng không nhổ cắp đến bụi măng tre cũng không hề cắt trộm. Vì không bao giờ muốn bị mất của thì há nào lại lấy của kẻ khác cho đành.

Kinh thập thiện dạy người không trộm cắp mà còn bố thí cho kẻ khác, giúp đỡ cho kẻ đang nghèo đói thì sẽ được 10 quả báo phước lành:

1. Tiền của dư giả, không bị vua quan giặc giã cướp mất, không bị nạt lụt trôi lửa cháy và con cái không phá tán.

2. Được nhiều người kính mến và tin cậy.

3. Không bị ai lừa dối, gạt gẫm.

4. Xa gần đều khen ngợi, lòng ngay thẳng từ thiện.

5. Luôn lòng được an ổn không sợ mất mát hư hao.

6. Tiếng lành đồn xa.

7. Ở chỗ đông người không lòng khiếp đảm.

8. Tiền của, tánh mạng, nhan sắc, sức khỏe luôn được đầy đủ.

9. Tâm thường sẵn lòng bố thí cho người bất hạnh.

10. Khi chết thường sinh vào cõi an lành hạnh phúc.

Đó là hành động không tham lam sẽ được 10 điều lành như vậy.

Cuộc đời người ta có nhiều góc độ tham lam, nhưng có người tham tốt mà có người tham xấu. Tham tốt như thế nào? Cố gắng làm ra cho nhiều tiền nhiều bạc đó là sự tham tốt, lấy mồ hôi nước mắt của mình đó là sự tham tốt. Còn có nhiều người tham xấu là lén trộm cắp của người khác về làm của cái của mình đó là lòng tham xấu.

Người tham tốt thì vất vả suốt đời quần quật lao động bằng tay chân hoặc bằng trí óc. Người tham xấu thì chờ lúc sơ hở của kẻ khác mà lấy trộm của người. Người tham xấu bằng trí thì suy tư bằng những thủ đoạn gian ác lấy trộm của người mà không bị pháp luật bắt tội trộm cắp. Cho nên đối với hành động tham lam, hành động trộm cắp này nhiều hình thức chứ không phải một hình thức. Nhưng tóm lại dù hình thức nào, dù có thiện thì vẫn là đem đến sự khổ đau cho bản thân của mình. Người tham làm ra của nhiều thì đày ải thân tâm của mình phải suy tư tính toán làm cách nào, rồi phải chạy đông chạy tây giao thiệp bằng cách này bằng cách khác để có được nhiều tiền nhiều của, vẫn là đau khổ.

Nhưng đời người sinh ra thì chúng ta biết làm sao hơn. Nhưng chúng ta chọn lấy cái tham bằng mồ hôi nước mắt của mình thì cái tham đó rất là quý. Còn cái tham mà không có mồ hôi nước mắt của mình, không có sự suy tư tính toán ở trong đó thì tham đó là tham xấu, chúng ta nên tránh.

Nhưng chúng ta nên nghĩ rằng có nhiều người tiền bạc rất nhiều mà vẫn còn tham tiền tham bạc, ngồi trên đống tiền cao như núi mà ăn chẳng yên, ngủ chẳng yên, thế mà người ta không thấy cái nỗi khổ đó. Mặc dù việc làm người ta rất là lương thiện, không có những manh tâm gian ác trong đó thế mà họ không dám buông xả để họ được 1 giờ một phút an vui tâm hồn của họ. Dù họ có cố gắng làm cho nhiều, tham cho nhiều, chất cho nhiều tiền bạc nhưng phỏng chừng chết đi họ có giữ được đồng nào, có đem theo được đồng nào.

Chúng ta có đủ phước tạo được tiền bạc nhiều chắc chắn chúng ta sẽ không xài hết được thì chúng ta nên nhớ xung quanh chúng ta có nhiều người bất hạnh đang nghèo đói không cơm ăn áo mặc vì họ là người đã tạo nhiều nghiệp ác. Do vậy chúng ta hãy bố thí cho họ, giúp cho họ. Sự giúp và bố thí này sẽ giúp cho đời sống chúng ta hiện tại và mai sau, sẽ chuyển hóa được nghiệp khổ của chúng ta.

Thầy đem một cái ví dụ, như vừa trong hiện tại Thầy có 1 người đệ tử. Đó là chú Chơn Tâm, chú từ một giáo viên cấp 2, tiền lương rất là túng thiếu không đủ cung cấp cho gia đình sống trong cuộc sống hiện giờ. Thế mà phước chú đến, chú chuyển nghề giáo viên thành nghề vàng bạc đá quý, chỉ trong vòng 2 năm chú đã có một số tiền rất lớn. Chú thường về đây để hỏi Thầy pháp tu hành, Thầy khuyên chú nên bố thí và làm những việc lành. Chú nghe lời Thầy, lúc nào chú cũng đến thăm những trại mồ côi, những trại cùi, trại dưỡng lão, những nơi nghèo đói thì chú thường đến để bố thí. Trên bước đường làm ăn nó không phải suôn sẻ luôn đâu. Vì thế chú gặp những tai nạn, do những tai nạn đó mà khi xảy ra thì chánh quyền người ta xét thấy cái người này làm có tiền sống giúp xã hội chứ không có lo lắng cho cá nhân mình. Cho nên từ cái tai nạn xảy ra đó Nhà nước không có bỏ tù chú và thấy chú là 1 người rất tốt. Nếu chú chỉ tích lũy sự có tiền của này chỉ riêng cho cá nhân mình chắc chắn chú sẽ không thoát được cái tù tội. Vì người ta xét thấy hành động làm ra tiền mà không phục vụ cho riêng cá nhân gia đình mình mà cả xã hội, người ta nghĩ người này làm ra tiền mà rất tốt.Vì thế mà Thầy thiết nghĩ ngồi trên đống vàng mà rất đau khổ. Trong 1 chuyến xe mà chú chở vàng, 100 ký, 5,3 chục ký lô vàng thì tâm rất hồi hộp lo sợ chứ không đơn giản như chúng ta không có tiền bạc. Sau này Thầy khuyên chú, chú nên nghỉ làm đi đừng nên làm nữa, có bao nhiêu tiền bố thí cho người chỉ dành dụm đủ sống mà thôi. Từ ngày đó chú nghe lời Thầy chú rất là an ổn không còn lo lắng, không còn sợ hãi nữa.

Nhưng tâm con người nó không phải đứng yên một chỗ, tiền bạc là cái sự cám dỗ rất lớn, làm chúng ta khó mà giữ tâm mình yên ổn như những bậc tu hành. Cho nên càng thấy sự làm ăn khá giả lên thì chúng ta nên càng dè dặt, coi vậy chứ nó chưa được yên ổn cho đời chúng ta đâu. Tại sao vậy? Đức Phật đã xác định tiền bạc châu báu là rắn độc. Khi trong tay chúng ta có nó, mặc dù nó không phải là tiền bạc phi nghĩa mà chính mồ hôi chúng ta, nhưng nghiệp quả khi có tiền bạc vẫn đem đến cho chúng ta nhiều tai nạn. Vì vậy ở đây Thầy nhắc các cư sĩ khi các con làm có tiền bạc nhớ đến những nỗi bất hạnh của người khác. Vì phước của mọi người cộng lại lớn hơn phước của chúng ta, vì chúng ta có 1 cá nhân không thể nào có đủ phước để thọ hưởng sự giàu sang đó. Cũng như một nhà vua khi ngài lãnh đạo trong một nước, ngài giàu sang, tiền bạc rất nhiều. Thế cái phước nhà vua đó được hưởng bao lâu? Nếu cái phước đó dài thì được 10 năm, 2 chục năm, nếu cái phước ngắn vị vua đó vừa lên ngôi trong 5, 3 hôm thì bị truất phế hoặc là bị giết. Thường chúng ta thấy phước của cá nhân rất nhỏ mà cái phước của mọi người rất lớn. Nếu vị vua lên nắm quyền giàu sang mà biết bố thí giúp cho dân nghèo thì nhà vua chắc chắn sẽ được ở ngai vàng bền lâu, còn nếu nhà vua lên chỉ hoang phí lo ăn chơi thì Thầy nghĩ trong lịch sử chứng minh điều đó rất rõ ràng, nhà vua đó ở ngôi không lâu. Cũng như 1 người giàu có mà có lòng từ thiện thì sự giàu có đó sẽ được giữ vững không phải trong một đời của họ mà cả đến đời con cái của họ.

Nếu sự giàu có đó mà chỉ một mình họ hưởng, làm ra đó thì phước báo của người đó nó sẽ tiêu mòn rất nhanh. Từ đó trong một đời người của họ chưa hưởng trọn mà của cải đã bị nước lửa, bị giặc giã cướp bóc làm cho họ trở thành 2 bàn tay trắng, nghèo đói như người khác. Vì thế không tham lam trộm cắp mà có đủ duyên, có đủ tài làm ra tiền ra bạc thì nhớ phước báo của mọi người là lớn, phước của mình là nhỏ vì vậy mình cố gắng san sẻ cho những người bất hạnh trong xã hội từ đó của cải tài sản của mình được bảo vệ yên ổn không hao mất.

Nhớ những lời này là những kinh nghiệm trong đời Thầy, Thầy đã từng dạy 1 người cư sĩ và thường nhắc nhở nhiều người nữa trên cuộc sống của nhiều người cư sĩ. Họ đã được an vui hạnh phúc, họ đã được sung sướng thoát được cảnh tù tội, thoát khỏi cảnh ghen ghét của người khác, đó là lòng bố thí của họ.

Bây giờ đến hành động thứ 3: không tà dâm.

Phàm con người sanh ra đều do dâm dục, nhưng dâm dục là con đường sanh tử luân hồi. Nó là ma chướng làm ngăn trở bước đường tu giải thoát. Phật dạy, lòng dâm không trừ thì không ra khỏi trần lao. Muốn giải thoát mà không đoạn lòng dâm dục thì dù tu muôn ngàn kiếp cũng không bao giờ giải thoát được.

Kinh thập thiện dạy người cư sĩ phải ngăn ngừa tà dâm chứ chưa phải tu rốt ráo của bậc xuất gia. Hành động thiện đối với vấn đề sinh lý không phải đoạn trừ, chỉ đừng tà dâm, tức là không chung chạ ngoại tình với người khác, nhờ vậy cuộc sống chung của gia đình mới được an vui hạnh phúc, gia đình đầm ấm, làm ăn phát đạt. Thuận vợ thuận chồng tát biển Đông cũng cạn. Sự dâm dục thái quá đưa con người đi đến chỗ bệnh tật nan y, thọ mạng không được lâu dài.

Kinh Thập thiện dạy người không tà dâm là người trung tính giữ gìn tiết hạnh được 4 điều lợi:

1. Sáu căn đều được vẹn toàn.

Nghĩa là người tà dâm thì 6 căn của họ khó được vẹn toàn, hoặc bị đui bị điếc hoặc là thân bị tật nguyền hoặc là mắt, tai, lưỡi. Tất cả những điều kiện họ giữ gìn được cái tâm mà đừng tà dâm thì họ sẽ giữ gìn 6 căn được trọn vẹn. Nhiều khi chúng ta có 6 căn mà lỡ 2 mắt đui thì đó là một điều bất hạnh cho chúng ta, lỡ 2 tai mà điếc thì đó là một điều bất hạnh cho chúng ta. Cho nên mỗi 6 căn chúng ta phải được trọn vẹn đầy đủ.

2. Đoạn trừ hết thảy phiền não uế nhiễm.

Người mà không có tà dâm thì họ dứt trừ tất cả những phiền não trong gia đình họ.

3. Ở đời được mọi người khen tiếng tốt.

4. Vợ con không ai dám xâm phạm.

(BBT:CĐ,04B,00:23:22) Bây giờ đến phần thứ 2 là do hành động miệng của mình,miệng mình có 4 hành động tạo nghiệp rồi từ chỗ nghiệp đó mà chúng ta đi vào trong cuộc sống hiện tại cũng như mai sau, khổ đau hay là hạnh phúc do nơi miệng của chúng ta.Cho nên người xưa nói “họa tùng khẩu nhập”, tai họa đều do nơi miệng chúng ta mà ra, vậy chúng ta phải cẩn thận trong lời nói của chúng ta.

Thứ nhất sống trong xã hội, nếu trong cuộc sống mà ai nói dối thì tự mình làm mất lòng tin của mọi người. Nghĩa là chúng ta gạt người ta, chúng ta nói láo người ta 1 lần người ta chưa biết chứ 2 lần thì người ta sẽ biết liền. Nói chung dù mình có khéo léo nói như thế nào thì sự thật vẫn là sự thật, ngày hôm nay người ta chưa biết nhưng ngày mai sự thật nó sẽ đưa đến người ta sẽ biết mình là người nói láo, người không thành thật cho nên người ta không bao giờ tin. Từ đó cái lòng tin của mình bị mất đi, cho nên mình có nói thật người ta cũng chẳng tin mình.

Nói dối là một điều tai hại cho sự chung sống trong gia đình mà mình nói láo, ví dụ như mình đi chơi mình nói mình đi làm thì vợ ở nhà tưởng mình đi làm thật nhưng mai mốt đổ bể ra thì rõ ràng là làm vợ con không tin mình được, chỉ một lần thôi cũng đủ không tin mình nữa. Cũng như như mình lãnh lương rồi mình dành ra một ít nào đó để cho mình tiêu phí mà mình không nói cho vợ con mình biết, mình nói đây là cái số lương của mình như vậy như vậy mình đưa cho vợ con mình để chi phí ở trong gia đình. Vợ con mình tin thật, nhưng một hôm bà ta đem cái áo của mình đi giặt thì móc trong túi ra thấy số tiền, bà ta nghi ngờ liền chồng mình không thật. Do cái sự nói không thật đó đã làm cho gia đình bắt đầu tan nát. Người ta không tin nhau nữa rồi thì có sự nghi kỵ nhau làm cho gia đình mình càng ngày càng đau khổ. Cho nên cái lời nói chúng ta mà nói dối thì chúng ta biết rằng sẽ đưa đến chúng ta những quả khổ sau này.

Do nói dối mọi người mất niềm tin với mình, cuộc sống xem như bị cô lập, người ta hết tin mình rồi cho nên mình nói gì ngoài mặt thì người ta làm ra tin nhưng sự thật người ta thằng này nói láo, người ta không bao giờ tin mình nữa. Không ai muốn thân cận với mình, người ta không có muốn gần gũi mình nữa. Hòa thượng Thiện Hoa dạy: người ta ở đời dù một việc nói chơi người ta cũng không nên nói dối vì lẽ nói dối quen miệng, người ta biết mặt, sau này nói thật cũng chẳng ai tin. Nhất là người học đạo thì không nên nói dối, nếu nói dối cứu khổ phò nguy cho người và vật thì ta còn không nói huống là nói dối hại người lợi mình thì càng không nên nói nữa.

Như Thầy đã nhớ một câu chuyện khi đức Phật ở trong rừng tu hành thì có 1 nhà vua đi săn bắn, ngài đuổi theo 1 con nai thì con nai chạy vào trong 1 cái nơi của đức Phật ngồi tu, nó chun vào trong cục đá đó nó núp, nó trốn. Thì nhà vua đuổi theo mới đến đây gặp đức Phật đang ngồi tu trên cục đá mới hỏi: ông có thấy con nai mà chạy ngang đây không? Nếu đức Phật nói không tức là vọng ngữ, mà nói thấy thì tức là nhà vua hỏi nó ở đâu, ông sẽ chỉ nó ở dưới hang cục đá của mình ngồi thì nhà vua sẽ giết con vật thì mình là tội sát sanh.

Nếu ở trong câu này như HT. Thiện Hoa dạy thì như thế này: Nếu nói dối mà cứu khổ phò nguy cho người và vật thì ta nên nói. Nhưng ở đây thì Thầy thấy qua hình ảnh của đức Phật, người tu hành thì không nên nói dù là cứu người cứu vật thì cũng không nên nói dối. Vì thế nhà vua hỏi đức Phật làm thinh. Lần thứ nhất đến lần thứ 3 thì nhà vua tức giận cho nên lấy gươm xẻo lỗ tai của cái người này và hỏi nữa thì đức Phật cũng không nói, nhà vua cắt lỗ mũi thì ông cũng không nói cho đến khi nhà vua tức quá chặt hai cánh tay ông thì ông cũng chẳng nói, cho đến khi nhà vua móc mắt ông ông cũng chẳng nói. Đó là chúng ta thấy giữ gìn cái hạnh không nói dối. Mặc dù là nói dối sẽ cứu được mình đó, nghĩa là thoát khỏi cảnh mà nhà vua giết mình đó thế mà ông vẫn thản nhiên giữ đúng cái hạnh không nói dối. Nghĩa là nói dối rất dễ dàng, con nai vừa chạy ngang đây mà nó chạy luôn đi rồi, không còn ở đây nữa. Thì nhà vua hãy chạy theo mà tìm giết nó đi, mà tìm bắn nó đi. Thì lẽ đương nhiên nhà vua phải đuổi theo chứ đâu có cắt tai móc mắt ông, rõ ràng nói dối một chút xíu mà mình không có đau khổ thế mà đức Phật thà chết, thà chịu đau khổ bằng sự hành hạ của nhà vua mà không phạm vào cái lỗi nói dối.

Do thế chúng ta mới thấy lời nói dối dù là 1 người tu sĩ mà nói dối khi người ta biết được thì giá trị của người tu sĩ không ra gì hết, cũng như chúng ta là những người cư sĩ đệ tử Phật đã biết Phật pháp rồi thì nói dối thì không nên cho dù nói dối có ích lợi cho mình cho người thì cũng không nên nói. Huống hồ là nói mà để làm lợi cho mình chắc chắn là không nói rồi.

Do qua cái hành động của đức Phật chúng ta cần phải học hỏi, cần phải theo gương đó mà giữ gìn cho trọn vẹn cái giới nói dối này, cho nên thà chết chúng ta không bao giờ phạm giới. Cũng như giới sát sanh hồi nãy, thì thà là chúng ta chết chứ không giết hại chúng sanh, đó là những quyết định của những người thực hiện theo con đường của đạo Phật để thực hiện được những nghiệp lành, từ những nghiệp lành đó đưa chúng ta đi đến cảnh giới không còn đau khổ nữa.

Kinh thập thiện nói người không nói dối được 8 điều lợi ích:

1. Được mọi người tin tưởng.

2. Lời nói ra được người người kính yêu.

3. Miệng thường thơm sạch.

Tức là miệng thường thanh tịnh đó.

4. Lời nói thường êm ái.

5. Luôn được an vui như ý nguyện.

6. Lời nói không buồn giận và luôn được vui vẻ.

7. Lời nói được mọi người vâng theo.

8. Trí tuệ thù thắng không ai hơn.

Đó là cái người không nói dối họ được 8 điều lợi ích như vậy. Và chúng ta cũng nhớ lấy gương của đức Phật làm cái gương là không bao giờ nói dối. Nhất là những người thân trong gia đình của mình đừng nên có 1 lời nói dối, vì nói dối làm mất niềm tin và từ đó trong gia đình bất an.

Người cư sĩ thì chúng ta sống còn chung đụng nhiều người, còn tiếp duyên nhiều người. Một người hay nói láo thì chúng ta không tin người đó.Và không tin người đó thì người đó dù có thất nghiệp, dù có trong cảnh đau khổ nào đó thì chúng ta cũng không giúp được, là tại sao? Là vì chúng ta nghĩ rằng người này hay nói láo là sẽ gạt mình trong khi họ, vợ con họ khổ sở, khốn khổ họ đến nói thật mà mình vẫn nghi rằng họ nói láo. Cho nên chúng ta vẫn thấy họ là người không giúp đỡ. Đó là những cái tai hại cho người nói láo. Vì vậy chúng ta cần phải biết, cần phải dè dặt không bao giờ nói sai sự thật, phải nói đúng sự thật, có thấy thì nói thấy, mà không thấy thì nói không thấy. Không nên nói 1 cách không đúng sự thật.

(BBT:BN,05,B00:04:41)

Bây giờ đến cái phần thứ 2 của cái miệng là không nói lời thêu dệt.

Người đời thường trau chuốt lời nói, đi buôn vật xấu nói tốt để bán cho được giá, gạt người mua về không xài được, đó là cái lời nói thêu dệt đó. Chỉ 1 chút lòng nhỏ mọn hờn ghen liền dùng lời nói thêu dệt để cho đôi bên thù hận có thể giết hại lẫn nhau làm tổn hại tánh mạng của người khác, đó là lời thêu dệt rất là tai hại, có thể giết người. Chỉ 1 chút lòng ganh tỵ thù vặt bèn dùng lời nói thêu dệt để lung lạc lòng người khác hoặc để quyến rũ hay gạt gẫm người khác làm tổn hại danh dự và tài sản cốt để đem lại cho mình được nhiều lợi lạc và còn được tiếng thơm, tiếng tốt cho mình.

Ngược lại, người không có lời nói thêu dệt dùng lời nói đúng đắn, chánh lý không gạt gẫm lừa bịp người, không làm tổn hại danh giá tài sản thậm chí cho đến tánh mạng. Thêu dệt tức là đặt điều nói xấu người khác, khiêu khích người khác khiến cho người phải buồn khổ có thể đi đến chỗ phải tự tử quyên sinh tánh mạng. Nghĩa là chuyện không có mà mình thêu dệt ra thành có chuyện, chuyện người ta không xấu mình nói người ta xấu, chuyện người ta xấu mình thêu dệt nói người ta tốt để được tình được nghĩa với người này người kia, điều đó là với lời nói đó chúng ta cần phải tránh.

Đem cái lời nói làm cho người ta giận hờn nhau, rồi đem cái lời nói làm cho người ta ưa nhau như những người làm môi giới. À, thấy chú này nó không được đến đằng gái khen chú này là tốt là học giỏi là này kia đủ thứ, là có đức hạnh đủ thứ. Nhưng sự thật chú này thì tham lam hút thuốc rượu chè bê bết thế mà cái ông làm mối thêu dệt nói chú này thế này thế khác cho tốt cho được lòng đằng gái. Rồi lại đến đằng trai thì nói cô này công dung ngôn hạnh như thế này thế khác, hiền đức đủ loại nhưng mà cô này thì chẳng ra gì hết, những cái tay mà có thể ăn chơi, mà có thể đủ cách ở trong thế gian này thế mà cũng được ca ngợi. Đó là những cái thêu dệt như vậy đó. Đã gạt người ta để làm cho người ta không biết, người ta tin theo người ta rước cô dâu đó về hay là người ta rước chú rể đó về. Chừng đùng 1 cái thì người ta hỡi ôi, mình lầm người. Đó là những lời thêu dệt chúng ta không nên. Cái tốt thì chúng ta nói tốt mà cái xấu thì chúng ta nói xấu. Không được thêu dệt tốt biến thành xấu mà xấu biến thành tốt. Điều đó là điều thêu dệt không được.

Kinh thập thiện dạy người không đặt điều nói xấu người khác có 3 điều lợi ích:

1. Được mọi người quý mến.

2. Thường đáp được những câu hỏi khó.

3. Có đầy đủ uy tín cao quý trong cuộc đời.

Sáu, không nói lật ngược.

Về cái hành động miệng của mình hay nói lật ngược trở lại, nói rồi rồi nói lại cái khác, vừa mới nói đó mà thấy cái điều đó có hại cho mình thì ngay đó thì mình lật ngược lại nói tôi không nói điều đó. Người đời có lắm kẻ nhiều mồm mép, vừa nói đó một lúc sau lại nói ngược lại, lấy quấy làm phải, lấy phải làm quấy.

Người ta nói: “cái lưỡi không xương nhiều đường lắt léo, miệng không vành nó méo tứ tung”. Đúng vậy, những hạng người nói lật ngược là hạng người lưỡi không xương, là những người miệng không vành, hạng người này là hạng người nhiều chuyện, họ là người dụm ba dụm bẩy chuyên nói xấu người khác, đem chuyện người này nói ra, nói vào bêu xấu khiêu khích người khác gây phe nhóm tạo cảnh bất hòa, thù hận, và còn đem chuyện người này dèm pha với người kia, nhạo báng chê bai làm cho người khác tức giận hoặc xấu hổ, đau khổ.

Dùng môi mép đứng trung gian gây ác cảm đôi bên để đi đến kiện thưa. Người không nói lưỡi 2 chiều thì không có chuyện lôi thôi với mọi người, không bị người ta lôi ra làm chứng cớ, còn ngược lại những kẻ ấy đều gọi là người nhiều chuyện.

Người không nói lưỡi 2 chiều không làm phiền một ai hết, được thân bằng quyến thuộc, kẻ xa người gần đều kính mến, người không có lưỡi 2 chiều thường dùng lời êm ái an ủi, khuyên giải giúp cho mọi người hòa thuận thân yêu nhau, khiến cho mọi người đều vui vẻ an lòng. Người này đi đến đâu, ở đâu cũng được mọi người kính yêu, gặp việc khó bất hòa người này đứng ra thu xếp hòa giải một cách dễ dàng.

Người không nói lưỡi 2 chiều khiến gia đình sum họp an vui tình làng nghĩa xóm hòa thuận kính yêu nhau.

Kinh thập thiện dạy: Người không nói lưỡi 2 chiều được 5 điều bất hoại.

1. Nhơn bất hoại.

2. Sống trong gia đình sum họp.

3. Đức tin bất hoại.

4. Pháp hạnh bất hoại.

5. Thiện hữu tri thức bất hoại.

Nghĩa là nhơn bất hoại, nghĩa là đối với cái thân của mình thường được vui vẻ, được tốt lành, nó không làm cho mình hư hoại.

Hai,sống trong gia đình sum họp: nghĩa là cái người này sống trong gia đình nào, người nào cũng có sự hòa hợp sum họp bởi họ không là người nói lưỡi 2 chiều. Ở đâu thì họ cũng được sự hòa hợp, Ví dụ như quý thầy là những người sống trong tăng đoàn mà không nói lưỡi 2 chiều, tức là không dựa theo người này nói như thế này, dựa theo người kia nói như thế kia. Nói thì đúng sự thật, không thêu dệt ra, những người này thường sống hòa hợp trong mọi người.

Ba,đức tin bất hoại: ai cũng tin những người này, cho cái lòng tin không bị hoại diệt.

Bốn,pháp hạnh bất hoại: Cái hạnh của người tu này dù là người cư sĩ cũng không sợ bao giờ hoại diệt. Cái đức hạnh của họ không bao giờ bị hoại diệt.

Năm,thiện hữu tri thức bất hoại nghĩa là họ luôn luôn gặp nhiều bậc thiện hữu tri thức, những người tốt, không phải là những người xấu. Còn cái người mà nói 2 chiều này thì họ không bao giờ có những thiện hữu tri thức tốt.

Đó thì tất cả những 5 điều lợi ích này cho 1 người không nói lưỡi 2 chiều.

7. Không nói lời hung ác.

Lời nói hung ác là lời nói dữ, lời nói hung ác là lời vu khống người, người ta không có làm một cái chuyện bậy mà mình vu khống người ta làm chuyện bậy. Ví dụ như người đó không ăn cắp mà mình hô người ta ăn cắp, người đó không tà dâm mà mình hô người đó tà dâm, người đó không nói láo mà mình nói rằng người đó nói láo; mình vu khống người ta những cái mà người ta không có làm rồi mình nói phao phản người ta, chẳng hạn người ta không phản phúc mà mình nói người ta phản phúc.

Lời nói hung dữ còn là lời nói bươi móc lỗi xấu của người khác ra, đó là lời nói hung dữ, người ta làm điều xấu thì để người ta thọ lấy quả xấu của họ, thế rồi chúng ta bươi móc ra cho người này nghe, người kia biết để cho mọi người cười chê, biếng nhạo người đó tức là lời nói đó là lời nói hung dữ.

Lời nói hung dữ còn là những lời nói cộc cằn, thô lỗ như lời nói mắng nhiếc, mạ lị người, khinh chê người, làm cho người khác tức giận, khổ đau.

Người không nói lời nói hung ác, thường dùng lời nói khen ngợi, lời lẽ ôn tồn, trang nhã, hiền hòa, lời nói luôn luôn làm cho mọi người được an vui, yên ổn.

Kinh thập thiện dạy kẻ nào không nói lời hung dữ sẽ được 8 món công đức:

1. Nói đúng pháp.

2. Lời nói có ích lợi.

3. Lời nói đúng chân lý.

4. Lời nói khôn khéo.

5. Nói điều chi ai cũng vâng theo.

6. Lời nói được nhiều người tin.

7. Lời nói không ai chê.

8. Lời nói được yêu mến.

Đó là 8 điều lợi ích cho một người không có lời nói hung ác, không có lời nói dữ tợn. Người nói dữ tợn thường lưu xuất từ cái tâm sân hận của họ. Lời nói dữ tợn do từ tánh xấu của họ. Lời nói dữ tợn do từ cái...(BBT:CĐ,04B,E00:45:37)