15 - PHÁP HÀNH TỨ CHÁNH CẦN

(00:00) Để tiếp tục cái buổi học, buổi giảng hôm nay, Thầy xin nhắc lại mục đích tu hành của đạo Phật từ lâu Thầy đã giảng dạy.

Này quý thầy!

Mục đích tu hành của đạo Phật không phải là làm Phật, làm Tổ, Bồ Tát, A La Hán, không phải làm Viện trưởng, Viện chủ, Tăng thống, Phó tăng thống, hoặc bất cứ một hàng giáo phẩm nào.

Cũng không phải vì lợi ích cho ai, cũng không phải vì lợi dưỡng, cũng không phải vì lợi ích thành tựu giới đức, mà cũng không phải lợi ích thành tựu thiền định, mà cũng không phải thành tựu tri kiến, tri kiến giải thoát, mà cũng không phải thành tựu lợi ích Tam Minh, mà cũng không phải vì sanh tử, luân hồi thoát kiếp đau khổ này!

Này quý thầy!

Mà vì chính tâm giải thoát bất động trước các pháp chính là mục đích Phạm hạnh của đạo Phật, là mục đích cuối cùng của Phạm hạnh.

Đó thì hôm nay xác định cho tất cả những điều mà chúng ta đã tu tập đó, để chúng ta đạt được cái mục đích bất động, tâm bất động giải thoát của chúng ta trước các pháp, trước thọ, đó là Phạm hạnh của đạo Phật.

Chớ không phải Phạm hạnh là cái đạo Phật giữ gìn nội cái giới luật, đạt được cái giới luật, đắc được cái giới luật là Phạm hạnh, không phải!

Cái phạm hạnh của đạo Phật tức là cái mục đích của nó để đạt được, đó là cái tâm bất động, tâm giải thoát bất động trước các pháp, trước các thọ của quý vị, đó là mục tiêu cuối cùng của Phạm hạnh.

Đó quý vị nhớ những cái điều này để chúng ta xác định được cái mục đích của chúng ta đến.

Nhiều thầy cứ nghĩ rằng mình phải tu thiền định, nhập Bốn Thiền, thực hiện Tam Minh để rồi cái đó là cái mãn nguyện của mình. Không phải đâu. Cái mà chúng ta đạt được, cái đó là cái mục tiêu cuối cùng là chúng ta phải thấy được cái tâm bất động của chúng ta.

Đó, thì hiểu được như vậy thì chúng ta biết rằng cái con đường mà từ Tứ Thiền để mà làm chủ cái sống chết cho đến chấm dứt cái sự luân hồi đau khổ này, thì nó chỉ là cái khoảng đường mà chúng ta đi để thực hiện cái tâm giải thoát bất động. Chớ không phải nó là cái mục đích chúng ta để đạt nó.

Do đó chúng ta không phải lấy thiền định mà làm cái mục đích, mà cũng không phải lấy tri kiến giải thoát mà làm mục đích, mà chỉ lấy cái sự - cái tâm giải thoát bất động của chúng ta.

Mà chỉ lấy cái tâm giải thoát bất động của chúng ta, đó là cái mục đích chính của Phạm hạnh của đạo Phật, là mục tiêu cuối cùng của đạo Phật.

Chớ không phải chúng ta nghĩ rằng chúng ta tu rồi chúng ta có một cảnh giới nào đó, hoặc là có một cái Phật Tánh, hoặc là có cái gì đó để mà chúng ta thường - lạc - ngã - tịnh ở trong đó mãi mãi, không có, cái mục đích đó không có. Mục đích có tức là còn có bị kiến chấp, còn bị cái thân kiến, đó là cái sai.

(02:57) Cái bài học vừa rồi thì chúng ta - Thầy nhắc lại đó, thì:

…​ trong Chánh Pháp thiện, diệt trừ tà pháp ác.

Tứ Chánh Cần có pháp tu riêng…​

Cái này chắc có lẽ là đã học rồi, nhưng mà Thầy nhắc lại.

Tứ Chánh Cần có pháp tu riêng không phải trau dồi tâm mình như Tứ Vô Lượng Tâm.

Nghĩa là cái pháp Tứ Chánh Cần nó có cái sự tu riêng của nó. Cách thức nó trau dồi cái tâm nó - trau dồi các thiện pháp riêng, mà trau dứt đoạn các cái pháp ác riêng, chớ nó không phải như Tứ Vô Lượng Tâm.

Tứ Chánh Cần lấy mười điều ác và mười điều thiện mà tu tập theo tùy pháp Thập Thiện và tùy pháp Thập Ác, rồi dùng pháp hướng như truyền lệnh để cho tâm mình không sanh ác pháp và dứt bỏ ác pháp, sanh khởi pháp lành, tăng trưởng pháp lành.

Người tu sĩ phải nhận rõ theo pháp mà trạch ra thành câu hướng tâm Như Lý Tác Ý để đoạn dứt tâm sanh khởi ác pháp.

Đó thì, quý thầy nhớ trong cái vấn đề mà tu tập về các pháp này, thì chúng ta phải theo cái pháp tùy và cái pháp hướng mà áp dụng vào cái Tứ Chánh Cần này, thì chúng ta có cái pháp đoạn dứt và có cái pháp trau dồi để cho các thiện pháp sanh khởi.

Trước khi đến phần thực hành thì bây giờ Thầy sẽ đọc bài kệ của Phật để nhớ mà tu tập.

Đây là bài kệ, quý thầy nhớ kỹ bài kệ này:

Mười pháp cần dứt bỏ,

Mười pháp cần tăng trưởng.

Siêng tu tập như thế

Sống an vui hạnh phúc,

Được gọi bậc hiền nhân.

Nghĩa là chúng ta mà biết dứt bỏ mười cái pháp ác và tăng trưởng mười pháp lành bằng theo cách pháp hướng và pháp tùy mà tu tập thì chúng ta sẽ được gọi là bậc hiền nhân.

Như vậy chỉ cần tu Tứ Chánh Cần là chúng ta đã được sự giải thoát, đã được là cái bậc hiền chứ không còn xa lạ nữa. Không cần tu nhiều mà chỉ cần bây nhiêu đó cũng là thấy đã được hạnh phúc, an vui của đời sống này rồi.

(05:43) Vậy thì qua pháp hành như thế nào? Bây giờ quý vị phải trạch pháp câu này.

Câu thứ nhất:

Đây cái câu mà trạch pháp ra đây. Tức là chúng ta chọn cái câu đó ra để chúng ta dùng làm cái pháp hướng đó.

“Giết hại chúng sanh, ăn thịt chúng sanh là pháp ác, phải dứt trừ, phải đoạn trừ tận gốc cái tâm khả hỷ, khả ái này!”

Tức là cái tâm thích thú mà giết hại chúng sanh, cái tâm thích thú mà ăn thịt chúng sanh đó. Thì câu này có cái nghĩa là chúng ta phải đoạn trừ, đoạn dứt nó, không có được thích thú theo cái sự giết hại chúng sanh, ăn thịt chúng sanh.

Hằng ngày, chúng ta đều nương vào câu này mà chúng ta tu tập nhắc cái tâm của mình, để chúng ta dứt bỏ không có còn thích ăn thịt chúng sanh, mà không còn thích giết hại chúng sanh. Bởi vì chúng ta có thích giết hại chúng sanh, chúng ta mới có giết được chớ không phải là miễn cưỡng mà giết đâu.

Cho nên người ta cầm con gà, người ta cắt cổ con gà một cách an nhiên, người ta lấy cái con dao mà người ta đập con cá một cách rất tự nhiên. Một con vật la hét, một con cá giãy giụa, mà họ vẫn thản nhiên họ đập thêm mấy cái nữa!

Họ đập trong cái sự sung sướng chớ không phải là trong không có sự sung sướng. Cho nên nó Phật gọi là khả ái, khả hỷ đó. Cái hành động rất là đau đớn, thế mà họ rất là sung sướng.

Cho nên chúng ta dùng cái pháp hướng để nhắc cái tâm của mình để đoạn dứt. Đó là cái câu pháp hướng để đoạn dứt cái tâm ác.

Câu thứ hai:

“Chúng sanh có mạng sống như ta, cũng sợ đau, sợ chết như ta. Ta phải thương yêu như chính bản thân ta, như con ta và không được…​

Ở đây tới cái chỗ “như con ta” thì đó là cái câu để mà trau dồi cái thiện pháp.

Quý thầy nhớ: Một cái câu thì dứt bỏ, một cái câu thì trau dồi, làm cho nó tăng trưởng thiện pháp. Nó hai cái câu nó song song, chúng ta trạch pháp hai cái câu song song trong một cái điều ác để cho thực hiện được cái điều lành.

Bởi vì không giết hại chúng sanh đó là điều thiện, mà thương yêu chúng sanh thì chúng ta mới có làm điều thiện được, mà nếu không thương yêu chúng sanh thì chúng ta không làm được. Do đó, cho nên chúng ta trau dồi cái tâm chúng ta thương yêu, tức là chúng ta tăng trưởng thiện pháp.

Chớ không phải thiện pháp chưa sanh rồi chúng ta cho nó sanh, hay hoặc sanh là tăng trưởng - chúng ta nói như vậy là cái danh từ suông, nhưng ở đây chúng ta phải nhắc cái tâm của mình như Thầy (dạy) câu nói thứ hai:

“Chúng sanh có mạng sống như ta, cũng sợ đau, sợ chết như ta. Ta phải thương yêu như chính bản thân ta, như con ta vậy!”

Đó là, cái câu đó để chúng ta nhắc nhở trau dồi cái tình thương yêu của chúng ta. Cái sự đau, sợ, cái sự chết và sự đau khổ, thân ta ta biết sợ và chúng sanh cũng biết như vậy, để chúng ta giao cảm được cái nỗi khổ đau đó chung nhau. Cho nên chúng ta không nỡ giết chúng sanh, chúng ta cũng không nỡ ăn thịt chúng sanh.

(08:40) Đó là cái câu thứ hai. Câu trước là câu dứt bỏ, câu trước là dùng mệnh lệnh, câu sau thì trau dồi thân của mình, không có dùng mệnh lệnh.

Đó thì, các thầy thấy chỗ nào mà chúng ta cần nhấn mạnh thì cái chỗ đó là dứt, bắt buộc phải dứt. Còn chỗ nào mà chúng ta chưa dùng cái hướng lệnh thì chúng ta xoa dịu, chúng ta nhắc nhở êm ái để làm cho tâm chúng ta…​

Cũng như mình muốn dụ dỗ một con vật để mà mình rèn luyện nó, như con ngựa, hay hoặc là như con bò, con trâu để cho nó kéo cày, thì mình phải dụ dỗ nó, chớ mình la hét đánh đập nó thì chắc chắn mình gác ách mình cày không được đâu!

Cho nên mình phải dụ dỗ nó bằng cách là mình cho cỏ cho này, kia nó ăn. Các thầy thấy những cái nhà mà họ (làm) xiếc đó, cọp, voi hay hoặc là một con vật gì, họ cũng cho nó ăn rồi lần lượt dụ dỗ nó, rồi họ dạy nó múa, nó làm trò gì cũng được hết.

Thì cái tâm của chúng ta cũng vậy, nó vốn đã tích lũy những cái ác. Cho nên bây giờ chúng ta dụ dỗ để cho nó nhẹ nhàng, nó nghe được, rồi từng đó nó sửa lần, sửa lần, nó thấm nhuần được cái lòng thương yêu, chớ không được nạt nộ nó.

Cho nên cái câu thứ nhất là nạt nộ, bắt buộc, ra lệnh. Câu thứ hai thì xoa dịu, êm ái, nhẹ nhàng, làm cho tâm chúng ta dịu dàng nhẹ lại, để trau dồi cái tâm thương yêu của chúng ta, cái lòng từ bi của chúng ta.

Đó thì những cái câu như vậy quý thầy phải hiểu được, và lúc nào là dùng nó: Khi mà ra lệnh rồi thì bây giờ phải xoa dịu nó, chứ không thể nào mà quý thầy ra lệnh không thì chừng đó nó sẽ như thế nào? Nó cứng đầu, nó chống lại, nó không có chịu phục tùng đâu!

Cho nên vừa là dứt bỏ, mà cũng vừa là xoa dịu an ủi nó, để cho nó thấu đạt được cái lòng thương yêu của nó.

(10:24) Câu thứ nhất là dùng để đoạn trừ, dứt bỏ pháp ác, câu thứ hai dùng để trau dồi tâm ngăn ngừa pháp ác.

Nó ngăn ngừa cái pháp ác tức là nó sẽ phóng khởi cái pháp thiện.

Khi tâm chưa phóng khởi, tưởng điều ác thì ta phải hằng ngày trau dồi tâm ta bằng pháp hướng đến sự thương xót.

Nghĩa là cái tâm của mình nó chưa phát ra những cái điều ác, nó đương yên, nó đương thanh thản, nó đương sống yên lành, thì chúng ta phải tu tập.

Nhưng mà khi nó đã có những cái điều ác, nó có những cái hành động ác rồi thì chúng ta phải truyền lệnh ngăn, dứt nó liền! Đó là chúng ta dùng cái pháp dứt để ngăn dứt cái sự sự kiện xảy ra.

Cho nên phải biết áp dụng, Thầy nói phải biết áp dụng pháp hướng.

Khi bây giờ đó, mình có một cái sự việc gì đó, mình thấy một con rắn mình đập, đó mình đã giết con rắn rồi đó. Thì lúc bấy giờ đó, cái sự giết đó mình phải dùng cái pháp hướng ra lệnh: “Từ đây về sau phải chấm dứt!” Đó là dùng pháp hướng đúng, đúng chỗ, đúng thời điểm.

Còn bây giờ mình chưa có giết gì hết, mình bảo nó: “Đừng giết! Đừng giết! Dứt đi!” - thì cái đó là cái sai, truyền lệnh sai.

Bây giờ mình chưa có làm gì đau khổ chúng sanh hết, thì mình dùng cái pháp thương yêu chúng sanh mình nhắc nhở, mình trau dồi cái lòng thương của mình. Để cho nó mai mốt nó gặp con vật khác nó không có giết, nó gặp con vật dữ nó không có giết. Đó là chúng ta biết phải áp dụng đúng.

Chớ không, lúc nào chúng ta cũng ra lệnh, lúc nào chúng ta hét hò ở trong tâm chúng ta, thì cái đó là chúng ta làm cho nó rối loạn, nó không biết cái nào mà nó làm hết. Nó có làm ác đâu mà răn nó dữ vậy? Các thầy phải hiểu!

Bởi vậy, cho nên sự tu tập nó khó là khó cái chỗ mà chúng ta biết áp dụng. Mà không khéo áp dụng thì nó không có hiệu quả, nó không kết quả cho quý thầy, rồi nói sao mà pháp không có vi diệu. Nó không vi diệu là do chính chỗ áp dụng sai!

(12:14) Cho nên gần Thầy, các thầy mà sai thì có Thầy sửa, Thầy biết. Còn không gần Thầy là một điều rất là khó, vì áp dụng pháp hướng và pháp tùy này nó không đúng cách thì nó trở thành sai mất đi, nó không đơn giản được.

Khi tâm chưa phóng khởi, tưởng điều ác thì ta phải hằng trau dồi tâm ta bằng pháp hướng đến sự thương xót chúng sanh, để triển khai lòng từ bi của ta thì mới mong nó không sanh khởi ác pháp.

Pháp hướng để trau dồi lòng thương xót, ví như sợi dây mũi buộc con trâu, nhờ nó mà tâm không khởi ác pháp.

Nghĩa là cái pháp hướng là như chúng ta cột cái sợi dây nó đó, chúng ta muốn nó lôi nó ở đâu nó cũng đi theo hết, còn cái pháp dứt thì nó khác. Pháp dứt là khi mà nó đã thuần thục rồi thì chúng ta dứt. Còn bây giờ nó chưa thuần thục, nhưng khi nó làm một điều ác là chúng ta phải dứt, chúng ta phải la hét nó.

Cũng như bây giờ đó, con chó mình nuôi nó chưa thuần thục, mà nó hay đi bắt gà người ta, thì bắt đầu đó mình phải la hét nó, mình chặn nó trước đi, rồi sau đó mình tìm cách mình dụ dỗ nó, để cho nó thuần hóa trong cái thiện pháp, nó không có bắt gà, bắt vật của người ta nữa, thì như vậy đó là mình biết nuôi chó, mình biết dạy chó.

Nó là một phương pháp ngừa bệnh.

Cái pháp mà chúng ta trau dồi cái tâm mình như vậy, đó là trau dồi cái tâm từ bi thương yêu của mình đối với chúng sanh như vậy, đó là cái pháp ngừa bệnh.

Còn cái pháp dứt bỏ là cái pháp hướng để đoạn dứt tận gốc bằng sức lực tinh thần, làm cho nó không còn ác pháp trong tâm ta nữa.

Đó thì phải song song hành hai cái, bởi vì trong Tứ Chánh Cần thì quý thầy đã thấy, Đức Phật đã dạy: Các pháp chưa sanh không cho sanh, đã sanh thì phải đoạn dứt, mà các pháp thiện chưa sanh thì cho sanh, khởi sanh, mà đã sanh thì tăng trưởng.

Rõ ràng là bốn cái Tứ Chánh Cần này luôn luôn liên tục thì chúng ta phải có sự song hành, chớ không thể nào mà không song hành được. Chớ không phải là làm cho dứt hết các pháp ác rồi mới tăng trưởng pháp lành, thì đó là cái quý thầy đã nghĩ sai.

Vừa là dứt các ác, thì phải là vừa phải thể hiện sanh các pháp thiện liền tức khắc. Bởi vì không giết hại chúng sanh thì tức là thiện rồi, thì ngay đó đã phát khởi thiện rồi. Cho nên từng đó chúng ta càng trau dồi thiện, thì tức là nó sẽ tăng trưởng lên, cho nên không làm ác nữa.

(18:35) Đây là những câu pháp hướng tâm, nhắc tâm Như Lý Tác Ý dẫn tâm vào đạo, giải thoát ác pháp. Quý vị phải biết: Trước khi dùng pháp này tu hành dứt bỏ các ác pháp thì quý vị phải tâm chuyên nhất cảnh.

Nghĩa là như thế nào?

Thầy xin nhắc lại cho quý thầy nhớ, chớ không được đụng đâu ngồi đó.

Nghĩa là mình muốn mà tâm chuyên nhất cảnh thì không được mà mình đụng đâu ngồi đó, mà mình dùng pháp tùy, pháp hướng, pháp này, kia lộn xộn.

Muốn tu một cái pháp nào đó phải nghiêm chỉnh, phải tìm một cái nơi ngồi cho nghiêm chỉnh. Bởi vì pháp không phải là đồ chơi, không phải là đụng đâu mình có thể mà làm chỗ đó được, mà đây là pháp để cứu mình ra khỏi những pháp ác, để cứu mình thoát ra khỏi những sự đau khổ của cuộc đời.

Cho nên phải xem nó là một cái vật quý báu, phải nghiêm chỉnh - trước khi mà dùng một cái câu nào hướng, trước khi dùng một cái sự quán xét nào thì cũng phải nghiêm chỉnh mà quán xét thì nó mới có cái kết quả.

Còn nếu mà chúng ta đụng đâu ngồi đó, thì ngồi chơi chút cái rồi chúng ta cũng ngồi đó mà quán xét cái này, quán xét cái kia, làm như là sanh vọng tưởng nghĩ ngợi chuyện làm ăn vậy, thì cái chuyện đó không phải là cái người tu.

Người tu là trước khi mà chúng ta muốn khởi một cái gì đó chúng ta chủ động điều khiển, ngồi xếp bằng, lưng ngay thẳng đàng hoàng, nơi cái cảnh yên tịnh, chớ không được mà ngồi cái chỗ giữa chợ, ngồi đó suy nghĩ như là tìm cái công ăn việc làm, hoặc là tìm cái cách mưu mô kế này, kế kia để lường gạt người để lấy của, thì cái điều đó không được.

Ở đây là cái chỗ giải quyết cái tâm giải thoát, làm cho chúng ta xa lìa các pháp ác thì phải:

Tìm một nơi yên tịnh, tịch mịch, rồi ngồi kiết già, lưng thẳng, hít mười hơi thở bình thường…​

Nghĩa là mình hít thở hơi thở bình thường, không được thở chậm mà cũng không được thở nhanh, mà thở bình thường.

…​ cho tâm gom lại…​

Cho cái tâm mình nó tập trung trong cái hơi thở, nó gom lại theo hơi thở bình thường.

…​ và tâm chuyên nhất trong hơi thở.

Bây giờ cái tâm nó đã bám chặt ở trong hơi thở chuyên nhất rồi, bởi vì nó tâm chuyên.

Thì quý vị đặt niệm hướng tâm này ngay trước mặt mà dẫn tâm dứt trừ các ác pháp.

Trong khi tu tập quý vị không nên để mất niệm.

Tức là thất niệm đó. Cái niệm mà đặt đó thì quý vị không được quên, quý vị một lát quý vị nhớ hơi thở, lát quý vị nhớ chuyện khác, lát quý vị không nhớ, tức là các vị bị thất niệm. Cho nên Phật dạy thất niệm là không đạt được kết quả gì hết.

Vì mất niệm tức là thất niệm, mà thất niệm thì tâm mê, dao động, thì sự tu không có kết quả.

(21:19) Cho nên khi đặt cái niệm là phải tập trung trong cái niệm đó. Hồi nãy là mình tập trung trong hơi thở để cho mình gom cái tâm của mình lại.

Khi mình đặt được cái niệm trước mặt rồi, thì cái niệm đó mình chăm chăm mà nhìn cái niệm đó, để quán xét cái niệm đó, để suy tư cái niệm đó, tìm ra cái niệm đó, để rồi chúng ta mới thấu suốt được cái niệm đó.

Có tu nghiêm chỉnh như vậy thì kết quả mới đến với quý vị vĩ đại, lậu hoặc của quý vị mới quét sạch. Còn nếu quý vị tu tập mà không nghiêm chỉnh thì ngàn đời quý vị cũng chẳng đạt được cái đạo này đâu.

Câu này quý thầy dùng nó làm niệm. Khi niệm hướng vừa dứt thì quý thầy tiếp một niệm nữa, nhưng phải có một khoảng cách…​

Nghĩa là, cái niệm đặt nó rồi quý vị quán xét cái niệm đó rồi, nhất là Vô Lậu, khi mà cái niệm được quán xét thông suốt rồi thì quý vị xả nghỉ, không được tiếp tục cái niệm nữa.

Nhưng về cái pháp hướng, thì cái niệm này quý vị đặt cái niệm đó để quý vị trạch cái câu đó ra, quý vị hướng tâm, nhắc cái tâm mình rồi, thì cái câu này quý vị xong rồi thì quý vị có một khoảng thời gian nghỉ, rồi quý vị mới đặt cái câu khác để quý vị thay vào đó, để cho quý vị trau dồi cái tâm của mình, lòng thương yêu của mình, hay hoặc là dứt bỏ mạnh hơn nữa, thì nó cũng phải có một khoảng cách ngăn nhau.

Chớ không phải câu này rồi cái bắt đầu đọc tới câu khác, đọc tới câu khác nữa. Quý vị liên tục như vậy thì một người mà huấn luyện voi, ngựa, bò, trâu, họ làm như vậy con trâu bò nó cũng điên đầu nó, nó cũng không biết đâu nó làm nữa.

Phải tập cho nó thuần thục cái này, nghỉ một chút rồi để cho cái tâm nó yên tịnh trở lại rồi mới đặt cái câu khác.

Đó, hôm nay Thầy dạy như vậy các thầy mới biết cách làm, biết cách tu, chớ không khéo các thầy tu điên, tu khùng nữa.

Bởi vậy không có kinh nghiệm tu thì làm sao mà hướng dẫn người ta tu được! Mà không hướng dẫn người ta tu được thì Phật Pháp mai một, không còn ở trong thế gian này nữa.

…​ thì quý thầy tiếp một niệm nữa, nhưng phải có một khoảng cách giữa tâm yên lặng theo hơi thở ra, hơi thở vào.

Quý thầy nhớ: Ông Phật dạy rất kỹ cái chỗ này. Bởi vì người ta không nghiên cứu được cái giáo pháp của Phật. Khi muốn tu Định Vô Lậu, cũng như Định Chánh Niệm Tỉnh Thức, cũng như tất cả mọi thứ định để cho tâm gom lại, vì vậy Phật nói “Định Niệm hơi thở ra hơi thở vô khéo tác ý” - là như thế nào?

Bây giờ quý vị muốn đi kinh hành, mà để cho tâm quý vị gom vô cái tập trung, thì cái hơi thở là cái đối tượng trước cái mặt của quý vị rất dễ: “Hít vô tôi biết tôi hít vô, thở ra tôi biết tôi thở ra!” Là nhắc như vậy, hướng tâm như vậy, làm cho tâm của quý vị nó gom vô hơi thở.

Bây giờ đó quý vị nói: “Tôi đi kinh hành, tôi biết tôi đi kinh hành!” Rồi quý vị nghỉ, quý vị cứ bước đi. Cái tâm của quý vị nó tập trung trong cái hành động đó liền tức khắc. Nó rời khỏi hơi thở, nó tập trung đó.

Thì đi một lát nữa thì quý vị: “Hít vô tôi biết tôi hít vô, thở ra tôi biết tôi thở ra!” Tức là quý vị phải gom lại cái thân của quý vị, vì cái hơi thở đó nó sẽ nằm trong thân quý vị, do quý vị gom vào thân nó.

Rồi bắt đầu quý vị nhắc: “Đi kinh hành, tôi biết tôi đang đi kinh hành!” Thì ngay đó nó tập trung dưới hành động thân của quý vị. Như vậy cái sức tỉnh thức của quý vị nó càng ngày càng rõ ra.

Bởi vì Thầy dạy các vị có cái tụ điểm. Các vị phải hiểu: có cái tụ điểm, mà tụ điểm lúc nào tâm nó cũng phải gom nằm đó, để nó quan sát tất cả hành động, chớ không phải nó nằm dưới chân của quý vị.

Mà nó nằm dưới chân quý vị thì nó sẽ bị thất niệm, cho nên tỉnh giác của quý vị chỉ tỉnh giác mơ hồ, chớ chưa phải là tỉnh giác.

(24:46) Vì vậy mà nhìn qua trong một tháng nay, cái sự sống của quý vị thiếu tỉnh giác cho nên phá độc cư.

Đó quý vị thấy rõ. Cho nên thấy cái sự tu của quý vị kết quả hay không, là một người thiện hữu tri thức người ta có kinh nghiệm, người ta biết được quý vị tu đúng, tu sai.

Đó, những lời Đức Phật dạy như vậy. Cho nên khi mà chúng ta nhập tới Diệt Thọ Tưởng Định, chúng ta phải dùng hơi thở mà chúng ta đi tới, chớ không bao giờ mà lìa xa hơi thở. Bởi vì hơi thở là cái tụ điểm của chúng ta.

Đó! Đó là những cái mà Thầy đã hiểu biết được Phật, và hiểu biết qua kinh nghiệm bản thân tu hành của mình đã làm được những gì, đã thành tựu được những gì.

…​ khoảng cách giữa tâm yên lặng theo hơi thở ra, hơi thở vào.

Quý vị nhớ phải nhắc tâm mình theo hơi thở, không để tạp niệm xen vào:

Nghĩa là lúc bấy giờ không được cho tạp niệm xen vào. Thì nhờ có nương - bám chặt hơi thở thì lúc bấy giờ tạp niệm mới không xen. Do đó:

“Hơi thở ra tôi biết tôi thở ra, hơi thở vào tôi biết hơi thở vào!” Khoảng độ mười hơi thở thì quý vị lại nhắc câu này để trau dồi lòng thương yêu của quý vị, để ngăn ngừa lòng tham lam của quý vị.

Quý vị trạch câu này ra để dùng pháp hướng nhắc tâm Như Lý Tác Ý:

“Của cải, tài sản của ta, ta mất ta còn buồn khổ, có thể ta đi đến chết quyên sinh, tự tử. Nỡ nào ta lấy của người bằng mọi hình thức cho được?”

Đó, cái câu này để cho chúng ta tu tập, trau dồi cái tâm của chúng ta biết thương cái người mất của, làm cho chúng ta không có bao giờ còn nỡ tâm lấy của người nữa. Đó là trau dồi cái tâm của mình, biết cái khổ của người khác, là cái người mất của cũng như mình mất của.

Đó là như vậy. Mà cái sự thực hành thì phải như lời Thầy dạy hồi nãy thì quý vị mới có kết quả. Cái câu trước là dứt đoạn, câu này là trau dồi cái tâm biết thương người, biết thương người mình không lấy của người, vì lấy của người làm khổ người.

Do vì vậy mà chúng ta phải có một khoảng cách, câu trên với câu dưới khoảng cách mười hơi thở. Và mười hơi thở đó để tập trung gom tâm làm cái sức tỉnh thức, làm cái tụ điểm để chúng ta hướng câu kế, để trau dồi cái tâm thương yêu của chúng ta đối với muôn người. Vì vậy mà chúng ta không lấy của không cho.

Các thầy thấy Thầy dạy có cách thức, có hẳn hòi, có pháp hành rõ ràng, nhưng quý thầy tu sai là quý thầy chịu trách nhiệm, chớ còn Thầy không có trách nhiệm ở trong sự tu sai đó. Thầy dạy các thầy làm đúng thì các thầy có cái kết quả, mà làm không đúng thì quý thầy phải chịu lấy.

(27:19) Câu 3:

“Tà dâm là một thứ sắc dục không chân chánh, làm nát cửa, tan nhà người và cả mình, làm đau khổ gia đình mình và gia đình người. Ta phải chấm dứt thói sắc dục bất chánh này; ta ly khai, từ bỏ, xa lánh, viễn ly vĩnh viễn!”

Đó là cái câu mà đoạn dứt cái tâm ưa sắc dục, ưa đi ve vợ người khác, ưa làm những cái chuyện tồi bại, phá gia cang người khác, thì đó là cái hành động tội ác cực lớn chớ không phải là nhỏ đâu, làm tan nhà, nát cửa người. Cho nên lấy câu này mà nhắc để mà chúng ta hằng ngày trau dồi cái tâm mình dứt đoạn, không có được cho nó phạm vào cái lỗi ác này.

Đây là một câu trạch pháp để dùng hướng tâm đoạn dứt pháp ác, trừ tà dâm thói xấu. Quý vị nào có căn bệnh này thì phải ngày đêm chuyên cần tu tập pháp hướng.

Bởi vì cái tật này - có nhiều người mang cái tật này dữ lắm, còn có nhiều người, người ta không có, còn có nhiều người thì mang cái tật này rất nặng, thấy vợ con người ta là thích tới à! Đó là những cái hạng người chuyên môn tà dâm, cái tâm rất là tệ bạc.

“Tà dâm là một tánh rất xấu làm cho con người mất thể diện, thọ tiếng xấu bạc tình, bạc nghĩa muôn đời. Ta phải dứt bỏ như dứt bỏ một vật thối tha, bẩn thỉu nhất!”

Đó là cái câu dứt nữa đó, câu pháp hướng này là câu dứt nữa đó, chớ không phải là câu trau dồi.

Cho nên ở đây chúng ta phải nhận ra những cái pháp hướng, trạch pháp ra cái câu nào cho đúng nghĩa của nó, và đồng thời trong một thời gian mà tu hai câu này thì chúng ta cũng phải có một cái đoạn thời gian cách nó đi ra, để tập trung gom lại, rồi dùng cái lực tinh thần của chúng ta mà ra lệnh, để cho nó dứt bỏ, thì sau này tâm chúng ta nó mạnh dạn, nó xa lìa các pháp ác, nó không còn làm cái đó nữa.

Bởi vì cái thói quen của chúng ta mà tà dâm như vậy đó, thì nó có cái thói quen thích thú của nó, nó có cái khả hỷ, khả lạc, nó làm chúng ta thích. Cho nên chúng ta bị nó sai khiến chúng ta, vì vậy mà chúng ta không dằn được nó. Mà không dằn được nó thì chúng ta phạm phải cái tội ác rất lớn là phá gia cang gia đình của kẻ khác.

(29:32) Cho nên từng ngày chúng ta tập luyện như vậy, hai câu: câu trước và câu sau này, chúng ta thường phải nhắc nhở khi mà chúng ta có cái tật xấu đó.

Tiếp tục, quý thầy dùng câu thứ hai này làm pháp hướng để răn nhắc tâm mình thường xuyên để xa lìa tánh ác xấu đó:

“Đời người thường ao ước được cuộc sống hạnh phúc lứa đôi, bên nhau trung thành mãi mãi, chẳng bạc tình, bạc nghĩa. Vậy ta hãy biết thương người, mong cầu đem lại hạnh phúc cho người.

Thì tánh tà dâm là một tánh xấu đem lại ta khổ, người khổ, gia đình tan nát. Biết thương mình, thương người, ta hãy dứt trừ tánh xấu này!”

Đó thì, đây là cái câu pháp hướng để gợi cái lòng thương yêu của người, của mình, mà không làm hại gia đình mình, không làm hại gia đình người. Đó là cái câu pháp hướng trau dồi cái tâm của chúng ta thương yêu, thương mình, thương người đó, để không làm cho gia đình tan nát.

Đây là câu trạch pháp dùng để hướng tâm nuôi lớn lòng thương yêu với sự an vui hạnh phúc của mọi người.

Nghĩa là của mình, của người ở trong đó nữa. Cho nên nhắc cái tâm của mình thường xuyên, dùng cái câu này nhắc. Khi mà dùng hai câu trạch pháp trên để đoạn dứt cái tâm tà dâm thì chúng ta phải dùng câu dưới này để cho an ủi, chúng ta thấu suốt được cái lòng thương yêu chúng ta đối với sự làm tan nát cả đôi bên gia đình.

Đó thì, cái sự tu tập phải trau dồi, phải rèn luyện như vậy, gọi là dứt ác mà tăng trưởng thiện.

(31:01) Câu 4:

Người có chánh hạnh…​

Bây giờ về phần 4 là về phần ngôn ngữ rồi đó.

Người có chánh hạnh ngôn ngữ không bao giờ nói chuyện không thật, luôn luôn nói những điều chân thật, không nói láo.

Đó về cái ngôn ngữ, mà cái chánh hạnh ngôn ngữ, thì không bao giờ mà cái người mà người ta đặt láo, nói chuyện không thật, nói luôn luôn lúc nào phải chân thật.

Nói láo là một lời nói dối gạt người, làm cho người tin theo phải khổ sở, nó là một pháp ác.

Đó, nói láo là một cái pháp ác, chớ không phải là…​ Bởi vì con người ta không chết mình nói chết, con người ta không té sông mình nói té sông, đó là một cái điều kiện là làm cho người ta khổ sở. Những cái điều mà nói như vậy, điều đó là không đúng.

Cho nên trong thời Đức Phật, Ngài La Hầu La mới đến tu thì ông cũng có cái tật hay nói láo. Do đó có những người mà đến thăm Phật, hỏi Đức Phật có trong tịnh xá không, thì Đức Phật có trong đó ông nói Đức Phật không có, họ bỏ đi về. Còn khi nào mà Đức Phật không có, thì ông nói có ở trong đó đó, có ở trong tịnh xá, họ vô họ tìm cùng không thấy ông Phật đâu hết.

Cho nên người ta mới nói với Phật là có ông - cái chú Sa Di đó chú hay vọng ngữ quá, chú nói láo dữ lắm. Do đó mà Phật mới dạy cho thầy - cho La Hầu La bằng những cái đức hạnh như thế nào, thì có dịp Thầy sẽ thuật lại những cái chuyện mà Đức Phật giáo dục cho đứa con một của mình, qua những cái pháp ác mà cái chú này đã phạm phải trong cái tuổi còn thơ ấu.

Bây giờ chúng ta trạch pháp ra, về cái phần mà nói láo đây:

“Nói láo là một tánh xấu ác, ta phải dứt trừ, từ bỏ, viễn ly!”

Đó là chúng ta ngắn đó, nghĩa là chúng ta ngay đó chúng ta nhấn liền: “Nói láo là một tánh xấu ác, ta phải dứt trừ, từ bỏ, viễn ly!”

Câu 2:

“Nói láo là một tánh xấu, ác pháp, làm ta mất uy tín với mọi người. Vậy nay ta hãy từ bỏ, xa lánh pháp này!”

Đó, khi mà nói láo, người ta biết mình nói láo rồi thì mình sau này mình nói không ai tin mình hết. Cho nên câu thứ hai nó lại dài hơn, để chúng ta thấy rõ cái sự nói láo là nguy hại cho chính mình.

(33:17) Câu 3:

“Ta là người tu tập Tứ Vô Lượng Tâm - tâm thương yêu rộng lớn đối với muôn loài, ta nỡ nào dối gạt chúng sanh? Ta phải từ bỏ, xa lánh nơi nói láo để thực hiện lòng thương yêu rộng lớn!”

Mình lấy cái tâm Từ Bi Vô Lượng của mình đó mà mình áp dụng để mà xoa dịu cái tâm của mình đừng có nói láo, vì nói láo là như vậy làm cho không đúng cách, làm cho người khác khổ. Do đó mà chúng ta trau dồi cái lòng thương yêu của chúng ta.

Câu 4:

“Nói láo là không thương chúng sanh và không thương mình, ta phải chấm dứt, đoạn dứt tánh xấu ác này!”

Đó là một cái câu để mà chúng ta dùng pháp hướng.

Câu 5:

“Thương người không được nói láo, vì nói láo là không thương người!”

Đó là cái câu thứ 5.

Câu thứ 6:

“Nói láo là một tánh xấu cực ác, ta phải chấm dứt ngay!”

Đó, cái câu đó là cũng là câu để mà chúng ta ngắn gọn, để mà chúng ta ra lệnh chấm dứt nó đó.

Quý thầy là đệ tử của Phật phải tu tập chánh hạnh ngôn ngữ, phải rèn luyện chánh hạnh ngôn ngữ, dù bất cứ trong trường hợp nào, dù có chết nát thây các thầy cũng không được nói lời thiếu chân thật!

Đó thì cái phần này, thì khi mà chúng ta đã nhận mình là đệ tử của Phật, do đó chúng ta không được nói thiếu lời chân thật. Dù lúc bấy giờ người ta bắt buộc mình phải nói cái lời dối mà họ không giết mình, thì nhất định là mình thà chết chớ không được nói dối, không được nói láo. Đó là cái người tu sĩ đạo Phật như vậy.

Cho nên xưa Đức Phật có một cái thời tu tập ở trong núi, có một nhà vua đi săn nai, đuổi con nai, còn con nai chạy ngang qua chỗ Đức Phật rồi lại chui dưới cái tảng đá chỗ Đức Phật mà nằm, mà trốn đó. Cho nên nhà vua chạy đến hỏi: “Ông có thấy con nai của tui ở đây hay không?”

Thì ông Phật làm thinh. Nếu mà nói con nai mà chạy luôn thì là nói vọng ngữ, mà nói con nai chui xuống ở dưới cái cục đá của mình, là nói thật, thì không vọng ngữ, thì ông vua sẽ bắt con vật mà giết đi, thì mình mang cái tội chỉ cho người ta giết chúng sanh, cho nên mang cái tội sát sanh.

Cho nên ông Phật ổng ngồi tu ông không dám nói gì hết, ổng làm thinh. Bởi vì hai cái giới này, hai cái pháp ác này nó kèm theo một trường hợp, cho nên ông Phật chỉ làm thinh mà chịu.

Nhà vua lẻo tai, cắt hai cái lỗ tai, ông cũng chẳng nói, móc hai con mắt cũng chẳng nói, chặt tay cũng chẳng nói. Cho nên cuối cùng thì ông đã thành tựu được cái chỗ giữ gìn giới luật nghiêm túc.

Đó thì các con thấy trong giới luật, mà người tu hành người ta giữ có cái nói láo và sát sanh không mà người ta chịu chết đó.

Đó thì, sự tu tập của chúng ta là đệ tử của Phật, hoàn toàn là chúng ta phải giống như Phật. Sau khi dạy Tứ Bất Hoại Tịnh thì thân của Phật như thế nào, ý của Phật như thế nào, thì chúng ta phải sống như vậy mới chính là Tứ Bất Hoại Tịnh Pháp.

Bây giờ chưa tới, Thầy chưa giảng dạy, chớ giảng dạy thì những cái câu chuyện này được nhắc đi nhắc lại cho quý thầy để rèn luyện mình sống đúng như Phật, tức là niệm Phật đó.

(36:38) Hàng ngày phải rèn luyện, siêng năng theo pháp Tứ Chánh Cần mà tu tập.

Nghĩa là phải siêng năng, vì cái pháp này là cái pháp siêng năng, mà siêng năng thì mới dứt ác, mới tăng thiện được. Còn nếu không siêng năng chưa chắc đã gì chúng ta đã dứt ác được.

Vì vốn cái tâm của chúng ta là cái tâm tích lũy, cái tâm nó tích trữ những pháp ác nhiều đời nhiều kiếp, cho nên mới có thọ thân này, nếu mà nó đã tích thiện thì nó đâu có thọ thân này, nó phải thọ cái hóa thân. Tức là nó sẽ biến hóa ra cái thân, chớ nó không phải nó còn cái thân mà sanh cái chỗ bẩn thỉu, cái thân mà sanh cái chỗ dục.

Cho nên ở đây chúng ta là do cái thai sanh, vì cái tâm của chúng ta nó có những cái ác pháp, cho nên nó mới sanh ở trong thai sanh. Còn những người mà thiện pháp, thì như Phật ví dụ, như các người cõi trời thì họ là hóa sanh, họ không có thai sanh.

Cho nên có người hỏi Thầy: Có hóa sanh hay không? Thật sự có hóa sanh.

Bởi vì các thầy cứ nghĩ rằng một cái người mà tu tập như chúng ta nè, tu tập như chúng ta vầy, mà khi mà thân định trên tâm, mà tâm định trên thân rồi, nhập được Tứ Thiền rồi, thì người ta ra lệnh, thì cái thân này nó sẽ biến muôn ngàn cái thân, không phải là hóa thân sao?

Ngồi đầy cái rừng này, ngồi đầy cái khu đất này, hàng trăm hàng vạn ông thầy như Thầy, giống y mặt, người nào cũng giống y hết. Mà bây giờ Thầy muốn cái thân này - tức là Dục Như Ý Túc mà - muốn nó như thế nào, muốn cái thân Thầy nó lớn bằng cả nửa bầu trời này, nó tự nhiên nó sẽ lớn như vậy đó.

Thì các thầy nghĩ có phải hóa không? Nếu không hóa làm sao được cái chuyện đó! Cái thân bây lớn đây mà hóa ra đứng nửa cái bầu trời này thì quý thầy nghĩ như thế nào? Cái chân nó có thể nói rằng, không có lượng được cái chân mà thò xuống là kể như trái đất này nhẹp đi. Thì đó không phải là hóa sao?

Vậy cho nên nó có cái thế giới hóa thân chớ đâu phải không có cái thế giới hóa thân! Cho nên Phật nói là cõi trời. Khi chúng ta hướng tâm về thiện thì chúng ta sẽ sanh vào hóa thân, mà chúng ta về dục thì chúng ta phải sanh về thai sanh. Đó thì, các thầy phải thấy được bốn cái sanh của con người.

Cho nên các thầy nghĩ rằng: Khi mà chúng ta hoàn toàn là dứt dục, không còn cái tình dục thì chắc chắn là con người trên thế gian này không có. Đâu ra không có? Chúng ta hóa sanh mà!

Như bây giờ Thầy muốn Thầy có một trăm người ngồi ở trong cái khu đất này, Thầy chỉ cần nhập cái Định đúng nó Thầy câu hữu, thì ngay đó thì nó ngồi một trăm người chớ đâu phải một người!

Quý thầy ngạc nhiên, quý thầy chưa đến chỗ này quý thầy chưa thấy. Khi nào ở đây có chúng tới đó rồi thì quý thầy sẽ trực tiếp thấy. Còn bây giờ đem ra biểu diễn cũng như làm trò xiếc cho quý thầy coi thì cái chuyện đó là cái chuyện mê hoặc, chuyện làm cho người ta không đi vào cái chánh của Phật Pháp.

(39:19) Các thầy nên nhớ: Chỉ có tùy pháp Tứ Chánh Cần mà quý thầy dứt ác…​

Nghĩa là tùy theo, nương theo Tứ Chánh Cần đó, tức là cái pháp tùy. Tùy là như thế nào? Bởi vì theo cái pháp đó, là nương theo cái pháp đó mà dứt được các ác pháp, tăng trưởng các thiện pháp.

Các thầy nên nhớ chỉ có tùy pháp Tứ Chánh Cần mà quý thầy dứt ác, làm thiện. Đó là con đường đạo đức nhân quả chân chánh của đạo Phật.

Đó, thì con đường mà chân chánh của đạo Phật thì nó chỉ có cái pháp Tứ Chánh Cần là nó giúp cho quý thầy thực hiện được nhân quả chân chánh của nó, tức là đem lại những cái quả thiện, cái nhân thiện. Mà chính Đức Phật đã xây dựng đạo pháp của mình, giáo lý của mình trên con đường của nhân quả, trên cái nền tảng của nhân quả, của đạo đức nhân quả.

Quý thầy phải lấy những câu trên mà Thầy đã trạch ra pháp để quý thầy dùng nó hướng tâm Như Lý Tác Ý.

Hằng ngày phải siêng năng tinh tấn đặt niệm trước mặt, đừng để thất niệm, chuyên cần tu tập, như vậy tâm quý vị thanh tịnh. Quý vị sẽ “chỉ” được các hành trong thân, nhập Chánh Định, dẫn tâm đến Tam Minh, quý vị thành tựu đạo giải thoát.

Nghĩa là chỉ cần tu Tứ Chánh Cần, thực hiện được trí tuệ, thực hiện được cái các pháp thiện, thì tâm của quý vị nó sẽ thanh tịnh. Và khi thanh tịnh đó thì quý vị mới “chỉ” được các hành ở trong thân của quý vị.

Mà “chỉ” được các hành ở trong thân thì quý vị thân tâm mới nhập định được, mà nhập định được thì quý vị mới hướng tâm đến Tam Minh, quý vị mới thành tựu được đạo giải thoát vô lậu.

Nó không đơn giản, mà chỉ bắt đầu vô từng pháp đã có những cái hiệu quả của nó. Cho nên chúng ta càng đi sâu thì chúng ta thấy pháp này nó bổ túc cho pháp kia.

Nhưng mục đích của nó là nhắm vào dứt ác mà tùng thiện, tăng trưởng thiện, để thực hiện được cái tâm thanh tịnh không còn một chút ác pháp trong đó. Do vì vậy đó mà nó mới “tịnh”, nó mới “chỉ” được các hành, làm chủ được sự sống chết ở trong thân của chúng ta.

(41:26) 5. Quý thầy là những người tu sĩ đạo Phật, quý thầy phải giữ gìn chánh hạnh trong ngôn ngữ, quý thầy không được nói xấu ác, không được đặt điều ra nói xấu hoặc vu khống cho người.

Đó thì cái câu, về cái phần mà nói về ác xấu đó, nói về cái chánh hạnh của cái ngôn ngữ, thì nó có bốn cái phần, những cái phần trước thì quý thầy đã học rồi, bây giờ tới cái phần mà mình nói xấu người khác.

Mà cái người mà trau luyện giữ gìn cái chánh hạnh ngôn ngữ thì không được nói xấu ai. Người ta xấu thì người ta làm xấu, không được đặt điều ra nói xấu người khác, hoặc là vu khống người khác, người ta không làm điều đó mình nói người ta làm.

Thí dụ như người ta không ăn trộm, mình nói người ta ăn trộm, người ta không lấy của mình, mình nói người ta lấy của mình, thì điều đó là đặt ra, mình vu khống, vu oan người ta. Thì cái đó là cái người mà trau dồi cái chánh hạnh ngôn ngữ thì không được nói những cái điều đó.

Đây là pháp ác thứ năm quý thầy cần phải tu tập trau dồi tâm mình để đoạn dứt, từ bỏ, để được xa lánh cái tánh ác này.

Có nhiều người họ lấy cái sự mà nói xấu người hoặc là đặt điều ra nói xấu người, họ thích lắm, họ làm cái đó họ thấy thích thú lắm. Cho nên họ thường hay đem chuyện người này nói chuyện người kia, nói xấu người ta.

Thì cái đó là cái tánh xấu ác đó, cái ngôn ngữ đó, cái đó là không phải là chánh hạnh ở trong ngôn ngữ, mà đó là những cái ngôn ngữ tệ bại, những cái ngôn ngữ không có ra gì.

“Đem chuyện xấu của người nói cho người khác biết là một điều ác, làm cho người khác đau khổ. Ta phải dứt trừ, từ bỏ, viễn ly tật xấu ác này!”

Đây là cái câu hướng đây.

“Đem chuyện xấu của người nói cho người khác biết là một điều ác, làm cho người khác đau khổ. Ta phải dứt trừ, từ bỏ, viễn ly tật xấu ác pháp này!”

(43:25) Câu 2:

“Đặt điều ra nói xấu người là một pháp ác, là một tánh xấu tệ của ta. Ta phải dứt trừ, ta phải từ bỏ, từ bỏ như bệnh cùi!

Đó là câu thứ 2 của pháp hướng

Câu thứ 3:

“Nói lời vu khống oan ức khiến người ta tức tối sanh ra tự tử, quyên sinh, hoặc oan ức tù tội tử hình, đó là một pháp ác, một pháp cực ác. Ta phải từ bỏ, dứt bỏ vĩnh viễn!”

Đó là cái câu 3.

Câu 4:

“Ta là tu sĩ đạo Từ Bi, thương khắp chúng sanh, nỡ nào đem chuyện xấu của người nói cho người khác biết để cho người khổ sở, như vậy là ta làm mất Từ Bi, nên ta phải dứt bỏ tật xấu ác này vĩnh viễn!”

Đó là những cái điều kiện mà chúng ta cần phải dùng pháp hướng này để trau dồi và để dứt bỏ tâm chúng ta trong những cái ngôn ngữ thiếu chánh hạnh.

Câu 6:

“Ta là người trau dồi lòng thương khắp chúng sanh, nỡ nào ta đặt điều nói xấu người? Nói xấu người là một điều cực ác, như vậy ta không còn là con người biết thương chúng sanh. Vậy từ đây ta phải bỏ tật xấu này!”

Đó là một cái câu để chúng ta ngăn ngừa cái ngôn ngữ không được chánh hạnh.

“Vu khống, nói oan ức cho người là một hành động tà ngôn hạnh, giết người bằng gươm miệng, rất là ác độc!”

Đó, mình vu khống người ta, đó là mình giết người ta bằng cái lưỡi gươm miệng của mình, cho nên mình phải dứt bỏ.

“Người tu sĩ đạo Từ Bi thương khắp chúng sanh, ta phải dứt trừ vĩnh viễn tà hạnh ngôn ngữ này để thực hiện lòng thương yêu phủ trùm vạn hữu!”

Đó thì cái câu này là cái câu trau dồi tâm thương yêu của chúng ta.

(45:20) Ở đây quý thầy nhớ kỹ lấy những câu trạch pháp này làm pháp hướng Như Lý Tác Ý để thường xuyên dứt bỏ và trau dồi lòng thương yêu chúng sanh rộng lớn, phải nghiêm chỉnh tu tập đừng để thất niệm, có như vậy quý thầy mới chứng được đạo quả Bồ Đề.

Đó thì, đến cái phần này là chúng ta dứt được bốn cái khẩu nghiệp mà nó không chánh hạnh, cho nên phải cố gắng mà trau dồi. Người ta tai họa mà xảy ra đều do cái miệng lưỡi của chúng ta mà ra.

Cho nên hầu như quý thầy không thấy cái hạnh độc cư, vì hạnh độc cư nó giúp cho quý thầy ngăn chặn được bốn cái điều xấu ác của cái miệng của chúng ta. Người mà làm thinh thì không bao giờ mà có xảy ra cái bốn cái ác khẩu này, mà người hay nói chuyện thì luôn luôn sẽ xảy ra bốn cái ác khẩu này.

Nghĩa là nói nặng nói nhẹ người, rồi từ người này, từ người kia, thì đó là những cái ác khẩu chớ không phải là những cái thiện khẩu. Vì thiện khẩu thì thương yêu nhau làm sao có từ giã nhau, làm sao mà có từ khước nhau, đó là những cái điều ác khẩu.

Cho nên ở đây những cái người dùng ác khẩu thì chúng ta đều biết là người nhiều chuyện, hay nói chuyện, mà người không dùng ác khẩu thì người không nói chuyện, mà không nói chuyện tức là độc cư.

Dù các thầy có nói lời lành đi nữa, nhưng lời lành đó chưa hẳn đã là lành, vì trong đó hàm ý có những gì cá nhân của mình trong đó, mà có những lời nói có cá nhân trong đó chắc là không phải lành.

Quán xét cho cùng chúng ta thấy lời nói là một tai hại rất lớn cho loài người, nếu mọi người không nói thì chắc chắn là cảnh giới ở thế gian này là có thể gọi là thiên đàng.

Lời nói là để biểu diễn ý nghĩ của chúng ta nhưng ý nghĩ sao lại là thương lại là tốt; mà lời nói làm cho mọi người hiểu được ý nghĩ ta mà làm cho đau khổ thì đó là cảnh giới thế gian này trở thành địa ngục.

(47:24) 7. Lời nói hung ác là lời nói dữ tợn làm cho người ta khiếp sợ, chửi rủa, mạ nhục, lời nói nạt nộ làm cho người ta khiếp đảm, hăm dọa, đe dọa, nói chung là lời nói hung dữ làm cho chúng sanh sợ hãi đó là một lời nói tội ác rất lớn, khiến cho ta sợ hãi, bất an.

Vì thế chúng ta là những người tu sĩ đạo Phật luôn luôn phải giúp chúng sanh đừng sợ hãi, phải cho họ những lời nói, những hành động vô uý khiến cho họ không sợ và được an ổn vui mừng.

Muốn được ban vui cứu khổ, phò nguy cho chúng sinh thì ta phải luôn luôn tu tập dứt bỏ lời nói hung dữ.

“Lời nói hung dữ là lời nói cực ác làm cho chúng sanh sợ hãi. Ta hãy mạnh dạn quyết tâm từ bỏ, xa lìa, đoạn dứt lời nói hung dữ!”

Đó là câu hướng tâm thứ nhất.

Câu hướng tâm thứ hai:

“Từ đây về sau ta không được to tiếng, lớn tiếng bất kỳ với ai, vì to tiếng, lớn tiếng là lời nói hung dữ. Ta phải dứt bỏ và từ giã nó để chúng sanh không còn sợ hãi nữa!”

Đó là câu hai.

Câu ba:

“Ta là người tu sĩ đạo Phật phải biết thương người, cớ sao ta lại dùng lời nói hung dữ để làm cho mọi người sợ hãi? Từ đây thương người, ta không được nói lời hung dữ nữa!”

Đó là câu ba.

Câu bốn:

“Tâm ta luôn luôn thương khắp chúng sanh, ban rải lòng Từ khắp cùng, không làm cho chúng sanh sợ hãi. Vậy ta phải luôn luôn có những lời nói ôn tồn, nhã nhặn, từ hòa, sáng suốt, đúng thời!”

Đó là câu bốn.

(49:05) Này quý thầy, quý thầy phải siêng năng dùng những câu pháp hướng này, đã trạch pháp tốt đẹp, cứ tùy theo pháp, tùy theo tâm, tùy theo sức mà nỗ lực tu tập trau dồi cho đúng cách.

Đến đây thì Thầy nói cho quý thầy thấy, bây giờ mình đặt ra rất nhiều, nhưng mình phải lựa câu nào cho hợp với mình, rồi tùy cái sức khỏe của mình.

Chớ không phải điên khùng mình thấy câu nào rồi cũng ngồi liên tục ngồi mà trau dồi, ngồi mà hướng tâm mà nhắc thế này thế khác. Ngồi riết quý thầy - cơ thể của quý thầy mỏi mệt, rồi quý thầy đâm ra ác pháp ở trong đó chớ không phải là thiện pháp nữa.

Cho nên chúng ta thí dụ như chúng ta lượng cái sức của mình, mỗi ngày chúng ta dùng một câu hoặc hai câu cũng đủ lắm rồi, đâu cần phải tu cho nhiều? Tu mà có vừa sức với nó chúng ta mới thấy có sự an lạc. Tu quá điên đầu, tu muốn tu cho mau thành Phật, thì cái chuyện đó là cái chuyện sai.

Chúng ta trau dồi đâu có nghĩa là trau dồi trong một bữa? Muốn huấn luyện một con vật chúng ta cũng phải từ từ, năm tháng, ba tháng nó sẽ trở thành thuần thục.

Chớ chúng ta vội vàng nghe như vậy rồi ngồi li bì, rồi quán li bì, rồi ngồi li bì mà hướng lu bù, tu không biết cái cơ thể mình ra sao, không biết cái sức khỏe mình ra sao! Tu riết chán nản, tu hết muốn tu nữa! Đó là cái sai, cái không đúng,

Cho nên Thầy thường nhắc nhở là mình phải tùy theo sức, mỗi ngày mình chia ra mình tu một lần, hai lần là đủ rồi. Để cho mình được xả nghỉ, cho tâm hồn mình thanh thản, cho tâm hồn mình nó có sức gom lại.

Còn mình tu vừa gom đó, bây giờ gom nữa, gom riết, cái đầu óc nó đen tối, cái đầu óc nó rối loạn, cái đầu óc nó không còn bình tĩnh, sáng suốt nữa, nó mệt nhọc, nằm đâu thì nó muốn ngủ đó rồi. Thì tức là bây giờ nó từ cái sai này nó dẫn đi đến cái sai khác, cuối cùng thì quý thầy chẳng thấy đạo, mà lại thấy gần như mình muốn điên.

Nói thì nhiều nhưng chọn ra những câu đúng để mà chúng ta tùy theo cái căn cơ của mình mà lấy những câu pháp hướng đó mà tu tập cho chín chắn, và nó phải hợp thời, hợp lý, hợp sức khỏe.

Đó những cái điều này Thầy chú ý quý thầy rất nhiều. Vì quý thầy có nhớ kỹ như vậy thì quý thầy trau dồi, tu tập thì nó mới có kết quả lớn.

(51:09) Đây Thầy nhắc lại:

Này quý thầy, quý thầy phải siêng năng dùng những câu pháp hướng này, để trạch pháp tốt đẹp, cứ tùy theo pháp, tùy theo tâm, tùy theo sức mà nỗ lực tu tập trau dồi cho đúng cách thì kết quả đến với quý vị cụ thể rõ ràng.

Vì quý thầy thường dùng pháp hướng nên pháp này có hiệu quả rất lớn.

Nghĩa là hàng ngày mình cứ dùng pháp hướng mình tu tập đó, cái hiệu quả của nó rất lớn. Vì pháp hướng là pháp dùng tinh thần mà để điều khiển, quý thầy lưu ý cái phần đó.

Còn bây giờ quý thầy mà vận dụng tập trung là quý thầy dùng cái sức tập trung, mặc dù nó có tinh thần tập trung thật nhưng mà nó ức chế. Và quý thầy còn phải dùng cơ để mà thở cách này cách khác, đó là cái sự ức chế, nó không phải đâu.

Còn dùng pháp hướng, chỉ chúng ta dùng tinh thần chúng ta hét lên một tiếng rồi chúng ta thản nhiên như thường, cho nên nó không có kéo dài cái sự tập trung, cho nên nó không ức chế ai hết, mà ra lệnh.

Mà cái sức tinh thần ra lệnh nó mạnh hơn cái sức ức chế của chúng ta nhiều. Cái sức tập trung chúng ta nó càng ngày nó làm cơ thể chúng ta mất đi sức khỏe, và nó không có đạt đến cái độ cao cũng như cái sức tinh thần của chúng ta.

Cho nên khi mà pháp hướng quý vị mà tu tập như vậy, sau này cái pháp hướng nó rất là hiệu quả. Mà nó rất hiệu quả thì tới chừng mà quý thầy muốn nhập định, quý thầy chỉ cần ra lệnh là nó đã nhập định. Bảo nó: “Các hành phải ngưng! Hơi thở phải ngưng!” là nó ngưng liền, thì quý thầy sẽ nhập được Tứ Thiền liền.

Vì quý thầy thường dùng pháp hướng nên pháp này có hiệu quả rất lớn về sau là quý thầy chỉ cần hướng tâm là quý thầy đã nhập định Tứ Thiền tức khắc, không phải chờ đợi tu tập lâu dài.

Cho nên quý thầy nghe ở trong kinh điển Phật dạy: Có nhiều người họ tu quét sạch cái vô lậu của họ thôi, mà họ dùng pháp hướng, pháp tùy thôi, chỉ có pháp mà thí dụ như trên thân quán thân họ thôi, rồi họ dùng cái pháp hướng như vậy, cuối cùng họ theo nương theo cái pháp tùy của Tứ Niệm Xứ hay hoặc là Tứ Vô Lượng Tâm, họ dùng như vậy.

Sau đó cái pháp hướng nó hiệu quả, cho nên đến khi mà vô Tứ Thiền thì họ chỉ ra lệnh, ra lệnh là họ đã nhập Tứ Thiền. Cho nên trong vòng một tuần lễ hay hoặc là nửa tháng là cái họ đã nhập Tứ Thiền.

Mình thấy trời ơi, sao mình tu lâu quá, mà vô Tứ Thiền vất vả vô cùng. Còn sao mà quý vị Tỳ Kheo trong thời đức Phật sao họ tu dễ vậy? Đó là tại vì mình tu không đúng cách, chớ không phải là nó khó.

Tại vì pháp hướng là cái pháp truyền lệnh của cái tinh thần rất mạnh, còn cái pháp của mình đang tu đây là mình ức chế tâm của mình để mình vào Bốn Thiền cho nên nó rất khó khăn, nó đâu phải dễ.

(53:32) Để làm sáng tỏ sự tu tập, trau dồi các hành động thân, tâm của quý vị đi về hướng thiện pháp thì quý vị cần phải lưu ý bài kệ này để quý vị thực hiện Từ Vô Lượng Tâm và Tứ Chánh Cần cho được viên mãn.

Đây bây giờ Thầy sẽ đọc cái bài kệ này để quý thầy biết được từ cái Tứ Chánh cần với cái Từ Vô Lượng Tâm, hai cái nó kết hợp để nó thành ra một cái bài kệ mà chúng ta theo đó mà chúng ta tu tập các thiện pháp:

Từ tình thương ta được sanh ra

Quý thầy thấy, nếu mà cha mẹ mà không thương nhau làm sao mình có mình đây? Cho nên từ cái tình thương cha mẹ thương ra mình mới sinh mình ra.

Bây giờ:

Do tình thương ta được nuôi lớn.

Nếu mà cha mẹ sanh con ra mà không thương thì quăng nó ngoài đồng chớ làm gì mà nuôi? Ôm ẵm nó còn bé bỏng như vậy nó quá là cực khổ chớ đâu phải!

Bây giờ thử hỏi quý thầy ẵm con người ta mà nuôi đi, quý thầy nếu mà không thương quý thầy ôm ẵm nổi không? Rất là vất vả cực khổ. Cho nên cũng do tình thương mà ta được nuôi lớn.

Có tình thương ta sống chan hòa.

Quý thầy thấy rõ. Nếu mà chúng ta không có tình thương thì chúng ta chưa sống với vạn hữu đâu, cho nên Từ, Bi, Hỷ, Xả đó là cái tình thương của chúng ta để sống chan hòa với vạn hữu. Cho nên chúng ta phải tập luyện nó chớ không thể nào tự dưng mà nó có được cái tình thương đó được!

Nhờ tình thương chúng ta giải thoát.

Vì chúng ta thực tập như vậy đó, do đó cái tình thương chúng ta đối với các pháp chúng ta được giải thoát, không còn bị chướng tâm, không có bị chướng ngại nữa.

Đó thì, trong một cái tình thương, cái tình thương đó mà chúng ta ở đây nó có một cái bài kệ: Từ - Do - Có - Nhờ; bốn cái chữ Từ - Do - Có - Nhờ mà chúng ta được giải thoát. Nếu chúng ta thiếu thì chắc chắn là chúng ta không giải thoát.

Nếu bây giờ không có từ tình thương cha mẹ sanh ra thì chúng ta có con người đâu mà tu tập, phải không? Cho nên Phật gọi là cái người mà sanh mình ra đó là đại bố thí.

Bây giờ do tình thương ta mới được nuôi lớn. Nếu mà không có tình thương của cha mẹ thì làm sao nuôi lớn. Do đó: “Công cha như núi Thái Sơn - Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.” Có cái ơn nào mà bằng cái ơn sanh thành, dưỡng dục đâu? Cho nên đó là một cái lớn, cái đại bố thí của chúng ta.

Rồi bây giờ chúng ta muốn cho được cái sự an ổn, cái sự hạnh phúc, sự an vui, sự giải thoát nơi tâm hồn của mình, thì mình phải tu tập rèn luyện cái tình thương đó thì mình mới sống hòa tan được với trong vạn hữu, với mọi người.

Còn bây giờ quý thầy đâu có thương, quý thầy thương quý thầy á, cho nên đụng ai quý thầy cũng xạc hết à, cũng mắng, cũng chửi người ta được hết, thì như vậy là có hòa chan với cái sự sống với ai không?

Đó. Cho nên chúng ta phải tu tập Tứ Vô Lượng Tâm. Mà tu tập Tứ Vô Lượng Tâm mà không có dứt bỏ các pháp ác thì làm sao mà thực hiện Tứ Vô Lượng Tâm? Cho nên phải có Tứ Chánh Cần.

Các thầy thấy cái câu ở dưới, chúng ta thấy: Hai câu ở dưới chúng ta thấy con đường tu chúng ta rất rõ.

Rồi nhờ tình thương chúng ta mới giải thoát. Do đó chúng ta mới thấy được con đường giải thoát chúng ta cho đến khi đó tâm bất động trước mọi cảnh mà. Mục đích của đạo Phật là như vậy, nó trước mọi cảnh chớ đâu phải do thiền định, đâu phải do cái gì!

Đó là cái chỗ mà chúng ta đã thấy được bốn câu kệ này để chúng ta theo đó mà chúng ta tu tập Tứ Vô Lượng Tâm và Tứ Chánh Cần. Cho nên một cặp pháp này phải song song với nhau, theo nhau mà tu tập.

(56:43) Theo bài kệ này quý thầy phải hiểu:

Từ tình thương của cha mẹ thương nhau mới sanh chúng ta, chúng ta mới có ra đời, ơn rất nặng, nên Phật gọi cha mẹ là đại bố thí.

Do tình thương chúng ta được nuôi lớn: Khi sinh chúng ta ra, cha mẹ thấy mặt ta tự nhiên có một lòng thương con hơn thương một vật gì khác trên đời này, nên tận tụy, hy sinh mình nuôi con. Cha chịu vất vả dầm sương dang nắng, làm cực khổ để nuôi dưỡng con. Mẹ ăn đắng nằm cay, chịu ướt chịu hôi, chịu thúi, để con được lớn khôn, nên người.

Biết bao kể xiết công lao sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ. Chỉ vì lòng thương mà chẳng bao giờ than thân trách phận, chỉ thấy con mạnh khỏe, an vui là sung sướng nhất cho mình. Vì lòng thương cha mẹ phải vượt qua những nỗi nhọc nhằn, những nỗi khổ đau.

Có tình thương ta sống chan hòa.

Vì tình thương có hai loại,

Ở đây tới chỗ này chúng ta mới phân biệt, hai câu dưới này chúng ta phân biệt để chúng ta thấy có hai cái loại tình thương:

Có tình thương ta sống chan hòa

Vì tình thương có hai loại

1. Loại thương hạn hẹp - thương cá nhân mình, do tình thương này mà tạo ra muôn ngàn thứ đau khổ cho mình, cho người.

Tình thương này gọi là tình thương ích kỷ, tình thương nhỏ mọn, tình thương hạn hẹp chỉ biết thương mình, chẳng biết thương ai.

Đó, cái tình thương đó là tình thương rất là nhỏ, chỉ có lo cho mình thôi. Như nhà vua mà nói thương bà hoàng hậu, mà bà đi với ai thì nhà vua giết bà đó. Đó là thương ích kỷ, thương nhỏ đó, chớ không phải thương lớn đâu.

(58:34) 2. Tình thương rộng lớn: Từ Bi Vô Lượng…​

Đó là Tứ Vô Lượng Tâm đó. Là tình thương rộng lớn đó.

…​ là tình thương rộng lớn vô tận vô cùng, tình thương này giải thoát cá nhân thoát khỏi bản ngã con người, tình thương bao la vô bờ bến.

Nó làm chúng ta thoát ra khỏi cái cá nhân của mình, cái ích kỷ của mình.

Hai câu trên là tình thương hạn hẹp…​

Nghĩa là thương cha mẹ, thương con, thương này kia mà thương mà sanh ra, đó là tình thương hạn hẹp đó.

…​ nhưng nó cũng xuất phát từ lòng thương, lòng thương yêu này là lòng thương yêu vô minh…​

Phải xét thấy cái đó là lòng thương yêu của hạn hẹp, đó là lòng thương yêu vô minh.

…​ không thấy xa nên thương mà khổ, gói ghém trong ích kỷ. Nhưng cũng nhờ có tình thương mà ta mới có mặt trên hành tinh này.

Nghĩa là, dù nó hạn hẹp, nhưng nó có tình thương chúng ta mới có cái sự hiện hữu ở trên cái hành tinh này.

Từ tình thương cá nhân nhỏ hẹp này ta chuyển biến, trau dồi lần lần tình thương này bằng một cái trí tuệ minh mẫn, thoát ra ích kỷ, nhỏ mọn, hẹp hòi, từ đó biến tình thương này trở thành tâm Từ Bi Vô Lượng.

Đó, từ cái tình thương đó. Bây giờ chúng ta thấy có hai tình thương có khác nhau không? Nhưng mà chúng ta biến dần, biến dần làm cho chúng ta sáng suốt ra, không còn vô minh nữa, cho đến chúng ta dẹp được những cái ích kỷ nhỏ mọn của chúng ta, thì từ đó cái tâm Từ Bi Vô Lượng của ta nó sẽ thực hiện rộng lớn ra.

(01:00:02) Khi đã thấm nhuần lòng Đại Từ Bi Vô Lượng này thì tâm hồn ta bất động trước vạn pháp…​

Các thầy thấy chỉ có tu Tứ Vô Lượng Tâm không, tu cái Tứ Chánh Cần không, mà bất động trước vạn pháp, thì đó là mục đích của đạo Phật rồi, còn phải tu cái gì nữa.

Như vậy lúc bấy giờ chúng ta có định không? Có! Tại sao? Tại vì chúng ta có cần gì tu nó đâu, chúng ta chỉ cần dùng pháp hướng mà ra lệnh “Các hành ngưng!” là chúng ta đã làm chủ cái sống chết, thì nhập Tứ Thiền rồi!

Và đồng thời thì lúc bấy giờ chúng ta - bởi vì cái pháp hướng nó có hiệu quả, nó là cái sức lực của tinh thần của chúng ta đã từng tập trau dồi những cái này mà nó thành tựu được cái pháp này - thì lúc bấy giờ chúng ta chỉ cần ra lệnh, chúng ta có tập tu gì Tứ Thiền đâu!

Cho nên trong khi nghe các thầy Tỳ Kheo chỉ trong vòng hít thở có mấy cái là các thầy đã nhập Tứ Thiền, trong một ngày, hai ngày hay hoặc một đêm mà người ta đã nhập Tứ Thiền.

Mà nhập Tứ Thiền xong, thì ông A Nan ổng chứng đạo xong thì ổng khỏi cần mở cửa hang ổng cũng chui vô được, ổng bay vô được. Thì các thầy thấy đó là ổng phải câu hữu Tứ Như Ý Túc sao? Cái chuyện mà ở đây quá thật chớ không phải là cái chuyện nói dối đâu. Đó là cái chuyện trên thân khi mà cái pháp hướng mà đã hiệu quả.

Bởi vì cái mục đích chúng ta là tu tập cái pháp hướng chớ không phải tu tập cái ức chế, mà tu tập ức chế nó sẽ trở thành thiền tà, thiền bậy, không đúng.

Ngồi đây mà giữ tâm không vọng tưởng là ức chế, ngồi đây mà nhiếp tâm trong hơi thở để đè nén tâm không vọng tưởng là ức chế, cái đó sai. Bởi vì do ly dục, ly bất thiện pháp là tâm chúng ta thanh thản, là định, chớ đâu có gì khác hơn!

Mà khi tâm thanh tịnh, định, thì tức là chúng ta điều khiển pháp hướng, thì làm gì cái gì không ngừng? Một thân biến ra muôn thân thì cái đó là dùng pháp hướng chớ gì? Vì chúng ta Dục Như Ý Túc, cái muốn của chúng ta muốn như thế nào, bây giờ chúng ta muốn cái thân này phải ngưng thở thì nó ngưng thở.

Thì các thầy có cần gì mà phải rèn luyện hằng ngày, phải nhắc phải ngưng, ngưng đâu! Còn bây giờ chúng ta ở trên cái hơi thở mà cứ “Ngưng! Ngưng!” hoài mà nó có ngưng được đâu?

Đó là cái tu sai không có đúng cách. Bây giờ Thầy nhắc trở lại để cho quý thầy thấy con đường của đạo Phật là nhắm cái chỗ nào? Cái chỗ tâm thanh tịnh. Mà thanh tịnh thì ác pháp phải lìa, mà ác pháp còn, tâm ham muốn còn thì không bao giờ gọi là thanh tịnh.

…​ sống chan hòa cùng muôn loài vạn vật cỏ cây bên nhau, thương yêu thắm thía: “Có tình thương ta sống chan hòa.”

Lúc bấy giờ tình thương đó luôn luôn ngự trị trong tâm ta, khiến tâm ta thanh tịnh và an lạc, không còn ô nhiễm các pháp thế gian, do thế ta “chỉ” các hành trong thân, nhập định ngay tức khắc, làm chủ được sống chết.

Và cũng từ nơi tâm thanh tịnh, an lạc đó ta hướng tâm đến Tam Minh, thế là Phạm hạnh đã xong, không còn trở lui cuộc đời này nữa.

“Nhờ tỉnh thương chúng ta giải thoát” - hai câu cuối cùng chỉ cho tình thương rộng lớn. Câu trên chỉ cho sự trau dồi tâm Từ, Bi, Hỷ, Xả Vô Lượng, câu dưới chỉ cho tâm Từ, Bi, Hỷ, Xả viên mãn được đạo giải thoát.

Bây giờ quý thầy tiếp tục tu tập dứt trừ các pháp ác và trau dồi các pháp thiện.

Như hồi nãy chúng ta đã học tập và trau dồi pháp ác và trau dồi pháp thiện thứ bảy. Kế, trau dồi pháp thiện thứ tám và dứt bỏ pháp ác thứ tám.

Đó, hồi nãy chúng ta mới trau dồi được cái thứ tám, rồi chúng ta đọc cái bài kệ. Cái bài kệ để chúng ta biết rõ từ cái tình thương ích kỷ rồi biến dần, biến dần tu tập nó tới cái tình thương rộng lớn - tâm Từ, Bi, Hỷ, Xả rộng lớn của vô lượng.

Rồi từ đó chúng ta mới thấy được cái mục đích của thiền định là không có tập thiền định chút nào hết, chỉ có dùng pháp hướng mà chúng ta đã nhập thiền định, và từng đó chúng ta câu hữu tất cả những gì mà chúng ta muốn là nó có theo ý muốn của chúng ta, tức là Dục Như Ý Túc.