I - NHƯ THẾ NÀO LÀ TÂM CHỨNG ĐẠO?
Vì vậy mà phải sáu tháng miệt mài với cái pháp Như lý tác ý cho đến khi làm chủ được bốn sự đau khổ của mình, còn bây giờ mấy con có Thầy cũng như trước mà có đức Phật giảng bài thuyết pháp đầu tiên thì sau thời gian đó năm anh em Kiều Trần Như chứng quả A-la-hán, sao mà dễ dàng vậy? Và cuối cùng những người khác khi mà nghe đức Phật thuyết giảng xong thì họ cũng vậy, chứng quả A-la-hán một cách dễ dàng. Mà tại sao thời nay chúng ta cũng con người chứ đâu phải chúng ta là một cái loài vật gì khác sao?
Y như người xưa, người xưa cũng có người thông minh, cũng có người u tối thì thời nay cũng vậy, nhưng mà tại sao người ta nghe người ta chứng đạo, còn mình nghe rồi mà tu gần chết, mà tu lọt tưởng, mà sao không chứng đạo. Bởi vậy cho nên Thầy thấy khi mà hiểu rồi sao mà đạo Phật dễ quá, mà chưa hiểu thì sao lại khó quá. Mà hầu hết Thầy thấy quý thầy chưa hiểu cho nên tu coi khó, đi khất thực thì mặt nào cũng ỉu xìu, đi cứ gầm gầm gầm gầm hổng có thấy cái vẻ hân hoan gì hết, tu thì phải hân hoan vui vẻ chứ tu gì mà coi khổ quá, quá khổ.
Cho nên ở đây, Thầy xin đọc cái bài cho quý thầy hiểu. Mọi người học đạo đều nghĩ chứng đạo là một cái gì quá cao siêu, vĩ đại. Thật ra thì trong đầu óc của quý vị từ lâu đến giờ người ta truyền thừa quý vị bằng cách quý vị hiểu như vậy đó, cao siêu, vĩ đại lắm mới là người chứng đạo, chứng như Phật, ghê quá nghe như Phật, ớn quá, thành ra lúc bấy giờ mình thấy mình sẽ nhỏ nhoi, và mình thấy là thời của mình là thời mạt pháp chắc tu khó lắm, tự cái nghĩ như vậy nó cũng làm cho mình giảm đi cái hiểu biết của mình và cái sự tu tập của mình, cho nên rất là đau khổ.
Bởi vì Đại Thừa nó đã gieo vào tư tưởng của chúng ta cái khó khăn đó, cho nên bây giờ Thầy có nói gì, có cởi mở gì thì quý thầy cũng thấy khó khăn vì từ lâu nó truyền thừa một cách lâu dài, nó làm cho tâm chúng ta thấy quá khó, tu tập theo đạo Phật quá khó. Sự thật đâu có khó gì. Cho nên ở đây Thầy nhắc, mọi người mà đang theo Thầy tu ở đây đều nghĩ chứng đạo là một cái gì quá cao siêu và vĩ đại, nhưng sự thật không như vậy.
Chứng đạo là sống với một tâm không bị dục lậu, hữu lậu và vô minh lậu tác động.
Các con thấy không, dục lậu, hữu lậu và vô minh lậu mà không tác động thì cái người cũng bình thường thôi, nhưng mà có dục lậu, dục lậu là gì? - Là lòng ham muốn, mình muốn cái này muốn cái kia, bây giờ mình biết nó là dục lậu làm sao mình khởi lên, vì giờ này nó khởi muốn ăn thì biết nó là dục lậu rồi chứ gì? À mình khởi thích đi lại đằng kia nói chuyện thì biết nó là dục lậu rồi chứ gì, thì dừng nó lại, còn không thì đi lại kiếm người ta nói chuyện cho đã thì như vậy là chạy theo dục lậu rồi. Nó đơn giản, rất là đơn giản, mình ngăn, mình diệt những cái dục lậu.
Còn cái hữu lậu thì là những cái mình có. Rồi cái vô minh là cái không hiểu, mà mình đã học cái lớp Chánh Kiến rồi thì mình có minh rồi chứ, đã biết nhân quả, đã biết các pháp vô thường, đã biết các pháp bất tịnh thì đó là mình được một số minh rồi chứ đâu phải mà vô minh hết sao? Cho nên vì vậy mà có cái vô minh lậu nào tác động được? Không có cái vô minh lậu nào tác động được, như vậy là ngay đó là giải thoát rồi, chứ còn đòi gì, ngay đó là chứng đạo rồi, còn đòi cái gì nữa?
Đòi mấy người mọc ba đầu sáu tay sao, đòi phải bay lên trời ngồi ở trên trời mới gọi là chứng đạo, chứng đạo đâu phải là thần thông? - Đạo Phật đâu có dạy chúng ta! Chứng đạo của đạo Phật là làm chủ bốn sự đau khổ. Như cô Huệ Ân đến nay cô Huệ Ân cô cũng làm chủ được sinh, già, bệnh, chết, bây giờ cô tịnh chỉ được 15 phút hơi thở rồi, quý thầy thì chưa tịnh chỉ được chứ cô Huệ Ân các con nhìn, cô Huệ Ân cô viết trong tập vở cô trình bày cái sự tu tập, bệnh thì cô ấy đuổi đi, già thì bây giờ cô ấy còn ngồi được chứ cô có nằm liệt chiếu liet giường đâu? Đó các con thấy không, vẫn làm chủ được thân, mà hôm đó cái lưng cô ấy còng, bữa nay cô tu tập cái lưng cô thẳng lên chút ít rồi, rồi đây nó cũng thẳng như chúng ta thẳng thôi có gì đâu, tại vì chúng ta không chịu.
Cho nên, pháp của Phật nó vẫn làm chủ được cái sự đau khổ của kiếp người chứ đâu phải không? Mà hiện diện chúng ta đã thấy huynh đệ của chúng ta và mọi người ở đây tu tập thật sự, các thầy thấy người ta làm chủ được chứ, các thầy cũng có làm chủ được chứ đâu phải không làm chủ được, như vậy rõ ràng là pháp Phật thực tế chứ đâu phải không. Như vậy rõ ràng mình có chứng chứ đâu phải mình không chứng, tại sao mình không thấy cái chứng của mình mà mình cho rằng cái chứng cao siêu vĩ đại nào. Ngồi đó phóng hào quang là chứng đạo sao, không phải cái chuyện đó.
Cho nên, chứng đạo không có cái gì cao siêu vĩ đại cả, chỉ là một tâm bình thường như mọi người nhưng không có chướng ngại nào làm cho tâm người đó chướng ngại được.
Nghĩa là bây giờ, như Thầy bây giờ ai làm Thầy chướng ngại được, cho nên đối với Thầy, Thầy thấy nó quá bình thường, trời ơi nếu biết trước hồi đó người ta dạy cho Thầy thì Thầy cần gì phải tu cho cực. Nghĩa là không có chướng ngại nào mà tác động vào được, còn nếu mình bị chướng ngại tức là mình bị ác pháp chứ gì, cho nên đức Phật dạy ngăn ác diệt ác, sanh thiện tăng trưởng thiện. Mình sống hàng ngày như vậy là giải thoát rồi còn đòi hỏi gì nữa, đó là cái cụ thể rõ ràng.
Chứng đạo không có nghĩa là chứng thần thông, mà chứng đạo chỉ là một tâm biết, một tâm bất động trước các pháp và các cảm thọ, chứng đạo chỉ là sống với tâm thanh thản an lạc và vô sự, lúc nào cũng như lúc nào, không bị kiềm chế không bị bắt buộc phải tu như thế này, như thế kia. Nghĩa là mình chứng đạo rồi đừng bắt cái tâm mình, buộc mình phải tu như thế này, như thế kia. Còn bây giờ các con thấy tâm an lạc thanh thản vô sự cứ bắt nó quán thân, rồi bắt nó phải đi kinh hành, bắt nó phải thế này thế kia, mà Thầy thường nhắc nó buồn ngủ thì đi không buồn ngủ thì thôi, mình người chứng đạo mà ăn thua gì mà sợ. Tới giờ đi ngủ cứ ngủ ai biểu không ngủ, ông Phật ngày xưa ông tu rồi canh giữa ông còn nằm ông nghỉ ngơi mà, đâu có gì đâu, còn nó ngủ thì cứ ngủ ăn thua gì nó, nó đâu phải là mình đâu mà mình sợ, đó các con hiểu. Cho nên, trong cái vấn đề tu tập nó quá cụ thể rõ ràng.
Chứng đạo đâu phải cái gì khó đâu, nó đâu phải chứng đạo là trở thành con người siêu việt. Đừng hiểu một cách sai lệch của đạo Phật như vậy thì làm cho Phật pháp nó càng lệch, lệch xa, làm cho Phật pháp nó càng xa con người. Làm cho người ta thấy người ta tu không có được, làm cho nó không có gần gũi với con người. Mà đạo Phật là đạo của con người, là đạo gần với con người, cách sống của nó rất là bình thường.
Chứng đạo chỉ là sống với tâm thanh thản, an lạc, vô sự, lúc nào cũng như lúc nào không bị kìm chế, không bị bắt buộc phải tu như thế này phải tu như thế kia, chỉ có một điều quan trọng nhất đó là chúng ta phải quyết tâm buông xả đời sống nhân quả hiện có của chúng ta. Nghĩa là trong cái đời sống chúng ta là đời sống nhân quả, chúng ta có quyết tâm buông xả cái đời sống nhân quả đó không? Nhân với quả, mà có quyết tâm thì chúng ta mới buông xả được mà không quyết tâm thì làm sao?
Ví dụ như bây giờ muốn ăn mà cứ đi ăn thì làm sao? Đó là đời sống nhân quả mà, à nó muốn ngủ thì giờ này mình chưa cho phép nó ngủ thì mình tìm cách đừng có cho nó ngủ, thì như vậy là mình làm chủ đời sống nhân quả. Mình muốn buông xả cái nhân quả đó thì phải làm như vậy, phải chống lại cái nhân quả đó như vậy, thì như vậy là được giải thoát chứ có gì đâu.