(00:01) Sư Phước Nhẫn: Con có đọc qua, kinh Trung Bộ tập I đó Thầy, bài kinh “Khu rừng Sừng Bò”, các thầy Tỳ kheo hỏi nhau: “Làm thế nào cho sáng chói? Mỗi người trả lời một cách.

Khi ấy, Tôn giả Sariputta (Xá-lợi-phất): Bạch Thế Tôn, vị nào đã trả lời câu hỏi đã được đặt ra?

Này các ông, hãy nghe ta nói. Hạng tỳ kheo nào có thể làm sáng chói khu rừng Gosinga?

Ở đây, này Xá-Lợi-Phất, Tỳ kheo sau buổi ăn, sau khi đi khất thực về ngồi kiết già lưng thẳng, đặt niệm trước mặt và nghĩ rằng: “Ta sẽ không bỏ ngồi kiết già này cho đến khi tâm của ta được khéo giải thoát, các lậu hoặc không có chấp thủ”.

Này Xá Lợi Phất, Tỳ kheo như vậy có thể làm sáng chói khu rừng Gosinga.”

Thưa thầy, đặt niệm trước mặt như thế nào, và nghĩ rằng những gì? Nhờ thầy từ bi chỉ dạy cho con được rõ! Mỗi lúc con ngồi thiền, thì con dùng câu pháp hướng, con đặt niệm trước mặt, có khác với câu pháp hướng hay giống nhau?

(01:46) Trưởng lão: Ở đây, chứ “niệm” á, đức Phật nói đặc niệm trước mặt là muốn khuyến khích cho các vị mà tu ở các…​, bởi vì trong bài kinh này đó các vị muốn làm sáng khu rừng này, cho nên con đọc cái bài kinh đó thì mỗi vị nêu ra 1 cái ý của mình trong cái sự tu tập, nhưng mà cuối cùng thì Đức Phật kết luận cho biết mình đặt cái niệm.

Vậy thì cái niệm đó là Tứ Niệm Xứ đó con. Nói là niệm, tức là Tứ Niệm Xứ rồi. Mình phải đặt Tứ Niệm Xứ, chứ không phải đặt cái niệm nào hết. Nếu mà đặt cái niệm nào là nó sai Tứ Niệm Xứ. Bị vì nó một cái chùm niệm: Thân, Thọ, Tâm, Pháp của mình rồi.

Ờ, phải hiểu vậy. Cho nên mình đặt niệm, Đức Phật nói: “phải ngồi lưng thẳng, rồi đặt niệm trước mặt”. Vậy thì nói về cái niệm, vậy thì bây giờ mình muốn hiểu cái niệm này là cái gì? Cái niệm nào? Bây giờ niệm Phật, niệm Pháp, hay niệm Tăng, niệm Giới? Nhưng mà rõ ràng Đức Phật đã xác định niệm là Tứ Niệm Xứ rồi.

Thì trong Bát Chánh Đạo, thì con thấy rõ ràng đức Phật nói: Chánh niệm, cái nẻo mà Chánh niệm đó, rồi mới tới Chánh định chứ gì. Mà Chánh niệm thì nó là Tứ Niệm Xứ, thì không thể nói niệm Phật là Chánh niệm được.

Ở đây muốn nói niệm, thì mình phải đặt niệm; thì đặt cái niệm đó, là cái niệm nào cho đúng? Chớ nếu đặt niệm sai, tu sai sao?

Cho nên niệm đúng, thì chỉ có Tứ Niệm Xứ thôi là đúng. Bởi vì Tứ Niệm Xứ nó mới xác định được 7 ngày, 7 tháng, 7 năm mà chứng đạo. Cho nên mình đặt niệm đúng thì sẽ là đúng; mà đặt niệm sai nó sẽ là sai.

Cho nên bây giờ ví dụ như con nói bây giờ, con đặt cái niệm con là cái hơi thở đi, để mà biết hơi thở ra vô thì cái hơi thở đâu phải là niệm. Phải không?

Bây giờ con đặt cái câu “Nam mô bổn sư Thích Ca Mâu Ni Phật” con lấy cái đó con làm cái niệm; thì con mới niệm cái câu đó. Con nói đặt niệm trước mặt, tức là mình phải để cái niệm đó luôn luôn mình niệm chứ gì, mình nhớ nghĩ nó chứ gì. Do đó cái niệm Phật là không đúng cái niệm, nó là sai!

(03:46) Phải không? Mà bây giờ niệm đúng, là niệm Tứ Niệm Xứ. Niệm Tứ Niệm Xứ như thế nào đúng?

Bây giờ Thầy ngồi xếp bằng nè, phải không? Thầy mới tác ý ra. Bời vì mình muốn sử dụng cái niệm đó thì nó luôn luôn nó phải nhớ nghĩ, phải tỉnh trên cái niệm đó. Vậy thì mình phải tác ý nó ra mình mới nhớ chớ, không tác ý hơi mình ngồi, mình quên niệm đó sao. À, bây giờ mình tác ý ra, mình phải có cái câu dẫn tâm mình để mình tỉnh giác ở trên cái niệm đó, để luôn nó biết được cái niệm đó, nó mới chánh niệm được ở trên đó.

Đó vậy thì bây giờ mình biết chánh niệm tức là Tứ Niệm Xứ rồi. Bây giờ mình đặt Tứ Niệm Xứ, mình lấy cái niệm Tứ Niệm Xứ để mình quan sát. Vậy thì mình nhắc, bây giờ Thầy nói con thấy nè, Thầy tu tập đúng ý của Phật nè. Bây giờ Thầy nhắc nè, ờ bây giờ đó Thầy ngồi kiết già, lưng thẳng hẳn hòi đàng hoàng rồi. Thầy mới đặt cái niệm trước mặt của Thầy. Bị vì mình ngồi thẳng rồi mình mới đặt niệm, coi như là mình trịnh trọng trên cái pháp đó con, cách thức mà đức Phật nói. Chứ còn nếu mình ngồi ghế vầy mình coi nó không có trịnh trọng. Có phải không? Cách thức mình ngồi kiết già, lưng thẳng hẳn hòi là trịnh trọng lắm mới ngồi vậy chứ còn nếu mà ngồi ở trên cái ghế dựa lưng là mình không trịnh trọng cái pháp tu rồi. Mà đây đức Phật muốn nói mình phải tôn trọng và cung kính cái pháp giải thoát của Phật, cho nên mình trịnh trọng lắm, khi mình ngồi lại. Bời vì cái người nào trịnh trọng với pháp tu của mình, mình biết chắc cái pháp này sẽ đưa đến giải thoát, thì mình trịnh trọng lắm; mình không tu thì thôi chứ mình tu là nghiêm chỉnh. Đó là cái sự trịnh trọng! Thầy muốn nhắc lại cái bài Kinh này hay lắm à con, mà tại vì không có dịp mà Thầy giảng ra thôi, chứ còn Thầy có dịp giảng người ta sẽ thấy được cái phương pháp tu.

(05:22) Bây giờ đây Thầy mới đặt cái niệm nè, cái chánh niệm của nó là niệm như thế nào? Niệm Tứ Niệm Xứ là chánh niệm, Đức Phật đã xác định rồi. Không thể ngoài cái Tứ Niệm Xứ tìm cái niệm khác gọi là chánh niệm được! Cho nên niệm của nó như thế nào? Thầy mới tác ý ra: “Cái tâm phải quay lại nhìn bốn chỗ Thân, Thọ, Tâm, Pháp coi có chướng ngại trên đó không?” Phải không? Như vậy là rõ ràng là Thầy xem lại coi cái niệm này nó có chướng ngại hay không? Mà nó không chướng ngại thì Thầy mới hướng tâm, Thầy nhắc: “Bốn chỗ Thân, Thọ, Tâm, Pháp không chướng ngại, thì cái tâm phải định vô hơi thở, phải biết hơi thở!”. Thì lúc bây giờ biết hơi thở ra vô.

Thì bắt đầu bây giờ nó biết hơi thở ra vô, có nghĩa là đâu phải cái niệm đâu. Cho nên Thầy thỉnh thoảng một lát, khoảng độ chừng 1 phút, Thầy nhắc lại: “Cái tâm phải quan sát trên bốn chỗ Thân, Thọ, Tâm, Pháp” tức là quan sát lại cái niệm của nó; tức là niệm phải đặt trước mặt mà, phải quan sát nó nữa. Quan sát nữa, bây giờ nó không chướng ngại, thì thầy nói: “Thân, Thọ, Tâm, Pháp không chướng ngại, thì cái tâm phải định vô hơi thở!”, thì bắt đầu bây giờ biết hơi thở. Phải không?

(06:27) Đó, Thầy nhắc nữa: Bây giờ, “cái tâm phải quan sát Thân, Thọ, Tâm, Pháp.” Bây giờ có cái thọ đây đau; cái tay Thầy bị đau nè. Tức là Thầy, ở, bây giờ trên thọ nó có chướng ngại rồi, nó đau rồi; hay hoặc con muỗi cắn nó rồi. Phải không? Thí vụ bây giờ nó ngứa ở đây phải không, thì bắt đầu bây giờ Thầy biết nó ngứa đây rồi, tức là thọ nó bị chướng ngại rồi. Vậy thì bắt đầu bây giờ Thầy đuổi con muỗi đi, Thầy gãi chỗ này hết ngứa, Thầy bảo: “Cái thọ là vô thường, phải không có ngứa nữa, lui đi! Cái tâm phải quay vô, định vô hơi thở!.” Thì bắt đầu nó vô hơi thở, thì Thầy đâu có nhớ đây nữa. Có đúng không?

Rồi bắt đầu bây giờ nó yên ổn rồi, bắt đầu Thầy nhắc: “Cái tâm phải quan sát trên bốn chỗ Thân, Thọ, Tâm, Pháp coi có chướng ngại không?”. Thì bắt đầu cái ý của Thầy nó quan sát Thân, Thọ, Tâm, Pháp. Ờ hoàn toàn không có chướng ngại, thì bắt đầu Thầy kêu nó: “Cái tâm phải quay vô, định vô hơi thở!”, bị vì hồi đó nó mắc quan sát đây, bây giờ mới gọi nó trở lại, nó định vô hơi thở. Phải không, bây giờ nó định vô hơi thở, nó biết hơi thở ra vô. Thì bắt đầu nó biết hơi thở ra vô, thì khoảng độ chừng 5 hay 10 hơi thở hay hoặc 1 phút, khoảng thời gian đó thì nó chưa có vọng tưởng đâu; mà khi mà có vọng tưởng đến: “Đây là dục lậu, Mày lìa khỏi đây đi! Mày là lậu hoặc, ra khỏi đây đi!” Thì khi mà nó ra khỏi rồi; cái niệm đó nó bị đẩy lui rồi, bằng cái tác ý của mình nó lui ra rồi, thì bắt đầu mình gọi: “Cái tâm định vô hơi thở!”. Có gì đâu, nó định vô hơi thở; nó biết hơi thở nó, thì như vậy là rõ ràng mình tu đặt niệm trước mặt mà tu mà thanh tịnh, thanh tịnh tâm. Mà đuổi hết chướng ngại pháp là thành tựu chứng đạo! Tức là đuổi hết chướng ngại pháp, thì tâm biết gì? Biết hơi thở ra vô là không phóng dật nữa rồi; không phóng dật thì “Ta thành chánh giác là nhờ tâm không phóng dật”. Có bao nhiêu đó tu, có gì đâu mà…​ (. . .).

Sư Phước Nhẫn: Con nhờ thầy nói con mới hiểu được.

Trưởng lão: Vậy thì mới làm sáng tỏ được cái rừng, ờ cái rừng Go-si gì đó?

Sư Phước Nhẫn: Gosinga.

Trưởng lão: Con thấy không, phải không? Chỉ có cái tu như vậy mà cái rừng nó sẽ sáng tỏ, không còn đêm tối nữa!

Sư Phước Nhẫn: Dạ, Hay quá! Con thấy cái này con hơi thắc mắc nó Thầy, cũng nhờ con hỏi Thầy con mới biết được. Dạ, cái đó Thầy giảng xong rồi Thầy hả?

Trưởng lão: Giảng xong rồi!

(08:22) Sư Phước Nhẫn: Dạ! Con còn 1 chút nữa Thầy.

Thưa thầy, con ngồi thiền, con hay hướng tâm con 30 phút xả thiền, hướng tâm như vậy đó Thầy. Rồi con theo dõi hơi thở vô ra khoảng 15, 20 hơi thở, cái con tác ý 1 lần. Nhưng nói 5 hoặc 7 phút có lúc hơi thở nhỏ dần, chừng 5 phút hay 10 phút, mà trong lúc đó con quên tác ý; chừng con nhớ con tác ý thì hơi thở nhỏ nó mất.

Thưa Thầy, như vậy trong lúc hơi thở nhỏ dần, con phải nhớ tác ý hay là con tác ý nữa? Hoặc là con tác ý: “Ly tham tôi thở vô, ly tham tôi thở ra; ly sân tôi thở vô, ly sân tôi thở ra; ly si tôi thở vô, ly si tôi thở ra”. Cái khó của con là con làm thế nào cho có định?

Trưởng lão: Rồi Thầy sẽ chỉ cho. Ở chỗ này là tập cái sức tỉnh. Bây giờ mình đang thở ra, thở vô mà cái hơi thở bắt đầu nó đang yên lặng, thì bắt đầu nó thay đổi hơi thở, nó nhẹ dần và có thể chậm nữa. À, mình cảm thấy, lát thấy rõ ràng là hơi thở mình đang nhẹ, mình biết.

Thì bắt đầu bây giờ đó mình nhắc, mình hướng tâm, bởi vì đức Phật dạy cho mình cái bài Định Niệm Hơi Thở, tức là bài xuất Tức, nhập Tức đức Phật có nhắc cho mình: “Hít vô tôi biết tôi hít vô, thở ra tôi biết tôi thở ra”. Đó là cái câu thứ nhất bước đầu vô định niệm hơi thở. Phải không?

Cái câu thứ hai thì đức Phật nói: “Hít vô ngắn, tôi biết tôi hít vô ngắn; mà thở ra ngắn, tôi biết tôi thở ra ngắn”.

Rồi câu kế, câu thứ ba thì đức Phật dạy: “Hít vô dài, tôi biết tôi hít vô dài; thở ra dài, tôi biết tôi thở ra dài.”

Bây giờ cái hơi thở bình thường của mình ở mức độ nào? Hồi nãy mình thở bình thường, mình thấy rõ ràng là đang ở cái độ này, mà bây giờ nó nhẹ như vậy là trật! Nhắc trở lại, nhắc hơi thở cho nó trở về với dạng bình thường của nó chứ không được để nó nhẹ. (Sư Phước Nhẫn: Không cho nó nhẹ?) Không có cho nó nhẹ, nó nhẹ, nó không phải định, mà nó vô trong trạng thái định tưởng. Bởi vì định của Phật xác định được, là do cái tâm ly tham, sân, si; cái tâm không phóng dật là định. Chứ không phải chỗ mà nó lặng lẽ lần lần, nó nhẹ hơi thở để đi vô sự yên lặng của nó trong đó gọi là định, cái đó là định tưởng.

(10:46) Cho nên mình không dại gì mình rớt trong cái đường cùng đó. Vì vậy cho nên mình nhắc lại: “Hơi thở phải bình thường, thở lại không được nhẹ nữa!”. Thì nó sẽ trở lại, chớ con không nhắc nó ấy…​ Còn con nhắc “quán ly tham, quán ly sân” nó không có đúng cái đối tượng nó đâu. Thì do đó bây giờ cái hơi thở con nó bình thường, nó không có thay đổi nữa, thì bắt đầu con có thể nhắc “quán ly tham, ly sân, ly si” được, để cho nó tỉnh trong hơi thở mà nó ly được cái tham, sân, si mà từng hơi thở nó có tham, sân, si trong đó.

Mỗi hơi thở của mình thở ra chứ nó có tâm tham ở trong đó rồi. Rồi mình hít vô nó có tham sân si trong đó rồi. Bởi vì ngũ triền cái nó che cho nên mình không thấy trong hơi thở tham sân si của mình, nhưng mà khi gặp kiết sử đó thì nó lòi ra mặt nó hết, nghĩa là lòi ra mặt của tham sân si. Cho nên vì vậy kiết sử là thất kiết sử đó. Cái Sân kiết sử đó; rồi cái Hữu tham kiết sử; cái Ái kiết sử; cái Kiến chấp kiết sử nữ, cái Kiến kiết sử đó, tất cả những cái này là những cái kiết sử. Cho nên khi cái Sân kiết sử nó hiện ra, bây giờ mình bình thường bị nó che mình không thấy cái sân của mình, nhưng có người nào đó chửi mình cái bắt đầu đó thấy nó hiện ra rồi; mà hiện ra rồi đó là Sân kiết sử chứ không phải là còn Sân triền cái nữa, mà nó Sân kiết sử. Còn bây giờ con ngồi đây mà con thấy tâm mình không có sân vậy, đó là con bị triền cái, bị Sân triền cái nó che, cho nên mình không thấy, nó bị cái màn sân đó nó che, không thấy cái sân của mình. Đó cho nên vì vậy đó, khi mà nó lòi mặt ra thì mình biết nó kiết sử, mà nó chưa lòi mặt nó ra thì nó là triền cái. Hiểu vậy đó, con hiểu không?

Bị vì hôm đó con có hỏi Thầy để mà soạn, mà Thầy không có thì giờ để mà Thầy soạn, Thầy giảng về Thập thất kiết sử và Ngũ triền cái. Mà vì không có thời gian cho nên Thầy không có soạn, không có viết ra được. Chứ lẽ ra thì phải viết ra được, để cho người ta biết Thập thất kiết sử, tới 17 kiết sử chứ không phải là có 7 kiết sử đâu. Nhưng mà 7 kiết sử này nó rất quan trọng, còn 5 hạ phần kiết sử với 5 thượng phần kiết sử thì nó cũng quan trọng, nhưng mà nó không quan trọng lắm.

(12:47) Sư Phước Nhẫn: Như vậy thì mình ngồi thiền đó, mình cứ theo dõi mà mình cứ nhắc hoài, mình thở mình cứ thở mình biết vô biết ra. (Trưởng lão: Biết vô biết ra) Rồi chừng nào mới được định Thầy?

Trưởng lão: À, bây giờ đây, bây giờ Thầy mới dạy cho con mới được định đây.

Bây giờ con đã thở, con biết thở ra, thở vô được rồi. Rồi con biết phương pháp phá hôn trầm, thùy miên. Biết phá hôn trầm, thùy miên là thở 5 hơi thở, rồi đứng dậy đi kinh hành 1 vòng 20 bước, rồi ngồi lại 5 hơi thở đứng dậy đi kinh hành 1 vòng. Con biết cái pháp đó rồi? Biết rồi, rồi bây giờ con tập luyện con thuần pháp đó rồi, bây giờ nó có hôn trầm là con phá; mà nó có hơi lười biếng con cũng dùng cái pháp này con phá nó cũng hết lười biếng liền hà. Con hiểu không? Đó là con nhớ cái pháp đó rồi.

Vậy thì bây giờ đó, nó tới từng cái giai đoạn, bây giờ con tu hơi thở con cũng thấy cái sức tỉnh thức của mình trong hơi thở nó khoảng chừng 5 hay là 10 phút nó không có niệm nó xen vô đó, thì con thấy cái sức tỉnh mình cũng tới, mình không cần đi thêm nữa đâu.

Bây giờ con mới tu Tứ Niệm Xứ nè, cái đó là cái phương pháp ngăn ác, diệt ác của Tứ Chánh Cần chứ không phải của Tứ Niệm Xứ đâu. Phải không, bây giờ tới giai đoạn mà con muốn tu Tứ Niệm Xứ đó, là cái giai đoạn mà con vừa hỏi cái câu chuyện mà trong cái rừng sáng chói đó. Thì đó, đó là cái câu chuyện con sẽ tu Tứ Niệm Xứ rồi. Đây là tới cái giai đoạn tu Tứ Niệm Xứ chứ không phải là còn Tứ Chánh Cần nữa.

Vậy thì tu bây giờ, trong cái thời gian mà con ở đây tu với Thầy, thì lẽ ra cái thời gian đó thì cái cơ thể con nó còn hơi yếu, với tiếp nhận vào ăn 1 bữa đó, cũng làm sức khỏe con nó cũng giảm. Nhưng mà con đừng sợ, bình tĩnh, không chết chóc đâu sợ!

(14:24) Bây giờ đó, con tiếp tục con tu Tứ Niệm Xứ, con vẫn giữ giới hạnh đàng hoàng, tu Tứ Niệm Xứ. Thì như hồi nãy mà Thầy nói rồi đó, thì nó không có gì hết. Nghĩa là con, bình thường con ngồi chơi, thì nó có niệm gì thì con quán xét con đuổi, mà không có thì thôi, chứ con cũng không tu, không gì hết. Nhưng mà khi vô ngồi tu Tứ Niệm Xứ rồi, thì con ngồi xếp bằng hẳn hòi đàng hoàng, coi như là trịnh trọng với cái pháp Tứ Niệm Xứ.

À, bắt đầu bây giờ đặt niệm trước mặt, thì đặt niệm trước mặt tác ý ra: “Thân, thọ, tâm, pháp; tâm phải quan sát Thân, Thọ, Tâm, Pháp!”, tức là đặt niệm đó; cách thức con đặt niệm chứ gì? À, đó bắt đầu bay giờ nó hoàn toàn con quan sát thấy không có chướng ngại, bảo: “Tâm phải định vô hơi thở, không được phóng dật!”. Bắt đầu con biết hơi thở ra vô, bởi vì con đã tu tập hơi thở nó đã quen rồi. Thì khoảng độ chừng 1 phút hay hoặc là 10 hơi thở, thì con lại nhắc, đặt niệm lần nữa: “Tâm phải quan sát Thân, Thọ, Tâm, Pháp xem có chướng ngại pháp không!”. Bây giờ con quan sát hết rồi không có chướng ngại gì hết, thì con bảo: “Thân, Thọ, Tâm, Pháp không có chướng ngại, tâm phải quay vô định hơi thở!”, con truyền lệnh nó đi. Khi mà truyền lệnh nó quay vô rồi, nó không phóng dật, mà nó luôn luôn nó biết hơi thở con ra vô vậy đó là con đã định rồi đó, con đã nhập định rồi đó. Cái phương pháp tu nó vô định đó.

(15:38) Bây giờ con muốn vô định sâu hơn, bây giờ nó quay vô rồi, con thấy 24 tiếng đồng hồ không buồn ngủ đó; nó không có buồn ngủ, nó ngồi mà nó tỉnh bơ, mà nó an lạc lắm, nó khỏe lắm, nó không có mệt nhọc. À, bắt đầu con thấy được rồi, “24 tiếng đồng hồ mà mày không ngủ chắc mày tốt rồi, tao muốn tin tưởng mày thêm coi mày có còn được vậy không? Tao cho mày 7 ngày đêm cho mày tu, mày định ở trong đó”. Con sẽ cho nó định 7 ngày đêm con không buồn ngủ chút nào đâu con, nó tỉnh bơ hà. À, nó vẫn sống bình thường như thế này nè, ai nói gì cũng nghe, cũng biết hết mà nó luôn luôn nó định vô hơi thở, nó không có lưu ý ở ngoài đâu.

Tới giờ ăn cơm, thì nó bưng cơm vậy chứ nó cũng luôn luôn nó biết hơi thở hà, đó là nó định đó. Con thấy cái định của nó chưa? Đó là cái định của Sơ thiền đó. Nó quay vô, nó không phóng dật nó quay vô đó; nó ly dục ly ác pháp rồi bắt đầu nó định đó. Con không có ngồi định, con không có nương vô hơi thở đâu, tại vì con quan sát niệm của con, con thấy không chướng ngại, con bảo nó: “Định vô hơi thở!” thì nó định chứ còn con không có tập trung hơi thở. Còn cái kia, con tập trung hơi thở cho nên nó lặng xuống, nó phá hơi thở của con nó lặng đặng nó vô định tưởng. Nó nhỏ nhẹ nó vô định tưởng.

Nó ví dụ nó không vô định tưởng đi, mà nhỏ nhẹ nó sẽ vô hôn trầm con, con ngủ đó. Chớ không phải không đâu. Nó chưa vô định tưởng thì nó sẽ vô hôn trầm, thùy miên, vô ký, nó cũng sẽ làm mất con đó. Đường của nó trật rồi! Chúng ta tu tỉnh thức khúc thôi, không có tu nó nữa.

(16:53) Bây giờ mới trở về Tứ Niệm Xứ, là niệm của nó mà để tui đi vào định nè, đó là đây con đường đúng, còn bên kia con trật! Con hiểu chưa? Rồi bắt đầu con mới đi đúng, con ở trên Tứ Niệm Xứ mà không có chướng ngại pháp đó, con tu theo cái thời khóa tu tập của ông Phật dạy mà chúng Tỳ kheo tu đó, đuổi chướng ngại pháp, đó là Tứ Niệm Xứ đó. Bây giờ cái bài kinh này cũng để cho chúng ta đặt niệm Tứ Niệm Xứ để mà tu, để mà đi tới rốt ráo đó, để nhập định chứ không có gì. Đó con thấy rõ phải không?

Cho nên hầu hết là, những cái bài kinh đều ở trên cái mục đích của nó là dẫn chúng ta tới Tứ Niệm Xứ thôi, Tứ Niệm Xứ để mà thực hiện thiền định. Nó chỉ có Tứ Niệm Xứ mới định được. Bời vì đức Phật nói Chánh niệm rồi mới tới Chánh định mà. Mà Chánh niệm là Tứ Niệm Xứ, mà Tứ Niệm Xứ xong thì nó mới vô định. Thì Tứ Niệm Xứ xong là định rồi; mà nó vô định, cái định đầu tiên là Sơ thiền nè. Do đó bây giờ mình muốn vô nhị thiền nè, thì mình thấy, mình phải xét coi nó định ở trong cái Sơ thiền này nó trong 1 cái thời gian 7 ngày đêm là nó quá trời rồi! Chứ 24 tiếng đồng hồ là người ta thực hiện các định khác được rồi. Nó có định này nó mới thực hiện tới các định khác được nè.

Bây giờ nó bảo: “diệt tầm tứ!”, ngay đó diệt liền. Cũng như hồi đó con bảo: “Tâm quay vô định trên hơi thở!” thì nó định vô hơi thở là nó định; mà bây giờ nó định rồi, như vậy bây giờ nó định tới, nó định tới diệt tầm tứ. Mà nó diệt tầm tứ rồi, thì con định cái Nhị thiền xong thì con bảo: “Ly hỷ, trú xả nhập Tam thiền đi!”, thì con ra lệnh vậy cái nó ly hết tất cả các trạng thái tưởng, nó không còn ma phá con được bị cái lực của tâm con mạnh lắm rồi. Bắt đầu bây giờ đó, con qua cái Tam thiền rồi, bắt đầu con nhập Tứ thiền liền con bảo: “Tịnh chỉ hơi thở ngưng, nhập tứ thiền!” Cái nó ngưng nó nhập Tứ thiền liền, cái hơi thở nó ngưng liền. Rồi bắt đầu bây giờ tiếp tục là ở trong cái trạng thái Tứ thiền đó con hướng tâm đến Tam minh liền, con dẫn về Túc Mạng Minh. Thì ngay trong đó Tam minh con thực hiện, chứng quả A La Hán liền tức khắc! Không có gì, bời vì Tứ Niệm Xứ nó là chứng quả A La Hán rồi, nó vô định đó. Nó có bao nhiêu đó thôi, bởi vậy Thầy nói đơn giản, pháp Phật đơn giản không lòng vòng gì hết!

(18:47) Sư Phước Nhẫn: Mà nó khổ cái là, mình phải nhiếp tâm cho nó thật kỹ.

Trưởng lão: Thật kỹ! Nó có cái đó thôi.

Bây giờ mình đâu có gì, đặt niệm trước mặt, là Thân, Thọ, Tâm, Pháp mình quan sát nó nè, là đặt niệm trước mặt rồi. Rồi bây giờ nó có chướng ngại thì đuổi, tác ý ra đuổi, mình có pháp tác ý mà. Chứ đâu phải, như cái lý để mà suy tư, để mà tác đuổi đâu. Mà tác ý là mình đã đúng biết cái lý của nó rồi, tác ý ra đuổi liền tức khắc, nó đi liền hà. “Thọ là biết vô thường, đi đi không được ở đây nữa”.

Sư Phước Nhẫn: Cái đó là Như lý tác ý đó hả Thầy?

Trưởng lão: Như lý tác ý đó con. Nó cứ như vậy đó mình tác ý ra đuổi nó nhanh chóng, không có quán.

Sư Phước Nhẫn: Còn mình nhắc là tác ý?

Trưởng lão: Ờ, mình nhắc là tác ý đó.

Sư Phước Nhẫn: Dạ! Còn nó có Thân, Thọ, Tâm, Pháp nó có cái gì thì mình cứ Như lý tác ý?

Trưởng lão: Như lý tác ý đuổi ra, đuổi ra rồi bắt đầu bảo cái tâm định vô hơi thở, định hơi thở thì cái chỗ đó là mình đuổi đi rồi. Bởi vì nó yên lặng, nó biết hơi thở ra vô thì những cái niệm đó nó mất hết rồi, nó đâu có còn nghĩ ngợi được. Mà nó có nữa, thì tức là mình đuổi nữa, đuổi nữa thì nó lại thanh tịnh liền. Ngay liền chứ không có dừng đâu, không ngắt ngang nó đâu, mà đuổi đàng hoàng, tôi đuổi có phương pháp à. Nó cho nên vì vậy mà Thân, Thọ, Tâm, Pháp tôi nó hoàn toàn nó yên tịnh, đây là tôi định chứ gì, tôi định cả thân và tâm, mà cả thọ luôn nữa chứ. Định hết bốn chỗ mà, chứ tôi đâu có cần định cái tâm không đâu, định luôn hết 4 chỗ. Bời vì 4 chỗ này là cái niệm của tôi mà, tôi đặt niệm trước mặt mà. Nó thấy không, đúng pháp không? Mình tu giải thoát liền!

(20:16) Sư Phước Nhẫn: Hôm nay con hỏi Thầy, biết được cái này hay quá Thầy.

Trưởng lão: Thì cái duyên nó tới rồi, nó tới con mới hỏi Thầy, đúng là chỗ Thầy sắp sửa dạy con, chớ không phải không đâu; nhưng mà cái duyên nó tới con hỏi, hỏi đúng chỗ.

Thành ra nỗ lực về tu! Thì Thầy nói đạt kết quả, không có gì hết. Bời vì tới cái giai đoạn này là mình phải trải qua một thời gian mình tu những cái pháp kia, nó có cái thuần quen rồi, chứ còn chưa thuần quen mà vô chỗ này tu không nổi, coi vậy chứ đâu phải dễ đâu! Nó phải trải qua ngăn ác, diệt ác, nó đủ thứ chướng ngại hết, mình đuổi được hết, cái tâm mình giờ nó thanh thản được, mình mới vô đây mình tu cái này nè. Tứ Niệm Xứ nó phải sau Tứ Chánh Cần chứ nó đâu có trước được. Thầy dạy nó đâu nó có thứ lớp, thứ lớp mà đúng y như cái lộ trình của Phật dạy đó.

Sư Phước Nhẫn: Dạ! Hổm rài đó thì mình lo tu Tứ Chánh Cần.

Trưởng lão: Tứ Chánh Cần không đó.

Sư Phước Nhẫn: Bây giờ mới bắt đầu?

Trưởng lão: Mới bắt đầu Thầy dạy Tứ Niệm Xứ.

Rồi còn vậy chứ mình tu rồi mình còn bị những cái chuyện khó khăn lắm. Bị vì Tứ Chánh Cần mình tu nó chưa trọn vẹn đâu, nó còn.

Sư Phước Nhẫn: Là mình cũng còn câu hữu với Tứ Chánh Cần hả Thầy?

Trưởng lão: Thì lẽ đương nhiên là mình chưa hoàn toàn mà ở trong Tứ Niệm Xứ nổi đâu, cho nên mình phải có những cái chuyện gì đó, phải ở trong Tứ Chánh Cần mình dẹp nó.

(21:26) Sư Phước Nhẫn: Dạ, cũng như bữa nay con hỏi Thầy con mới biết rõ,…​(. . .). Quán thân trên thân, con không hiểu quán thân trên thân như thế nào?

Trưởng lão: Máy (thu âm) con xong chưa?

Sư Phước Nhẫn: Dạ xong Thầy.

Trưởng lão: Quán thân trên thân có nghĩa là như thế này nè. Cái pháp Tứ Niệm Xứ đó, con hiểu không? Cái pháp Tứ Niệm Xứ thì nó có Thân, Thọ, Tâm, Pháp. Phải không? Bởi vì trong pháp Tứ Niệm Xứ nó dạy cho chúng ta biết cái Thân, Thọ, Tâm, Pháp của Tứ Niệm Xứ.

Dó đó mà chúng ta trên cái thân của chúng ta, quán cái thân của chúng ta. Vậy thì trên cái thân của chúng ta thân tứ đại này nè, rồi chúng ta quán cái thân tứ đại của mình đi; rồi mình quán cái thân Tứ Niệm Xứ mà Phật dạy đó, để rồi mình quan sát lại cái thân mình coi nó có giống nhau vậy không? Phải không, “trên thân quán thân để khắc phục tham ưu”; trên cái thân của mình quán cái thân Tứ Niệm Xứ, để coi Đức Phật nói: ờ bây giờ thì thân Tứ Niệm Xứ thì vô thường, khổ, không, vô ngã. Thì cái thân của mình mình quán xét coi nó phải có vô thường, khổ, không, vô ngã không?

Mình quán xét, à đúng rồi, đức Phật dạy Tứ Niệm Xứ là thân của Tứ Niệm Xứ là cái thân nó khổ; vậy cái thân của mình đây nó khổ hay là không khổ? Phải không, mình xét vậy đó. Thì mình thấy rõ ràng là cái thân của mình cũng khổ y như cái pháp Tứ Niệm Xứ. Như vậy cho nên gọi trên thân quán thân; trên cái thân của mình, quán cái thân của mình coi thử coi nó như thế nào. Thì cho nên mình so sánh giữa cái thân Tứ Niệm Xứ và cái thân của mình đó, là mình thấy nó giống nhau quá. Do đó, đó là giai đoạn thứ nhất, đem pháp mà quán pháp; đem cái pháp Tứ Niệm Xứ mà quán cái pháp Tứ Niệm Xứ của mình. Phải không, đó là trên pháp quán pháp.

(23:20) Bây giờ đó mình đã hiểu nó được rồi. Vậy thì mình đem, trên thân quán thân. Nghĩa là trên cái thân của mình, rồi mình phải suy xét cái thân của mình; gọi là trên cái thân này suy xét cái thân này, coi thử coi cái động dụng của nó như thế nào? Bây giờ nó thở nè, mạch máu nó chạy nè, rồi chỗ này nó ngứa nè, chỗ này nó đau, chỗ này nhức nè. Đó là trên thân quán thân. Con hiểu chưa?

Bây giờ đó, mình lại ngồi xếp bằng mình nhìn nè, mình đặt niệm trước mặt, đặt cá niệm thân của mình, bởi vì thân Tứ Niệm Xứ mà, thân trước mặt. Vậy thì mình đặt niệm trước mặt mới quan sát, trên thân quán thân mà, tức là quan sát cái thân của mình coi; bây giờ mình ngồi đây mình quan sát cái thân, mình thấy nó có đau chỗ này, cái tay này đau thì biết là trên thân có bị thọ, chỗ tay này đau. Vậy thì đau là chướng ngại pháp phải đẩy lui nó đi. Mà nó không có gì hết, bây giờ nó không đau, nó không nhức, nó không gì hết; trên thân mình quán cái thân, mình thấy nó không có đau, không nhức, không gì hết thì nó an lạc. Thì mình biết cái thân an lạc, không có chướng ngại pháp. Và như vậy khi mà cái thân mà nó an lạc chướng ngại pháp, thì nó không có làm cho mình tham ưu, phiền não, buồn rầu; nó làm cho mình an ổn, vui vẻ. Cho nên đức Phật dạy: “trên thân quán thân để khắc phục tham ưu”, khi có chướng ngại pháp ở trên cái thân đó, thì nó làm cho mình ưu phiền; mà không có thì không có ưu phiền, tức là mình khắc phục được tham ưu. Bây giờ nó có ưu phiền thì mình phải đẩy lui cái chướng ngại pháp đó, thì cái ưu phiền nó sẽ hết, gọi là khắc phục tham ưu ở trên thân. Đó cho nên con thấy dễ dàng không?

(25:07) Cho nên bây giờ mình đặt cái niệm thân thân của mình, bây giờ mình nói 4 chỗ, nhưng mà mình đặt cái niệm thân thôi. Để mình trên thân quán thân, như câu hỏi con hỏi để mà mình biết cách thức mình quán thân chứ gì. Thì mình quan sát mình ngồi đây, bây giờ mình đặt mà mình tưởng ra có cái hình dáng của cái thân của mình nằm ở trước này, coi như có 1 cái con người bằng xương, bằng thịt nằm đây thì cái bóng dáng nằm đây đó là mình dùng tưởng, đó là sai.

Vậy thì bây giờ mình ngồi đây, mình nhìn xuống, mà mình lắng nghe, mình cảm giác toàn cái thân của mình thì đó là mình đặt cái niệm thân trước mặt. Bây giờ mình không thể nào mà mình thấy được, mà mình tưởng ra có cái thân người nằm trước mặt mình, tức là cái niệm thân trước mặt của mình mà, là do bị tưởng, thì không nên, mình sống ở trong tưởng.

Sư Phước Nhẫn: Mình phải nghĩ cơ thể của mình.

Trưởng lão: Ờ, rồi bắt đầu bây giờ đó mình không thể nào mình thấy được, cho nên vì vậy đó mình mới lắng nghe, rồi mình cảm nhận coi ở trên thân của mình nó có cái gì xảy ra hay không? Nó không có gì, bây giờ mình ngồi đây, mình cũng nhìn chăm chăm xuống đây, mình mới cảm nhận, cảm giác, cảm nhận được cái thân của mình nó đang có cái thọ hay là không có cái thọ; nó đang có chướng ngại trên đó hay không có chướng ngại? Vì vậy cái mà mình ngồi, mình lắng nghe, mình cảm nhận đó, cái đó là trên thân quán thân.

(26:37) Sư Phước Nhẫn: Pháp tới tâm.

Trưởng lão: Rồi trên tâm mà quán tâm.

Bởi vì mình quán cái thân, mà cái thân nó không có cái cảm thọ gì hết đó, bởi thân là phải có thọ. Phải quán thân, thì tức là kiềm chỗ đó là có cái thọ rồi, cho nên đương nhiên là quán thọ, gọi là thân thọ. Đó, thành ra khi quán thân tức là quán thân thọ rồi, đi đôi nhau chứ không thể nào tách lìa, bởi vì nó có cái thọ nó mới có cảm giác; nó mới cảm giác mới có ưu phiền, còn nếu mà không có thì đâu có ưu phiền. Đó hễ thọ thì thân thọ.

(27:18) Rồi bây giờ quán tâm thì phải có thọ tâm, thân - thọ - tâm đó, nó phải có thọ với tâm, nó cặp với nhau. Thọ với tâm, còn này thọ với thân.

Bây giờ thọ với tâm đó, là khi mà quán trên tâm quán tâm tức là quán thọ với tâm. Thì cái thọ của tâm, ví dụ bây giờ cái tâm mà nó khởi ra cái niệm thì nó có cái tâm, mà nó không khởi ra cái niệm gì hết thì tức là cái thọ nó không có, cái thọ của tâm nó không có; mà hễ nó có cái niệm thì tức là nó phải có cái thọ của tâm.

Cũng như cái thân của mình, bây giờ mình ngồi đây cái thân nó thanh thản, an lạc; thì nghe nó an lạc thì nó không có cái thọ của thân. Mình thấy mình quan sát cái thân của mình, mình không thấy có gì hết, mà không có gì hết thì tức là cái thọ của thân nó không có.

Còn bây giờ mình quan sát cái tâm, cái tâm nó thanh thản, nó an lạc, nó vô sự thì nó không thấy cái tâm, nhưng mà sự thật nó thanh thản đó là cái tâm chứ không có gì, nó thanh thản là nó an cái tâm đó. Mà bây giờ mình muốn thấy được cái tâm mà nó có cái thọ của tâm đó thì nó phải có cái niệm; nó khởi cái niệm nào đó, thì cái niệm đó là cái thọ của tâm rồi. Niệm của nó là nó nhớ, nó thương hay hoặc là nó phiền não cái gì đó, hay hoặc nó nhớ lại cái chuyện gì đó nó vui, nó thọ lạc của nó mà; nó vui, nó mừng gì đó, nó nhớ lại những chuyện gì đó. Nó thì đó là cái thọ của tâm, bắt đầu cái tâm nó có cái niệm. Thì như vậy rõ ràng là quán tâm trên tâm, để tìm thấy cái thọ của tâm, tức là tìm thấy cái tâm phóng dật. Phải không? Mà tìm thấy cái tâm phóng dật, thì tức là quán tâm trên thọ của tâm. Nó mình sẽ thấy rõ ràng. Đó là thân-thọ, rồi tâm- thọ…​

(29:22) Trên thân, rồi thọ của thân; rồi trên tâm, thọ của tâm, để mình quán. Trong cái bài Kinh Tứ Niệm Xứ, thì Đức Phật dạy: “Trên thân quán thân; rồi trên tâm quán tâm; rồi trên thọ quán thọ”, không ngờ rằng trên thân quán thân là nó có quán thọ; rồi trên tâm quán tâm thì lại có quán thọ. Nó! Thì bắt đầu bây giờ, mình lại trên pháp quán pháp. Thân nè, rồi thọ nè, thì thân có thọ; tâm có thọ, là ba cái rồi đó. Thì bây giờ pháp cũng có thọ nữa. Bởi vì cái gì nó cũng có thọ nó mới là chướng ngại, chứ còn cỡ không có thọ thì không có chướng ngại. Bởi vì có cái thọ nó động lắm.

(30:12) Bây giờ trên pháp quán pháp. Mình ngồi nó đang yên ổn như thế này, cái có 1 trận gió thổi vô, nó làm cho cái thân của mình cảm giác nghe mát, thì mình biết mát. Cho nên mình biết đây là cơn gió là pháp, pháp nó đã tác động ở trên thân - thọ của mình nó mát, nó làm cho mình thấy thích; ưa thích, phải chi gió mà thổi vầy mát ngồi khỏe quá! Thì lúc bây giờ mình biết: “À, đây cái tâm tham dục, nó chạy theo dục”. Như vậy là mày còn ham muốn mát, biết là mày phóng dật theo pháp. Cho nên vì vậy mà trên pháp quán pháp để biết được cái thọ của thân, tâm của mình nó đang dính vào cái pháp nào, nó đang phóng dật.

Bây giờ mình đang ngồi tu, thì bình thường nó không có gì hết, bỗng dưng nó có 1 cái tiếng hát radio, hay hoặc là ti vi, hay cát-sét gì của ai đó; nó đang ca vọng cổ, hay hoặc là nó ca tân nhạc gì đó, nó làm cho tâm mình nó duyên ra. Thì mình trên cái pháp đó, mình quán: “À, như vậy là cái lời ca, tiếng nhạc này nó làm cho cái tâm mình phóng dật, nó phóng dật. Nó nhớ lại hồi đó mình hồi còn đi học, nó khởi ra cái niệm, cho nên nó phóng tâm ra nó niệm là hồi đó mình đi học mình có ca bài này.” (Sư Phước Nhẫn: Nhớ lại) Nhớ lại đó, nó làm cho mình hồi ức lại. Thì như vậy là mình bị pháp tác động làm cho tâm phóng dật, để rồi cái tâm nó phóng ra cái niệm hồi ức.

(31:37) Như vậy mình trên pháp quán pháp, mà nó sanh ra như vậy, nó làm cho chướng ngại thân và tâm của mình nó không thanh thản, an lạc nữa. Cho nên mình biết đây là cái pháp này nó làm chướng ngại. Vậy thì mình muốn đẩy lui cái chướng ngại pháp này bằng cách nào? Thì mình nhắc: “Tâm phải quay vô, định ở trên hơi thở, đừng có lắng nghe âm thanh đó nữa, nó là pháp trật! Mày lắng nghe, mày phóng tâm ra không có được!” đó mình nhắc nó, mình tác ý vậy. Bắt đầu mình nương vào hơi thở, mình biết hơi thở ra vô thì nó quên đi cái âm thanh đó. Con hiểu không?

(32:17) Bây giờ có 1 cái cây, trời chuyển mưa gió, cái cây nó làm rắc rắc, cái bắt đầu mình tâm nó phóng ra: “Không biết chừng cái cây này nó gãy, nó đè lên cái thất của mình”, nó làm cho mình sợ! Đó là mình bị pháp chứ gì. Vậy thì mình quán pháp: Mình thấy, “đây là nhân quả, nếu quả chăng mà cái cây này vì cơn gió mà nó đè mình thì đây là cái quả, mình cũng vui vẻ mình chịu đi, chứ sao lại mình chưa có gì mà mình ngồi đây mình phóng tâm, mình sợ?!” Phải không, mình quán vậy đó, tức là mình đẩy lui cái chướng ngại, mình ngồi yên ổn. Ờ, bây giờ “cái tâm mày không có được phóng theo sự sợ hãi đó nữa! Mặc nó, ruổi có đè chết cũng là sống ở trong thiện pháp, trong chánh pháp chứ không có sợ, mày sợ là bị ác pháp. Do đó mày phải định vô hơi thở, im lặng!”

Sư Phước Nhẫn: Nhắc nó hoài?

Trưởng lão: Mình nhắc nó chớ, mình nhắc đặng cho nó riết rồi nó mới quen, nó không phóng dật. Chứ không lúc nào nó cũng dễ phóng hết. Bị pháp mà, coi vậy chớ mình ngồi đây bị pháp. Thân, Thọ, Tâm mình thì nó an rồi, nhưng mà con muỗi lại bò vô cắn mình nó cũng bị pháp rồi. Đó, thì tất cả những cái này mình thấy đây là trên pháp quán pháp để đẩy lui chướng ngại ở trên thân, thọ, tâm chúng ta. Con hiểu chưa? Cách thức tu vậy đó, dễ vậy!

Mà nếu mà mình không cảnh giác, mình không biết cách, thì mình không biết làm sao nói về pháp người ta không biết cách nào mà quán pháp, không lẽ cứ ngồi đó quán vô thường, khổ, vô ngã; ờ các pháp là vô thường, thân là vô thường,

Sư Phước Nhẫn: Dạ, đúng rồi đó, cái đó mình cứ đọc đi đọc lại hoài.

Trưởng lão: Đọc đi đọc lại hoài có gì đâu. Quán vậy có nhằm nhò gì! Mà chính pháp nó tác động mình bất an đây. Phải không?

Một trận gió, trận mưa nó tạt ướt là nó làm cho mình bất an rồi, tại pháp. Mà bây giờ mình không đẩy lui cái chướng ngại pháp này thì cái tâm nó đâu có yên. Cái thân tâm nó không yên. Con hiểu chưa? Cho nên quán pháp trên pháp để đẩy lui chướng ngại, nó làm cho cái tâm mình nó không còn tham ưu nữa, nó không sợ hãi nữa. Nó cách thức mình tu vậy, mình mới thấy mình đẩy lui chướng ngại pháp trên bốn chỗ.

(34:29) Sư Phước Nhẫn: Dạ, như vậy bữa nay Thầy nói con mới hiểu rõ, chứ không thì hổm rài con cũng mù mờ. Bởi vì thọ thì con biết rồi, thì hôm đó Thầy có giảng đó Thầy. Còn cái tâm với pháp với thân, thân thì cũng biết hơi hơi, nhưng mà cái tâm với cái pháp chưa biết. Bữa nay nhờ Thầy nói con mới hiểu rõ ra. Vậy giờ con phải theo cái đó để mà quán cái đó đó.

Trưởng lão: Quán! Mình đang có cái gì mà ở ngoài nó tác động vào nó thì bị pháp, tác động ở trên thân - thọ của mình, hay tâm - thọ của mình.

Còn ở trên thân - thọ của mình nó luôn luôn nó có những cái niệm của nó, nó khởi ra. Chẳng hạn bây giờ mình đang ngồi vậy, trong thân mình bỗng dưng nó nhức cái chân, tự nó nó nhức mà. Bởi vì nó vô thường nó thay đổi trong này mà, thân mình là thân tứ đại nó vô thường, nó thay đổi. Cho nên nó thay đổi, hôm qua nó đâu có nhức, bữa nay thay nó đổi nhiều quá rồi nó mới nhức đây nè, nó nhức đặng nó hoại diệt nó chết mà. Thành ra hôm qua không có đau mà nay nó nhức cái chân quá, vậy thì bây giờ nó bị chướng ngại rồi. Thì trong thân nó cũng có những cái sự thay đổi của nó, thì nó cũng có những cái chướng ngại của nó. Bây giờ con mạnh khỏe chưa có đau ốm gì hết thì mình tu dễ, chứ khi mà đau rồi biết mình đẩy lui được nó không?! Nhất là cái thọ của thân, nó khổ lắm!

Rồi bắt đầu cái tâm của mình coi vậy chớ nó ngồi đây nó 1 mình, nó cô đơn, nó buồn rồi nó cũng sinh ra nó nhớ tầm bậy tầm bạ, rồi nó cũng bị hôn trầm đồ nó cũng sanh ra chứ đâu phải không. Cho nên vì vậy mình phải đề cao cảnh giác mọi mặt, cho nên vì vậy mà gọi là trên thân quán thân, hay trên tâm quán tâm. Tức là luôn luôn mình phải tỉnh giác, mình xem xét nó coi nó có cái gì xảy ra hay không? Nếu nó không có cái gì xảy ra hết thì tức là nó không phóng dật; tức là tâm thanh thản, an lạc, vô sự. Mà nó nó cứ, cái tâm mình luôn luôn nó thanh thản, an lạc, vô sự vậy thì cái tâm nó sẽ định lên trên cái hơi thở của nó, nó cứ biết hơi thở tự động chứ mình không có tập trung mình gom trong hơi thở đâu mà tự nó biết. Nó biết hơi thở nó một cách nhẹ nhàng, thành ra cái thân của mình nó càng lúc nó an lạc lắm! Con ngồi suốt 1, 2, 3 tiếng đồng hồ con không thấy mỏi mệt. Nó không có mỏi tức là nó an lạc. Còn nếu mình ngồi mà mình không an lạc đó, thì mới đầu ngồi nó yên đó chứ chút rồi nó mỏi; nó mỏi thì nó có chướng ngại pháp. Còn khi mà cái tâm tự động nó định vô hơi thở rồi, thì nó có sự an lạc đó, nó làm cho cái thân…​ (mất tiếng).

(37:05) …​Tới nó yên con được tới chỗ nào thì con cứ ngồi thêm, mà hễ nó có chướng ngại, nó tê hay nhức thì con xả nó ra. Cứ vậy đó con cứ ngồi, hễ yên con ngồi dài thêm.

Sư Phước Nhẫn: Cứ yên, mình cứ ngồi được bao lâu…​

Trưởng lão: Cứ yên, cứ ngồi được bao lâu thì ngồi bao lâu. Chứ mình không có định nói: “ờ giờ này phải ngồi 1 giờ, giờ sau phải ngồi 1 giờ, hay này kia.” Không có định, mình đừng có định! Định như vậy là mình bị chướng ngại rồi.

(37:23) Sư Phước Nhẫn: Như vậy thì mình, thí dụ trường hợp mà mình muốn canh cái giờ đó Thầy, thì mình có cần canh nó không Thầy?

Trưởng lão: Nói chung mình tu Tứ Niệm Xứ thì không cần canh giờ nữa. Tứ Niệm Xứ là lúc nào mình tu cũng được hết. Mình đi mình cũng tu được; mình ngồi cái thế nào mình cũng tu được hết, mình ngồi kiết già cũng tu được hết. Cho nên ăn thua nó ở chỗ tâm, cái chỗ này là chỗ tâm rồi, nó không phải chỗ thân rồi.

Sư Phước Nhẫn: Hổm rài con cứ sợ mình không có quen cái dụ mà để ngồi được, thí dụ mấy tiếng đồng hồ đó Thầy, chẳng hạn như Thầy nói là mình ngồi tới cái lúc mà Nhị thiền đó Thầy, ra lệnh cho nó 2 tiếng đồng hồ là 2 tiếng đồng hồ đó, thành ra con canh cái đó hoài.

Trưởng lão: À, sau này khi nào mà tới mà nhập Nhị thiền, Thầy sẽ dạy cho mấy con ra lệnh cho nó nó tịnh chỉ đó, trong mấy tiếng đồng hồ, bắt đầu cho nó tịnh chỉ trong nửa tiếng, hay hoặc là 1 tiếng, hay hoặc là cái thời gian bao nhiêu Thầy xác định khi mà tâm mình nó quay vô rồi, thì Thầy sẽ dạy mấy con cách thức nhập Nhị thiền đó, thì bắt đầu con sẽ ra lệnh nó trước, rồi bắt đầu nó sẽ…​

Sư Phước Nhẫn: Bây giờ mình không cần hả Thầy?

Trưởng lão: Bây giờ mình không cần. Bây giờ mình lo mình ly dục, ly ác pháp mình tu Tứ Niệm Xứ.

Cho nên khi mà mình trong cái giai đoạn này, mình lo tu Tứ Niệm Xứ để cho mình đẩy lui các chướng ngại pháp trên đó suốt 24 tiếng đồng hồ. Mà hễ mà khi cái tâm mà nó tự nhiên mà nó định vô hơi thở rồi, tự biết hơi thở thì hơi thở của mình nó nhẹ nhàng lắm, nó an lạc lắm; nó làm cho cái thân của mình thấy nó an ổn vô cùng, nó không có bị mỏi mệt, không gì. Thậm chí như 1 con muỗi mà nó bay đến nó cắn mình mình cũng không thấy ngứa nữa, nó không hay nữa, nó an lạc đến đỗi mình không hay mà. Bởi vì nó an lạc mà, nó làm cho cái thân mình lạc mà. Do ly dục sanh hỷ lạc, do mình ly được đó, cái tâm mình nó không phóng dật ra thì nó ly được. Cho nên vì vậy mà nó an ổn cái thân lắm, ngồi lâu nó không mỏi.

(39:16) Sư Phước Nhẫn: Dạ, vậy thì để con bớt cái chuyện mà canh giờ lại, con không canh nữa.

Trưởng lão: Bây giờ tới cái giai đoạn này đó, thí dụ như con thọ bát quan trai, bắt đầu con định 7 giờ con phải tu cái gì; rồi 8 giờ con tu gì; 9 giờ con tu gì thì con vô con tu cái giờ đó rồi trong cái khoảng thời gian tu đó, thì con không phải là bắt buộc con phải chuyên môn ngồi không, hoặc là chuyên môn đi không, nó không phải đâu, mặc dù giờ đó là giờ đi kinh hành thí dụ vậy. Nhưng mà con đi, con luôn luôn con tu Tứ Niệm Xứ, con đi con cũng quan sát trên thân, thọ, tâm của con. Rồi bắt đầu bây giờ trong cái giờ đi đó vậy, con cũng quan sát vậy nhưng bây giờ nó mỏi chân rồi thì tức là chướng ngại pháp ở trên thân của con rồi, thay gì con còn 30 phút hay là 10 phút nữa là nó mới hết giờ, nhưng mà con không có ráng đâu, con ngồi nghỉ liền, ngồi trên ghế nó bình thường để cho mình nghỉ chân vậy, nhưng mà luôn lúc nào cũng quan sát thân, thọ, tâm của mình để đẩy lui. Tức là mình giữ cái tâm ở trên Tứ Niệm Xứ nó luôn liên tục trong giờ. Nhưng mà cái oai nghi đi đứng tùy theo mình, nó không cần thiết. Hễ nó có chướng ngại là mình thay đổi oai nghi để nó không chướng ngại nữa là được. Đẩy lui chướng ngại ra.

(40:37) Sư Phước Nhẫn: Dạ! Vậy thì con xin Thầy cho con thọ bát quan trai ngày mai Thầy. Dạ, Thầy chỉ cách thức nguyện cho con.

Trưởng lão: Ngày mai đó thì con…​

Sư Phước Nhẫn: Khuya nay nè.

Trưởng lão: Ừm. Ở trong thất con thì con không có thờ tượng Phật, tượng gì hết, nhưng mà đúng giờ con dậy để mà con thọ bát quan trai. (Thầy nói chuyện với cô Trang)

Khì mà con thọ bát quan trai thì con chắp tay như thế này, con quỳ gối lên, con chắp tay hướng về tượng Phật, bất kỳ cái hình ảnh Đức Phật ở đâu thì con hướng về đó, hay hoặc là con hướng nhìn ra cửa, chắp tay còn nhìn ra. Con nguyện với chư Phật chứng minh “hôm nay con xin thọ bát quan trai tám giới giữ gìn nghiêm túc để con thực hiện pháp tu Tứ Niệm Xứ. Xin chư Phật chứng minh cho con.” Con nguyện rồi thì con đảnh lễ Phật 3 lạy, tức là mình đảnh lễ Phật là mình thọ nhận giới pháp đó, rồi bắt đầu con tiếp tục con tu. Có vậy thôi!

(42:13) Sư Phước Nhẫn: Rồi sau này, thí dụ mình thọ một mình mình được không Thầy?

Trưởng lão: Được con, khỏi cần người nào bởi vì mình thọ, mình tu mà.

Sư Phước Nhẫn: Dạ!

Trưởng lão: Rồi bắt đầu tới chừng mà mình tu xong trong 1 ngày thọ bát quan trai đó, hay hoặc là 2 ngày, thì mình xả đó thì mình cũng quỳ gối, mình chắp tay lên nguyện: “Hôm nay, con đã giữ gìn tám giới nghiêm chỉnh. Tu tập pháp Tứ Niệm Xứ, con thấy thân tâm con rất là thanh tịnh, mong chư Phật chứng minh cho con. Giờ này con xin xả bát quan trai.” Đó đơn giản thôi, không có gì hết!

Bởi vì mình đã thuộc 8 giới đó rồi, và mình cũng hiểu 8 giới đó rồi thì cần gì ai truyền. Phải không? Mình chỉ nhận thọ giới này để Chư Phật chứng minh để cho mình sống những ngày đó mình nghiêm túc trong cái con đường tu tập cho mình, nó không bị lơi lỏng. Đó mình giữ gìn cho nó chặt chịa, rồi mình tập dần, tập dần cho nó quen dần rồi mình sẽ sống suốt đời mình 8 giới chớ. Chớ đâu phải mình có thọ không. Thọ là thọ trong 1 ngày, 2 ngày đầu tiên như vậy, chứ sau này mà nó đã thuần quen rồi thì ở trong Sơ thiền thì kể như là mình sống luôn ở trong 8 giới đó.

Bây giờ thì con chưa đủ sức, cho nên con nguyện Phật chứng minh cho con con giữ gìn. Đó vậy thì con cứ làm như vậy thì Thầy nói đơn giản, mà nó nhẹ nhàng lắm! Chỉ có tâm mình nhiệt tâm, mình quyết tu thôi. Thì mình phát nguyện như vậy thì mình sẽ tu tốt.