1/. TU ĐỊNH CHÁNH NIỆM TĨNH GIÁC
Pháp tu tập Định Chánh Niệm Tỉnh Giác gồm có hai phần:
1- Tu tập Tỉnh thức trên bước đi.
2- Tu tập tỉnh thức trong những hành động sống hằng ngày.
TU TẬP TỈNH THỨC TRÊN BƯỚC ĐI
Tu tập Tỉnh thức trên bước đi gồm có bốn giai đoạn tu tập:
GIAI ĐOẠN THỨ NHẤT: Đi kinh hành như người vô sự. Trước khi đi quý Phật tử nên tác ý như sau: “Đi kinh hành tôi biết tôi đi kinh hành”. Khi chân trái bước tôi đếm một; chân phải bước tôi đếm hai; chân trái bước tôi đếm ba; chân phải bước tôi đếm bốn; chân trái bước tôi đếm Năm. Và như vậy mỗi chân bước tôi đếm 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20. Đúng hai mươi bước tôi đứng lại tác ý: “Đi kinh hành tôi biết tôi đi kinh hành”. Rồi tiếp tục đi lại như cũ. Và cứ tu tập như vậy cho đến khi đứng 30 phút mới xả nghỉ.
GIAI ĐOẠN THỨ HAI: Đi kinh hành như giai đoạn thứ nhất, nhưng đi đúng 20 bước đứng lại tác ý câu: “Hít vô tôi biết tôi hít vô, thở ra tôi biết tôi thở ra”, tác ý xong liền hít vô thở ra 5 hơi thở. Khi hít thở 5 hơi thở xong liền tác ý: “Đi kinh hành tôi biết tôi đang đi kinh hành”. Tác ý xong lại bước đi kinh hành như trước. Đi kinh hành 20 bước cộng năm hơi thở suốt thời gian 30 phút xả nghỉ. Đó là tu tập chánh niệm tỉnh giác giai đoạn thứ hai.
GIAI ĐOẠN THỨ BA: Đi kinh hành như giai đoạn thứ nhất, nhưng đi đúng 20 bước đứng lại rồi ngồi xuống theo kiểu bán già hoặc kiết già, giữ lưng thẳng, mắt nhìn chóp mũi, tác ý: ““Hít vô tôi biết tôi hít vô, thở ra tôi biết tôi thở ra”, tác ý xong liền hít vô thở ra 5 hơi thở. Khi hít thở 5 hơi thở xong đứng dậy liền tác ý: “Đi kinh hành tôi biết tôi đang đi kinh hành”. Tác ý xong lại bước đi kinh hành như trước. Đi kinh hành 20 bước cộng thêm tư thế ngồi hít thở 5 hơi thở. Tu tập như vậy suốt thời gian 30 phút rồi xả nghỉ. Đó là tu tập chánh niệm tỉnh giác giai đoạn thứ ba.
GIAI ĐOẠN THỨ TƯ: Đi kinh hành theo pháp môn THÂN HÀNH NIỆM. Pháp môn THÂN HÀNH NIỆM là một phương pháp tu tập tỉnh thức thứ tư. Phương pháp này tu tập theo lệnh truyền của pháp môn như lý tác ý.
Xin quý Phật tử lưu ý: Đây là một mẫu truyền lệnh của pháp môn Thân Hành Niệm:
Co tay trái!
Để sau lưng!
Co tay mặt!
Để sau lưng!
Chân trái bước!
Nhón gót (lên)!
Dở chân (lên)!
Đưa (chân) tới!
Hạ chân xuống!
Hạ gót xuống!
Chân mặt bước!
Nhón gót (lên)!
Dở chân (lên)!
Đưa (chân) tới!
Hạ chân xuống!
Hạ gót xuống!
Chân trái bước!...
. . . . . . . . . . . . . .
Đến bước thứ 20 thì chỉ bước tới vừa phải để khi hạ gót xuống thì hai mũi bàn chân cùng trên một hàng ngang.
Khi đứng lại xong tiếp tục truyền lệnh cách thức ngồi:
Tay mặt buông xuống!
Tay trái buông xuống!
Tay trái đưa thẳng ngang mặt!
Tay mặt đưa thẳng ngang mặt!
Hai chân co ngồi xuống!
Tay trái chống đất sau lưng!
Tay mặt chống đất sau lưng!
Hạ thân ngồi xuống!
Chân mặt duỗi ra!
Chân trái duỗi ra!
Hai tay sửa áo!
Chân trái thu về!
Tay mặt bắt chân trái kéo vô! (kiết già)
Chân mặt thu về!
Tay trái bắt chân mặt kéo vô! (kiết già)
Tay trái chống gối trái!
Tay mặt chống gối mặt!
Lưng thẳng!
Hít thở năm hơi!
Hít!
Thở! (Một)
Hít!
Thở! (hai)
Hít!
Thở! (ba)
Hít!
Thở! (bốn)
Hít!
Thở! (năm)
Tay trái chống gối trái!
Tay mặt chống gối mặt!
Tay trái chống đất sau lưng!
Tay mặt chống đất sau lưng!
Chân mặt duỗi ra!
Chân trái duỗi ra!
Chân mặt co thu về!
Chân trái co thu về!
Ngồi lên!
Tay trái chống gối trái!
Tay mặt chống gối mặt!
Đứng lên!
Khi đứng lên xong quý Phật tử tiếp tục đi 20 bước vòng thứ 2... và cứ tu tập như vậy cho đúng 30 phút mới xả nghỉ.
Pháp môn Thân Hành Niệm là giai đoạn tu tập tỉnh thức thứ tư có công năng tỉnh thức rất cao, phá hôn trầm, thùy miên vô ký rất tuyệt vời. Pháp môn này quý Phật tử còn nhiều gia duyên tâm ly dục ly ác chưa tròn đủ thì không nên tu tập nhiều vì tu tập nhiều sẽ rơi vào các loại tưởng thì rất nguy hiểm, sẽ rối loạn thần kinh, thành tẩu hoả nhập ma, đó là một loại bệnh điên. Xin quý Phật tử lưu ý: Chỉ tu tập 30 phút mà thôi!
TU TẬP TỈNH THỨC TRONG MỌI HÀNH ĐỘNG
Tu tập tỉnh thức trong những hành động sống hằng ngày, quý Phật tử phải nhớ tu tập trọn một ngày một đêm Thọ Bát Quan Trai. Nhất là phải chuyên cần tu tập Chánh Niệm Tỉnh Giác Định bằng mọi hành động ngoại của thân và câu hữu với pháp môn Tứ Chánh Cần để ngăn các pháp ác và diệt trừ các pháp ác. Nghĩa là quý vị tu trong mỗi hành động thân, khẩu, ý và làm tất cả mọi công việc đều tu tập được cả, như quét sân, nấu cơm, lặt rau vv… Quý vị nên nhớ kỹ, phải dùng pháp hướng tâm để tập tỉnh thức trong hành động.
Thí dụ: khi đang quét sân thì quý vị hướng tâm (tác ý): “Quét sân, tôi biết tôi đang quét sân”.
Khi đang lặt rau thì quý vị hướng tâm (tác ý): “Lặt rau, tôi biết tôi đang lặt rau”.
Khi đang nấu cơm thì quý vị hướng tâm (tác ý): “Nấu cơm, tôi biết tôi đang nấu cơm”.
Đó là quý vị đã tu tập tỉnh thức trong hành động quét sân, lặt rau, nấu cơm. Sau đó thì quý vị dùng câu pháp hướng để xả tâm tham, sân, si, mạn, nghi của mình trong hành động quét sân, lặt rau, nấu cơm thì quý Phật tử dùng ba chữ “Quán ly tham”..
Thí dụ: Khi quý Phật tử đang quét sân mà muốn tu tập lìa xa tâm tham thì hãy nhắc tâm: “Quán ly tham, tôi biết tôi đang quét sân”.
Khi quý Phật tử đang lặt rau mà muốn tu tập lìa xa tâm tham thì hãy nhắc tâm: “Quán ly tham, tôi biết tôi đang lặt rau”.
Khi quý Phật tử đang nấu cơm mà muốn tu tập lìa xa tâm tham thì hãy nhắc tâm: “Quán ly tham, tôi biết tôi đang nấu cơm”.
Với tâm tham, sận, si, mạn, nghi quý Phật tử đều nương vào những hành động làm việc hằng ngày của mình mà tu tập như vậy thì tâm sẽ ly dục ly ác trọn vẹn. Cho nên quý Phật tử làm việc gì đều có thể tu tập được cả. Thầy sẽ cho những câu ví dụ sau đây:
“Quán ly sân, tôi biết tôi đang quét sân”.
“Quán tâm như đất, tôi biết tôi đang lặt rau”.
Hoặc lúc đang đi:
“Quán tâm ly tham, tôi biết tôi đang đi”.
“Quán tâm ly sân, tôi biết tôi đang đi”.
Đó là quý vị vừa xả tâm, vừa tỉnh thức trong hành động của mình.
“Quán tâm vô thường tôi biết tôi đang nấu cơm”.
“Quán tâm vô thường tôi biết tôi đang lặt rau”.
“Quán tâm vô thường tôi biết tôi đang quét sân”.
“Quán tâm vô thường tôi biết tôi đang đi”.
Xin quý Phật tử lưu ý: Quý vị đang làm công việc gì thì quý vị hãy tỉnh thức ngay trong hành động làm công việc đó, và quý vị luôn luôn kèm theo câu pháp hướng (vô thường, khổ, vô ngã) để xả tâm tham, sân, si của mình. Đó là pháp tu xả tâm trong thời gian tu tập thọ Bát Quan Trai.
Khi đi kinh hành quý vị cũng tu tập như vậy:
“Quán ly tham, tôi biết tôi đang đi kinh hành”.
“Quán ly sân, tôi biết tôi đang đi kinh hành”.
“Quán ly si, tôi biết tôi đang đi kinh hành”.
“Quán tâm như đất, tôi biết tôi đang đi kinh hành”.
“Quán tâm vô ngã, tôi biết tôi đang đi kinh hành”.
“Quán thân vô thường, tôi biết tôi đang đi kinh hành”.
“Quán thân vô ngã, tôi biết tôi đang đi kinh hành”.
Hoặc làm tất cả mọi công việc, quý vị cũng có pháp hướng xả tâm (nhắc tâm theo công việc ấy). Ví dụ khi đang nấu cơm thì: “Quán thân vô thường tôi biết tôi đang nấu cơm”, hay là: “Quán thân vô ngã tôi biết tôi đang nấu cơm”.
Khi đang lặt rau thì: “Quán tâm vô ngã tôi biết tôi đang lặt rau”. Hoặc “Quán pháp vô ngã tôi biết tôi đang lặt rau”.
Đó là vừa tu tập tỉnh thức trên Tứ Niệm Xứ: Thân, Thọ, Tâm, Pháp trong từng hành động, theo mọi công việc làm, mà lại vừa xả tâm mình.
Trên đây là pháp môn tu tập tỉnh thức trong mọi hành động câu hữu với pháp xả tâm ly dục ly ác pháp để diệt ngã trong ngày Thọ Bát Quan Trai. Vì thế quý Phật tử phải tu tập nghiêm chỉnh. Chúc quý Phật tử tu tập viên mãn đạt được tâm thanh thản, an lạc và vô sự.