Trưởng lão: Trả lời sự tu tập của mấy con, thì Thầy trả lời về cái phần mà hỏi về giới luật. Thì trong cái phần này nó rất là quan trọng mà hầu hết là mọi người tu sĩ cũng như cư sĩ cũng không có quan tâm về vấn đề tu về giới luật. Đây là trong cái tập mà vấn đạo kỳ này rất là nhiều, nhưng mà mỗi câu hỏi nó đều có một cái ý nghĩa rất là sâu sắc, từ cô Diệu Quang cho đến Minh Tông.

Sau này các con sẽ nghe trả lời về những cái câu hỏi của thầy Minh Tông, mà thầy tu những cái định do từ cái chỗ ức chế tâm, cho đến khi mà thầy phá âm thanh, rồi thầy gặp trường hợp cái hành thọ, rồi như thế nào tất cả những cái khó khăn trên bước đường mà nhập định thì được Thầy trả lời rất là kỹ lưỡng. Và bây giờ thì Thầy trả lời cô Diệu Quang hỏi về giới luật, đây là câu hỏi của cô.

Diệu Quang: Kính bạch Thầy! Tại sao tu sĩ Phật giáo hiện giờ không giữ gìn giới luật, sống phi giới luật, sống bẻ vụn giới luật, như vậy con đường tu của họ sẽ đi về đâu? Và có ích lợi gì cho kiếp sống tu hành của họ? Người tu sĩ giữ gìn giới luật nghiêm túc sống đúng phạm hạnh thiểu dục tri túc, phòng hộ sáu căn đầy đủ con đường tu của họ sẽ đi về đâu? Và có ích lợi gì cho kiếp sống của họ? Cúi mong Thầy chỉ dạy cho chúng con được rõ.

(01:44) Trưởng lão: Như Thầy đã dạy, Giới luật là một pháp môn tu hành của đạo Phật chứ không phải là pháp luật của một quốc gia. Cho nên các bộ Giới luật do các Tổ biên soạn thành một bộ Pháp luật của Phật giáo hơn là một pháp môn tu tập để được vô lậu.

Pháp môn Giới luật ghép cùng pháp môn Định luật và pháp môn Tuệ luật gọi chung có tên là Tam vô lậu học. Nghĩa là trong cái pháp môn mà để cho chúng ta tu tập thì chúng ta biết rằng cái vấn đề giới luật rất là quan trọng, mà hầu hết là khi chúng ta tu hành, chúng ta quyết tâm đi tìm về cái sự vô lậu để làm chủ sự sống chết, chấm dứt cái sự luân hồi của mình, thì con đường mà Thiền định của đạo Phật bắt đầu đi vào từ cái giới luật để chúng ta ly dục ly ác pháp. Nhưng mà chúng ta không biết cho nên chúng ta bị lầm lạc, do đó chúng ta tu ức chế tâm. Hầu hết là chúng ta cứ nghĩ rằng mình cố gắng mình nhiếp tâm trong một cái hơi thở hoặc là trong một câu niệm Phật hoặc là cố gắng giữ tâm đừng cho niệm thiện niệm ác để mà thực hiện cho được cái tâm mà không vọng tưởng, thì cái đó là Thiền định.

Nhưng ngược lại thì đạo Phật thì không phải là cái điều đó, mà chính Thiền định của đạo Phật là cái tâm không còn tham, sân, si, mạn, nghi nữa, cái tâm mà không còn thất kiết sử nữa, cái đó là cái Định của Phật, chứ không phải là cái chỗ hết vọng tưởng là Định. Cho nên sau này thì các con sẽ đọc lại cái tập vấn đạo mà cái tập 5, thì sắp sửa Thầy sẽ cho in ra và các con sẽ thấy rõ được cái điều mà chúng ta tu tập.

Cho nên hầu hết tới bây giờ, như các con cũng biết rằng có nhiều người tu rất lâu do cái pháp ức chế tâm, từ cái pháp Tri vọng cho đến cái hơi thở, mà về đây Thầy dạy mà lúc trước đó, thì đương nhiên đó là toàn là cái pháp ức chế tâm, chứ không phải là pháp xả tâm. Nhưng vì nếu mà dạy mà ngay liền xả tâm thì tới bây giờ mà người ta vẫn còn chưa tin Thầy cái lời nói đó.

Cho nên mọi người, tuy rằng cô Út thì trực tiếp dạy xả tâm còn Thầy thì giữ cái mực kêu là dung hòa không có dám nói thẳng ra, thế mà các con thì bán tín bán nghi cho nên không có thấy. Vì vậy mà đến cuối cùng thì những cái điều kiện mà rút tỉa từ kinh nghiệm bản thân tu, thì như cô Minh Cảnh…​

(04:31) Tất cả những người mà nhiếp tâm hết vọng tưởng rồi, thì trong 30 phút hoặc 1 giờ, đều biết được cái điều này rất rõ qua kinh nghiệm. Cho đến thậm chí như bây giờ chính Minh Tông bây giờ cũng vẫn thấy…​

Trước kia thì Thầy nhắc khéo thôi chứ Thầy cũng không dám nói thẳng, nói thẳng sợ người ta không đủ niềm tin ở mình. Vì tất cả các pháp khác đều do cái từ ức chế tâm mà đi vào, mà bây giờ thì Thầy lại nói xả tâm, thì chắc người ta sẽ thấy Thầy nó xa lạ, nó không có gần gũi với những cái pháp môn hiện hành người ta đang tu.

Do những cái điều mà xảy ra để cho chúng ta rút tỉa từng kinh nghiệm, chúng ta mới trực nhận ra được là khi tu tập những cái pháp mà ức chế tâm thì nó không đạt đến cái chỗ mà làm chủ sự sống chết, mà nó lạc vào những cái tưởng. Cho nên cái thế giới siêu hình nó cũng từ cái tưởng của các tôn giáo, cũng như Phật giáo Đại thừa, Thiền tông mà đã xây dựng nó, là do chúng ta bị ức chế tâm mà chúng ta thấy được cái thế giới siêu hình đó.

Cho nên cái bài mà kinh của Phật dạy trong kinh Nguyên thủy, pháp môn căn bản thì đức Phật nói: “Tất cả đều là Tưởng tri chứ không phải là Tuệ tri”. Tất cả những cái 33 cõi Trời thì đức Phật cũng xác định đó là cái thế giới của tưởng, chứ không phải là cái thế giới của thật.

Thậm chí như cái thế giới hữu hình của chúng ta hiện giờ mà chúng ta có thân nè, có cây cỏ, có nhà cửa nè, có ăn, uống, có tất cả những loài vật xung quanh chúng ta, thì với cái đôi mắt của đức Phật thì đức Phật cũng nói đó là cái thế giới duyên hợp. Mà thế giới duyên hợp thì chúng ta đừng có chấp lầm nó mà trở thành một cái thế giới thật, trở thành thế giới thật thì đó là một cái thế giới tưởng của chúng ta. Cho nên ngay cả cái thế giới hữu hình mà chúng ta đang sống thì Phật cũng xem nó là cái thế giới tưởng.

Còn cái thế giới mà vô hình là cái thế giới gọi là linh hồn, Thần thức, thì cái thế giới đó lại là càng tưởng tri hơn nữa, nó là cái bóng dáng của cái thế giới hữu hình này. Cái thế giới hữu hình đã không thật, thì cái thế giới mà siêu hình đó làm sao có thật được?

Cho nên từ đó, thì đức Phật biết rằng trên con đường tu mà ức chế tâm nó sẽ rơi vào trong những cái trạng thái rất là sai lạc. Do cái thời đức Phật mà đi tu thì đức Phật cũng thọ dụng những cái pháp của các ngoại đạo dạy. Như ức chế thân thì như các con cũng đã biết đó, thì đức Phật là khổ hạnh đến cái mức độ mà ức chế cái thân của mình từ cái ăn uống rất là ức chế, thậm chí như một ngày bảy hạt mè để rồi cái thân không có còn đứng dậy nổi, mà phải nằm dài. Đó là ức chế cái thân.

Rồi về cái pháp môn mà tu tập, các con sẽ đọc tới cái chỗ mà Minh Tông hỏi Thầy về ức chế tâm thì như thế nào? Thầy sẽ đọc lại những cái bài kinh để rồi các con sẽ thấy cái ức chế tâm và ức chế thân. Ức chế thân thì gọi là khổ hạnh. Còn ức chế tâm, thì đức Phật dùng cái hơi thở ức chế đến cái mức độ mà hơi thở nó không còn thở nữa, mà cũng chẳng đạt được đến đâu mấy con. Cho nên ở đây nó tịnh chỉ hơi thở, chứ không phải là làm cho hơi thở nín thở. Cho nên các con hiểu nhiều khi các con hiểu sai.

Cũng như các con hiểu rằng phá âm thanh không có nghĩa là làm chúng ta trở thành điếc, làm chúng ta không còn nghe âm thanh nữa, mà cái danh từ dùng để phá âm thanh tức là chúng ta ở trong một cái trạng thái lắng trong nào đó của tâm hồn của chúng ta, để rồi âm thanh nó không tác động được vào trong nơi đó, nơi thanh tịnh đó. Đó là cái lối tu của chúng ta.

(07:58) Cho nên ở đây, hầu hết là các con sống các con thấy giới luật của Phật rất là nghiêm chỉnh. Mà chúng ta muốn đạt được một cái gì đi nữa, thì cũng từ cái giới luật đó mà chúng ta mới đạt được, nó là cái pháp môn rất căn bản. Pháp môn Giới luật này nó được ghép chung với cái Định và cái Tuệ thì gọi là Tam vô lậu học. Cho nên gọi là cái pháp môn Định luật và cái pháp môn Tuệ luật ghép với cái pháp môn Giới luật, thì Giới - Định - Tuệ.

Giới - Định - Tuệ thì nó trở thành một cái pháp môn chung là Tam vô lậu học. Ba cái pháp này nó trở thành vô lậu. Nó làm chúng ta hết đau khổ. Tam vô lậu học là ba pháp môn tu tập không còn lậu hoặc, tức là ba pháp môn tu tập sẽ chấm dứt đau khổ của kiếp người, hay nói cách khác là làm chủ Sanh - Già - Bệnh - Chết.

Ba pháp môn ấy chỉ có Giới luật là pháp môn quan trọng nhất và tu tập khó nhất trên đường tìm cầu sự giải thoát của đạo Phật. Bởi thế người nào tu hành mà không giữ gìn giới luật, không tu giới luật, không sống đúng giới luật thì có tu suốt đời cũng chẳng tới đâu. Chỉ còn tu danh, tu lợi, tu tưởng mà thôi chẳng bao giờ có giải thoát.

Đó, thì các con thấy nó rất là quan trọng như vậy. Suốt cái đời mà tu hành của Thầy ở trong thất, Thầy rất là giữ gìn giới luật rất là đúng cách. Nhưng mà tu sai pháp, vì ức chế tâm biết vọng liền buông để hoàn toàn hết vọng. Nhưng lại rơi vào các trạng thái tưởng mà không có lối ra, không có biết ra. Cho nên cuối cùng thì từ cái giới luật thanh tịnh đó, phải đi vào một cái pháp hướng để mà nhắc tâm tự nó để mà nó làm chủ, chứ không phải ức chế nữa.

Cho nên khi mà đạt được, thì Thầy thấy cái pháp hướng Như Lý Tác Ý, cái pháp hướng rất là tuyệt vời. Nhưng mà đem áp dụng vào cái pháp hướng này cho tất cả mọi người, thì như trường hợp như thầy Thiện Thuận, khi tâm hết vọng tưởng thì áp dụng nó lại thành bị cái pháp hướng do tưởng, mà làm rối loạn cơ thể, hình thức là bị tẩu hỏa nhập ma.

Thầy Minh Tông thì nhờ cái pháp hướng mà vượt qua những cái cơn đau thử thách của cơ thể qua ý thức của mình và vượt qua những cái trạng thái của tưởng, nhưng lại rồi sử dụng không đúng pháp hướng. Tức là pháp hướng phải sử dụng lúc nào, tâm lúc nào mà sử dụng pháp hướng nó mới có hiệu quả. Mặc dù nó rất hiệu quả, cho nên khi một cái người dùng pháp hướng mà có hiệu quả, mà cái hiệu quả đó mà không đúng lúc dùng thì cơ thể sẽ bị bệnh tật và tai họa rất lớn.

Cho nên rút tỉa từng kinh nghiệm đó, Thầy và thầy Minh Tông có bàn ra cái vấn đề này rất rõ. Là sau khi những cái Thọ hành đã khởi sự tấn công, tấn công là do dùng pháp hướng sai, nó làm cho cơ thể bị bệnh tật. Do nhờ ở gần bên Thầy nên kịp thời chặn đứng lại được những cái Thọ hành đó. Nếu mà xa Thầy thì kể như là dùng pháp hướng và cái sự mà ức chế tâm thì rất là tai hại. Cho nên những cái trang sau của cái tập vấn đạo năm này, thì các con sẽ có rút tỉa được những kinh nghiệm rất là đặc biệt của con đường tu này. Cái pháp hướng nó có một cái lực, cái lực rất là vĩ đại mà cái bài vấn đạo về Như Lý Tác Ý, về cái pháp ám thị thì Thầy sẽ nói kỹ.

(11:30) Ở đây thì chúng ta đi vào cái pháp đầu tiên, mà hầu hết là các con theo Thầy tu rất lâu nhưng mà không có giữ gìn trọn vẹn cái giới luật. Không phải là giới của Tỳ kheo, mà là giới của sự tu tập để được giải thoát. Giới của sự tu tập để được giải thoát là cái giới gì? Nó đơn giản, nó ít giới, chứ nó không phải nhiều:

Ăn; Ngủ; Độc cư. Đó là cái giới của những người tu giải thoát.

Nhẫn nhục; Tùy thuận; Bằng lòng. Đó là cái giới của những người tu giải thoát.

Đó là cái pháp môn, cách thức sống để mà tu được giải thoát mà gọi là Giới. Các con hiểu?! Chứ không phải là 250 giới, hay là 348 giới, hay hoặc là Thập Giới Sa Di, hay hoặc là Ngũ Giới của cư sĩ, hay hoặc là Thập Thiện. Nó không phải là những cái giới đó đâu. Mà là những cái giới của chúng ta để mà tu tập, sống: "Ăn, Ngủ, Độc cư và Nhẫn nhục, Tùy thuận, Bằng lòng".

Nó chỉ có mấy giới vỏn vẹn mà các con hầu hết là sống không đúng. Cho nên từ cái chỗ không đúng đó mà nó đưa các con đi đến cái chỗ rất là nhiều cái sự việc bất an để cho mình không xả tâm, không ly dục ly ác pháp được. Nghĩa là thay vì các con phải sống đúng cách của nó là độc cư tiếp duyên nhau mà không hề nói chuyện với nhau, đó là độc cư. Nghĩa là sống chung bên nhau mà không có nói chuyện.

Như Thầy đem câu chuyện như ba anh em tôn giả: Ông A Na Luật, ông Kim Tôn Giả và ông Hiếp Tôn Giả. Ba vị này sống chung nhau, mà trong một cái nhà chứ không phải là mỗi người ở một cái nhà đâu. Nhưng mà suốt 3 năm người ta không có một tiếng nói với nhau. Còn mình thì hở ra thì mình nói chuyện, hở ra thì mình nói chuyện, đó là mình sống không đúng cách rồi.

Cho nên mình chẳng có chuyện gì, mình là người vô sự, là người xả tâm, người quyết tìm con đường giải thoát, thì tiếng nói của chúng ta là phải tịnh chỉ. Tịnh chỉ để mà chúng ta nhập Sơ thiền. Cho nên muốn vào Sơ thiền thì phải tịnh chỉ ngôn ngữ. Thế mà ngôn ngữ chúng ta cứ phát ra mãi thì làm sao mà chúng ta tu cho tới nơi?

Mà tu không tới nơi thì các con cứ nghĩ rằng, nếu mà còn Thầy thì cái đức của Thầy thì các con sẽ ăn không hết. Còn nếu không còn Thầy thì thử hỏi ai cúng dường cho mấy con? Nhiều khi các con tu không tới nơi, tới chốn mà vả lại là chiếc áo của người cư sĩ nữa. Còn tu sĩ thì các con biết sao mà họ còn sống được không? Là vì họ có cái mỏ và cái chuông. Cho nên vì vậy đó, thì khi mà họ tu không chứng, thì đi dần từ cái chỗ Thiền định, họ phải đi dần qua cái Tịnh độ. Để rồi họ đi cúng bái, tụng niệm, cầu an, cầu siêu, đi làm đám ma chay, từ đó Phật tử mới cúng dường họ sống.

(14:05) Đó! Thì các con thấy các con đi tu, các con cũng thấy cái sự tu tập của mình nó rất quan trọng. Thứ nhất là mình phải nỗ lực tu như thế nào để được giải thoát. Thứ hai là mình làm sao để cho cái cuộc sống mà khi mà Thầy ra đi rồi các con còn đủ cái niềm tin đối với những người khác, để tạo cái duyên tốt cho người khác thì người ta mới quý trọng và kính mến mình. Do như vậy, thì các con biết rằng, không lẽ sau khi Thầy tịch rồi thì các con sẽ sống như thế nào đây? Phải làm gì? Vì vậy mà cô Út cô cũng lo, băn khoăn trên cái nỗi lo lắng.

Bởi vì các con đã từ bỏ hết cái đời sống ngoài thế gian, không còn làm lụng một cái gì để sống, mà quyết tâm theo tu giải thoát. Nhưng mà các con không giữ gìn những cái Giới hạnh cho nghiêm túc, thì làm sao các con được giải thoát được? Bởi vì chính cái đó là những cái mà quan trọng nhất cho đời tu hành của mình, để cho mình giải thoát được cái tâm của mình hoàn toàn, muốn làm chủ sanh, già, bệnh, chết hồi nào cũng dễ dàng. Và nó đủ Thần lực để chúng ta có thể làm được những chuyện phi thường mà người đời không thể lường được.

(15:20) Còn bây giờ các con thấy trải qua một thời gian theo Thầy rất lâu, ba bốn năm trời, nhìn lại thì tâm nào cũng còn tật nấy, chưa phải là hoàn toàn là xả hết. Cho nên chúng ta khi không tu thôi, đã quyết tu thì chúng ta phải tu cho tới nơi tới chốn, phải tu như thế nào đúng. Mà những lời Thầy dạy hầu như các con cũng đã nghe rất nhiều, nghe rất nhiều, thế mà các con cũng không giữ trọn.

Đây, những cái pháp này chúng ta cố gắng mà chúng ta giữ, để rồi chúng ta thực hiện các cái pháp mà để chúng ta xa lìa, xa lìa cái tâm đau khổ của chúng ta, tâm tham, sân, si, tâm ác pháp của chúng ta, làm cho chúng ta không còn đau khổ nữa.

(16:04) Như ở đây, từ cái ngày mà cô Minh Cảnh về đây tu tập, như cô Huệ Ân về đây thì sức khỏe còn rất tốt. Nhưng mà đến hôm nay thì cái cơ thể vô thường, cái sức khỏe nó lần nó hoại diệt. Cơ thể nó càng ngày nó yếu nó đi xuống. Nó có thể dễ dàng trong một giây phút nào đó mà chúng ta sẽ bỏ cái thân này. Nhưng mà hiện giờ chúng ta xét lại, chúng ta thấy mình có làm chủ được gì? Hay là trước những cơn bệnh tật đau khổ đấy rồi chúng ta cũng sẽ rên la trên giường bệnh? Cũng thấy đau nhức, cũng khổ sở? Rồi cũng chết? Rồi cũng chẳng biết mình đi về đâu? Khi cái thân này tự nó đưa đến sự hoại diệt đó, mà không phải sự làm chủ của mình.

Trải qua thời gian cũng rất là dài, như cô Minh Cảnh nhập thất sống một mình rất lâu. Cho đến giờ này mà con đường tu nó sẽ đi về đâu đây? Phải đặt ra câu hỏi. Mà tại sao lời Thầy dạy lại không làm đúng? Làm đúng như thế nào? Phải sống độc cư, phải sống ăn, sống ngủ như thế nào? phải tu như thế nào vừa với sức của mình?

(17:24) Thứ nhất, Thầy đã nói điều quan trọng thứ nhất là muốn nhập được Sơ thiền để ly dục ly ác pháp, để làm chủ cái tâm của mình không còn tham, sân, si giận hờn, phiền não, đau khổ nữa. Thì tịnh chỉ ngôn ngữ là điều thứ nhất. Tịnh chỉ ngôn ngữ mới nhập được Sơ thiền. Mà điều thứ nhất là tịnh chỉ ngôn ngữ, tức là không nói chuyện.

Mà chúng ta nói chuyện là nói chuyện làm gì? Có gì đâu mà phải nói. Chuyện thiên hạ mặc ai mình chẳng để ý, chẳng biết. Như có cái gì mà liên hệ với mình, thì người khác nói, thì mình thấy cái điều kiện đó quan trọng vì cái cuộc sống chung thì mình trả lời. Mà vì cái chuyện mà nó không quan trọng, mà hỏi về đạo thì mình cũng chưa có gì để làm sao dám dạy ai, cho nên mình từ chối. Tôi chẳng biết!

Mà hỏi về đời thì tôi là người lánh đời thì tôi chẳng hiểu đời. Thì dù mình có hiểu biết đời cho mấy đi nữa, mà khi mình vào đây tu hành thì cuộc đời mình xả rồi, thì người ta hỏi chuyện đời thì đừng nhắc lại cái điều mà mình đã biết trong cuộc đời của mình. Vì đời là đau khổ có gì đâu mà phải tỏ ra những kinh nghiệm hiểu biết đó. Cho nên xả xuống, đừng nói chuyện đời, tức là chuyện phiếm đó.

Mà cũng đừng nói chuyện đạo, vì đạo mình cũng chẳng tới đâu, cho nên chẳng nói mà chỉ giữ gìn. Chỉ có điều kiện là người khác cần mình giúp đỡ họ quét sân hoặc là khiên một giỏ rác nặng hay hoặc là khiên một cây củi hay hoặc là giúp một cái gì đó thì vui vẻ bằng lòng giúp đỡ họ liền. Nghĩa là trong hiện tại cái chuyện gì giúp người khác được liền thì mình giúp liền. Mà trong khi giúp đó, thì khi người ta nhờ: "Cô Minh Cảnh hãy giúp giùm cái giỏ rác này giùm tôi". Thì tức là mình đến mình giúp liền. Hay là cô Minh Cảnh nhờ một người khác: "Bây giờ em nhờ chị giúp cho em một cái xô nước vì cái xô này nặng quá, em xách không nổi". Thì người khác lại giúp mình rồi cũng không nói chuyện.

Thì như vậy mình nói, chứ không phải là mình câm. Vì mình thấy cái chuyện mình làm không nổi nhờ người khác, tức là phải nói chứ không thể làm thinh được. Mà nói rồi thì cái chuyện đó là cái chuyện cần thiết cho đời sống của mình cho nên mình nói. Còn cái chuyện tào lao, cái chuyện không đúng thì mình không nói.

(19:40) Do như vậy thì các con thấy từ ngày mà theo Thầy tu cho tới bây giờ, về cái hạnh độc cư thì các con thấy chưa có ai mà làm đúng trọn vẹn. Người mà khá nhất, được trọn vẹn nhất đó là Thầy Minh Tông, nhưng vẫn còn bị một vài lỗi nhỏ là vì gia đình chứ còn không tiếp duyên với quý thầy, không tiếp duyên với một người nào cả. Chỉ có gia đình, tình cảm gia đình đến, nhiều khi đòi hỏi ở cái chỗ hiểu biết để tiếp duyên. Do đó, mỗi lần mà tiếp duyên như vậy đều thấy có sự động rất lớn. Còn các con thì hằng ngày tiếp duyên, cho nên các con không thấy. Đó là những cái điều sai.

Vậy mà khi đã tịnh chỉ ngôn ngữ như vậy rồi, mà tu hành dùng pháp hướng hoặc là tu hành ức chế tâm, nó còn đi còn trật đường, còn sai! Còn huống hồ là chúng ta luôn luôn không giữ gìn cái giới, thì như vậy thì chúng ta nó còn sai biết bao nhiêu đường.

Cho nên đối với đạo Phật nó không khó, mà nó rất khó! Nó rất khó là vì chúng ta giữ gìn giới luật không đúng. Bởi thế người tu hành mà không giữ gìn giới luật, không tu giới luật, không sống đúng giới luật thì có tu suốt đời cũng chẳng tới đâu. Chỉ còn tu danh, tu lợi, tu tưởng mà thôi, chẳng bao giờ có giải thoát. Nếu không tu giới luật mà tu định thì Thiền định đó là tà thiền, tà định.

Đó! Bằng chứng như các con cũng thấy rằng giới luật không nghiêm chỉnh, mà bây giờ các con nhiếp tâm không vọng tưởng, thì các con sẽ rơi trong các trạng thái tưởng như thế nào không? Đó là tà thiền, tà định.

Tới bây giờ các con có thấy người nào mà làm chủ sự sống chết được chưa? Và làm chủ được cái tâm của mình còn phiền não giận hờn, còn ác pháp trong đó chưa? Cho nên mặc dù nhiếp tâm hết vọng tưởng, nhưng các con cũng chưa thấy hết được, cho nên cũng chưa làm chủ được.

(21:35) Nếu không tu Giới mà tu Tuệ, thì tuệ đó là kiến giải, tưởng giải, là nhai lại đờm dãi của người xưa, thêm râu ria, vẽ rắn thêm chân. Nghĩa là các con bây giờ đem ra lý luận bằng cách này cách kia, thì cũng vay mượn của kinh sách, vay mượn lời của Hòa thượng, vay mượn lời của Thầy để mà nói ra, thì không phải đó là nhai lại đờm dãi của người khác sao? Các con thấy không?

Bây giờ các con có nói cái gì? Các con có nói cái của các con đâu? Các con nói cái của Thầy, cái kinh nghiệm của Thầy, nói những cái Thầy nói chứ các con cũng chả biết cái đó là như thế nào. Cho nên những cái đó là cái mà Thầy dùng đờm dãi.

Nghĩa là cái chất nhơ bẩn đó, đừng có nhai lại! Mà hãy nhai những cái gì mà của mình sạch sẽ, chứ đừng có nhai lại cái đó. Mặc dù đó là lời Phật nói, đó là Tổ nói, đó là Thầy nói, nhưng Thầy vẫn xem đó là cái đờm dãi, cái chất dơ bẩn. Từ xưa đến giờ các Tổ chỉ lập đi lập lại lối mòn của nhau, chỉ dùng từ hiện đại cho lạ tai mà thôi. Chứ lối mòn vẫn là lối mòn, không thể nào lối mòn là đường cái được.

(22:36) Đó, đường cái! Thí dụ bây giờ các con thấy Thầy nói nó không có đi vào cái con đường của các Tổ, mà dạy không có lặp lại cái ý của các Tổ. Cho nên Thầy không có nhai lại đờm dãi của người. Thầy hiểu qua cái chỗ tu hành của Thầy. Thầy biết cái sai của các Tổ, Thầy biết cái đúng của cái sự làm chủ sanh tử, Thầy nói rất rõ ra. Thì cái đúng này, thì lật kinh điển của Phật ra, thì người ta đọc người ta thấy rất đúng, không có sai.

Cho nên gần đây, thầy Chơn Trí về đây, thì Thầy cho Chơn Trí mượn cái tập Trung bộ kinh tập 1. Do đó những cái bài kinh mà Chơn Trí được Thầy chỉ cho đọc. Thì lúc bây giờ Chơn Trí đọc thấy quả đúng là Thầy dạy như thế nào, thì Phật dạy như thế nấy, không có khác. Đó là những cái điều mà Thầy dạy qua kinh nghiệm của Thầy. Nhưng mà trong kinh điển của Phật còn ghi lại. Thầy không nhai lại cái lời, cái ý của Phật, mà Thầy nói cái kinh nghiệm của Thầy tu, mà thật nó không sai!

Như trên Thầy đã dạy, giới luật là pháp môn quan trọng nhất trong Tam vô lậu học. Ba pháp môn Định học nè, rồi Tuệ học nè, mà cái Giới học là quan trọng, rất là quan trọng. Đó thì bằng chứng các con theo Thầy, từ nào tới giờ, nhiếp tâm hết vọng tưởng, thì các con lần lượt các con thấy hết vọng tưởng. Nhưng mà cái giới luật, mà để cho các con trọn vẹn, cho đạt được, thì các con xét coi có đứa nào mà đã giữ gìn giới luật trọn vẹn đâu?

(24:01) Vì muốn thoát ra sự đau khổ của kiếp người, đức Phật dạy: “Vì hạnh phúc, vì lòng thương tưởng đệ tử, những việc ấy ta đã làm xong”. Nghĩa là cái giới luật của Phật, Phật nói, đức Phật đã làm xong được, cho nên đức Phật thấy rằng con người tu tập được cái giới luật, chứ không phải là khó khăn lắm. Thế mà đức Phật mới thương các đệ tử của mình, thương người mà đức Phật mới dạy, mới nhắc lại: “Vì lòng thương tưởng ta dạy các ngươi”. Một bài kinh mà đức Phật đã khéo nhắc nhở cho các vị Tỳ kheo tu tập giới luật, vì giới luật rất quan trọng trên đường cầu giải thoát.

Bài kinh ước nguyện Trung bộ tập 1 trang 79 Phật dạy: “Này các Thầy Tỳ kheo, hãy sống đầy đủ giới hạnh, đầy đủ giới bổn, sống phòng hộ với sự phòng hộ của giới bổn, đầy đủ oai nghi chánh hạnh thấy sự nguy hiểm trong các lỗi nhỏ nhặt, chơn chánh lãnh thọ và học tập các giới”.

(24:57) Trong cái thời gian Chơn Trí ở gần bên Thầy trong một tháng, nữa tháng mấy ở gần đây, thì Thầy chỉ nhắc mỗi lần một hành động nào đó, mà con thấy được cái sai của con, không đúng giới luật của Phật, thì đó là đều con tỉnh giác, con tỉnh thức. Chứ không phải con tập tỉnh thức, con đi kinh hành con biết đi kinh hành. Để cho con áp dụng vào cái chỗ biết cái sai, cái đúng của con, chứ không phải là con đi kinh hành biết đi kinh hành, mà không biết cái lỗi cái sai của con, thì như vậy không có nghĩa là con tỉnh thức, mà con bị ức chế tâm trong sự đi kinh hành. Các con nhớ kỹ! Các con hiểu chỗ đó chứ?

Nghĩa là bây giờ các con đi kinh hành các con biết từng bước đi kinh hành cho 1 tiếng, 2 tiếng đồng hồ mà tỉnh thức, tỉnh thức biết cái đi kinh hành đó, mà đối với cái tâm của các con ham muốn cái này, khởi ra ác pháp cái kia mà các con không biết thì cái đó các con cũng chưa phải là tỉnh thức. Mà vì cái tỉnh thức đó do các con ức chế tâm buộc tâm con phải tập trung gom lại bước đi để biết bước đi chứ không phải tỉnh thức.

Đó thì cái quan trọng là cái ở chỗ này. Khi mà tập tỉnh thức như vậy, để rồi nó còn ở chỗ nào? Ở chỗ cái tâm niệm của mình nó khởi ra cái niệm này niệm kia, nó ham muốn, nó tranh hơn thua hoặc là nó ganh tị hoặc là nó hiềm khích, thì đó là những cái tâm niệm khởi lên mà mình biết được cái đó để cho mình xả cái tâm, mình kịp thời mình ngăn chặn cái tâm. Thì mình ngăn chặn cái tâm thì lúc bây giờ thì đó là mình tỉnh thức. Mình tỉnh thức, tĩnh giác.

Còn cái mà tĩnh giác mà đi kinh hành biết mình đi kinh hành, hít vô mình biết hít vô, thở ra mình biết thở ra mà không hiểu được cái tâm của mình đang ở trong cái gì, cái ác pháp gì hoặc là cái lòng ham muốn gì, mình không biết nó, cho nên cái tỉnh thức đó gọi là ức chế tâm tỉnh thức, chứ không phải là tỉnh thức. Cho nên xê xích một chút xíu là chúng ta đã biết mình, do mình tu ức chế tâm, mà do mình không tu ức chế tâm.

Và khi một người biết được cái tâm niệm của mình nó đang ở trong ác pháp, trong thiện pháp. Thì lúc bây giờ biết nó ở ác pháp thì tâm liền xả, nó không còn bị dính mắc nữa và nó không còn bị phiền não đau khổ nữa, thì đó là cái chỗ tu của đạo Phật gọi là xả tâm diệt ngã, chứ không phải chỗ ức chế tâm. Mà chỗ xả tâm diệt ngã đó nó làm cho tâm chúng ta thanh tịnh, nó không còn giận hờn phiền não đau khổ nữa, thì cái tâm đó gọi là tâm Thiền định. Chứ không phải cái tâm hết vọng tưởng mà Thiền định, hay hoặc là cái tâm tỉnh thức mà biết đi kinh hành biết hơi thở ra vô là Thiền định. Cho nên cái tu sai là cái chỗ sai đó của các con.

Bởi vậy đức Phật dạy Chánh Niệm Tĩnh Giác. Khi mà tĩnh giác thì phải ở trong cái Chánh Niệm. Tức là tỉnh thức ở trong cái niệm chơn chánh làm cho cái tâm của chúng ta không có giận hờn phiền não, tức là ly dục ly ác pháp đó. Thì các con hiểu được như vậy mới biết được con đường của đạo Phật là Thiền định xả tâm để cho cái tâm thanh tịnh. Chứ không phải mình tu tập để tỉnh thức để đi đến sự tĩnh lặng ở trong cái trạng thái hết vọng tưởng, thì cái điều đó là cái điều của thiền của ngoại đạo, của Đại thừa, của Thiền Đông Độ, chứ không phải là của thiền của đạo Phật.

Vì đạo Phật nhắm vào cái chỗ làm chủ sanh, già, bệnh, chết. Thì cái sanh là cái đời sống của chúng ta, thì do cái chỗ tu tập của chúng ta để cho đạt được cái tâm không còn phiền não đau khổ nữa. Đó là cái tâm Thiền định. Và từ cái tâm Thiền định đó, các con sẽ có đủ cái đạo lực, cái đạo lực đó các con dùng cái pháp hướng mà điều khiển, sai khiến để chúng ta nhập các định Như Ý Túc, như ý muốn của mình.

Nghĩa là mình muốn nhập như thế nào thì nó nghe theo như thế nấy, tức là cái tâm thanh tịnh đó. Cho nên vì vậy muốn có Định thì phải có cái sự xả ly cái tâm thì nó mới có Định. Xả ly cái tham, sân, si phiền não, chứ không phải xả cái niệm vọng tưởng. Mà cái tâm tham, sân, si phiền não nó còn mãi thì làm sao mà có Định được.

Cho nên ở đây chúng ta thấy khi mà xả ly được cái tâm như vậy thì chúng ta đã làm chủ được cái cuộc sống của chúng ta, tức là làm chủ sanh, cái đời sống của mình. Cho nên mình không còn phiền não giận hờn, không còn lậu hoặc ở trong đó nữa. Đó thì các con thấy ngay từ cái chỗ xả ly là chúng ta đã làm chủ được một cái làm chủ của chúng ta rồi. Và khi làm chủ được cái đó rồi thì bắt đầu chúng ta mới làm chủ được cái thân của chúng ta.

(29:20) (tắt tiếng)…​ Cầu khẩn như vậy.

Còn bên mà Nguyên Thủy thì họ dạy mình chỉ sống đúng giới luật là nó sẽ tai qua nạn khỏi, tất cả những cái điều mà xảy đến cho mình đều là được an ổn hết.

Kinh sách Đại thừa, lối dạy tu tập đều cầu tha lực Tam Bảo gia hộ, cho đến những ước nguyện cho mình, cho người đều dựa vào tha lực. Còn ngược lại kinh sách Nguyên Thủy dạy tự lực muốn lợi mình, lợi người thì người ấy phải tự mình tận lực sống đúng giới hạnh. Nói một cách khác là phải sống đúng thiện pháp, không được sống trong ác pháp. Nói chung Phật dạy con người muốn có cuộc sống an vui hạnh phúc thì phải có đầy đủ đạo đức không làm khổ mình, khổ người thì được toại nguyện.

Đọc qua bài kinh Pháp Môn Căn Bản ta thấy rõ Phật giáo không dẫm lại lối mòn của các tôn giáo khác. Tự mình vạch ra một lối đi độc đáo, tự lực cụ thể không mơ hồ, chính xác để giải quyết kiếp sống con người thoát ra cảnh khổ, tạo thế gian thành thiên đàng.

Để chiến thắng sự ưa thích dục lạc thế gian, sự không ưa thích, sự bất toại nguyện và sự khiếp đảm sợ hãi, Phật dạy: "Này các Thầy Tỳ kheo nếu Tỳ kheo có ước nguyện mong rằng ta nhiếp phục lạc và bất lạc chứ không phải lạc và bất lạc nhiếp phục ta." Mình vì nó mà mình bị nó nhiếp phục, mình sợ liền. Còn trái lại một người mà giữ giới luật thì không có để cho nó nhiếp phục mình, mà mình nhiếp phục nó.

Cũng như giờ ăn miếng ngon, cái bắt đầu mình nhớ, mình thèm nữa, thì bị cái lạc đó nó nhiếp phục mình. Bây giờ cái đau nhức cái đầu hay hoặc nhức cái chân, cái mình bị nó nhiếp phục mình liền, cái mình sợ, cái mình bắt đầu mình ăn uống, mình ăn phi thời, mình không dám giữ gìn đúng cái giới luật. Hoặc là bây giờ cái giờ mình tu, mà nghe nó mỏi mệt, nghe nó nhức đầu, cái bắt đầu thôi đi nằm đi. Thì trong lúc đó mình bị cái thọ khổ đó nó nhiếp phục mình, làm cho mình sợ hãi mình bỏ cuộc. Trái lại mình phải nhiếp phục nó, chứ không để cho nó nhiếp phục mình.

Ở đây đức Phật nói chúng ta muốn nhiếp phục được cái đó, cái lạc và cái bất lạc này nó khởi lên thì chúng ta phải tu tập giới luật, thì giới luật nó sẽ giúp chúng ta sẽ nhiếp phục được cái lạc và bất lạc đó: “Mong rằng ta sống luôn luôn nhiếp phục lạc và bất lạc được khởi lên, mong rằng ta nhiếp phục khiếp đảm và sợ hãi chứ không phải khiếp đảm và sợ hãi nhiếp phục ta”.

Ví dụ như con Chỉnh nó sống một mình, nó sợ ma, thì đó là cái sự sợ hãi, cái sự sợ ma đó nhiếp phục nó, chứ không phải là nó nhiếp phục cái sự sợ hãi. Còn bây giờ mình sống, bây giờ bỏ mình ở khu ở đằng sau có một mình, mà mình không sợ ai, tức là mình nhiếp phục sự sợ hãi. Bỏ mình trong rừng trong núi một mình, mình nhiếp phục, mình không sợ hãi, sợ cọp, sợ rắn độc, sợ thú dữ, sợ ma, sợ đủ loại, sợ một mình chết rồi không ai biết, sợ bệnh đau rồi không ai giúp đỡ, sợ không cơm ăn áo mặc, đói lạnh, mình sợ đủ thứ. Thì đó gọi là cái sợ nó nhiếp phục mình. Còn trái lại mình tu tập mình biết, thì mình nhiếp phục cái sợ đó, cho nên mình làm chủ lại nó.

Mà muốn được như vậy thì tức là cái người đó phải giữ gìn giới luật. Không có giữ gìn giới luật thì không có nhiếp phục được: “Tỳ kheo ấy phải thành tựu viên mãn giới luật, kiên trì nội tâm tịch tĩnh, không gián đoạn Thiền định”. Tức là tỉnh thức. “Thành tựu quán hạnh vô lậu, thích sống tại các trụ xứ không tịch, độc cư”. Nghĩa là luôn luôn chúng ta phải sống ăn, ngủ, độc cư, nhẫn nhục, tùy thuận, bằng lòng. Sống đúng những cái giới luật như vậy, thì chúng ta sẽ khắc phục được những cái sự mà khiếp đảm đó. Còn nếu không thì chúng ta sẽ không khắc phục được.

Chẳng hạn bây giờ chúng ta ở trong cái cảnh này, chị em này kia quay quần nhau, lao tác với nhau thì chúng ta thấy như vầy nó bất an quá, đi tìm một cảnh nào mà cho an, đó là chúng ta bị cái lạc nó nhiếp phục. Cái lạc thích chỗ yên tịnh, cho mình tu một mình. Đó là mình bị nó nhiếp phục mà mình không hay biết, mình tưởng đó là mình đi tìm cái cảnh giới để cho mình yên ổn tu hành. Nhưng sự thật ra nó đâu phải. Mình ở đây, trong khi mình sống chung với mọi người mà mình giữ gìn được cảnh giới yên tu hành của mình là chỉ có độc cư. Ai làm công việc thì mình giúp với nhau mình làm mà không nói một tiếng nào đó, thì nó là cái cảnh yên tĩnh để cho mình tu. Chứ không phải có cảnh yên tĩnh ngoài cái cảnh nào khác hơn hết được.

(33:55) Lời dạy trên đây rất cụ thể: *"Muốn nhiếp phục tâm ham muốn, tâm sợ hãi thì chỉ có Giới luật và Bốn pháp định. Định Chánh Niệm Tĩnh Giác, Định Niệm Hơi Thở. Không gián đoạn Thiền định, nội tâm định tĩnh Định Sáng Suốt, thành tựu quán hạnh Định Vô Lậu. Thích sống tại các trụ xứ không tịch, độc cư."* Nghĩa là mình thích sống tại cái trụ xứ. Bây giờ ở đây mình thích sống cái độc cư, thì mình tạo cái tư thế, cái cách sống của mình độc cư, mình trầm lặng. Thì nó là có độc cư. Chứ không phải nghe nói thích sống độc cư tại trụ xứ không tịch, thì mình đi tìm cái nơi nào đó để mà nó được độc cư không tịch.

Ví dụ như Thầy Chơn Trí đi vào khu Giếng chén ở có một mình trong đó, tưởng là cái khu không tịch. Nhưng mà không ngờ, lại là nó không tịch, vì ở đó nó đủ các thứ, nó làm cho tâm mình động, chứ không phải là không tịch. Rồi mình ở một mình mình, thì cái tâm nó khởi lên, nào là muốn ăn cái này, muốn ăn cái kia, rồi lại nhớ nghĩ cái này kia, thì như vậy là có không tịch không? Đâu có không tịch! Còn mình sống ở đây, hoàn toàn như thế này, mà mình khắc phục được cái tâm mình nó khởi lên cái niệm gì, nó chướng, nó trái hoặc là bất toại nguyện, hoặc là nó có những cái điều kiện làm cho mình ham thích này nọ kia. Thì lúc bây giờ đó mình khắc phục nó, mình làm cho nó trở về với sự không tịch. Thì đó là mình đã sống ở trong cái trụ xứ không tịch. Tức là độc cư.

(35:22) Trong bài kinh Ước Nguyện đức Phật dạy nhập Bốn Thánh Định rất rõ ràng và dễ dàng, không có khó khăn. Vì muốn nhập Bốn Thánh Định này không khó khăn, không có ức chế tâm như các nhà học giả kiến giải dạy ra. Chỉ cần sống đúng giới hạnh và tu tập các pháp Tứ Chánh Cần, Tứ Niệm Xứ để xả tâm cho thật sạch không còn tham, sân, si, mạng, nghi nữa.

Đây các con nghe lời của đức Phật dạy mà khi chúng ta nhập Bốn Thiền Định. Mà hầu hết là các con từ lâu tới giờ cố gắng để mà nhập cho được Tứ thiền để tịnh chỉ hơi thở chứ gì, để phá âm thanh chứ gì. Nhưng mà tới giờ này thì chưa có ai làm được là tại vì các con tu không đúng: “Này các Thầy Tỳ kheo, nếu các Thầy Tỳ kheo có ước nguyện, mong rằng tùy theo ý muốn không có khó khăn, không có mệt nhọc, không có phí sức ta chứng được Bốn thiền thuộc Tăng thượng tâm”. Tức là thuộc về định cao quý nhất: Hiện tại lạc trú. “Tỳ kheo ấy phải thành tựu viên mãn giới luật, kiên trì nội tâm”. Nghĩa là phải giữ gìn giới luật rất là kiên trì. Nghĩa là lúc nào cũng không có để mà vi phạm giới luật thì cái người đó mới thực hiện Bốn thiền nó rất dễ dàng không có khó khăn.

Như Thầy đã nói khi cái tâm thanh tịnh là cái tâm không còn tham, sân, si. Thì cái tâm đó nó mới có thể thực hiện Bốn thiền một cách dễ dàng. Nghĩa là bảo nó nhập tịnh chỉ hơi thở là ngay đó nó tịnh chỉ liền, bảo nó tỉnh thức phá ly 18 cái loại hỷ không còn mộng mị chiêm bao nữa, thì nó tỉnh thức suốt đêm mà nó không có mệt nhọc không có khổ sở.

Các con biết rằng khi mà tu tập tỉnh thức để phá cái chiêm bao đó thì cái người đó tỉnh thức không có ngủ. Mà không ngủ thì cơ thể họ bắt đầu bệnh. Trường hợp đó là cái trường hợp Minh Tông ở đây nè. Khi nghe Thầy nói muốn nhập Tứ thiền thì phải ly 18 cái loại hỷ tưởng. Mà ly 18 loại hỷ tưởng thì nó sẽ không ngủ. Cho nên nó tập không ngủ để cho không có chiêm bao chứ gì. Nhưng mà tập được không ngủ rồi, dùng pháp hướng tập nó không ngủ thì cơ thể nó phát bệnh. Coi như người mà mất ngủ thì phải bệnh. Từ đó nó phải tập luyện làm sao mà cho cái thân nó ngủ trở lại. Bây giờ nó mất ngủ nó không chịu ngủ, nó cứ tỉnh hoài nó không chịu ngủ, thì bắt đầu cơ thể nó mệt nhọc. Ngồi thiền nó ngồi hết muốn nổi và đi kinh hành nó đi hết muốn nổi nữa, nó mệt nhọc nó làm cơ thể uể oải. Cho nên nó thấy nguy hiểm rồi, bắt đầu từ đó nó phải tập ngủ trở lại.

Hồi đó tập cho nó tỉnh thức, tập ngủ trở lại thì nó chiêm bao lung tung, nó đủ thứ chiêm bao hết. Thì các con thấy nguy hiểm ghê gớm chưa. Nó trải qua biết bao nhiêu những cái điều mà khi mà ngồi mà rớt ở trong những cái trạng thái bị ngủ, mà Thầy nhắc đi nhắc lại Thầy bảo tỉnh thức xả tâm chứ không phải là tỉnh thức mà để lặng vô trong đó mà ngủ. Nhưng mà cuối cùng thì mọi người để đến khi mà nhắc đi nhắc lại cho thời gian nó dài rồi mới rút tỉa được kinh nghiệm từ bản thân của mình thấy cái đó là sai rồi mới chịu bỏ. Chứ còn hồi Thầy nhắc thì ít có ai nghe.

(38:30) “Tỳ kheo ấy phải thành tựu viên mãn giới luật, kiên trì nội tâm tịch tĩnh, sáng suốt định”. Tức là giữ cái tâm sáng suốt, mình thanh thản hằng ngày đó. “Không gián đoạn Thiền Định”. Nghĩa là luôn luôn giữ cái tâm đó, tức là Thân Hành Niệm nội và ngoại, tức là hơi thở và đi kinh hành. “Thành tựu quán hạnh”. Tức là Định Vô Lậu xả tâm. “Thích sống tại các trụ xứ không tịch”. Tức là tạo cái trụ xứ không tịch để cho mình sống ở trong cái trụ xứ đó. "Nếu người nào muốn tu tập Thiền định đạo Phật, nhập Bốn thiền làm chủ sanh, già, bệnh, chết thì không có khó khăn chỉ cần thành tựu viên mãn giới luật." Tức là sống đúng giới luật.

Xét ra từ khi đức Phật nhập diệt đến giờ không có ai mà nhập được Bốn thiền, chỉ vì không thành tựu viên mãn giới luật. Nếu đã có người nào viên mãn được giới luật, sống đầy đủ chánh hạnh thì Phật pháp đâu bị ngoại đạo biến thể như thế này, để trở thành một tôn giáo hỗn tạp mang đủ thứ pháp môn, 84.000 ngàn pháp môn. Còn mang những danh từ ngã mạn, cống cao Đại thừa, Tối thượng thừa.

Như trên Phật đã dạy trong bài kinh Ước nguyện: "Từ đức hạnh làm người sống không làm khổ mình, khổ chúng sanh để đem lại sự giải thoát cho nhau trên hành tinh này. Thì hãy sống đầy đủ Giới hạnh, đầy đủ Giới bổn, sống phòng hộ sáu căn với sự phòng hộ của Giới bổn. Đầy đủ uy nghi, chánh hạnh thấy sự nguy hiểm trong các lỗi nhỏ nhặt, chơn chánh lãnh thọ và tu học các giới học. Thì được toại nguyện, mãn nguyện làm người có đạo đức đầy đủ." Đây là giới của người cư sĩ.

Nếu muốn thành tựu những đức hạnh của bậc Thánh nhân và thực hiện Thiền định làm chủ sự sống chết của bậc chơn nhân mà người đời thường hay ưa thích tu Thiền định. Nhưng không biết Thiền định nào đúng sai, cứ nghe Thiền định là cứ tu. Nhắm mắt tu đùa tu không suy nghĩ. Đã mất công sức tu hành, lại còn mất tiền mất của, bỏ đời sống thế gian, bỏ vợ, bỏ con, bỏ cha, bỏ mẹ, bỏ thân bằng quyến thuộc v.v…​ Chỉ vì muốn làm bậc Thánh nhân nhưng lại tu sai. Thánh nhân đâu không thấy, giải thoát đâu không thấy, ngẫm lại mà đau lòng bị lừa đảo mà không dám nói ra, ngậm miệng tự an ủi mình phải tu nhiều kiếp. "Kiếp này chưa xong thì kiếp khác tu nữa. Phật Thích Ca xưa còn tu vô lượng kiếp mới thành Phật." Câu này là câu an ủi nhất của những người tu lạc, tu tà pháp, họ nuôi hy vọng ảo huyền để mà hy vọng.

(41:10) Như trong bài kinh ước nguyện Phật dạy: “Tùy theo ý muốn không có khó khăn, không có mệt nhọc, không có phí sức, tu chứng được Bốn thiền thuộc Tăng thượng tâm hiện tại lạc trú”. Ở đây đức Phật nói những cái Thiền định đó tu tập nó không có khó khăn gì hết, nó không có mệt nhọc gì hết. Nhưng chúng ta phải biết là vì chúng ta chỉ có cần giữ gìn giới luật nghiêm chỉnh mà thôi. Để rồi chúng ta xả tâm ly dục ly ác pháp, thì cái Bốn thiền định mà làm chủ sự sống chết này nó không có khó.

Cho nên chúng ta tu Bốn thiền định này khó phá âm thanh nè, phá thọ nè, rồi tịnh chỉ hơi thở nè chúng ta thấy sao mà khó quá! Khó vô cùng khó! Mà mệt nhọc quá, đêm nào cũng thức dậy ngồi thiền lim dim suốt đêm. Khuya dậy thức dậy tu tập, thế mà tới giờ này không nhập được trong bốn cái loại thiền này. Rất khó! Mà xưa đức Phật thì tu quá dễ, rất dễ. Không có khó!

Thì tại sao? Tại vì chúng ta giới luật mà không có giữ trọn, chứ đâu có gì. Giữ trọn giới luật, sống đúng những hạnh để xả ly tâm tham, sân, si, phiền não của mình thì cái gì lại không đạt được! Đó! Thì cái Thiền định gì mà không có làm chủ được. Thì các con thấy trong cái vấn đề tu nó không phải lâu. Mà tại vì các con không có chịu bỏ cái tâm của mình. Tại sao kỳ vậy?

(42:30) Như vậy Thiền định tu tập đâu có khó khăn. Thế mà người tu thiền thời nay lại tu quá khó khăn. Tu mãi từ hai ba chục năm nhưng không thành tựu. Các tổ như ngài Đại An 12 năm, ngài Diệu Cao Phong 30 năm mà chỉ triệt ngộ những công án mà thôi, còn làm chủ sanh tử thì chẳng biết gì, tâm sân hận vẫn còn cao ngút. Giải thoát đâu không thấy, làm chủ sanh, già, bệnh, chết đâu không thấy. Chỉ thấy được mồm mép bén nhạy, đối đáp như gió thổi cơ phong. Còn một số người nữa lại tu vào các loại thiền khác xuất hồn, khí công, Yoga, Mật tông, luyện bùa, niệm chú, bắt ấn v.v…​ Biến dần tu sĩ này thành, thay vì tu giải thoát họ lại làm Thầy trị bệnh trừ tà ếm quỷ hoặc tập luyện dưỡng sinh. Tức là Thiền định biến thái thành phương pháp ngừa bệnh.

Các con thấy bây giờ người ta tập dưỡng sinh là cái lối phương pháp tu Thiền chứ gì. Mà chính trong lúc đó những cái phương pháp này là những cái phương pháp Thiền ức chế tâm. Cho nên dần dần nó không có đạt được cái ước vọng của họ, mong rằng họ sẽ làm chủ sự sanh, già, bệnh, chết chứ gì, họ làm chủ được cái tâm tham, sân, si họ chứ gì. Nhưng mà tập luyện riết không có làm chủ được, thì bắt đầu bây giờ nó biến thái nó đẻ ra những cái hành động để mà dưỡng sinh, để mà tập cho mình ngừa bệnh đừng có xảy ra những cái bệnh tật khổ sở. Đó bây giờ biến Thiền nó trở thành là dưỡng sinh. Chứ đâu phải tự dưng mà khi không mà người ta đẻ ra dưỡng sinh đâu. Người ta tu Thiền mãi nó không được người ta đẻ nó ra dưỡng sinh.

Thiền định thời nay biến dần thành phương pháp ngừa bệnh dưỡng sinh chứ đâu còn là Thiền định làm chủ sự sống chết. Nhìn sự tu hành của Phật giáo hiện giờ ta rất buồn cười. Thiền định của Phật thì không tu mà lại tu thiền của ngoại đạo. Chỉ vì Thiền ngoại đạo không có giới luật nghiêm túc. Đời sống theo dục lạc dễ dàng, ăn uống ngủ nghỉ phi thời. Do đó tu mãi mà chẳng kết quả thì chạy sang các pháp môn khác, vừa tu Thiền vừa Niệm Phật như các tổ Vĩnh Minh, Vân Thê, Từ Vân.

Thì các tổ như các con biết như tổ Vĩnh Minh ngài nói vừa tu Thiền mà vừa tu Tịnh độ thì như cọp mọc sừng, 10 người đạt được 10 người. Nhưng mà cuối cùng các con thấy có người nào mà họ làm chủ sanh tử luân hồi chưa? Cũng chẳng có gì. Mà lời của tổ Vĩnh Minh nói ngày đó vẫn còn. Cho nên tổ Vân Thê nè, tổ Từ Vân nè đã biết bao nhiêu là ca ngợi về cái pháp môn Tịnh độ. Rồi cuối cùng thì để lại cho chúng ta những ngôi chùa Tịnh độ rất là ê chề. Một vị Thầy thì đi đám tụng niệm ê a, ăn thịt cá, uống rượu say sưa, vất mã đủ loại đủ cách. Làm cho chúng ta thấy một Phật giáo đau lòng vô cùng.

(45:25) Trong chùa thì hầu hết là Thầy không biết chứ chung quanh đây khi mà đi họp thì nghe Thầy chánh tri sự ở tỉnh, Thầy nói quý thầy trừ ra có Thầy Thông Lạc, Thầy Mật Hạnh với sư Minh Bửu là không có vợ con thôi. Còn bao nhiêu quý thầy đây, người nào cũng có vợ con hết. Ổng nói như vậy để làm gì? Bởi vì bây giờ người ta biết ổng là làm lớn như vậy mà ổng có vợ con, mà bây giờ có nhiều người không biết quý thầy kia có vợ con hay không? Cho nên ổng lôi ra hết cả đám với nhau, chung một đám vậy thì ổng đâu có mắc cỡ, đâu có xấu. Mà trừ ra có mấy người ít như vậy thì đâu có bằng cái số của mấy ổng. Cho nên do đó ổng lôi ra như vậy thì các con thấy. Từ lâu tới giờ Thầy đâu có ngờ trong cái cuộc họp như vậy, nhìn ông nào mặt ông nào cũng có vợ con hết, Thầy mới "Trời! Như vậy là toàn bộ hết như vậy sao?"

Đó! Đó là những cái điều kiện mà làm cho mình thấy nó đi từ cái thoái pháp, từ cái Thiền tông. Con thấy cái Tịnh độ tông nó đâu có trước Thiền đâu. Cho nên Thiền nó đi qua Trung Hoa rồi sau đó thì ngài Huệ Viễn mới thành lập cái Liên Trì Thư Xã. Trong cái thế kỷ thứ 18 thì ngài mới thành lập cái Liên Trì Thư Xã mới sớ giải những cái kinh Đại thừa mà thuộc về Tịnh độ, để mà đưa ra cái pháp môn Tịnh độ. Từ đó, từ cái chỗ tu Thiền mà nó không có kết quả, cho nên các ngài mới chạy qua Tịnh độ. Thì trong đó có những ngài mà xương minh Tịnh độ nhất là ngài Vĩnh Minh, ngài Vân Thê, ngài Từ Vân.

Đó! Thì các con thấy cuối cùng Tịnh độ đi dần dần đến. Ban đầu thì nhiếp tâm để cầu vãng sanh, niệm Phật để đi đến Thiền định chứ gì. Rồi sau Thiền định nó không được, nhiếp tâm nó hết vọng tưởng mà nó chẳng tới đâu. Do đó bây giờ mới cầu vãng sanh, để mà mong cho mình lên cõi Cực Lạc mà tiếp tục tu nữa để giải thoát. Chứ ở thế gian này tu chắc không nổi rồi. Do đó cuối cùng thì đưa đi đến cái chỗ mà chúng ta thấy các chùa thì ông thầy trở thành đi tụng niệm cúng bái làm chuyện mê tín. Rồi có vợ, có con sinh hoạt sống như một cái gia đình thế gian.

(47:26) Mới đầu thì người ta vừa tu Thiền mà vừa tu Tịnh độ. Rồi lần lượt người ta bỏ luôn hẳn Thiền. Bỏ luôn hẳn Thiền thì chúng ta cũng biết có rất nhiều người bỏ luôn Thiền mà chỉ tu Tịnh dộ không. Có người thì chuyển sang Tịnh độ hẳn, chuyên ròng niệm Phật cầu vãng sanh Cực Lạc. Như các tổ Tông Bổn, như tổ Khánh Anh, Thiện Hoa, Thiện Hòa. Cho nên khi mà Hòa thượng Thanh Từ mà đi sang qua Thiền thì coi như là Hòa thượng Thiện Hoa là Thầy của Hòa thượng cũng không bằng lòng lắm. Không có bằng lòng, nhưng mà đệ tử nó muốn sao nó muốn chứ còn Hòa thượng không có bằng lòng.

Đó! Từ cái Thiền định người ta đi về Tịnh độ. Bây giờ người ta không có chấp nhận cái Thiền định nữa. Và có một cái số người thì tu mãi không có thấy ở Tịnh độ như thế nào, mà lại phạm giới phá giới quá là triệt để như vậy. Cho nên có một số người triển khai trở lại để chấn hưng Phật pháp tốt trở lại. Một vị tu sĩ không có vợ con cho nên mới phát triển Thiền tông trở lại. Rồi Thiền tông tu mãi ở đây thì một thời gian sau không có kết quả gì hết thì bắt đầu các vị Thiền sư như Hòa thượng, Thầy nói như Hòa thượng bây giờ thì người ta còn theo Hòa thượng nhưng mà cuối cùng khi Hòa thượng tịch rồi người ta thấy không tu ra gì hết, không làm chủ sanh tử, thì bắt đầu Phật tử người ta lơ dần người ta không đến chùa nữa. Thì bắt đầu quý thầy muốn sống như thế nào? Phải làm sao sống đây? Phải làm sao như thế nào?

(48:43) Tu không giải thoát làm sao người ta cúng dường mình? Cho nên bắt đầu xách mỏ đi tụng. Tụng rồi bắt đầu người ta mới cúng dường, mới có sống chứ còn không khéo ở trong chùa mình rồi bắt đầu đây rồi phải lao tác, phải cấy lúa, phải làm lụng, phải thế này thế khác để mà sống. Cho nên mới vào hồi nãy Thầy nói với các con nếu các con không tu Thầy tịch rồi thì ai mà cúng dường cho các con? Thì các con cũng phải làm những công việc để mà sống. Rồi từ đó các con nghĩ như thế nào?

Cho nên nếu mà các con không có chịu mà học mấy cái bài kinh tụng niệm cầu siêu, cầu an, đi làm đám ma thì chắc chắn là các con cũng phải ra đồng cày ruộng hoặc là cấy hoặc là trồng trỉa hoặc là buôn bán bằng cái này, bằng cái kia sống chứ làm sao bây giờ? Các con thấy cái nỗi khổ chưa? Đó! Còn nếu mà còn Thầy thì các con đâu có lo chi. Không có lo gì hết. Nghĩa là an tâm mà lo tu mà thôi. Mà không còn Thầy rồi thì các con có ngồi không mà tu được không?

Nhưng mà các con hôm nay thấy Thầy như thế nào? Già hay là còn trẻ? Bao lâu nữa? Cỡ cái tuổi đời của Thầy còn thêm bao lâu nữa? Mà trong khi Thầy phải làm công việc rất là nhiều. Đủ thứ việc để lại một cái giáo pháp cho đúng để làm lại những cái gì mà con người đang đòi hỏi, đang cần thiết có một cái đạo đức. Đạo đức nhân quả, đạo đức không làm khổ mình, khổ người, để đem lại sự an vui hạnh phúc cho loài người. Thì cái nhiệm vụ và trọng trách của Thầy đang làm rất nhiều cái điều này. Và đồng thời muốn mà duy trì được Phật pháp một cái đường lối sâu thì nhờ cái công lực của các con tu tập. Nếu các con tu tập thì đâu có gì mà khổ. Mà các con không có chịu xả ly cái tâm, cái tâm quá là nhỏ mọn, quá là phàm phu tục tử đó, bỏ xuống đi! Dẹp xuống đi!

Có cái gì đâu mà giận hờn, có gì đâu mà lại tạo cho mình bất an. Mình phải sống trầm lặng với trong cái hoàn cảnh của mình độc cư trọn vẹn. Để rồi nở một nụ cười sung sướng khi thấy tâm hồn mình không còn tham, sân, si, không còn ác pháp nữa. Bỏ xuống hết thì các con sẽ thấy đủ cái lực mà các con làm chủ sự sống chết. Chứ đâu có cái gì khác, đâu có cái tu tập gì khác. Chỉ cần dẹp cái tâm tham, sân, si phiền não các con xuống. Chỉ cần thấy là một ác pháp, là một cái sự đau khổ cuộc đời người, muôn đời muôn kiếp và tiếp tục những cái thói quen mà ác pháp này mà gọi là nghiệp lực nó tiếp tục tái sanh luân hồi trong những cái nghiệp lực này. Chỉ cần bỏ đi mà thôi!

(51:14) Cho nên ở đây cái bài kinh Ước Nguyện Phật dạy chúng ta chỉ có giới luật mà thôi, làm cái chuyện gì đi nữa cũng chỉ có giới luật mà thôi để đưa chúng ta đi đến cái cảnh giới giải thoát hoàn toàn làm chủ sự sống chết.

Thế mà giới luật chúng ta bị bẻ vụn mất đi rồi. Chúng ta bẻ vụn ra từng mảnh rồi chúng ta sống từng mảnh nhỏ. Thật sự ra thì các con cũng đã biết rằng Thầy nói bẻ vụn nhưng mà các con nói cái giới luật làm sao bẻ vụn?

Đây ví dụ như Phật cấm chúng ta cái giới luật không ăn phi thời. Người nào mà ăn uống phi thời sẽ phạm vào cái tội đọa địa ngục. Đức Phật muốn nói như vậy tức là tội Ba Dật Đề. Trong giới luật đã xác định người ăn phi thời là phạm vào cái tội Ba Dật Đề, tức là tội đọa địa ngục. Thế mà chúng ta lại bẻ vụn cái giới đó ra để làm cho chúng ta sống mà nó không có phạm tội.

Bẻ vụn như thế nào? Cho nên các nhà mà viết giới luật thì nói rằng: "Chư Thiên ăn buổi sáng, Phật ăn giờ ngọ, chúng sanh ăn sau giờ ngọ, ngạ quỷ ăn đêm nghe chén bát khua trong cổ phần lửa." Đó là cái giới luật mà các ngài đã bẻ vụn ra. Bẻ vụn cái giới ăn phi thời ra. Do vì vậy đó bây giờ các ngài ăn sáng là coi như là chư Thiên rồi. Đâu có đọa địa ngục được. Cho nên cái giới đó gọi là giới đọa địa ngục, mà bây giờ mình ăn theo kiểu tiên thì đâu có làm sao đọa. Trưa mình ăn buổi. Phật đâu có cấm uống cho nên chiều mình uống bột, uống sữa được như thường. Cho nên nó đâu có đọa, nó trật đi, làm cho cái giới nó bẻ vụn ra như vậy, làm cho cái giới nó không đúng cái lời của Phật dạy. Thì các ông coi như là không có tội và không có tội đối với cái tâm của các ông.

Nhưng mà các con nhớ rằng trên con đường tu của chúng ta nó có tội thật sự là vì chúng ta bẻ vụn cái giới đó ra để mà chúng ta coi như không có phạm. Nhưng mà chúng ta không có đạt được cái sự giải thoát làm chủ sanh tử. Do chúng ta chạy theo dục lạc của cái ăn. Các con thấy cái chỗ mà bẻ vụn giới chưa?

Một cái giới đó mà nó bẻ ra như vậy nó làm vụn cái giới đó ra, rồi nó sống nó không thấy tội. Thì đó là bẻ vụn ra. Mà ai làm cái này các con biết không? Các tổ của chúng ta chứ ai! Mà bây giờ nói đến các tổ thì chúng ta quá sợ hãi. Sợ mình nói tổ rồi mình phạm xuống địa ngục. Cho nên không ai dám nói. Từ đó cứ ngậm miệng mà chịu đựng và đồng thời thấy cũng thích. Sáng mình ăn, trưa mình ăn, chiều ăn thì cũng nghe ngon ngọt. Sướng gần chết mà có gì đâu! Còn giờ không ăn nghe nó thèm, nó khát. Ăn tới trưa mà dồn vô một bữa thì nghe nó đâu còn ngon ngào gì nữa đâu. Cho nên mấy ông này khôn thiệt. Chạy theo dục mà tạo cho người nào cũng thích như vậy. Cho nên bây giờ hàng tá tu sĩ chúng ta đều là chạy theo những cái giới đó hết. Bỏ cái giới của Phật, bẻ vụn cái giới đó ra thì họ chạy theo hết.

(53:48) Đó! Thì hôm nay tất cả những cái điều mà căn bản của sự tu tập Thiền định mà ở trong cái giới luật để chúng ta ly dục ly ác pháp. Mà đến giờ phút này Thầy nhắc nhở rất nhiều. Để cho các con thấy được, mà nỗ lực tu hành. Để đi đến cái chỗ rốt ráo. Thầy mong rằng trong 1 tháng, 2 tháng mà các con sống thanh thản, an vui không có một cái chuyện gì mà khởi trong tâm các con có một ác pháp làm cho các con phiền não đau khổ. Các con sống độc cư suốt ngày này qua ngày khác chẳng hề có một tiếng nói gì hết, chẳng biết cái chuyện gì của ai hết, thì mình là người vô sự rồi. Mà vô sự mà chuyện gì của ai mình cũng biết hết thì như vậy làm sao vô sự? Phải không các con? Đã quyết tu giải thoát mà tại sao còn dính mắc chi những chuyện phàm phu đó? Mà sống không đúng giới luật?

(54:37) Có người tu Tịnh độ lâu ngày chẳng thấy gì chuyển qua tu Thiền. Mình tu Tịnh độ riết rồi không có thấy kết quả vãng sanh được cái chuyển qua tu Thiền, chạy theo tu Thiền. Cũng có người tu Mật tông lâu ngày chuyển qua Thiền tông. Con người hiện giờ tu theo Phật giáo Đại thừa cứ theo ba pháp môn Thiền, Tịnh, Mật. Tức là Thiền tông, Tịnh độ tông, Mật tông chuyển qua, chuyển lại tu tập cứ thế tu tập cho đến bây giờ chẳng ai tu đến đâu. Cứ loanh quanh luẩn quẩn trong vòng luẩn quẩn loanh quanh. Có không các con cứ suy xét phải coi có không?

Cứ nhìn bây giờ Thiền, Tịnh, Mật nè thì có ai mà có thể nói làm chủ sanh tử không? Bây giờ ở trong cái đất nước của chúng ta nè, ba cái pháp môn này không có chùa Tịnh độ thì ít ra có chùa Thiền. Mà không có chùa thiền thì ít ra trong đó là chùa Mật tông. Thì tất cả những cái pháp môn mà tu loanh quanh luẩn quẩn này có cái chùa nào mà người nào làm chủ sanh tử không? Mà có cái chùa nào mà giữ gìn giới luật nghiêm chỉnh không? Không bao giờ có hết.

(55:37) Các con cứ xét coi. Đâu phải Thiền tông mới xuất hiện một ngày, hai ngày. Từ cái ngày Hòa thượng mà triển khai tới giờ là hai mươi mấy năm, gần 30 năm trời rồi. Mà nhìn lại một số mà huynh đệ chúng ta tu hành, ai là người đã làm chủ sanh tử đâu? Hay là chỉ là nói ở miệng mà thôi? Rồi bây giờ Tịnh độ ai là người được vãng sanh Cực Lạc nè? Ai là người được ghi tên trên hoa sen ở trên Tây phương nè? Hay là chúng ta tưởng thôi? Nếu mà được như vậy thì anh hãy nắm tay tôi dẫn tôi lên trên đó coi thử coi có tên anh trên đó không. Nếu mà có dẫn tay tôi đi lên trên đó tôi xem thấy tui mới tin chứ. Còn anh nói dóc, nói tưởng của anh, thì chẳng hạn anh nằm chiêm bao anh nói, thì tui đâu có tin được.

Cho nên có nhiều người nói: "Tôi niệm Phật bây giờ tôi thấy tên tôi đã ghi ở trên đó rồi. Ông Xoài, ông Mít bây giờ có tên ở trên hoa sen rồi. Tôi mà chết đi thì cái hoa sen nó nở thành tòa sen tôi trèo lên trển tôi ngồi, tôi bay lên trời." Thì cho nên đó là cái tưởng của anh. Nếu mà có thật vậy anh nắm tay tôi dẫn lên trển đi, tôi xem rồi tôi về tôi mới tin. Chứ còn cái mà anh nói mơ nói hồ như vậy tôi không bao giờ tôi tin được.

Đó! Thì các con thấy trong cái vấn đề đó chúng ta là một cái người đâu phải mới tu đây. Hồi nhỏ Thầy 8 tuổi xuất gia tu tới bây giờ rồi. Rồi các con ít ra cũng hai ba chục năm trời nay rồi, chứ đâu phải là một cái người mới tu đây. Như mấy cháu này nè mới vô tu thôi không nói gì. Chứ còn như cô Minh Cảnh nè! Đó! Thì các con tu cũng rất lâu rồi! Thì các con cũng biết rồi! Xem đi thử coi có người nào mà làm chủ đâu?

Tịnh độ tông thì rơi vào sắc thinh tưởng, thấy cảnh giới Tây phương Phật Di Đà và Thánh chúng, thấy hoa sen, thấy tên họ được đăng ký trên hoa sen và thấy ánh sáng hào quang. Mật tông thì rơi vào tha tâm tưởng nên biết chuyện quá khứ vị lai khiến cho mọi người quá nể phục. Tất cả những sự việc đã xảy ra khiến cho người ta tưởng mình đã chứng đạo. Nên trong kinh pháp môn căn bản Phật dạy: “Tất cả kết quả đó đều là tưởng tri chứ không phải thực chứng là giải thoát liễu tri”. Ở trong kinh đức Phật cũng đã nhắc tất cả những cái điều đó là tưởng tri chứ không phải liễu tri.

(57:47) Bởi vậy một người tu tìm cầu sự giải thoát là phải sống đầy đủ giới hạnh, đầy đủ giới bổn, sống phòng hộ sáu căn với sự phòng hộ của giới bổn, đầy đủ oai nghi chánh hạnh, thấy sự nguy hiểm trong các lỗi nhỏ nhặt, chơn chánh lãnh thọ và tu học của các giới. Nếu mà một người mà không sống đầy đủ trong giới luật, không phòng hộ đầy đủ như vậy thì người đó không có giữ gìn giới luật nghiêm chỉnh như vậy thì dù người đó có tu ngàn đời, dù tu Thiền định hay là tu Mật tông hay hoặc là tu Tịnh độ tông thì cũng chẳng đi đến đâu, phí uổng một đời tu hành của mình.

Rồi cuối cùng thì họ sao? Họ cũng chạy theo danh lợi buôn Phật bán pháp bằng hình thức mê tín này, bằng hình thức mê tín khác mà sống. Sống trong cách thức lừa đảo tín đồ để ngồi trong mát ăn bát vàng. Nghĩa là mình nói khéo: "Ờ! Bây giờ phải cầu kinh như vậy, phải vẽ cho họ, phải trai Tăng cúng dường như thế này, thế này, để cầu cho vong linh người đó như thế này thế khác." Mình có biết được cái vong linh đó có thoát sanh hay là chết? Hay hoặc là đi về đâu? Mình đâu có biết! Nhưng mà mình bày vẽ cho người ta đủ cách, để rồi mình làm cái đó rồi mình ăn tiền người ta bằng cách này, bằng cách khác. Không phải đó là cách thức lừa đảo người ta sao? Không phải là cách thức đó bán Phật bán pháp sao? Để cho mình ngồi trong mát mình ăn bát vàng.

Thay vì mình phải ra đồng mình cày cấy, mình làm lụng cái này kia mới có tiền ăn. Còn bây giờ mình bày vẽ cho người ta, người ta bỏ tiền ra: "Bây giờ phải đốt tiền vàng mã nè, phải dán kho nè, phải dán xe honda, tủ lạnh nè, gửi xuống cho bà con của mấy bà chết ở dưới có mà xài chứ ở dưới bây giờ khổ lắm, không có ai sản xuất được cái thứ đó." Thành thử rồi bày đặt như vậy bây giờ người ta dán đồ mã đủ loại đủ thứ hết. Mà làm sao cái đồ giấy đó mà xài cái gì? Thế mà chúng ta cũng tin theo mấy cái miệng của ông Thầy. Nói mấy ông Thầy chắc là Thần Thánh, nói đâu có đó. Cho nên tu riết rồi chúng ta sẽ bị gạt gẫm mà không biết.

(59:45) Thần thông của ngoại đạo dù cho tưởng tu tập như Yoga, Mật Tông, khí công, nội công v.v…​ Vừa rồi các con nghe báo công an mà cô Út có đem tờ báo. Thì trong cái chuyến đi mà về Phước Hải thì Minh Tâm có nói chuyện với Thầy:

Là cái ông đó tự dưng ổng có tới cái ngày nào đó, ổng có vợ con rồi, ổng bảo vợ ổng: "Thôi đi lấy người khác đi, ổng bây giờ không thể sống chung vợ con được". Mà ổng đang ăn mặn đồ vậy, bắt đầu ổng ăn chay. Ổng ăn chay rồi tự cái thần lực của ổng trong đó nó phát hiện ra, rồi ổng trị bệnh người ta. Cho nên nó có những cái đặc biệt công an đến cái gia đình đó. Từ công an ở cái vùng đó, rồi công an ở thành phố ra, mới đăng lên trên báo công an.

Những cái hành động của ông ta làm rất là đặc biệt. Ví dụ như ổng chỉ thổi một hơi thì cái người bệnh đó họ ngã xuống họ té họ mê man tàn tịch, họ không biết gì hết. Lấy cái tay của cái người bệnh đó mà dộng ở dưới đá, dưới gạch, dưới ván đùng đùng vậy mà cái người bệnh không có giật mình, không có tỉnh lại, không có biết gì hết. Mà khi mà ông hà một hơi thổi trong mặt cái người đó thì người đó tỉnh lại. Thì hỏi người đó có đâu có nghe đâu gì không? Thì người đó nói không có đau gì hết, không biết gì hết. Mà hỏi cái bàn tay chỗ này có ê không? Thì nó hơi ê ê chỗ đó. Mà cái ông đó ổng đi ở trên cái thân của người khác ổng dậm đùng đùng ở trên thân của người ta mà không có sao hết. Cách thức mà công an nó diễn tả như vậy.

Nhưng mà Minh Tâm nói bây giờ hết rồi. Ông đó chỉ có một thời gian thôi. Ổng chỉ ước ao rằng ổng làm cái điều này. Nghĩa là ổng phải dùng cái lực của ổng đó, ổng đẩy cái khối cỡ 20kg hay 50kg từ cái chỗ này ổng xê dịch lại chỗ kia, bay lại chỗ kia được. Thì cái chuyện mà ổng nói để mà ổng làm cái chuyện đó thì ổng chưa làm. Nhưng bây giờ hoàn toàn là ổng không còn làm được gì hết, không còn trị bệnh được ai hết, không còn hà hơi thổi ai mà mê man bất tỉnh nữa hết. Nghĩa là hoàn toàn là coi như là biến mất, cái thần thông của ổng biến mất rồi. Thì trong một cái bài vấn đáp, tức là một cái bài vấn đạo hỏi, thì Thầy có nói rằng đó là những cái tưởng. Khi mà cái phước nó đến thì cái người đó không có làm ác, chứ còn nếu mà cỡ làm ác thì cái ông này vẫn là khi mà cái phước nó hết rồi, thì ông sẽ đi ở tù.

Cho nên có một số ngoại đạo tu về Mật tông luyện có những cái Thần thông biết chuyện quá khứ vị lai. Như ở trên Đà lạt chẳng hạn, như Giáo chủ sương mù ở Đà lạt. Thì ông này ổng biết chuyện quá khứ. Công an đến bao vây cái chùa ổng thì ổng biết ngày mai hay ngày mốt có công an đến xét chùa ổng biết liền. Nhưng mà tới chừng mà ổng phạm vào những cái tâm mà danh lợi, dâm dục, ổng rớt vào trong đó thì cái thần thông nó mất đi. Cho nên công an đến bao vây bắt ông ta thì bắt quả tang ngay tại trận. Cho nên từ đó mà đem về điều tra ổng, thì vì vậy mà trên báo chí công an đăng cái ông Giáo chủ sương mù này làm cho chúng ta thấy cái gia đình Phật giáo chúng ta có nhiều cái rất là tệ. Đó là thuộc về Mật tông đó các con.

(1:02:37) Cho nên cái tưởng mà khi mà còn trong sạch thanh tịnh đó thì nó có cái thần thông. Nhưng mà khi mà cái tưởng đó nó đã bị ô nhiễm đi, vì cái tâm dục họ không ly mà cho nên họ bị ô nhiễm ở trên sắc dục, trên nữ sắc, cho nên họ sa ngã. Rồi họ sa ngã thì họ sẽ sa vào cái lưới pháp luật của Nhà nước của công an, rồi họ sẽ bị bắt. Đó là những cái điều kiện mà xảy ra và đồng thời cái người mà thanh niên ở ngoài trung này mà có những cái thần thông như vậy do đó ông ta chỉ trị bệnh không lấy tiền của ai hết. Ông chỉ ước ao rằng Nhà nước nếu mà công an hoặc là Nhà nước mà vì một cái điều kiện gì ông dùng thần thông này mà nếu mà ông chỉ ước ao rằng những nhà hảo tâm, những người giàu giúp ổng chừng 3 tỷ bạc ông làm việc từ thiện mà thôi. Nhưng mà ông chưa có được 3 tỷ bạc thì cái thần thông ông đã mất rồi, không còn nữa.

Đó! Thì các con thấy đừng có đi trên con đường mà sai lệch của Mật tông. Nó dùng những cái thần thông tưởng để rồi chúng ta phạm vào một cái danh lợi nào đó thì những cái thần thông đó chẳng còn và nó đưa đến chúng ta sẽ vào cái sự sa đọa trong danh lợi và sắc đẹp. Mà tâm dục chưa diệt do tưởng tu tập nên có thần thông, mà tâm dục chưa diệt ác pháp chưa trừ nên dễ sa ngã trong nữ sắc danh và lợi v.v…​ Do sa ngã nữ sắc danh lợi nên thần thông mất dần.

(1:04:07) Ở đây Thầy nhắc lại đó các con thấy không? Ở đây thì thần thông của ngoại đạo do dùng tưởng mà tu tập. Nhất là những cái phương pháp Yoga. Yoga nó cũng luyện khi mà dìm ở trong đất, dìm trong nước, chôn sống nó, nó không có chết. Đi ở trên lửa nó không có nóng. Đó là những cái phương pháp nó luyện về tưởng. Mà nó biểu diễn người ta thấy rất là thần thông. Mật Tông thì các con biết nó luyện tập nó biết chuyện quá khứ vị lai. Còn khí công như cái ông hồi nãy mà Thầy nói đó là khí công. Còn nội công là những cái người mà người ta luyện nội công đó trọng công đó. Người ta biểu diễn đó như một cái đống đá vầy người ta dùng cái tay người ta chặt xuống đá nó bể ra hay gạch nó bể ra, đó là trọng công hay là nội công.

Tất cả những cái sự luyện tập như vậy để biểu diễn cái tâm danh của mình. Cho nên từ đó khi mà tạo nên cái thế danh nó có rồi thì bắt đầu từ đó những cái pháp, cái thần thông đó lần lượt nó sẽ bị mất đi, nó không còn đối với người đó nữa. Cho nên họ biểu diễn một lần, hai lần rồi dần sau đó thì mình thấy vắng bóng không thấy ông ta nữa, là lúc bấy giờ ông ta đã mất đi.

Thì các con cũng biết rằng trong phim nó có những cái người mà người ta biểu diễn. Vạn lý trường thành như vậy họ chỉ đi qua vạn lý trường thành như thế này thì thấy nó qua bên kia, thì họ đi xuyên qua đá, qua vách đá một cách dễ dàng. Họ bay lơ lửng ở trên không cho chúng ta xem. Nhưng mà chỉ có một thời gian rồi họ không làm được nữa. Cho nên họ biểu diễn có một lúc mà thôi. Đó là những cái người mà luyện về Mật tông, tu tập về Khí công, tu tập về Yoga và Nội công thì họ sẽ có thần thông. Nhưng mà khi mà có danh rồi thì họ bị sa ngã liền. Họ dễ sa ngã trong danh lợi và sắc đẹp. Cho nên từ đó họ mất những cái thần thông đó.

(1:05:48) Do sa ngã nữ sắc danh lợi nên thần thông mất dần. Vì vậy có nhiều vị Giáo chủ mới xuống núi danh sắc đầy đủ uy nghi chánh hạnh khiến cho mọi người ai cũng kính nể. Lại có thần thông kêu mây hú gió, sai binh khiển tướng, tàng hình biến hóa, đi trên nước lửa, ngồi trên hư không như chim bay, đi xuyên qua vách đá, chui xuống đất như đi trong hư không v.v…​ Những hành động này đã khiến cho mọi người kính trọng đem dâng của cải tài sản và ngay cả sắc đẹp. Tâm dục chưa trừ nên thấy của cải tài sản ham thích nên lần lần sa ngã và thần thông tiêu mất. Cho nên thỉnh thoảng báo chí công an phát giác ra đăng tin vị Giáo chủ này, vị Giáo chủ kia, ông Đạo nọ, ông Đạo kia làm chuyện lừa đảo tín đồ nhẹ dạ.

(01:06:38) Ngược lại Thần thông của đạo Phật không do tu tưởng mà có. Chỉ ly dục ly ác pháp, diệt ngã xả tâm đoạn dứt tâm tham, sân, si mạn nghi cùng diệt sạch thất kiết sử. Do tu tập đoạn dứt những điều này mà tâm được thanh tịnh. Muốn có tâm được thanh tịnh thì phải tu tập giới luật sống đúng giới hạnh. Do đó thần thông của đạo Phật là thần thông vô dục, vô ác pháp.

Nhờ giới luật mà diệt trừ được dục và ác pháp nên trong kinh ước nguyện Phật dạy: "Nếu Tỳ kheo có ước nguyện mong rằng ta chứng được các loại thần thông, một thân hiện ra nhiều thân, nhiều thân hiện ra một thân, ta hiện hình tất cả các loài vật, biến hình đi ngang qua vách qua thành, qua núi đá như đi ngang qua hư không, ta độn thổ trồi lên ngay qua đất liền như trong nước, ta đi trên nước không chìm như đi trên đất liền, ta ngồi kiết già đi trên hư không như chim bay với bàn tay ta chạm và rờ mặt trời, mặt trăng. Những vật có đại oai lực, đại thần lực như vậy ta có thể. Thân ta có thần thông bay đến phạm thiên". Đó là đức Phật nói nếu mà chúng ta muốn mà có thần thông như vậy thì phải giới luật, phải ly dục ly ác pháp thì chúng ta sẽ đạt được thần thông.

Nhưng mà các con thấy một người mà có thần thông như Phật ly dục ly ác pháp rồi. Thì có danh lợi, tiền tài, sắc đẹp có cám dỗ họ được không? Đâu làm sao cám dỗ được. Còn những người mà tập luyện như vậy, không có đúng giới luật cho nên vì vậy mà làm sao ly dục ly ác pháp được. Mà không ly dục ly ác pháp được thì do đó tâm dục nó còn, mà khi có những thần thông thì danh với lợi và sắc đẹp của phụ nữ sẽ dễ cám dỗ cho những vị này sa ngã. Và sa ngã thì mất dần và đi ở tù.

“Muốn được vậy Tỳ kheo hãy sống đầy đủ giới hạnh, đầy đủ giới bổn, sống phòng hộ sáu căn với sự phòng hộ của giới bổn. Đầy đủ oai nghi chánh hạnh, thấy sự nguy hiểm trong các lỗi nhỏ nhặt. Chơn chánh lãnh thọ và tu học các giới học”.

(1:08:36) Đó! Thì các con thấy ở đây nó rất rõ là đức Phật muốn dạy chúng ta phải đi từ giới. Muốn có thần thông, muốn làm chủ sanh tử luân hồi, muốn hết vô lậu thì đều là do giới luật mà ra. Thế mà chúng ta cứ bẻ vụn giới luật. Chúng ta sống cứ chạy theo loanh quanh sự sống chết của thân này. Hở ra một chút, hở đau một chút là chúng ta đã phạm giới rồi. Không có chịu giữ gìn giới luật nghiêm chỉnh. Thầy nói thiệt trong cái đời Thầy tu hành thà chết nhất định là không bao giờ phạm giới luật. Ai làm gì làm nhất định là không phạm là không phạm. Cho nên tu cho đến giờ này các con có thấy Thầy thị hiện thần thông mà biểu diễn cho các con xem bao giờ không? Không bao giờ mà Thầy làm cái chuyện mà mê man, mê mờ.

Có một lần Thầy về với Tâm Như một lần ngồi nói chuyện, nó nói như thế này: "Con gần như là con thấy Thầy là coi như là có đầy đủ thần thông, mà chưa hề mà thấy Thầy thị hiện thần thông. Còn Hòa thượng Thanh Từ thì Hòa thượng thị hiện Thần thông con thấy rất rõ ràng."

Đó! Thầy nói, thì các con so sánh. Thầy nói là đúng ở trong giáo pháp của Phật không sai một chút. Nhưng mà các con chưa từng mà thấy Thầy thể hiện thần thông. Không bao giờ mà đứng trước một cái cám dỗ nào làm cho Thầy xúc động để mà Thầy thị hiện thần thông.

Ví dụ như hôm đó như cháu Chỉnh nè ba nó đi vô đây kiếm nè, Thầy cũng không thấy ba nó khóc, nhưng mà nghe cô Út nói ba nó khóc, ba nó rất là khổ đau. Cho nên cô Út cổ động lòng, cổ mới đưa ba nó đi ra ngoài chùa thầy Thông Uyển, rồi đi ra ở ngoài chùa cô Diệu Hảo để dẫn ba nó đi tìm. Còn riêng đến nói với Thầy thì Thầy chỉ thấy đó là nhân quả mà thôi, chứ Thầy không có nói ra một lời nói nào. Hoàn toàn là Thầy không bao giờ mà có một cái chút nào mà Thầy thị hiện thần thông mà nói: "Bây giờ cháu Chỉnh nó ở chỗ này, ở chỗ khác, ở chỗ nọ." Không bao giờ mà Thầy mở miệng mà Thầy nói ra. Mặc dù nước mắt của họ mà có đổ ngập cả biển đi nữa. Thầy cũng chẳng bao giờ mà Thầy động lòng trước để mà thị hiện thần thông. Trừ ra có một cái điều kiện lớn lao nhất là vì chúng sanh, là vì Phật pháp như thế nào…​

(1:10:48) Thầy tu mà thôi, thì như vậy thì nó không có đúng. Mà phải có một hai người thì lúc bây giờ thì Thầy trò sẽ thị hiện, để rồi người ta nói không phải có một mình. Còn bây giờ người ta nhiều khi người ta phỉ báng Thầy người ta nói chỉ Thầy tu như vậy được chứ không ai tu được! Thì cái chuyện đó họ cũng làm cụt hết mọi người rồi.

Cho nên ở đây các con thấy từ ngày tới giờ Thầy nói rất đúng ở trong giáo pháp ly dục ly ác pháp sẽ có. Mà các con có tin hay không tin thì mặc ở các con. Nhưng mà ở đây là lời Phật nói các con có tin không? Còn nếu mà các con không tin, các con cứ tu ngang xương thì các con sẽ biết rằng cái nỗi khổ. Nếu mà đạt được thần thông thì các con lại nguy hiểm. Mà chưa đạt thần thông thì lại càng khổ sở hơn nữa.

Ví dụ như Mật Hạnh tu có được cái chuyện xảy ra cho nó biết được những cái trực giác như vậy. Thì đâu phải cái chỗ đó là cái chỗ hoàn tất được con đường đâu. Nhưng mà cuối cùng thì các con sẽ thấy khi mà cái tâm nó quay trở ra nó phóng dật ra rồi thì cái đó nó còn không? Nó đâu còn. Khi nó quay vô thì nó thanh tịnh nó được cái trực giác như vậy. Nhưng mà khi mà nó quay ra rồi thì cái trực giác nó mất đi rồi nó còn cái gì nữa. Nó có lợi ích không?

Cho nên khi mà chúng ta có được những cái giả mà không thực là do cái tâm dục chúng ta còn chúng ta chưa ly nó. Mục đích chúng ta ở đây là tu tập làm chủ, cái sống của chúng ta là chúng ta phải tâm chúng ta quay vào để mà ly dục ly ác pháp để không còn đau khổ nữa. Và đồng thời từ cái không đau khổ đó chúng ta đi đến cái chỗ làm chủ sự sống chết. Qua cái pháp hướng để cho nó điều khiển được cái sự sống chết của cái thân chúng ta. Chúng ta không còn sợ hãi trước cái sự sống chết của chúng ta nữa. Đó là cái mục đích chính của chúng ta. Còn cái chuyện mà điều khiển được sự sống chết của cái thân này thì thử hỏi điều khiển mà như là thần thông đó chúng ta điều khiển được không? Được chứ sao lại không được!

Khi mà một ngày nào mà Thầy thị tịch, Thầy tịch rồi thì các con mới thấy hỡi ôi! Mình tin Thầy nhưng mà chưa trọn vẹn cho nên không có nỗ lực thực hiện cuối cùng, bây giờ Thầy mất đi có những cái khó khăn thì biết làm sao bây giờ? Biết làm sao hỏi ai bây giờ?

Còn bây giờ Thầy còn đang có mặt ở đây thì những cái mà Thầy quyết định cho các con phải xả bỏ đi, bỏ hết đi rồi tới chừng đó có những cái khó khăn nữa thì còn có Thầy, Thầy chỉ dẫn tới. Còn bây giờ không chịu xả bỏ thì làm sao chỉ dẫn tới các con được cái gì nữa bây giờ? Các con hiểu?! Bởi vậy còn Thầy là còn những cái điều kiện có chỗ thưa hỏi. Nếu mà không có Thầy thử hỏi Minh Tông ngày hôm nay Minh Tông có khổ sở không? Có bệnh tật không? Có thể nói rằng mất mạng nữa là khác.

(1:13:24) Các con chưa biết đâu để rồi sau này lần lượt sẽ có những cuộc vấn đạo giữa Thầy với nó. Thầy sẽ trả lời những cái điều mà các con sẽ thấy rất là nguy hiểm chứ đâu phải thường. Các con tu thấp thì các con chưa thấy. Cho nên có Thầy là một cái điều rất là lợi lớn rất lớn. Mà không có Thầy là một cái điều rất tai hại. Bước xa thì vào Thiền định không phải đơn giản, sai một chút ức chế tâm là các con đã tự đổi cái mạng sống của mình rồi đó.

(1:13:54) Cô Cảnh…​

Mà cất cái thất tu học, tu ở dưới. Tưởng là mình về đó yên ổn mình nỗ lực tu, nhưng cuối cùng lại sanh bệnh. Nếu mà không có Thầy thì chạy về đâu mà hỏi đây. Rồi bây giờ thì chỉ còn có nước…​.

Các con thấy còn Thầy thì ăn ngủ hoặc là tất cả mọi cái các con đâu cần lo. Mà rồi không còn Thầy thì các con phải tự lo lấy cái đời sống của mình. Ăn như thế nào, rồi phải làm như thế nào để có mà sống. Còn Thầy che chở đủ mọi mặt. Còn Thầy tu sai một cái gì thì có Thầy nhắc nhở. Cần cái gì thì có Thầy. Nếu phỏng chừng như cô Minh Cảnh mà ở Long Thành mà bây giờ Thầy đã ẩn bóng, Thầy đi mất rồi không còn nữa, thì thử hỏi bây giờ biết hỏi ai bây giờ?! Khi mà gặp những cái lúc như thế này không còn biết hỏi ai để mà sửa cho đúng.

(1:14:48) Đó! Cho nên đó là những cái điều rất là tai hại, rất là nguy hiểm. Cho nên tuy rằng thay vì Thầy sẽ ẩn bóng, nhưng mà vì các con nếu mà các con bỏ đi hết. Ví dụ như cô Minh Cảnh đi rồi, rồi mấy đứa này cũng bỏ đi hết rồi, thì trong khi đó là Thầy thấy vừa đúng để cho mình đi. Vì họ đi rồi thì coi như là mình không còn trách nhiệm nữa. Mình dạy theo đó thì họ cứ như theo đó mà tu.

Thì sự thật ra nó đâu có phải như vậy, đơn giản như vậy đâu. Cho nên còn lại mấy đứa ở đây thôi, cho nên Thầy ở lại đây để mà cố gắng để mà giúp đỡ cho mấy đứa đi tới cuối cùng để đủ kinh nghiệm. Để sau khi mà có một người. Nhất là Thầy nói Minh Tông còn bám chặt theo Thầy làm sao Thầy bỏ nó được. Cho nên Thầy không thể nào mà bỏ nó được, vì bỏ nó, tức là tự nó sẽ đi đến vào cái chỗ chết chứ làm sao mà sống được. Cho nên không bỏ nó. Vì vậy mà các con còn cái duyên mà gặp Thầy. Chứ còn không khéo thì các con đã rời khỏi đây rồi…​

(1:15:56) Mà các con sống chưa đúng giới luật thì các con có thấy phá được không? Không phá được tức là các con tu tà thiền, tà định rồi đó. Các con thấy chưa?

Tại sao vậy? Tại vì lìa khỏi pháp môn căn bản của đạo Phật. Mà cái pháp môn căn bản đó là cái pháp môn Giới luật của Phật mà Phật gọi là pháp môn căn bản. Tức là Giới luật, một pháp môn đầu tiên của ba pháp môn vô lậu Giới- Định- Tuệ.

Bởi vậy nhìn tu sĩ Phật giáo mà biết Phật giáo suy hay thịnh, mất hay còn, không phải ở số đông tu sĩ Phật giáo. Không phải ở chỗ Phật giáo được chấp nhận là quốc giáo. Không phải giáo hội Phật giáo được tổ chức như một quốc gia, có các trường học từ sơ, trung và cao đẳng. Để tu sĩ học tập có cấp bằng cử nhân tiến sĩ v.v…​ Cũng không phải ở chỗ xây chùa to tháp lớn kiến trúc kiên cố vĩ đại. Mà ở chỗ tu sĩ phải sống đầy đủ giới hạnh, đầy đủ giới bổn. Sống phòng hộ sáu căn với sự phòng hộ của giới bổn, đầy đủ uy nghi chánh hạnh, thấy sự nguy hiểm trong các lỗi nhỏ nhặt. Nói tóm lại vị Tỳ kheo phải giữ gìn giới luật nghiêm túc thì Phật giáo mới còn và hưng thịnh. Còn chúng Tỳ kheo phá giới luật Phật giáo mất và không hưng thịnh.

Lời di chúc năm xưa của đức Phật còn vang mãi trong tai chúng ta: “Giới luật còn là Phật giáo còn, giới luật mất là Phật giáo mất”. Đó là cái lời di chúc của Phật khi mà Phật sắp mất mà đức Phật đã nói.

Hỡi quý vị Tăng Ni và Cư sĩ. Quý vị có muốn Phật giáo trường tồn với loài người trên hành tinh này chăng? Hay để cho Phật giáo suy tàn chìm mất trong lớp bụi mù dày đặc của tà pháp ngoại đạo đang phủ trùm che khắp?

Nếu muốn nó được trường tồn và hưng thịnh mãi mãi. Đem lại hạnh phúc an vui cho loài người không làm khổ mình, khổ người thì người cư sĩ đệ tử Phật tại gia hãy giữ gìn giới luật của người cư sĩ mà đức Phật đã dạy. Phải nghiêm túc khi đã thọ Tam Quy Ngũ Giới và Thập Thiện. Phải lấy nó phòng hộ cuộc sống của mình. Phải gìn giữ đầy đủ oai nghi chánh hạnh. Phải thấy sự nguy hiểm trong các lỗi nhỏ nhặt thì Phật giáo sẽ còn với quý vị và với loài người.

Còn Tăng Ni đệ tử xuất gia của đức Phật, nếu muốn Phật giáo được trường tồn làm ngọn đuốc sáng soi đường cho mọi người trên quả địa cầu này đi tìm chân lý giải thoát, thoát khỏi kiếp khổ đau của loài người và cũng chính bản thân của quý vị. Quý vị có muốn làm chủ bốn sự khổ đau sanh, lão, bệnh, tử đang tấn công quý vị hằng giây, hằng phút? Nếu quý vị lơ đễnh rồi thì ôi thôi! Uổng một kiếp người!

Nếu muốn làm chủ bốn sự đau khổ này thì quý vị đã thọ Cụ túc giới, phải nghiêm chỉnh sống đầy đủ giới hạnh, đầy đủ giới bổn, không bẻ vụn giới luật như các tổ đã làm. Mà quý vị đang chịu ảnh hưởng rất nặng. Quý vị phải sống phòng hộ sáu căn với sự phòng hộ của giới bổn, phải đầy đủ uy nghi chánh hạnh, thấy nguy hiểm trong những lỗi nhỏ nhặt, chơn chánh lãnh thọ và học tu các giới.

Thì đó! Thì các con thấy trong cái sự tu tập ở đây là cái bài cuối cùng về giới luật. Đó là cái lời nhắc và muốn Phật pháp sống thì phải làm như vậy không thể nào khác hơn và muốn cứu mình ra khỏi sự đau khổ của kiếp người thì không phải ngoài pháp môn giới luật mà làm chủ được, mà ở trong pháp môn giới luật.

Đó! Thì muốn tu tập được như vậy thì các con phải cố gắng và cố gắng hơn để mà thực hiện cho được sự làm chủ, sự làm chủ của kiếp người. Mà hầu hết là từ khi mà Thầy dạy về giới luật cho đến nay thì hầu như Thầy thấy các con quá thờ ơ với những cái lời dạy và quá thờ ơ với sự xả tâm. Phải cố gắng xả đi đừng có giữ nó làm gì trong tâm của chúng ta để mà khổ. Mọi cái duyên sự gì bên ngoài thì chắc chắn là nhân quả thì của ai thì người ta phải chịu lấy, chúng ta có nghe được mà giúp đỡ họ thì cứ lấy giới luật mà nhắc nhở họ mà thôi. Được hay không được là do ở quyền của họ còn mình hãy cứu mình. Chứ còn nếu mình không cứu mình thì ai cứu mình cho được.

(1:20:38) Cho nên ở đây Thầy khuyên các con bây giờ còn lại không có mấy người Thầy cũng không có muốn nhận thêm. Vì trong một cái số tu sĩ ở ngoài Biên Hòa mà các cô cũng như là các Thầy muốn về đây ở tu. Nhưng mà Thầy không chấp nhận là vì cái người mới quá biết đâu chừng giới luật người ta không thể nào sống được. Người ta ham thì như vậy trong một, hai ngày, nhưng mà lâu rồi người ta sẽ chểnh mảng và coi thường giới luật. Vì chúng ta đã sống ở đây quá nhiều người rồi chúng ta biết rồi. Bây giờ có muốn nhận họ thêm thì cũng chỉ qua là làm cực thêm mấy con mà thôi. Rồi lại cực Thầy thêm chứ cũng không gì hơn. Cho nên khéo léo từ chối không để làm mích lòng thôi. Chứ con đường của Phật pháp quá khó. Khó tại vì giới luật. Khó tại vì đức hạnh của chúng ta. Phải xả tâm ly dục ly ác pháp. Cho nên cái con đường này rất khó không phải dễ!

Nếu là Thiền định của Đông độ, của Đại thừa, của Tịnh Độ, của Mật tông thì chắc chắn không khó bởi vì đời sống chạy theo những dục lạc thế gian. Ăn ngủ phi thời thì chắc chắn là không khó rồi. Còn đời sống của chúng ta khó quá là vì ăn ngủ không được phi thời, sống trầm lặng một mình. Còn cái kia thì vui chơi nói chuyện này kia nọ đủ thứ. Cho nên làm sao mà họ theo được. Vì vậy mà Thầy chỉ mong làm sao chúng ta chỉ một, hai người là cũng đủ nói lên được Phật pháp rồi. Chứ còn trông nhiều người thì không thể nào hy vọng được hết.

Đó! Thì hôm nay ở đây thì các con còn lại mấy người. Thì các con phải ráng mà nỗ lực. Đứa nào có quyết tâm thì giải thoát cho chính bản thân mình và cũng là sự sáng lại ngọn đèn của Phật pháp. Còn lại không được mấy đứa nhưng mà còn cố bám theo Thầy. Chứ Thầy định khi mà Thầy tuyên bố ẩn bóng rồi. Thì chắc chắn lần lượt thì các con sẽ rút lui. Vì đối với cô Út thì các con biết rằng cổ không từ, không tha một người nào. Cổ mong rằng đặp cho được, xả cho được tâm của mấy con mà thôi. Cho nên chắc các con là Thầy nghĩ rằng sau những cái cuộc mà ẩn bóng của Thầy thì chắc các con không còn ở đây nữa. Nhưng mà cuối cùng thì các con cũng còn được năm ba đứa mà ở lại đây. Cho nên vì vậy mà Thầy tiếp tục Thầy ghi lại cái điều đúng sai của Phật pháp để mong ngày sau có những cái tài liệu làm cảnh giác cho người sau.

Nếu người ta tu không được thì người ta cũng thấy cái đúng của Phật pháp và cái sai của Phật pháp. Chứ không khéo người ta cũng cho đó là của Phật pháp hết thì đau lòng cho đức Phật. Pháp của Phật đâu có giống như pháp của người ta. Thế mà bây giờ cái gì cũng là của Phật hết thì rất đau lòng. Lên đồng nhập cốt cũng hô Phật. Rồi bói khoa đồ cũng là Phật. Rồi làm Thầy trị bệnh cũng hô Phật. Cái gì cũng của ông Phật hết. Làm những chuyện mê tín cũng Phật cái gì cũng là Phật. Đau lòng như vậy cho nên nhân cái dịp còn ở lại thế gian trong một vài phút vạch ra cho hết những cái sai lệch của đạo Phật. Để giúp cho người sau người ta biết được Phật giáo cho nó rõ ràng hơn và chính xác hơn là cái bộ kinh Nguyên Thủy mà Hòa thượng Minh Châu đã dịch.

Thì hôm nay các con là những người mà có đủ phước duyên. Chứ hầu hết là nhìn chung các tu sĩ hiện giờ các con thấy họ có thể nào theo mình tu được không. Mà họ có biết được cái đúng cái sai đâu. Kinh sách của Thầy thì các con thấy họ đọc chỉ có một cái số. Hàng triệu người, thì Thầy nói rằng ở trên đầu ngón tay chúng ta đếm mười người chưa có đọc được đủ đến mười người nữa, huống hồ là phải nói rằng cái số đông.

Bởi vì vừa rồi thì các con biết rằng kinh sách của Thầy in ra, nó đâu có dễ dàng đâu, nó đâu có dễ đâu. Nếu mà in ra được thì nó lại còn có những khó khăn. Người ta có quyền người ta tịch thu nó được. Cho nên tất cả những cái pháp này nó không đơn giản đâu. Vì vậy mà cái phước của chúng sanh mà để đọc những cái lời kinh, lời dạy của Thầy, thì nó không phải là nhiều đâu.

Cho nên nếu mà nó nhiều thì chắc chắn là chúng sanh có phước lớn. Còn nó không nhiều chúng sanh đang thiếu phước, cho nên nó chẳng biết Phật giáo là gì, chẳng biết Phật giáo là ở góc độ nào. Cho nên nó chưa có thông suốt được Phật giáo. Còn các con là những người có phước biết được con đường tu đúng và sai. Không phải là ở lời nói của Thầy mà ở sự suy ngẫm của các con.

Suy ngẫm như thế nào? Hai mươi mấy năm trời nay thì Thiền tông từ khi Hòa thượng trấn hưng lại phải nói rằng người ta tích cực tu Thiền rất nhiều. Nhưng mà hiện giờ thì bàn tay chúng ta đếm lại cái người mà đạt được có cái ngón tay nào không? Hay là chỉ là lý thuyết suông?

(1:25:34) Nếu mà Thiền tông thì phải nói là làm chủ sự sanh tử với chấm dứt sự luân hồi chứ! Mới đúng chứ! Chứ đâu phải Thiền tông là cái lời nói suông, nói miệng không. Nhưng có ai mà nhập định bảy tám ngày, một tháng, hai tháng làm chủ được sự sống chết này chưa? Chưa nè! Quý thầy lớn có nè, quý thầy nhỏ có nè. Các vị đệ tử Hòa thượng tu 10 năm, 20 năm bây giờ có người chết. Các con thấy như các vị huynh đệ của Thầy có người bây giờ đã chết rồi nhưng họ có làm chủ được không? Họ cũng theo Hòa thượng tu rất lâu. Đến khi chết họ bệnh đau cũng khổ sở rồi họ chết. Có người nào làm chủ không?

Đây bắt đầu bây giờ các con hỏi cô Minh Cảnh nè biết thầy Thiện Pháp không? Thầy làm trụ trì Thường Chiếu trước kia đó. Thầy chết đi Thầy có làm chủ không? Bây giờ tới giai đoạn của Thầy Phước Hảo nè Thầy cũng sắp sửa nè. Thầy cũng già yếu rồi đó. Bây giờ ai về đó hỏi thầy, thầy có làm chủ được sự sống chết chưa nè?

Đó! Thì tất cả những cái này có phải trong suốt cái thời gian quý thầy nhập thất tu hành chứ đâu phải quý thầy lơ mơ đâu. Nhưng mà cuối cùng bây giờ có được gì không? Thì sau khi mà Hòa thượng tịch rồi thì các Thầy này phải sống như thế nào đây? Các Thầy phải trở về Tịnh độ thôi. Chỉ có Tịnh độ mới sống được thôi.

Thì hôm nay thì bây giờ các con mà không tu được, thì ngày mai này cái chùa này Thầy có dạy các con tụng niệm không? Người ta còn có tụng niệm nè. Mặc dù là Hòa thượng dạy Thiền nhưng mà người ta còn tụng niệm, người ta tụng Bát nhã người ta đi cầu an, cầu siêu được. Còn các con có tụng niệm gì đâu được đâu. Cuối cùng thì các con đi đến chùa người ta Phật tử đến mời các con tụng niệm.

Như Thầy Từ Minh chẳng hạn. Các con thấy ở ngoài miền Bắc người ta đến mời Thầy đi tụng niệm. Thì Thầy cũng làm lúa, chứ Thầy có dạy tụng niệm đâu, cho nên Thầy cũng xách mõ. Gõ mõ thì không đúng cách phải không? Hồi hướng thì cũng không đúng. Cho nên Phật tử mới nói dường như Thầy là người mới tụng niệm đầu tiên. Mà đúng vậy! Đầu tiên tụng niệm, thuở giờ có tụng niệm bao giờ đâu. Chuông chẳng biết đánh sao nữa chứ đừng nói.

Thầy ở đây dạy các con đúng theo Phật là không có tụng niệm, không có đi Tịnh độ. Cho nên ở đây chuông mõ này kia Thầy dẹp sạch, không có tụng niệm kiểu đó. Cuối cùng bây giờ các con ra làm sao mà đi đám ma người ta mà sống nè. Phải không? Bây giờ không lẻ đi làm sao bây giờ? Đâu có biết. Bây giờ nếu mà muốn vậy các con phải đến mấy chùa Tịnh độ mà học một khóa lại đi. Rồi mới về gõ mõ, gõ chuông tụng niệm. Bây giờ như cô Lan đó biết tụng niệm đó. Làm kênh kênh đi ăn thịt thây ma được đó. Chứ còn các con đi ăn thịt thây ma họ không cho ăn đâu. Họ còn nói: "Thầy bộ mới tụng niệm lần đầu tiên" Phải không? Các con hiểu chưa?

(1:28:06) Đó! Như Chơn Trí nó tụng niệm được đó, nhưng mà nó nói tôi cũng không muốn làm kênh kênh ăn thịt đám ma mà thịt người chết mà. Cho nên vì vậy mà ráng mà nỗ lực tu. Cho nên vì vậy các con thấy xét đi, xét nghĩ kỹ lại thì đó là một cái thứ nhất. Các con không thể mà biến các con thành Tịnh độ được. Thầy không chấp nhận điều đó, cho nên không dạy các con những điều đó.

Thầy từ ở trong cái gia đình Tịnh độ ra, tức là Thầy cũng biết tụng niệm rồi, nhưng mà chưa hề Thầy dạy ai về tụng niệm. Rồi bây giờ Thầy dạy các con tu mà các con tu không xong thì các con làm cái gì giờ? Rồi đến cái nghề nghiệp sống Thầy cũng chẳng có dạy các con cái nghề nào sống. Thầy nói nhìn cái đám mà các con trồng ngoài đó tới bây giờ chưa có cây nào mà nên hồn, nên vía nào hết. Phải không? Các con thấy có cái trái nào ăn đâu. Mà bây giờ Thầy giao cho Mật Hạnh rồi Thầy chỉ cho Mật Hạnh làm thì các con thấy nữa nè thơm nó ra thơm nè cái gì nó ra cái nấy. Mà nếu mà giao các con thì ba cái đống rác đó đổ riết rồi chắc nó cũng không ra cái gì hết. Thật sự ra nó không ra gì.

Cho nên xét đi, xét lại cô Út cổ lo là vậy. Biết là khi Thầy chết hay hoặc là Thầy đi đâu Thầy ẩn bóng rồi, thì bắt đầu bây giờ mình ở đây sống sao đây? Phải không? Các con hiểu điều đó. Cho nên cái khó khăn là cái chỗ này. Phải ráng tu để cứu mình. Và đồng thời cũng làm ánh sáng cho người khác soi. Và vì vậy mà cái uy tín của các con là tự các con đã thắp sáng lên. Thì chừng đó các con ngồi đó mà các con không phải cần mà người ta đem cúng dường các con đâu, các con muốn ăn cái gì nó có cái nấy. Cái đạo lực của các con, các con còn sống, các con muốn một bữa cơm chay, Thầy nói như thế này, cỡ thứ bây giờ Thầy vào trong rừng trong núi, Thầy ở một mình đó, Thầy chẳng cần củ khoai gì hết. Thầy muốn ăn cơm chay, muốn ăn hủ tiếu, muốn ăn đồ xào đồ gì, Thầy bảo: "Đem dưng đây Thầy một mâm đi". Là cái nó đem vô. Thầy ngồi đó Thầy ăn đả thôi. Phải không các con? Thầy biểu: "Dọn đi". Thì nó biến mất à. Không có sướng hay sao? Tu hành đến cái mức độ vậy không sướng sao? Cho nên đâu có cần gì!

Ví dụ như bây giờ Thầy muốn đi đâu, đâu cần phải đi xe hơi xe cộ gì! Thầy bảo: "Bay đi cái chỗ đó đi". Cái thân nó bay riết tới cái chỗ đó nó đáp xuống à! Ra lệnh nó đi mà! Thì cái chuyện tu hành chúng ta nói đùa chơi như vậy. Nhưng mà sự thật ra nó tự tại như vậy! Nếu mà tự tại trong sanh tử thì phải tự tại được cái gì chứ! Chứ đâu phải.

Cho nên bây giờ tu không xong thì cơm không biết làm sao đây mà có cơm ăn. Còn tu xong rồi thì muốn ăn cổ bàn bây giờ, nhà hàng nó có cái thứ gì mình muốn ăn cái thứ gì cũng có. Đó là cách thức muốn nói như vậy để biết rằng cái đạo lực của chúng ta tu đến mức độ đó. Mà tại sao chúng ta biết được như vậy mà chúng ta không thực hiện cho được?

Mà chỉ có chút xíu à! Thầy nói bỏ cái tâm tham, sân, si đi! Dẹp nó qua một bên đi! Ai chửi mình như cục đất vậy! Thử coi các con được không? Thầy nói các con mà cái tâm mà không có phiền não nữa rồi, các con bảo nó bay trên mây xanh là nó bay cho mà coi!

(1:30:58) Đó! Cho nên đó là những cái điều rất là tai hại, rất là nguy hiểm. Cho nên tuy rằng thay vì Thầy sẽ ẩn bóng nhưng mà vì các con nếu mà các con bỏ đi hết. Nó ví dụ như cô Minh Cảnh đi rồi. Rồi mấy đứa này cũng bỏ đi hết rồi. Thì trong khi đó là Thầy thấy vừa đúng để cho mình đi. Vì họ đi rồi thì coi như là mình không còn trách nhiệm nữa rồi. Mình dạy theo đó thì họ cứ tu theo đó mà thôi đủ rồi.

Thì sự thật ra nó đâu có phải như vậy, đơn giản như vậy đâu. Cho nên còn lại mấy đứa đây thôi. Cho nên Thầy ở lại đây để mà cố gắng để mà giúp đỡ cho mấy đứa đi đến cuối cùng để đủ kinh nghiệm. Để sau khi mà có một người nhất là Thầy nói Minh Tông còn bám chặt theo Thầy làm sao Thầy bỏ nó được. Cho nên Thầy không thể nào mà bỏ nó được, vì bỏ nó tức là tự nó sẽ đi đến vào cái chỗ chết chứ làm sao mà sống được, cho nên không bỏ nó. Vì vậy mà các con còn cái duyên mà gặp Thầy. Chứ còn không khéo thì các con đã rời khỏi đây rồi thì coi như đương nhiên là đứa nào có chỗ ở thì nấy lo cơm ăn áo mặc rồi thì đâu còn gì mà Thầy phải lo.

Đó! Thì hôm nay thì các con thấy đó có những cái khó khăn. Mà những cái khó khăn đó là Thầy biết các con đã theo Thầy, tức là Thầy có một trách nhiệm. Trách nhiệm phải hướng dẫn các con tới nơi tới chốn. Mà các con không ráng thì làm sao Thầy dẫn tới. Con đường nó còn khó chứ đâu phải dễ.

Hãy buông xuống đi! Các con hãy xa lìa nó đi! Giới luật của Phật đã dạy như vậy rồi thì chúng ta phải ráng cố gắng mà xa lìa cái tâm chúng ta. Giữ gìn giới luật nghiêm chỉnh. Thầy nhắc đi, nhắc lại sự độc cư các con rất nhiều. Các con hỏi một điều gì quan trọng là hỏi. Ai hỏi một điều gì không quan trọng thì tìm cách mà lửng lờ mà trả lời: "Điều đó hỏi cô Út hoặc là hỏi Thầy, em không biết". Thì từ chối khéo léo. Bởi vì luôn luôn mình phải cảnh giác tất cả mọi mặt. Không có nên tiếp duyên, không có nên nói chuyện đời, không có nói chuyện này, chuyện kia, không có nói chuyện ở ngoài. Vì cuộc đời của mình ở ngoài người ta không có cứu mình được đâu. Người ta không có nuôi mình được đâu. Mà chỉ mình cứu mình.

Các con chưa có thấy cái nỗi khắc khoải của cô Út. Cô Út thì cổ cũng lo xa lắm, cổ nói: "Bây giờ, nếu mà một mai mà Thầy đi đâu rồi, Thầy ẩn bóng đâu rồi, thì tụi con phải tự túc sống, phải làm thế này, phải làm thế khác. Chứ không lẽ mà Thầy sống đây hoài. Hoặc là Thầy nói Thầy ẩn bóng mà Thầy cứ ở đây hoài thì cũng không được. Mà Thầy đi thì tụi con làm sao sống? Cho nên do vì vậy nó là một cái nỗi khổ. Cho nên con mới định cách thức này, cách thức khác. Nhưng mà đâu phải giải quyết một ngày một giờ mà được". Đó là cái nỗi lo của cô Út là như vậy! Thì cổ nghĩ rằng bây giờ Thầy còn sống, mai mốt Thầy sống đây rồi Thầy chết chứ đâu phải Thầy cứ sống hoài được. Không lẽ là Thầy lột da Thầy sống hoài.

Cho nên hôm nay cái bài học kinh Ước nguyện là để nhắc cho các con cái bước đầu tiên của đạo Phật là cái giới luật nghiêm chỉnh sống đúng trầm lặng độc cư. Sống ăn ngày một bữa chết bỏ nhất định là không phi thời. Chết là chết trong giới luật, không thể nào chết phạm giới.

Mà bài kinh Thừa Tự Pháp Chứ Không Thừa Tự Thực Phẩm. Cái bài kinh Thừa Tự Pháp đức Phật đã vẽ ra cho chúng ta thấy hai vị Tỳ kheo vượt qua sa mạc để đến thăm Phật. Thì một người vì đói khát mà chịu chết giữ đúng giới luật. Một người thì sợ chết mà để sống để mà tiếp tục tu, thì cuối cùng người này cũng chẳng có ra gì. Mà người đã sống đúng giới luật chết để rồi thành tựu được cái sự tu tập của mình. Có bấy nhiêu đó mà thôi.

(1:34:55) Cho nên ở đây thí dụ như Thầy, trong cái tập của cô Huệ Ân, Thầy khuyên là: "Con sắp sửa tuổi đời nó mòn mỏi rồi, nó không còn nữa. Hãy xả hết đi! Đừng nghĩ gì nữa hết! Luôn luôn giữ tâm thanh thản, sống trong Định Sáng Suốt. Luôn luôn lúc nào cũng vô sự chẳng biết gì bên ngoài. Coi như là trách nhiệm làm mẹ đối với mấy con cũng đã đủ lắm rồi không còn gì hết. Đưa cho chúng nó lớn khôn, như con trai thì có vợ có con rồi. Còn con gái thì đi tu hành rồi, không còn có lo lắng gì nữa hết. Coi như là gánh nặng mình đã buông xuống hết rồi. Chỉ còn hiện giờ là cứu lấy mình mà thôi. Cho nên giữ tâm hồn thanh thản, an lạc. Đừng để tâm bận bịu một cái gì bên ngoài nữa hết. Thì tới chừng mà con bỏ thân này thì con rất là an ổn, an nhiên chứ không còn khổ đau. Còn có những cái thân nó hoại diệt, nó bệnh đau chỗ này, chỗ kia thì chúng ta đã có pháp hướng, thành tâm, tin tưởng, nỗ lực ra lệnh triệt để mà cái bài kinh Như Lý Tác Ý mà cô Út đã hỏi tại sao Thầy dạy Như Lý Tác Ý"

Là một phương pháp ám thị mà Phật thì dạy Như Lý Tác Ý, vậy có nghĩa lý gì mà Thầy nhắc đi nhắc lại rất nhiều. Do đó Thầy sẽ trả lời sau này thì các con sẽ đọc các con sẽ hiểu được cái pháp Như Lý Tác Ý. Nó rất là hiệu nghiệm và công năng của nó rất lớn đối với cái sự tu tập của mỗi chúng ta. Biết sử dụng nó, thì chúng ta thoát ra cảnh khổ.

(1:36:34) Như vừa rồi Thầy nói như thế này. Vì trên chuyến xe đi ra ngoài Phước Hải ra ngoài Long Hải, thì Minh Tâm hỏi Thầy: "Tại sao cái tay của Thầy lại bó như vậy?"

Thầy nói: "Thầy chặt sắt phụ với Mật Hạnh. Thì cây sắt nó chĩa vào nó làm gây ra một vết thương"

Thì nó nói như thế này: "Một người mà làm chủ nhân quả chắc chắn là Thầy sẽ biết cái sự kiện mà xảy ra cho cái thân Thầy thì Thầy tránh, chứ Thầy đâu có để cho nó bị thương như vậy. Tại sao Thầy để cho nó bị thương?"

À! Đây cũng là một cái câu hỏi mà để cho thấy được một cái người mà tu chứng làm chủ được nhân quả. Làm chủ được nhân quả các con! làm chủ được nhân quả! Nghĩa là nhân quả đến với mình mình làm chủ được nó, chứ không có nghĩa là mình chặn nhân quả. Nghĩa là mình biết nhân quả cái giờ phút đó. Bởi vì Thầy sinh ra mang cái thân này là thân nhân quả. Mà nhân quả thì nó có cái ngày đó, giờ đó nó phải xảy ra, nó không phải ngẫu nhiên đâu. Nó xảy ra tai nạn, nó xảy ra một vết thương nhỏ. Nó đạp một cây gai, hay đạp rết rắn, hay hoặc là đạp một cái lông sâu để nó trở thành một cái bệnh tật làm cho mình khổ đau phải trả cái nhân quả đó. Thì cái này không ai chạy khỏi hết. Nghĩa là dù là chư Phật nhưng đối với cái thân này cũng không thể tránh khỏi. Nhưng mà làm chủ được cái nhân quả đó.

Bây giờ cái quả đó nó đến với Thầy thì một cái người mà không làm chủ nhân quả biết đau nhức khổ sở. Còn trái lại với Thầy, Thầy làm chủ nhân quả và Thầy đã có cái pháp hướng nữa. Cho nên cái vết thương nó làm đau nhức thì Thầy ra lệnh. “Cái Thọ vô thường hãy đi rời khỏi cái thân này không được đau nhức nữa”. Do đó Thầy giữ cái trạng thái yên lặng trong tâm của Thầy thanh thản thì một lúc sau cái vết thương không còn nghe đau đớn nữa. Gọi là làm chủ nhân quả, chứ không có nghĩa là chặn đứng nhân quả. Vì cái thân nhân quả là cái thân nó phải thọ lấy những cái bệnh tật, tai nạn, cái gì nó xảy ra cho nó đã nó sắp xếp sẵn rồi. Không thể chặn cái nhân quả đó được. Mà nó xảy đến mình có làm chủ được nó hay không? Đó! Mình làm chủ được nó hay không?

Bây giờ cái thân của Thầy nè nó phải tới giờ phút đó nó chết nè, mà bây giờ Thầy làm chủ được cái nhân quả cho nên tới giờ phút nó chết Thầy làm chủ được ở trong cái chỗ chết của nó. Mà bây giờ phút nó chưa có chết Thầy muốn chết trước Thầy cũng làm chủ được nó. Đó là cái chỗ làm chủ được cái sự sống chết của nó. Còn bây giờ cái vết thương, nó làm cái vết mà bây giờ Thầy chưa có xảy ra tai nạn gì hết. Nhưng mà Thầy biết rằng ngày mai này nó sẽ có tai nạn đến Thầy. Mà Thầy trốn tránh Thầy không phải, không đúng!

Bởi vì cái thân của Thầy là thân nhân quả, nó phải trả cái nhân quả đó. Mà tránh cái nhân quả sao được. Nhưng mà Thầy phải sống ở trong cái nhân quả đó. Tức là nó xảy ra cái tai nạn đó. Rồi từ cái tai nạn đó Thầy mới làm chủ cái tai nạn đó cho nên tâm Thầy nó bất động, nó không còn khổ đau trong cái tai nạn đó. Cho nên gọi là làm chủ nhân quả chứ không phải trốn nhân quả. Còn bây giờ Thầy biết ngày mai nè Thầy bị xe đụng nè, nhất định là ngày mai Thầy ở trong chùa Thầy không đi, để cho xe đừng đụng Thầy, tức là Thầy trốn nhân quả chứ không phải là trả, không phải là làm chủ nhân quả. Gọi là trốn tránh né nhân quả. Các con hiểu?

(1:39:46) Ở đây Phật nói làm chủ nhân quả. Làm chủ sự sống chết tức là làm chủ nhân quả. Mà làm chủ nhân quả thì trước những cái nhân quả của nó chúng ta làm chủ, chứ không phải trốn nhân quả. Còn chúng ta tránh né gọi là tránh né nhân quả. Cho nên Thầy giải thích như vậy thì nó hiểu rõ ràng.

Do đó Thầy mới nói thêm, khi một cái vết thương như vậy. Đây là một cái tâm mà, sự thật ra nó từ cái vết thương này nó sẽ xảy đến cho mình cái tâm niệm. Thì trong khi nó xảy ra như vậy rồi, Thầy băng bó cái vết thương rồi. Thì đêm đó Thầy nằm ở trên cái tảng đá Thầy ngủ, khuya Thầy thức dậy Thầy nghe sao cơ thể của mình sao nó mỏi mệt. Nó mọi lần nó không có, mà nay dậy thì nghe nó khó chịu như thế này. Mà nghe nó bị sốt. À! Thầy mới nghĩ trong đầu Thầy mới nghĩ như thế này: "Như vậy là thanh sắt này nó có vi trùng của phong đòn gánh, cho nên nó bị cái vết thương này mà nó làm cho mình cảm sốt đây. Thì như vậy là bị phong đòn gánh rồi". Thầy mới nói: "Phong gì phong, mặc mày tao có pháp hướng thì tao sẽ đuổi phong đòn gánh đi ra khỏi đây".

Cho nên Thầy mới ngồi kiết già Thầy mới hướng tâm Thầy nhắc: “Cái vết thương này là do giả, do nhân quả mà nó tạo ra, cho nên ở đây mày phải lui ra khỏi đây, phong gì cũng không thể thắng được cái tâm tao, tao không có sợ”.

Do đó Thầy hướng tâm Thầy nhắc như vậy: “Phải hoàn toàn là cái sốt này, cái cảm nóng lạnh này phải lui ra đi, không được ở đây nữa”. Thầy bắt đầu Thầy ngồi Thầy nương vào hơi thở, Thầy biết ra nhẹ nhàng ra vô. Bắt đầu cái hơi thở Thầy nhẹ nhẹ, nó lặng dần, lặng dần. Một lúc sau Thầy thấy không có còn mà nóng lạnh, không có còn mà đau nhức, không có còn gì hết. Hoàn toàn là tự nhiên.

Chứ theo mà các con hoảng hồn, sáng là đi chích thuốc rồi, phải không? chích thuốc ngừa phong đòn gánh rồi. Còn Thầy thì tự nhiên, do cái pháp hướng của mình đẩy lui tất cả những cái gì mà cái tâm nó bị dao động là đẩy lui lại, nó làm cho chúng ta an ổn trở lại liền tức khắc, tâm hồn thanh thản. Và bây giờ cái vết thương thì sắp lành rồi. Mà chỉ trong ba bốn hôm nay chứ không có lâu. Thì các con thấy cái vết thương này nó sắp lành rồi đâu còn gì nữa. Cho nên vì vậy mà đâu có thể nói rằng bị phong đòn gánh được. Chứ còn nếu mà người khác thì nghĩ rằng đó là cái thanh sắt thì chắc chắn là nó bị phong đòn gánh.

(1:42:01) Đó! Thì ở đây Thầy muốn nhắc nó như vậy để cho các con thấy là cái pháp hướng của chúng ta có hiệu quả. Cũng như bây giờ cái thân của cô Huệ Ân nó già thì nó phải suy yếu . Thì nó phải nay nó bệnh tật này, mai bệnh tật kia. Nó đau nhức chỗ này, nó đau nhức chỗ kia, để nó hoại diệt chứ có gì đâu. Một cái nhà mà nó sắp sửa nó hoại diệt thì nó bao giờ nó cũng mục nát rồi nó mới sập xuống được. Chứ còn nó cứng như vầy làm sao mà nó sập được. Thì cái thân của mình nó muốn đổ vỡ, nó muốn sập thì nó cũng phải mục nát ở trong đó rồi nó mới đổ. Mà nó mục nát thì tức là nó phải đau nhức chứ? Nó đau nhức thì cái nhân quả của cái thân nó hoại diệt nó vô thường như vậy. Thì mình trốn sau khỏi nó. Cho nên mình có pháp hướng mình làm chủ. Mình chỉ cần giữ cái tâm mình thanh thản tự nhiên, không sợ hãi, không lo lắng cái sự chết sống, không sợ hãi cái sự đau nhức. Mà mình dùng pháp hướng nhắc thì tức là cái bệnh của mình nó sẽ mất đi và mình sống lại với cái trạng thái bình thường thanh thản, không đau, không nhức, không thọ gì. Mặc dù cái cơ thể này nó đang hoại diệt chứ không phải là thiếu hoại diệt.

Đó! Thì các con thấy cái pháp hướng của chúng ta là cái pháp làm chủ được cái thọ, được cái thân, được cái sự sống chết của chúng ta rất là rõ ràng cụ thể. Mà nếu mà các con đừng sợ hãi, đừng để tâm dao động thì pháp hướng rất hiệu quả. Còn các con có sự sợ hãi, có tâm dao động, một chút sợ nó chết, sợ này kia, lo nó phải uống thuốc, rồi phải phá giới, phải ăn thêm thì các con sẽ không bao giờ mà có hiệu quả ở trên pháp hướng đó đâu. Nó mất thanh tịnh rồi thì nó không có còn hiệu quả, nó không còn vi diệu nữa được. Còn cái người mà người ta giữ gìn đúng giới hạnh thì nó vi diệu, nó hiệu quả, nó giúp chúng ta thấy an ổn được cái cuộc sống chúng ta không ai mà động chạm.

Cho nên các con sẽ đọc tới cái pháp Như Lý Tác Ý. Mà khi mình bị người khác chửi mà chúng ta dùng nó mà chúng ta đến nỗi mà đức Phật dạy như thế này. Khi mà chúng ta quán xét từng cái hành động nó mà chúng ta chưa xả ra được, chúng ta quán nó là ác pháp, thiện pháp cũng xả chưa được, thì chúng ta đè nó lên nóc họng. Nghĩa là răng cắn chặt lại, lưỡi đè lên nóc họng, chúng ta dùng pháp hướng ra lệnh nó, thì cái tâm sân tâm, cái tâm phiền não chúng ta sẽ xuống liền. Nghĩa là chúng ta ra lệnh nó bằng cách là chúng ta cắn chặt răng lại, chuyển hết cái thân lực của chúng ta để mà dùng cái pháp hướng Như Lý Tác Ý ra. Thì cái tâm sân của mình bắt đầu nó sẽ đoạn dứt liền tức khắc, nó không giận hờn phiền não nữa, nó không còn kéo dài nữa. Đó là cái lối phương pháp để dùng pháp hướng.

(1:44:38) Cho nên bây giờ cái thân chúng ta đang đau nhức. Mà bây giờ nó nhức quá chúng ta chịu không nổi. Bây giờ cắn chặt răng lại, lưỡi đẩy lên nóc họng nè, tập trung tâm mình gom lại, dùng cái pháp hướng: “Cái thọ phải lui đi, không có được ở đây nữa”. Hoàn toàn trong khi tâm chúng ta ra lệnh, mà thân của chúng ta thì cắn chặt răng lại, coi như là gom hết cái sức thân của mình lại trong cái lưỡi và cái hàm răng của chúng ta. Thì do đó chúng ta ra lệnh cái đau đó nó sẽ lui đi, không còn đau nữa. Đó là cái lời trong kinh Phật dạy mà của cái bài kinh mà các con sẽ đọc sau này thì các con biết. Cái gì đức Phật cũng căn dặn dạy chúng ta rất kĩ.

(1:45:20) Qua bài kinh Ước Nguyện, đối với đạo Phật, ta ước muốn những gì để đạt được kết quả theo ý muốn của mình, thì đều phải thực hiện tu tập và sống đúng giới luật. Đó là một nền tảng vững chắc của đạo Phật. Nếu ai bỏ nền tảng vững chắc này tu tập dù tu đúng Thiền Định của đạo Phật thì cũng trở thành tà thiền, tà định. Nghĩa là bây giờ mình có tu mình cách thức mà Phật dạy đúng như vậy mà mình bỏ giới luật thì mình cũng sẽ, những cái Thiền định đó cũng sẽ là tà thiền, tà định. Chẳng hạn bây giờ các con thấy Thầy bảo các con hướng tâm nhắc phá âm thanh nè: "Nhĩ căn, nhĩ thức, quay vô không có được nghe". Đó là đúng pháp rồi đó.

(1:46:00) Nó đi còn hơn máy bay nữa. Phải không? Các con bảo, bây giờ đi ra miền Bắc, tức thì bây giờ ở miền Bắc. Thì ngay đây cái thân đây mất, nó ra ngoài đó, tới ngoài đó rồi. Đâu có như Chơn Trí mà đi hai ba bữa mới tới ngoài. Các con thấy không? Nó nhanh như vậy đó. Nó quyền lực như vậy đó. Các con chưa tin đâu. Tới chừng nào mà các con làm được rồi, "trời ơi! Thầy nói hồi đó mà tôi không tin, cho nên tôi tu quá chậm." Các con thấy không? Không phải là Thầy gợi cái tâm ham muốn thần thông các con đâu. Mà cái đạo lực, cái quyền lực của người tu là như vậy.

Mà có chút xíu à! Thầy nói có chút xíu à! Cái tâm tham, sân, si bỏ xuống hết đi, bỏ xuống sạch đi. Đừng có ham, đừng có thắc mắc, đừng có rầy rà, đừng có cái chuyện lặt vặt của các con nhỏ, cái chuyện không ra gì hết mà cứ ôm ấp hoài trong lòng. Sao không bắt chước Thầy bỏ hết đi. Ai nói gì cũng như cục đất vậy có được không? Có bao nhiêu đó thôi, Thầy bảo các con bao nhiêu. Có cần gì tu, bỏ xuống cái khỏi cần tu gì hết, nó sướng gần chết. Rồi muốn đi đâu nó cũng tự tại hết. Đó thật sự ra thì như vậy đó, các con cứ làm đi.

Bởi vậy Thầy nói, cuối cùng Thầy nói có một chút sao lại tụi nó bỏ không được kỳ vậy? Có một chút à, tham, sân, si có một chút thôi, mà bỏ xuống bỏ không được. Mà bỏ xuống nè, bệnh đau không có nè, khổ đau không có. Bởi vì mình bảo nó bỏ được, thì bảo cái gì nó cũng bỏ được hết. Đó bằng chứng như cái tay Thầy nè, Thầy bảo nó không nhức, không đau, thì nó không nhức, không đau gì hết.

Đó! Thì bằng chứng các con thấy cái pháp mà nó có hiệu quả, thì nó có chút chút các con cũng thấy có hiệu quả rồi, nhưng mà nó chưa sâu, nó chưa bằng cái lực như Thầy. Các con có bệnh đau nè, các con làm cho cái tâm mình vững vàng, đừng có dao động cái chút nó hết à. Thì đó các con thấy nó hiệu quả như vậy. Đây là cái hiệu quả nhỏ nhỏ thôi. Nếu mà các con bỏ sạch cái tâm của các con rồi thì cái hiệu quả nó như thế nào các con biết không?

Bây giờ bảo ông trời sụp nó sụp xuống à, chứ nó không dám cải mà nó nằm đó đâu. Bảo đất này tan nát nó phải tan nát hết nó chết hết cả đám với nhau đó, nó không dám cãi mình nữa. Nhưng mà mình đâu có làm chuyện ác như vậy. Làm chuyện như vậy nó sụp xuống nó chết thiên hạ sao. Cho nên Thầy ví dụ như vậy đó, mình không có làm ác như vậy. Nhưng mà mình bảo sao nó nghe vậy. Bảo trái đất này nó tan tành là nó tan tành. Cái lực của mình nó vĩ đại như vậy, nó siêu việt như vậy đó. Mà sao các con không có, chấp chi mà nhỏ mọn cái tâm tham, sân, si mà cứ ôm hoài trong bụng. Thầy mà biết nó nằm ở chỗ nào, Thầy mổ ra, Thầy lôi nó ra liền, ném ở ngoài đồng, đem Thầy chôn ở ngoài cái đám mả kia kìa. Bởi vì cái tâm đó không biết nó ở chỗ nào mà móc nó ra, chứ còn Thầy biết Thầy móc Thầy ném nó đi cho rồi. Để làm chi mà chịu cực khổ.

(0:03) Trưởng lão: Hôm nay thì tiếp tục cái buổi kiểm tra về cái phần mấy con, trả lời cho cô Diệu Thành và cô Cảnh cô có hỏi một số câu hỏi. Trước khi trả lời, Thầy sẽ kiểm tra, thì Thầy sẽ đọc lại cái lời nói đầu trong cái tập Đường về xứ Phật - tập năm. Thầy soạn và đã viết ra cái lời nói đầu của cuốn sách. Bắt đầu cái lời nói đầu.

“Từ nay về sau trong cái phần vấn đạo để trả lời mọi câu hỏi, chúng tôi sẽ giải đáp một bài pháp chỉ thẳng những pháp nào của đạo Phật và những pháp nào không phải của đạo Phật. Bằng cách chứng minh cụ thể, xác thực qua những bài kinh Nguyên Thủy của đạo Phật để quý vị tránh khỏi bị tà giáo ngoại đạo mạo danh Phật giáo.

Ngoài đời, trên thương trường, có biết bao nhiêu mặt hàng giả, mạo danh bằng bao bì, nhãn hiệu nhưng bên trong toàn là đồ dỏm. Trong tôn giáo cũng thế, chắc chắn phải có pháp môn giả. Tại sao chúng ta biết như vậy? Vì trải qua nhiều thời gian năm tháng. Trước kia, chúng ta chỉ nghe các bậc Tôn túc thuật lại sự tu chứng đắc của các Tổ, mà không trực tiếp thấy. Còn hiện giờ, chúng ta thấy biết rất rõ. Với thời gian hơn thế kỷ nay, thầy tổ chúng ta từ người này đến người khác qua đời, viên tịch, không để lại cho chúng ta một niềm tin sâu trước Phật pháp. Khi còn sống, các Ngài thuyết pháp rất hay: Nào là các pháp như mộng, như huyễn; Nào là sáu trần như hoa đốm giữa hư không; Nào là chết biết ngày, biết giờ, biết khắc, biết được tánh linh; Nào là làm chủ sự sống chết. Nhưng đến giờ phút cuối cùng chúng ta chỉ thấy một hình ảnh đau thương, nằm trên giường bệnh, mệt nhọc, khổ sở, đau đớn, trăn trở và có lúc lại mê man chẳng biết gì cả trước khi viên tịch. Thầy Tổ chúng ta, họ đều là những bậc chơn tu, tinh cần, siêng năng, thức khuya dậy sớm, xâu chuỗi không rời tay, lúc nào cũng thấy ngồi thiền, niệm Phật, công phu, bái sám. Không thời nào không có mặt. Trừ khi làm Phật sự và bệnh đau.

(02:56) Từ lúc bé, tám tuổi chúng tôi được vào chùa tu học với các thầy tổ. Đến ở chùa nào cũng mang dòng phái Thiền tông Lâm tế, Tào động, Liễu quán, Thái thượng.v.v. Nhưng không thấy thầy Tổ tu thiền mà lại thấy tu Tịnh độ. Sau những năm tháng theo thầy tu học, lòng tin tưởng pháp môn Tịnh độ, noi theo gương hạnh của thầy tu tập nuôi hy vọng niệm Phật cầu vãng sanh về Cực Lạc Tây Phương. Bỗng dưng làn gió Thiền tông thổi đến, kinh sách thiền rộ nở như hoa mùa xuân. Nào là Pháp Bảo Đàn kinh, Thủ Lăng Nghiêm kinh, Kim Cang kinh. Nào là nguồn thiền luận Tối Thượng Thừa. Sáu cửa vào động thiếu thất thiền ngữ.v.v.

Càng đọc những kinh sách này chúng tôi càng say mê và tưởng mình như được của báu. Chúng tôi được theo tu học thiền lớp học đầu tiên tại Tu viện Chơn Không, do Hòa thượng Thích Thanh Từ đảm trách. Sau ba tháng an cư tu học ở đó, chúng tôi liền rời khỏi Tu viện về và về Trảng Bàng thuộc tỉnh Tây Ninh nhập thất tu tập suốt chín năm trời, chuyên cần tu tập pháp môn Tri vọng. Thấy các pháp như mộng, như huyễn. Thấy lục trần như hoa đốm giữa hư không. Gần chín năm mài miệt tu hành, chúng tôi ngộ tất cả công án Thiền tông. Ngồi thiền không vọng tưởng; Trạng thái tâm hồn yên lặng như hòa mình trong vũ trụ. Lúc bây giờ chúng tôi tỉnh thức rất rõ. Nhưng xét lại không biết cách nào làm chủ sự sống chết. Tâm mình cũng vẫn còn phiền não, tham, sân, si. Biết rằng gặp những việc bất toại nguyện thì thấy các pháp như mộng, như huyễn, như hoa đốm giữa hư không. Dù biết vậy nhưng tâm vẫn còn phiền não, chưa thật sạch, phải đợi có thời gian. Đối với các pháp Đại thừa. Từ Tịnh độ, Mật tông đến Thiền tông. Sự tu tập đối với chúng tôi gần như mất hy vọng. Vì chính Ông thân của chúng tôi là một tu sĩ Mật tông. Chú thực của ông có nhiều thần lực lạ kỳ, nhưng lại để trị bệnh, bói toán như một phù thủy. Bùa chú tuy linh hiển nhưng tôi không thấy nó làm chủ sự sống chết, tự tại, an vui trong cuộc sống. Mà chỉ làm chuyện lợi danh như các nghề khác trong thế gian. Tôi tư duy suy nghĩ và khắc khoải, trong lòng nghĩ đến mình tu hành đến giờ này đời chẳng ra đời, đạo chẳng ra đạo. Nếu bây giờ tôi trở ra đời thì quá muộn màng. Tuổi đã bốn mươi bốn rồi còn gì nữa? Ở trong đạo thì biết pháp nào tu cho đến nơi đến chốn?

(06:06) “Ưng vô sở trụ nhi sanh kỳ tâm! Độ hết chúng sanh thì thành Phật”. Những điều kinh sách đã dạy tôi điều siêng năng, tinh cần, tinh tấn tu hành không dám biếng trễ. Thế mà xét lại tâm mình chưa được làm chủ. Cuộc sống còn nhiều bất toại nguyện. Tâm vẫn còn tham muốn: danh lợi, ăn ngủ còn thích, thấy nữ sắt còn muốn nhìn. Gần suốt chín năm trời sự tu hành dường như tránh né các pháp thế gian. Chẳng niệm thiện, niệm ác, thấy các pháp như mộng như huyễn, thấy sáu trần như hoa đốm giữa hư không. Chúng tôi đã thực hiện những câu này đã nằm lòng. Hễ có các pháp đến thì những câu này xuất hiện nhanh chóng đuổi chúng đi, một lúc nó tan biến. Đuổi mãi chúng thời gian gần chín năm mà tâm chúng tôi vẫn chưa an, cảm thấy như tôi là kẻ trốn chạy các pháp, tránh né sáu trần. Và cuối cùng, xét lại các pháp này tu không thể giải thoát được. Không biết giờ này các bạn đồng tu của tôi tu hành ra sao?

Riêng tôi lúc này năm 1980, tôi rất ngao ngán với số phận làm thầy tu. Một hình ảnh đen tối đến với tôi: Tôi tự nghĩ hay mình tìm nơi đâu trong rừng hoang vắng rồi tự tử cho xong đời, kiếp đời tu sĩ. Nhưng một hình ảnh hiện lên trong tôi một người mẹ già yếu đuối, lưng còm, hằng ngày nấu cơm bưng vào thất giúp tôi sống tu hành. Nhờ hình ảnh ấy, nếu không có mẹ tôi, chắc tôi không thể sống vì con đường giải thoát của đạo Phật đã trở thành mây khói. Trong lúc tâm hồn tôi chán nản, trước mặt là bước đường cùng. Bỗng nhiên tôi nhớ đến…​

(08:00) Càng nhìn chúng tôi càng thấy rõ ác ý của các nhà Bà-la-môn đã dùng danh từ Tiểu thừa để gán vào những lời dạy thực sự Nguyên Thủy của đức Phật, và khiến cho các Phật tử không dám đọc, không dám học, không dám tu những pháp môn ấy. Càng nhìn càng thấy rõ dụng tâm hiểm…​

Mặt trời bao giờ cũng là mặt trời. Nhớ đến đây tôi vô tình nhìn được kinh Nguyên Thủy Pali được dấu kín để trên tủ sách.

Bắt đầu tôi nghiên cứu lại bộ kinh sách này. Sống và tu tập đúng theo lời dạy của đức Phật: Giới, Định, Tuệ. Theo lộ trình Tam vô lậu học; Sống đúng giới hạnh; Lấy giới luật phòng hộ sáu căn; Đời sống thiểu dục ít muốn biết đủ; Luôn theo pháp Định Tư Cụ ngăn ác, diệt ác, sanh thiện, tăng trưởng thiện. Nhờ đó kết quả tâm hồn thanh thản, an lạc. Tâm thường quay vô, không phóng dật, biết rõ những hoạt động trong nội thân tâm. Luôn không để ý sáu trần, nên thấy rõ thân tâm có một sự sống giải thoát an lạc, vô sự. Càng giữ gìn giới luật, càng tu tập Tứ chánh cần. Thì kết quả thân tâm giải thoát rất rõ ràng và cụ thể. Càng tu lại càng ham thích. Tự tâm siêng năng và tinh tấn không cần cố gắng. Nhờ sự nghiên cứu và tu tập này tôi rất am tường thông hiểu kinh sách Nguyên Thủy và có kinh nghiệm.

(09:48) Vì vừa nghiên cứu lý thuyết vừa thực hành lời dạy của đức Phật nên từng bài kinh, từng câu, từng chữ trong tạng kinh Pali này. Cho dù phần kinh sách Đại thừa và Thiền đông độ tôi đã bỏ công tu tập chín năm trời, nên những trạng thái ức chế tâm, tu tập các pháp hành của Thiền đông độ và Đại thừa tôi đều biết rất rõ. Vì vậy khi được hỏi điều gì đến những trạng thái định có liên quan đến Phật giáo dù ở bộ kinh nào Đại thừa, Thiền tông và Nguyên Thủy, tùy cơ đối đáp để làm sáng tỏ lại Phật giáo. Còn nếu không có ai hỏi thì thôi đối với tôi ai tu sao cũng được. Có giải thoát hay không giải thoát là quý vị được nhờ và chịu lấy. Chuyện Phật pháp không phải chuyện riêng của tôi mà của chung của mọi người. Tôi trả lời đây vì duyên của quý vị hỏi chớ không phải tự tôi đặt ra câu hỏi để trả lời nhằm có mục đích chống báng ngoại đạo Đại thừa và Thiền tông. Mặc dù tôi biết Đại thừa đã truyền vào đất nước Việt Nam đầu thế kỷ thứ III cuối thế kỷ thứ II và Thiền tông thì vào thế kỷ thứ V thành một truyền thống dân tộc của đất nước này, muốn xóa nó không phải là một chuyện dễ làm. Nhưng tôi nghĩ đến số phận những người tu như tôi nên tôi nói. Ai có tin thì tin không tin thì thôi. Tu hành có được thì quý vị nhờ, không được thì quý vị chịu. Giải thoát của quý vị đâu có liên quan gì đến tôi. Câu trả lời vì sự bắt buộc ở câu hỏi của quý vị, nếu không trả lời tôi phụ lòng quý vị. Mà trả lời cho quý vị thì phải nói thẳng nói đúng nói cái sai không đúng của đạo Phật; Nói cái sai tu hành sanh bệnh tật điên khùng; Nói cái sai để quý vị không bị lừa đảo bởi những pháp môn mê tín, phi đạo đức, lừa gạt để làm tiền, làm danh, xưng danh tôn giáo. Do nói cái sai để quý vị không uổng phí một đời tu hành, thì quý vị lại cho rằng tôi bài bác các Tổ, tôi chống, trái kinh sách Đại thừa. Thưa quý vị, tôi chống, trái để làm gì? Khi tôi cũng là một nạn nhân của các pháp môn này! Tôi nói ra vì quý vị, quý vị có hiểu chăng?

(12:27) Tôi là chiếc xe đã lọt hố, muốn cho các xe sau đừng lọt hố nữa, nên cảm thông những câu hỏi của quý vị mà tôi trả lời. Biết như thế nào tôi nói như thế nấy. Đúng sai quý vị còn suy nghĩ. Khi tôi trả lời chỉ mong quý vị suy ngẫm kỹ lời tôi nói và lời kinh Nguyên Thủy dạy. Có tương ưng, có phù hợp, có đúng nghĩa hay không. Đúng thì quý vị tin tôi, bằng không đúng thì quý vị đừng tin và cũng đừng cười chê vì tôi cũng chỉ là con người như quý vị.

Tôi cũng là một trong người phàm phu như quý vị. Nhờ sống đúng giới hạnh và giới đức tu tập đúng các pháp Phật đã dạy. Từ đó tôi sống đạo đức nhân quả không làm khổ mình, khổ người. Hằng tu tập tỉnh thức trong mọi oai nghi, tế hạnh. Cả niệm hơi thở tôi điều hướng tâm ly tham, sân, si và ái dục. Nhờ thế tôi thấy được tâm mình giải thoát. Đó cũng là mãn nguyện lắm rồi. Vì đã không làm khổ mình, khổ người tôi thấy rất rõ là tâm tôi đã ly dục, ly ác pháp. Ly dục, ly ác pháp tức là tôi đã làm chủ được sự sống của tôi. Làm chủ cuộc sống tức là làm chủ được sanh như trong kinh Phật đã dạy: “sanh là một trong bốn cái khổ của kiếp người”. Tôi trở về với pháp môn Nguyên Thủy tu tập chỉ trong vòng sáu tháng làm chủ được tâm không còn thấy các pháp như mộng, như huyễn sáu trần như hoa đốm giữa hư không.

Nhờ tu tập có kinh nghiệm và nghiên cứu toàn bộ kinh Nguyên Thủy nên lập trường trả lời của chúng tôi đều dựa vào đó. Dựng lại Phật giáo trong lúc giáo pháp của Phật bị dìm mất ít có người biết đến. Vì vậy, chúng tôi trả lời quý vị không ngoài lời Phật dạy, tin hay không tin đó là quyền của quý vị. Tôi thì nói thẳng nói thật mà thôi, chớ không có tâm phỉ báng ai hết. Xin thưa quý vị, chúng tôi biết rằng lời thật mất lòng. Nhưng vì bị hỏi chúng tôi phải nói toạc móng heo để cho một số người không bị tà giáo, ngoại đạo lừa đảo và những người đang tu hành không lầm lạc pháp môn của ngoại đạo tu dở chết dở sống, đời chẳng ra đời, đạo chẳng ra đạo giống như tôi tu hành lúc năm 1980. Tôi cảm thông với những người tu sĩ ấy có nhiệt tâm quyết tìm đường giải thoát trong đạo Phật. Chúng tôi chỉ ước mong những câu trả lời của chúng tôi sẽ làm sáng tỏ những gì của đạo Phật, đang bị che mờ bởi giáo pháp của Bà-la-môn.

(15:31) Với thanh ý của chúng tôi không muốn chống trái ai hết, ai có duyên tu pháp nào cũng được. Nhưng có tu được giải thoát thì dạy người, bằng tu chưa có kết quả thì đừng dùng lý thuyết suông lừa đảo, gạt người gây mê tín dị đoan, khiến cho mọi người khổ sở phí hết kiếp người. Và cũng đừng vì quyền, lợi ích nhỏ mọn mà gán cho các pháp môn đó là của Phật giáo thì tôi rất đau lòng. Vì Phật giáo không có các pháp môn tưởng đó, mê tín, trừu tượng, mơ hồ. Buộc lòng chúng tôi phải nói thẳng để cho người đời sau đừng lầm lạc đáng thương. Chúng tôi tu hành theo Phật giáo đã bị lầm lạc pháp môn của ngoại đạo nhiều khi chúng tôi muốn chết hơn là sống. Vì sống làm gì đời chẳng ra đời đạo chẳng ra đạo. Sống bằng ba tất lưỡi gạt người bỏ cha, bỏ mẹ, bỏ gia đình, vợ con. bỏ cả thân bằng quyến thuộc. Bỏ cả của cải, tài sản, sự nghiệp, nhà cửa để đi tu mong tìm đường giải thoát thân tâm mình. Chớ đâu phải để thành tên lừa đảo có sách vở.

Vì cảm thông nỗi khổ đau của những người đồng bệnh nên tôi nói thẳng chẳng hề sợ hãi trước thế lực quyền uy của kẻ khác. Dù tôi có ra sao và như thế nào tôi cũng vui mừng vì đã nói một sự thật có lợi ích cho muôn người, không phải vì cá nhân của mình. Tôi trả lời thẳng vì tín đồ Phật giáo khắp năm châu, bốn biển đang hướng về Phật giáo chơn chánh. Tôi trả lời thẳng vì đạo đức của đạo Phật đã bị đánh mất bởi giáo pháp của ngoại đạo, Đại thừa. Thay vào một đạo đức mê tín làm cho nhân loại mất đi một nền đạo đức sống thực. Một nguồn hạnh phúc an vui của mọi người. Tôi trả lời thẳng chỉ vì con người trên hành tinh này đang cần một nền đạo đức nhân bản, không làm khổ mình khổ người.

Trên cuộc đời này duy chỉ đạo Phật mới có nên đạo đức công lý và công bằng mà thôi. Tôi nói thẳng vì lợi ích chung cho con người trên hành tinh này dù ai có nghĩ sao về tôi, cho tôi là điên khùng, dốt nát, không thông suốt kinh sách Phật giáo. Không hiểu giới luật Phật là gì, nói bậy bạ không trúng vào đâu. Tôi vui lòng chấp nhận cả. Nhưng xin mọi người hãy theo đúng giáo pháp Nguyên Thủy của đức Phật mà tu tập và sửa những gì sai để xây dựng cho mình một tâm hồn thấm nhuần nhân quả của đạo Phật, không làm khổ mình khổ người, thì tôi đã mãn nguyện lắm rồi. Trải qua thời gian tu tập tôi biết rất rõ con đường nào tu tập đi đến kết quả làm chủ sanh, già, bệnh, chết của đạo Phật. Con đường ấy không phải để cho những người tu hành phạm giới, bẻ vụn giới, phá giới như các vị Tỳ kheo của Phật giáo Đại thừa, Thiền đông độ và Phật giáo Nam tông. Phạm giới, phá giới, bẻ vụn giới sống không đúng giới đức giới hạnh đời sống không thiểu dục tri túc, không lấy giới bổn phòng hộ sáu căn. Ăn uống ngủ nghỉ phi thời, không sống độc cư. Dù họ có tu trăm ngàn kiếp vẫn không đến đâu. Chỉ uổng cho một đời tu mà thôi!

(19:08) Trả lời những câu hỏi của quý vị, nói thẳng sẽ đụng chạm rất nhiều. Mong quý vị vui lòng tha thứ cho và quý vị hãy suy ngẫm những lời chúng tôi nói nếu sai xin quý vị bỏ qua cho, còn đúng xin cầu chúc quý vị may mắn gặp Thiện hữu tri thức có kinh nghiệm hướng dẫn tu tập đến nơi đến chốn. Tu hành giải thoát làm chủ thân tâm không phải việc dễ làm. Nếu tu tập một mình giống như người đi biển không có la bàn, vào rừng không có người hướng đạo. Nếu chúng tôi có trả lời điều chi sai sót xin các bậc Cao minh, Chơn tu, Thạc đức chỉ giáo chúng tôi thành kính tri ân. Kính ghi! ”

(19:52) Trên đây là cái lời tựa của cái tập năm của Đường về xứ Phật, Thầy đã ghi và đã đánh vi tính trong file. Rồi sau sẽ thu nhỏ lại thành trang sách. Đây là cái phần hôm nay Thầy nói để cho các con biết rằng trong cái cuộc đời tu tập của Thầy rất là vất vả, vì pháp môn không nắm vững. Còn hôm nay, có Thầy dạy, có kinh nghiệm của Thầy, cái gì sai có Thầy sửa, nhắc đi nhắc lại nhiều lần, các con không giữ đúng. Nhất là Thầy đã từng tuyên bố với các con bí quyết thành công của thiền định là độc cư. Các con không có giữ được trọn vẹn cho nên trên cái con đường tu hành còn bấp bênh, còn xa. Cuối cùng chỉ còn một mình Thầy.

Thậm chí như các con nhớ rằng năm 1991, cái hạ năm đó xong Thầy vào thất. Lúc bây giờ đó thì số người đã tu thì quyết định là khép chặt giới luật không có cho sống ba bữa, một ngày một bữa và độc cư. Thì chỉ chọn lại một số rất ít, bao nhiêu điều rút lui hết. Do đó trong những ngày đó thì Thầy cố gắng Thầy hướng dẫn cho Mật Hạnh tu trọn vẹn trong suốt ba năm mà Thầy nhập thất. Cái kết quả rất tốt là vì giữ gìn cái độc cư trọn vẹn như vậy, cho nên tâm quay vào, không cần phải ngồi thiền nhập định nhiều, không cần phải nhiếp hơi thở cho hết vọng tưởng. Mà tới chừng tâm quay vào thì nó không còn có vọng tưởng.

Đó là cái kết quả thật sự mà Thầy đã biết được con đường đi theo kinh Nguyên Thủy trong sáu tháng cuối cùng của năm 90 thì Thầy đã thấy kết quả như vậy. Và Thầy cố gắng chỉ tập trung hướng dẫn cho mình Mật Hạnh. Thì cuối cùng thì Mật Hạnh cũng đạt được cái kết quả như vậy và rất tốt. Đầu tiên thì khắc phục cho nó phá được hôn trầm. Sống độc cư phá hôn trầm. Phá hôn trầm thì Thầy bắt nó ngồi với Thầy rồi Thầy điều khiển cho nó suốt đêm để cho nó phá cho được cái hôn trầm. Từ đó giờ giấc nghiêm chỉnh, giờ nào ra giờ nấy không có bê trễ nữa. Rồi bắt buộc sống độc cư không được tiếp duyên. Cho nên tâm tuôn trào, từ tuôn trào chuyện này đến chuyện khác cuối cùng thì không còn tuôn trào nữa. Cho nên tâm quay vào không phóng dật ra ngoài. Do đó lúc bây giờ nó thấy thiền định rất tốt.

Thì các con thấy rằng cái kinh nghiệm tu hành của Thầy và cố gắng hướng dẫn cho Mật Hạnh. Mật Hạnh là một cái người u tối nhất, khó khăn nhất không có như cái người khác có học thức giỏi, hiểu biết nhiều nó chỉ dốt nát như ông Bàn Đặc. Do đó, chỉ có sự cố gắng sống cho đúng thật đúng là có kết quả. Mà chẳng có một cái bệnh đau nào mà xảy ra cho nó hết chỉ có một cái bệnh tưởng của nó mà thôi. Nhưng vì nó không nghe lời Thầy cho nên nó phá độc cư mà đi ra, cho nên vì vậy mà cái thời gian nó còn kéo dài, còn nếu mà nó đừng phá độc cư, đừng có sợ hãi của cái bệnh tưởng chắc chắn nó đã thành tựu lâu lắm rồi. Nghĩa là làm chủ được sự sống chết lâu lắm rồi, chớ không phải mới bây giờ.

Thì hôm nay thì các con thấy trên cái bước đường tu tập, cái gì mà Thầy dạy các con giữ đúng đó, các con nhanh; các con giữ không đúng, các con lâu. Chẳng hạn Thầy bảo các con, như tai sao Cô Út không có dạy các con ngồi, nhưng mà Thầy thì Thầy tùy thuận ở các con nhiều hơn. Không nên gán ép người khác, từ từ bẻ dần. Cô Út thì đập phá để cho xả tâm được mà thôi. Riêng Thầy thì nhẹ nhàng an ủi. Sợ e đập phá mạnh thì làm cho các con rối tâm không có tu tập được. Giúp cho các con được vui vẻ theo cái ý muốn của mình. Lần lượt rồi bẻ dần lái dần. Cho đến khi mà các con đi vào cái quỹ đạo của (không nghe rõ).

Cũng như các con biết như Minh Tông theo Thầy tu học nay là bốn năm rồi. Cũng như các con đã theo Thầy, thì bên nữ các con đã theo Thầy kể như là ai cũng là bốn năm rồi. Nhưng mà tại sao các con không có kết quả được? Thì bằng chứng là các con thiếu độc cư. Nhưng mà tại sao Minh Tông lại có độc cư mà không có kết quả? Độc cư chưa trọn vẹn đó là cái thứ nhất. Cái thứ hai đó thì nó có độc cư hơn các người khác, nhưng vì nó đã tu từ Tịnh Độ rồi đến Mật Tông rồi sau khi Thiền tông đến hơi thở Thầy dạy thì nó có sức ức chế tâm rất là vĩ đại.

Hít thở nương vào hơi thở hay hoặc niệm Phật từ một ngàn hai ngàn câu cho đến một ngàn hai ngàn hơi thở không có một niệm vọng tưởng xen vào. Khi mà sổ tức như vậy thì các con biết ức chế tâm đến cái mức. Và cái sự gom tâm của nó thì các con không có thể nào lường được cái sự gom tâm. Nhưng mà cuối cùng thì các con biết tại sao không kết quả không? Tại vì cái tâm không xả! Cho nên đến gần bước vào Tứ Thiền thì đứng lại. Bởi vì đi tới nữa để mà để mà dừng hơi thở mà dùng pháp hướng đó thì nó sẽ dừng hơi thở mà trong cái pháp hướng để điều khiển thì nhắc nó để mà dừng hơi thở đó thì cái cơ thể sẽ bị bệnh tật liền tức khắc.

Cho nên nó có bị thời gian bị ra máu, bị ra máu là do bị ức chế hơi thở. Do tâm và cũng là do cơ ức chế gần như là nín coi như là nín thở đó, không thở đó thì tai hại rất lớn. Mà may là phát giác kịp chứ không khéo thì sẽ thành bệnh rất nặng, không thể lường được. Mà Thầy gọi là Thọ hành hay là Hành thọ. Nghĩa là mình tu hành mình tạo ra cái thọ đó chớ không phải là từ cái thân mình có cái bệnh đó. Gọi là Hành thọ. Do cái Hành thọ một phần đó thì nếu mà cái người mà không có dụng cơ mà ức chế đó, mà cái Hành thọ xảy ra thì đó là Tưởng thọ.

Còn cái người do các cơ mà ức chế, cũng như bây giờ nói Tịnh Chỉ Hơi Thở thì các con lại hiểu lầm, hiểu lầm cái danh từ Tịnh Chỉ như Thầy đã nhắc Tịnh Chỉ là nó Thanh tịnh cái hơi thở rồi từng tự nó chỉ nó ngưng. Chớ không phải chúng ta ức chế nó tập thở chậm nhẹ chậm nhẹ lần lần rồi ngưng hơi thở tự mình nín hơi thở lại. Thì cái đó là cái sai nó không phải Tịnh Chỉ mà nó là Đình chỉ hơi thở. Thì cái đó là cái sai của các con tu tập.

(27:05) Cho nên chúng ta muốn mau mà thành chậm. Chúng ta phải biết là cái tâm thanh tịnh là cái tâm không tham, sân, si. Thì nó là tịnh. Mà khi tịnh thì nó mới chỉ được hơi thở. Nó mới ngưng được hơi thở. Tức là cái hơi thở nó phải theo cái thân thanh tịnh mà nó mới thanh tịnh được cái hơi thở. Nó thanh tịnh được cái hơi thở thì nó mới chỉ được cái hơi thở. Còn nếu không thanh tịnh thì không chỉ được hơi thở. Cho nên không thể nào mà nhập vào Tứ thiền.

Cho nên Minh Tông hỏi Thầy như trong kinh Phật dạy đó thì xả lạc, xả khổ, xả niệm thanh tịnh nhập Tứ thiền chứ Phật đâu có dạy Tịnh Chỉ Hơi Thở mà nhập Tứ thiền. Đó thì rõ ràng là trong những cái bài kinh phần nhiều thì Phật nói xả lạc, xả khổ, xả niệm thanh tịnh nhập Tứ thiền. Nhưng các con nên nhớ rằng có một bài kinh Phật dạy đó trong thân chúng ta có ba hành. Thân hành, khẩu hành và ý hành. Khẩu hành là tầm tứ. Mà thân hành là hơi thở. Ý hành là thọ tưởng. Do đó một cái người mà nhập Nhị thiền đó, thì Tịnh Chỉ tầm tứ tức là Tịnh Chỉ khẩu hành. Mà nhập Tứ thiền thì Tịnh Chỉ thân hành, thân hành tức là hơi thở.

Cho nên trong cái bài kinh nhập tức xuất tức đó. Ở trong kinh Trung Bộ mà cái bài kinh Nhập tức xuất tức thì Phật dạy: hơi thở tức là thân. Cho nên do vì vậy mà khi hơi thở mà dừng thì thân dừng mà tâm dừng, mà tâm dừng thì cái thức nó dừng nó đâu còn biết. Cho nên ở đây chúng ta muốn biết được tại sao nhập Tứ thiền mà lại cái thức, vậy cái thức nào mà còn? mà cái thức nào lại dừng? Đó là cách thức mà Thầy sẽ giảng dạy trong những cái buổi vấn đạo những lời hỏi của các con.

Đó thì hôm nay chúng ta thấy được cái điều kiện do các con tu sai mà ức chế. Như Thầy không có kiểm tra các con chớ sự thật ra các con biết khi mà chúng ta ngồi như thế này, kiết già xong rồi bắt đầu chúng ta ngồi chúng ta hít thở đó để mà gom tâm thì các con biết như thế nào hay cái vai các con gồng lên liền tức khắc. Nếu mà các con không có chịu thư giãn xả xuống như thế này thì các con sẽ bị gồng. Sẽ bị gồng hai cái vai và thấy nó gom nó tập chung nhưng mà bị gồng bị dừng cơ mà gom tâm ở hai cái vai rất là cảm giác rất rõ ràng. Cho nên khi chúng ta gom lại một hơi thở chậm rồi bắt đầu thở hơi thở bình thường đó thì chúng ta nương vào hơi thở bình thường thì chúng ta hướng tâm chúng ta nhắc, các cơ trong thân phải xả xuống, buông xuống thư giãn. Thì lúc bây giờ các con nhắc thả xuống thì các con nghe cái vai các con buông xuống cái vầy thì các con nghe nó nhẹ nhàng chứ nó không còn gồng nữa. Đó là cách thức chúng ta thư giãn lại cho cơ thể nó thư giãn hoàn toàn không bị ức chế các cơ mà gom tâm mà chúng ta tu tập bằng cách xả tâm. Cho nên vì vậy mà khi nương vào hơi thở thì chúng ta thường theo pháp như lý tác ý mà quán “quán ly tham tôi biết tôi đang thở vô, quán ly tham tôi biết tôi đang thở ra”. Thì như vậy rõ ràng là chúng ta nương vào cái tỉnh thức của hơi thở để mà chúng ta xả cái tâm, khắc phục tham ưu như trong Tứ Niệm Xứ đã dạy. Chứ còn nếu mà chúng ta cứ ngồi để mà lặng lẽ không có niệm vọng tưởng biết hơi thở ra biết hơi thở vô, rồi chúng ta hướng tâm nhắc: “hơi thở phải mất đi để tầm tứ diệt, nhập Nhị thiền” thì một lúc hơi thở chúng ta sẽ xả bỏ không chú ý hơi thở nữa. Thì lúc bây giờ chúng ta không thấy hơi thở thì chỉ có một trạng thái an lạc của định sanh hỷ lạc của Nhị thiền. Tức là của diệt tầm tứ. Thường thường là các con sẽ thấy thích thú ở trạng thái này rất nhiều. Nhưng đó là cái sai không đúng.

Bây giờ để tiếp tục trả lời câu hỏi của Cô Diệp Thành tức là Cô Minh Cảnh hỏi:

(Trưởng lão đọc câu hỏi)

(30:58) Kính mong Thầy từ bi chỉ dạy cho con được rõ: “Nhà khoa học cho rằng thân con người nhờ bộ não điều khiển hoạt động, một em bé lấy đồ chơi ra chơi rồi sắp xếp trở lại, khoa học cho đó là bộ não điều khiển chứ em bé không biết gì”.

Đáp: Bộ não của con người là ý căn. Cái bộ não của chúng ta là ý căn. Nhưng cũng có những kinh sách cho rằng cái ý căn đó là trái tim của chúng ta thì đó là sai. Bởi vì tất cả những cái sự hoạt động trong thên của chúng ta điều do thần kinh và tất cả những cái phần ở trên óc của chúng ta thì đó là cái ý căn của chúng ta. Bộ não của con người là ý căn. Ý căn hoạt động sinh ra Ý thức. Nghĩa là khi mà cái bộ não chúng ta nó hoạt động thì ngay đó là cái ý thức. Cho nên chúng ta thấy cái nhãn thức, cái nhãn căn là con mắt chúng ta đó. Ngay trong khi cái nhãn căn nó hoạt động thì nó tiếp xúc với một cái vật thì ngay đó nó có cái Nhãn thức liền. Chớ không phải cái ý thức nó nhảy đến để mà làm việc với cái nhãn căn đâu. Mà ở tại con mắt chúng ta nó có cái nhãn thức. Ở lỗ tai chúng ta nè có cái âm thanh tác động vào nè thì tác động vào cái nhĩ căn của chúng ta nguyên cái nhĩ thức nó phân biệt tiếng đó là tiếng gió, tiếng chó sủa, tiếng người đi, tiếng xe chạy nó phân biệt được đó là cái nhĩ thức của chúng ta nó phân biệt. Chớ không phải là Ý thức nó làm việc chỗ đó đâu. Ý thức nó làm việc ở chỗ bộ óc của nó là Ý căn của nó mà thôi. Các con hiểu vậy cho nên ở đây chúng ta mới có sáu cái thức đó Nhãn, Nhĩ, Tỷ, Thiệt, Thân, Ý thức. Còn sáu cái căn là Nhãn căn, Nhĩ căn, Tỷ căn, Thiệt căn, Thân căn, Ý căn. Nó đó là những cái phần của cái căn của nó. Khoa học bảo rằng bộ não điều khiển chớ em bé không biết là sai! Nghĩa là lúc bây giờ em bé, tuy rằng nó bé nó không nói ra nhưng mà nó có sự biết khi mà cái bộ não nó hoạt động thì ngay đó nó có cái biết của nó chớ không phải. Cho nên nó biết mở cái hộp đồ chơi ra nó chơi. Sau đó nó biết sắp xếp trở lại. Đó là một đứa bé thông minh. Còn một đứa bé mà không thông minh đó, thì nó mở ra nó chơi nó quăng bừa bãi rồi bắt đầu nó nằm xuống ngủ chứ nó không sắp xếp lại tức là đứa bé không thông minh. Cho nên các Nhà khoa học cho rằng một bộ não mà đặc sệt thì thông minh một bộ não nhão và lỏng lẽo trong đó thì người ít thông minh. Thì cũng đúng bởi vì nó đặc nó phải nhiều, nó có phần nhiều những cái tế bào não trong đó nhiều tức là nó hoạt động nó phải thông minh hơn một cái người mà cái tế bào não ít. Bộ não là Ý căn hoạt động sinh ra ý thức tức là em bé biết việc làm của em bé chớ không phải không biết.

(33:47) Cái ý thức tức là sự hiểu biết của con người. Nhưng ý thức chỉ là cái biết của thân chớ không phải cái biết của tưởng, của tâm. Cái biết của tưởng là khi chúng ta nằm ngủ chiêm bao. Cái biết của tâm là khi chúng ta nhập định. Chúng ta phải phân biệt bởi vì trong cái bộ não chúng ta nó có, nó chia ra làm nhiều cái tế bào não. Cái phần mà tế bào não mà làm việc cho cái ý thức đó, cho cái ý thức chúng ta hiện giờ biết trong cái ý thức mà có sự hiểu biết hữu hạn này đó. Thì cái phần mà tế bào não đó nó hoạt động. Như bây giờ chúng ta đang sống có cái phần tế bào não nó hoạt động. Còn một số tế bào não hoàn toàn không hoạt động, nó đang nằm đó. Cho nên khi mà cái số tế bào não mà hoạt động, cái ý thức chúng ta ban ngày đó. Khi chúng ta ngủ thì cái số tế bào não đó nó cũng nghĩ. Nó nhường lại cho cái số tế bào não khác làm việc thì trong lúc đó chúng ta chiêm bao. Đó là mà Thầy gọi là tưởng thức. Mà khi mà tất cả các tế bào não của tưởng thức và của ý thức đó nó ngưng hoàn toàn nó không làm việc, nó ngưng nghĩ đó. Thì cái tế bào của tâm thức chúng ta mới trỗi dậy làm việc. Do đó mà chúng ta gọi là trí tuệ Tam Minh hay là tâm thức của chúng ta khi chúng ta nhập định. Ba cái biết này đều do bộ não hoạt động. Nghĩa là ba cái biết từ cái ý thức biết này, tưởng thức biết này và cái tâm thức này đều là do bộ não của chúng ta hoạt động. Nếu bộ não chúng ta hủy diệt, hoại diệt thì ba cái thức này không còn.

Khi thân hoạt động bình thường như mọi người thì một số tế bào não bộ làm việc còn các tế bào não bộ khác thì ngưng nghĩ. Khi chúng ta ngủ các tế bào não làm việc bình thường ngưng nghĩ nhường lại cho các tế bào não khác hoạt động tạo thành giấc mộng. Trong giấc mộng chúng ta cũng nghe thấy biết rõ ràng, cái nghe thấy biết đó gọi là tưởng thức. Nó không phải nghe bằng lỗ tai, cũng không phải thấy bằng con mắt nữa. Mà nó nghe thấy bằng tưởng thức. Cho nên trong chiêm bao các con cũng nghe cũng thấy, cũng nói chuyện, cũng này kia, cũng vui cười, cũng sợ hãi, cũng như là mình sống ở trong cái cuộc sống ban ngày của mình như vậy. Khi chúng ta nhập định số tế bào não làm việc lúc bình thường cũng như lúc chiêm bao đều ngưng nghĩ, nhường lại cho nhóm tế bào não tâm thức làm việc. Do đó ta nhập định tịnh chỉ hơi thở mà không chết.

Nhờ cái chỗ mà chúng ta đánh thức cái nhóm tế bào này nó trỗi dậy làm việc do đó nó không cần khí oxy. Cho nên chúng ta tịnh chỉ hơi thở mà chúng ta không chết. Còn bây giờ các con đang ở trong cái ý thức này, mà các con lại muốn cho hơi thở tịnh chỉ cơ thể các con đang cần cái khi oxy để nuôi sống nó, thì lúc bây giờ các con nín thở thì coi chừng các con chết. Như trường hợp của một bác sĩ mà Thầy có nhắc. Ở ngoài Quy Nhơn mà Minh Tâm có nói là chú Phòng vào đây nghe Thầy nói về cái hơi thở thì chú về ngoài đó chú cũng dạy người ta nín thở cái kiểu hiểu lầm gọi là tịnh chỉ hơi thở, thì chú về ngoải gọi là đình chỉ hơi thở, nín hơi thở. Rồi ông bác sĩ ổng cũng nghe theo ổng tu rồi ổng cũng nín thở rồi ổng chết luôn. Đó là một cái trường hợp rất là oan uổng.

Bởi vậy cái gì tu, cho nên cái lời tựa hồi nãy trong cái cuốn tập 5 - Đường về xứ Phật đó thì Thầy đã nhắc, cái gì mình tu mình biết được chính xác mình làm chủ được sanh tử thì mình dạy người ta. Mà không biết thì đừng có dạy bằng cái lý thuyết suông như vậy khi mình tu chưa tới. Mình tu chưa có làm được mình dạy như vậy mình gạt người ta, rồi bao nhiêu người đi theo mình tưởng là đúng, nhưng cuối cùng mình cũng chưa xong mà người khác cũng chưa xong. Bây giờ nó mới là chết trùm với nhau cả đám.

(37:46) Tóm lại ý căn tức là não bộ rất quan trọng cho cuộc sống của con người. Mà người tu hành sử dụng nó được lại càng quan trọng hơn nhiều. Nghĩa là chúng ta tu hành sử dụng cái não bộ chúng ta đó, chứ không phải là cái gì khác. Gọi là hướng tâm về Tam Minh Túc Mạng Minh, Thiên Nhãn Minh, Lậu Tận Minh đều là do não bộ của chúng ta đánh thức cho nó hoạt động vậy chớ không có gì hết. Đây là cái lời tựa của cái câu hỏi này đó Thầy đặt nó gọi là ý thức.

(38:16) Bây giờ đến một câu hỏi thứ hai của Cô Diệu Thành. Cô hỏi thì Thầy đặt cái câu hỏi của Cô có cái tên riêng của nó gọi là Tâm Linh.

(Trưởng lão đọc câu hỏi) Hỏi: Khoa học chưa tìm ra Tâm Linh vi diệu của con người, chỉ biết con người do bộ não điều khiển và còn biết một số tế bào não chưa làm việc có phải vậy không thưa Thầy?

Đó là qua cái ý của cô Diệu Thành hỏi Thầy đó thì Thầy tóm lược lại cái câu hỏi của cô để cho nó rõ ràng cái ý để mà trả lời, cho nên cái tên của cái câu trả lời này tên là Tâm Linh. Bởi vì bây giờ những câu hỏi và đáp đều trở thành cái bài học và cái bài kinh để mà chúng ta hiểu biết cho nó rõ ràng cụ thể.

Đáp: Đúng vậy! Nếu khoa học tìm cách đánh thức số tế bào não chưa hoạt động để được hoạt động thì sẽ thấy được Tâm linh vi diệu của con người hoạt động siêu việt. Nghĩa là các nhà khoa học bây giờ nó không có làm sao mà đánh thức cái số tế bào não đang nghỉ ngơi, đang nằm nghỉ đó, đang không hoạt động đó. Nó chưa có cách thức nào đánh thức được. Cho nên nó chưa có tìm thấy được Tâm linh. Chúng ta nhờ tu thiền định cho nên chúng ta đánh thức cái số tế bào não đó. Chúng ta làm chủ được sinh tử, chúng ta làm chủ được sự sống chết do cái chỗ mà chúng ta đánh thức cái số tế bào não đang nghỉ ngơi đó. Nói tâm linh nhưng thực sự ra nó chẳng linh hiển gì cả. Chỉ vì nó hoạt động ở trí vô hạn.

Nghĩa là bây giờ mình đánh thức cái số tế bào não đó nó hoạt động ở chỗ cái trí vô hạn của chúng ta. Bởi vì cái sự hiểu biết vô hạn cho nên chúng ta thấy cái linh hiển chứ nó không có linh hiển gì hết. Nên nó không có không gian và thời gian chi phối, nó không bị không gian và thời gian, không gian là nó không bị ngăn cách, cách sông cách núi, cách một khoảng dài nó không bị ngăn cách. Cho nên khi mà chúng ta đánh thức được cái trí vô hạn thì nó không còn bị không gian và thời gian. Cho nên cái thời gian quá khứ nó không còn là quá khứ nữa. Nó không chi phối chúng ta. Đó cũng là do tế bào não hoạt động điều khiển, chứ chúng ta có hay giỏi gì đâu. Cũng do cái bộ óc của chúng ta mà thôi. Hiện giờ tế bào não hoạt động trong trí hữu hạn. Nghĩa là bây giờ chúng ta đang sống đó thì cái số tế bào não mà chúng ta đang hoạt động thì nó nằm ở trong cái trí hữu hạn, nó có hạn. Cho nên nó bị cái ảnh hưởng của không gian và thời gian. Cho nên khi mà không gian thì nó trải dài quá chúng ta không thấy được và nó bị ngăn sông cách núi thì chúng ta không thấy được. Và cái thời gian thì nó chia cắt, nó có hiện tại, quá khứ và vị lai. Mà chúng ta gọi là ý thức. Nghĩa là khi mà chúng ta cái tế bào não hoạt động trong cái trí hữu hạn chúng ta thì đó là ý thức.

(41:10) Ý thức là sự hiểu biết bị hạn lượng trong không gian và thời gian. Nên con người sống không nhìn rõ sự vật và các pháp nên lầm chấp. Bởi vì chúng ta sống trong cái ý thức cái trí mà hữu hạn này đó nó bị hạn lượng của không gian và thời gian cho nên chúng ta nhìn các pháp nhìn sự vật đó thì chúng ta lầm tưởng là thật. Như bây giờ ta nhìn thấy cái bàn, cái nhà cửa này mình cho thật. Thấy người này, người kia ngồi mình cho thật. Chứ thật đó là mình tưởng chứ không phải thật.

Cho nên ở cái bài kinh mà pháp môn căn bản Phật nói: Con người sống ở trong cái thế giới tưởng mà tưởng tri chứ không phải liễu tri mà cái gì con người hiện giờ đang sống ở trong cái trí thức hữu hạn này đó thì hoàn toàn là phải nói sống tưởng, sống tưởng chứ không có. Cho nên cái thế giới siêu hình cũng là cái thế giới tưởng của các người chứ không phải có thật cái thế giới siêu hình. Vì chính các người sống trong trí hữu hạn thì các người chỉ còn dùng tưởng để mà hiểu mà thôi. Bởi vì bàn ghế, nhà cửa nó là do duyên hợp mà có. Thế mà chúng ta thấy cái bàn này là thật. Rồi thấy ngay cả cái thân này đó, chúng ta thấy có người này chết người kia chết thì chúng ta cho cái thân này nó giả đi, thì chúng ta nghĩ rằng ở trong cái thân này có cái biết cái linh hồn, cái thần thức nó còn nó thường hằng hay hoặc cái Phật tánh ở trong đó nó thường hằng. Đó là chúng ta tưởng ra thôi. Cái gì chúng ta không thực tế thì chúng ta lại tưởng nó ra thôi. Cho nên cả cái thân này đó hiện bây giờ đức Phật nói nó là vô thường nó là ngũ duyên hợp lại, nó là Sắc, Thọ, Tưởng, Hành ,Thức hợp lại mà thành cái thân này. Nó không có một cái gì thật, thế mà hở một chút là chúng ta có giận, có hờn phiền não. Cái gì của ta đâu mà chúng ta giận? Thế mà ai động chạm đến mình cái gì cứ nghe nó phiền não, nghe nó buồn bã. May là theo tu với Thầy, chứ không theo tu với Thầy rồi các con thấy sự giận hờn đó như thế nào. Rồi hở một chút gì hơi hơi đau cái ngón chân hà, đi vấp cục gạch, cục đá thôi hà mà ổng thiếu điều ông muốn đi nằm nhà thương nữa. Sợ cái ngã chúng ta nó chết hay sao. Có cái gì là cái ngã chúng ta đâu?

Cho nên ở đây thật sự ra các con đã lầm tưởng, sống trong cái tưởng. Rồi chó đó là cái thân của mình, cái ngã rồi quý nó, rồi mến nó. Sự thật Phật đã nói nó là cái thân bất tịnh hôi thối, bẩn thỉu do tứ đại mà tạo thành. Nó không phải là cái gì của mình cả. Thế mà hằng ngày Thầy bảo các con tu tập các con quán vô ngã. Ví dụ như bây giờ “quán vô ngã tôi biết tôi hít vô, quán vô ngã tôi biết tôi thở ra”. Vô ngã là cái gì? Là thân của chúng ta là các pháp vô ngã. Đó thì các con đã học đạo, đã nghe như vậy mà hở chút gì cái nghe rên la. Ôi thôi nó nhức cái vai này quá trời. Cái gì nhức? Có cái gì đâu nhức. Cái thọ là nó nhức. Chứ ai mà nhức. Vì vậy mà chúng ta hiểu biết tâm không dao động thì nó sẽ không có đau khổ. Mà tâm dao động thì cái đau khổ nó lại thành đau khổ nhiều. Cho nên các con thấy như Thầy ho Thầy có cần gì nó đâu. Mặc nó, nó thọ là nó ho, nó ho nó có chết Thầy bao giờ đâu mà sợ. Bởi chết là chết lâu đời rồi. Đâu tới bây giờ. Cho nên đối với Thầy không quan trọng vấn đề gì hết. Thậm chí như Thầy thấy nó không quan trọng tức là nó không có đau không nhức, chứ cở đau nhức đó thì tức là mình sẽ dùng pháp hướng ra lệnh nó sẽ tịnh chỉ được tức khắc liền. Có cần gì. Bởi vì mang cái thân này là mang cái thân nghiệp nhân quả.

(44:30) Có một lần Thầy trả lời với Minh Tâm. Minh Tâm hỏi một người tu hành đó còn bị nhân quả hay không? Theo như là Bách tượng giả hồ câu chuyện như vậy. Thì nó thấy một lần Thầy bị cây sắt sóc trong cái tay thì nó nghĩ rằng một người tu hành biết được những chuyện xảy ra thì làm gì để cho cây sắt mà chóng mà ấy trong tay mình như vậy. Cái ý nó muốn nói như vậy. Thì Thầy mới nói như thế này: Đã mang thân nhân quả thì cái sự việc xảy ra trong nhân quả thì chúng ta đều phải chấp nhận nhân quả chứ không thể nào gọi là tránh né nhân quả, trốn tránh né nhân quả. Nhưng có làm chủ được cái tai họa, cái tai nạn xảy ra ở trong cái vết thương đó không. Có sợ hãi không. Nếu mà chúng ta sợ hãi chúng ta biết rằng một lát nữa là mình chặt cái cây sắt đó nó sẽ chóng trong tay mình nó sẽ thành vết thương đó, thì mình không chặt thì nó đâu có chớ gì. Thì nó sẽ đó là tránh né. Tức là mình sợ cái vết thương. Mình sợ cái quả. Thì nó không phải. Người tu sĩ đạo Phật mang thân này là thân nhân quả. Thì phải có trường hợp mà phải xảy ra những cái vết thương, hoặc là những cái bệnh đau ở trong cơ thể này đó là một dĩ nhiên của thân nhân quả. Nhưng chúng ta có làm chủ được nó không? Nếu làm chủ được nó thì chúng ta chẳng có dao động tâm, chẳng có hề sợ hãi, chẳng có đi nhà thương, chẳng có sợ gì cả. Chết thì bỏ nó có gì của mình đâu mình tiếc. Tứ đại nó chết thì trả nó về đất, nước, gió, lửa. Có gì đâu của mình mà mình giữ. Các con thấy đó là cái thấm nhuần được cái lý của đạo là tâm hồn chúng ta giải thoát.

Thì cái nhân quả mà chúng ta chết. Bây giờ cỡ đau sơ sơ nó chết nó cũng dễ dàng. Đó cái thân của chúng ta nó rất giòn bở. Còn nếu mà không chết bây giờ chúng ta đau cái gì nó cũng không chết hết. Như cô Diệu Thành nếu mà con đã chết bao nhiêu lần bệnh đau nó đã chết lâu rồi. Nó không chết thì bây giờ nó có chết gì đâu. Nhưng mà hồi nào tới giờ hể hơi nhức xương, rung xương là lo chạy bay đi xuống thành phố để mà đi bác sĩ. Thì thử hỏi cái đó là cái mình sợ hãi. Chấp cái thân của mình chứ gì. Cái hành động đó là hành động chấp ngã. Cho nên vì vậy mà từng đó cái tâm bị dao động, dao động trước các đối tượng, dao động trước các pháp.

Do cái chỗ mà trí hữu hạn của chúng ta cái ý thức của chúng ta đang sống và hiểu biết đó nó đều là tưởng tri chứ không phải là liễu tri. Do cái tưởng tri đó mà chúng ta lầm chấp các pháp. Như Thầy đã nói sống với tưởng tri cho thế giới hữu hình và vô hình là có thật. Vì thế mới đắm đuối chạy theo cái bóng giả tạo này cho là đúng sai, phải trái, tốt xấu, sanh ra ham thích, dính mắc rồi giận hờn, thương ghét, đau khổ, phiền não. Cũng chỉ vì tưởng tri cái thế giới này có thật, con người này có cái vĩnh hằng, linh hồn, Phật tánh. Sanh ra chấp ngã vĩ đại làm cái gì cũng tích lũy cho nó, thậm chí tu hành cũng cho nó. Nghĩa là bây giờ các con tu hành cũng cho cái ngã của các con chớ đâu phải cho người khác. Các con hiểu điều đó. Cho nên nếu mà cho người khác thì người ta chửi mình mình đừng có giận. Tại vì mình tu hành người ta chửi mình mà mình giận mình nói người ta thì làm người ta khổ. Tức là mình đâu phải tu cho người ta. Mình tu cho mình. Cho nên ở đây Thầy nói thậm chí tu hành cũng chỉ tu cho cái ngã của mình. Do mình tu cho cái ngã của mình cho nên mình không giải thoát. Vì vậy đó mà mình, tự mình đã làm khổ lấy mình. Mà làm khổ lấy người làm sao gọi là tu giải thoát. Các con hiểu được cái câu này thì chắc chắn là các con biết rằng, cái câu mà Thầy nói: “Không làm khổ mình, khổ người” nó mang đầy đủ tính chất giải thoát của con người trong đó có sự làm chủ sanh, già, bệnh, chết. Nếu các con hiểu được câu đó thì các con sẽ thấy xả bỏ được tâm mình thì các con sẽ thấy giải thoát rất là cụ thể. Làm chủ được lúc nào muốn sống chết lúc nào. Các con không cần tập ngồi thiền mà chỉ cần ra lệnh muốn nó mấy ngày thì nó sẽ làm y như mấy ngày.

(48:32) Thầy nhớ năm 1991, sau cái mùa an cư kiết hạ đó. Mùng một tháng tám Thầy vào thất với một số quý thầy còn ở lại đây. Quyết sống giới luật ngày một bữa. Và đồng thời trong thời gian ấy được rảnh rang nhiều hơn. Thầy nhập thất bắt đầu từ bảy ngày không ăn không uống suốt bảy ngày. Nhập thất như thế nào mà biết bảy ngày ra mà bảy ngày vào. Chỉ có ra lệnh hướng tâm nhắc khi mà ngồi thiền, hướng tâm nhắc. Bây giờ đó tâm phải tịnh chỉ hơi thở bảy ngày đêm nhập tứ thiền bảy ngày đêm đúng giờ này ngày thứ bảy phải xuất định. Thì trong khi đó tâm từ từ lặn mất dần không còn biết gì nữa hết cuối cùng ở trong một trạng thái của tứ thiền, thì lúc bây giờ đúng tới bảy ngày. Chúng ta không có thấy cái thời gian ở trong đó là bảy ngày, mà tới chừng đó tự động thì chúng ta lại thấy nó bung ra tức là hơi thở bắt đầu thở trở lại. Nghĩa là cái thức tới đó nó sẽ biết được cái hơi thở của nó và đồng thời nó hướng tâm lần lượt xả lần ra. Thì đứng vậy đi bình thường không có tê không nhức không đau gì hết chứ không phải. Và đồng thời trong thời gian đó Thầy sẽ ngồi suốt chỉ có được mười lăm ngày. Còn hoàn toàn dự định trong ba tháng trong cái mùa hạ đó, trong ba năm đó thì Thầy định Thầy ngồi ba tháng chưa dám ngồi một năm.

Tại sao vậy? Tại vì không có thời gian hướng dẫn chúng. Nếu mà không có ai tức là Thầy sẽ ngồi nhiều. Nhưng mà vì có mọi thầy tu hành, sợ người ta tu sai mình nhập định thì có những cái gì thì làm sao giải quyết được cho họ. Rồi sao đó Thầy kèm cho mật hạnh tu tập cho nên không còn thời gian nữa. Do vì vậy mà những năm đó Thầy chỉ nhập được khoảng thời gian bảy ngày cho đến mười lăm ngày thay vì một tháng nhưng mà không dám ở lâu trong một tháng. Khi mà tăng lên một tháng thì nhìn trước nhìn sau không có ai chăm sóc cho chúng. Cho nên đành phải mười lăm ngày rồi tiếp tục hướng dẫn chúng đi theo con đường của mình. Khi Thầy tu tập mà nhập cái thời gian mà nhập định đó thì Thầy nhập suốt hai tháng, hai tháng định. Mà người ta đồn thì Thầy nhập ba tháng chứ thật ra Thầy nhập có hai tháng, trong khi Thầy cũng vào định rồi cũng nhắc tâm của mình rồi vào định trong khi mà tu tập về pháp môn của Phật. Thì các con thấy rằng trong cái sự tu tập nó cái sự làm chủ rất rõ ràng cụ thể, chứ không phải tập ngồi từng giờ từng phút tăng lên, rồi bỏ cái ngồi lại không được. Còn đằng này đâu có gì đâu, rất dễ. Khi nào muốn ngồi thì bảo nó tịnh chỉ ngưng thì còn thấy đau thấy nhức cái gì đâu. Đã hơi thở Phật đã nói: Hơi thở là thân, là thọ, là tâm, là pháp mà hơi thở ngưng…​

(51:31) Nhưng mà chất chứa tham, sân, si chất chứa nó. Chất chứa những điều ác điều thiện ở trong đó. Thì bây giờ đó từ cái chỗ mà chúng ta có cái thức, kế nữa bắt đầu chúng ta tiếp tục như chúng ta có cái thân thứ hai. Bây giờ bỏ cái thân này cái thức này nó mất đi cho nên nó còn cái nghiệp nó đi đầu thai. Tiếp tục tái sanh do cái khối, khối nghiệp thiện ác đó mà Thầy nói là nhân quả tái sanh luân hồi đó. Thì cái khối đó nó đi tái sanh, mà khi nó đi tái sanh thì nó có cái thức chớ không phải. Nó mang cái thức đi theo. Cho nên gọi là A-lái-da thức, cái thức đó cái A-lại-da thức thì nó không đúng. Mà nó là cái nghiệp lực cái kho nó đúng. Bởi vì nó chứa chất, chất chứa những cái ham thích, cái ác, cái thiện của nó nó thành một cái nơi mà chất chứa thành một cái thùng, thành một cái nhà kho chưa đó, cái đó nó thành cái khối. Thì cái khối đó bây giờ chúng ta sanh lên một kiếp nữa thì chúng ta chất chứa thêm do cái thức mới của chúng ta chất chứa thêm những cái này. Từ cái kho này nó mới thúc đẩy cho chúng ta chạy theo những cái thức mới đó, nó ham thích theo vì cái kho này nó đã tích trữ cái tham, cái sân, cái si của nó sẵn rồi. Bây giờ nó có cái thức, thay vì nó không có cái kho mà tham, sân, si này thì cái thức kia nó không có tham, sân, si. Giờ cái kho này nó lại cái tham, sân, si nó lại mạnh hơn nó nhanh hơn cho nên khi mà cái này đi tái sanh luân hồi nó mang cái thân mới thì nó có cái thức mới của nó ở trong cái thân ngũ uẩn mới. Chớ không thể nào mà cái thức này đi vào trong cái thân ngũ uẩn mới có thêm một cái thức nữa được. Phải hiểu như vậy. Theo kinh Nguyên Thủy nghiệp lực không có thức tức là không có cái biết. Do sự vô minh theo lực của nghiệp đi tái sanh chớ không có cái thức đi tái sanh. Các nhà duy thức học chỉ tưởng ra mà thôi. Tưởng ra cái thức mà thôi. Nên có người giữ kho và cái kho đi tái sanh Mạc-na thức và A-lai-da thức tái sanh. Sự thật trong kinh Nguyên Thủy dạy không có thức nào đi tái sanh luân hồi. Chỉ có nghiệp thiện ác đi tái sanh luân hồi mà thôi. Nghiệp thiện ác tức là nhân quả thiện ác. Đó thì nghiệp thiện ác tức là cái kho chứa chứ không có cái gì. Tức là mình huân vô thành cái khối nghiệp. Khối nghiệp đó nó có cái lực rất mạnh, cho nên khi mà chúng ta chết rồi nó tùy duyên tương ưng với cái nơi nào hợp với cái nhân quả đó thì nó đến đó nó làm con cái của cái nhân quả, của cái nhân quả kia mà tiếp tục có cái thân mới.

(54:07) Ở câu kế nữa cô Diệu thành hỏi tu sai hay tu đúng.

(Trưởng lão đọc câu hỏi) Hỏi: Cứ theo lời Thầy dạy con tu như vậy thời gian sao Thầy bảo rằng con tu sai, con hơi buồn.

Đáp: Đúng như lời Thầy dạy thì các con chỉ tu đúng được một nữa còn một nữa thì tu chưa đúng. Nghĩa là các con xét lại cái lời Thầy dạy, nếu mà các con tu đúng đó thì giờ này các con không còn lận đận ở trên sự tu tập nữa. Tại vì các con không giữ đúng theo lời Thầy dạy cho nên các con sẽ còn lận đận, còn lận đận trên cái bước đường tu tập. Nếu mà các con nghe lời Thầy dạy mà giữ gìn cho đúng thì thời gian rất ngắn. Thầy nói rằng đức Phật nói ở trong kinh cũng như Thầy nói, Thầy nói sáu tháng các con sẽ làm xong. Còn đức Phật nói sáng chúng ta nghe chiều đã giải thoát rồi. Đó là cái tối thiểu ở trong đức Phật. Đức Phật nói từ khi mà nghe pháp mà tu tập đó thì cái người lâu nhất là bảy năm, rồi bảy tháng, rồi bảy ngày, rồi sáng nghe chiều giải thoát. Đó thì cái người mà nhanh nhất sáng nghe chiều giải thoát. Rồi bảy tháng, rồi bảy ngày. Cái người mà chậm hơn cái người sáng nghe chiều giải thoát thì bảy ngày. Mà người chậm hơn nữa chậm hơn bảy ngày là bảy tháng. Mà cái người mà bảy tháng đó chậm hơn nữa thì nó là bảy năm. Thì cái số bảy năm đó là cái số tối đa. Mà cái số sáng nghe chiều giải thoát đó là cái số tối thiểu, cái thời gian tối thiểu. Mà khi nghe Thầy nói rồi mà các con cứ mãi cố chấp ở trong lòng, ôm cái tham, sân, si làm gì. Nó có cái gì đâu là của mình đâu mà tham mà giận mà hờn mà đau khổ. Nhắc đi nhắc lại mãi để mà xả cái tâm mà các con cũng xả chưa sạch. Thì Thầy cũng không biết làm sao cho nó hết được. Bởi vì mỗi người đều đi cho mình chứ không thể nào mà đi cho các con được. Nếu mà cở đi được đó Thầy đi giùm cho các con, đi giùm cho. Cho nên các con không có còn giận hờn. Trái lại đó Thầy đi không có được thấy mà thấy mỗi lần mà cô Út la hét thấy tụi nó sao đi không có nỗi vậy, phải chi mình đi được đi giùm, này đi không có được giùm. Cho nên cái tu sao tu giùm không có được. Chớ phải tu được thì Thầy tu giùm cho các con. Thầy ráng Thầy tu. Bây giờ ở đây là mấy đứa nè chín người nè Thầy tu giùm cho mỗi người Thầy tu một ngày cho thử coi nó hết không. Chắc chắn là nếu mà Thầy tu giùm được đó thì trong vòng chừng ba bữa là mấy con sẽ hết sạch không còn tham, sân, si nữa. Ngặt tu không được cho nên Thầy chỉ được giải thoát cho mình mà không có được cho mấy con. Các con cũng biết rằng sống gần bên Thầy các con cũng biết rằng có những phong ba bão táp chớ, chớ đâu phải không. Nhưng mà Thầy có hề hấn gì đối với Thầy đâu. Các con thấy đó tại sao các con không bắt chước Thầy? Thế mà các con lại âm thầm đau khổ rồi có khi buồn giận rồi có khi nói ra lời nói trách móc đồ đủ thứ hết. Tại sao vậy?

(57:20) Đó là những cái sai! Cho nên ở đây Thầy muốn nhắc để cho các con biết rằng con đường tu đó thì không thể ai đi cho ai được. Chớ cở mà đi được chắc Phật đi giùm cho chúng sanh để giải thoát hết rồi. Chớ không cần tới Thầy nữa. Cho nên các con nghe những cái nỗi mà đau đớn, những cái nỗi khắc khoải trong lòng khi mà tu không được. Thì Thầy biết các con cũng vậy, tâm trạng của các con cũng vậy. Nhiều khi dở khóc dở cười trong cuộc đời tu hành chớ đâu phải thường. Đã lỡ tu rồi thà là mình ở ngoài đời, mình không biết gì Phật pháp hết. Ba cái Phật pháp này nhiều khi nó ghẹo gan mình tức thật. Ham tu mà vô tu thì tu không được rồi đi ra, ra cũng không được. Nó dính đó nó kẹt. Nó khổ sở. Đi ra thì sợ người ta cười, người ta chê rồi thế này thế khác. Mà tu thì không biết pháp nào mà tu cho được. Trời ơi nó khổ sở. Mà trong lúc đó các con còn được Thầy chỉ dẫn như vậy chứ còn ngày xưa Thầy bơ vơ, nghĩa là dở chết dở sống chớ không phải. Mà may là được hồi đó được nghe những cái lời hòa thượng Minh Châu dạy ở trong kinh Nguyên Thủy. Rồi được đọc ở trong kinh sách Nguyên Thủy, trực nhớ như vậy. Chứ còn không đó thì như quý thầy bây giờ chưa có được mà học về kình Nguyên Thủy. Chưa có được mà nghiên cứu kinh sách. Kinh Nguyên Thủy đó chớ mà thật sự ra các con kỳ lắm các con lại đọc cái cuốn kinh Nguyên Thủy nghe cái bài kinh nó nhạo đi nhạo lại lát các con thôi quăng cuốn sách đọc nghe không khoái chút nào hết. Có không? Các con cứ nghĩ có không? Thầy nói có không?

Nhưng mà sự thật ra một cái ý thâm sâu ở trong đó ghê gớm. Mà đọc rồi các con sẽ chán chứ không phải đâu. Cho nên được nghe, được đọc rồi mới may mắn cho cái đời tu hành của mình. Mới thấy được cái đường lối của Phật. Chứ còn không khéo chắc là dễ chết lắm. Nghĩa là nói chung nếu mà Thầy chỉ thêm chừng vài tháng nữa thì mẹ Thầy qua phần, thì chắc chắn Thầy cũng bỏ Thầy tìm cái chết cho nó yên cái thân chớ còn, may là tìm được cái pháp, rồi tu được, làm chủ được cái sự sống chết của mình. Rồi ra thất rồi mẹ Thầy mất. Chớ cở kéo dài thêm chừng một năm nữa thì mẹ Thầy mất trước khi Thầy xong, thì chắc chắn mà chưa có được gì thì Thầy là con người gan dạ nhất các con. Thầy lên trên hòn sơn ở một mình Thầy không sợ mà. Thầy là con người có thể nói là sống chết Thầy coi thường lắm. Thầy có thể là hủy hoại cái đời sống của mình rất dễ. Cho nên trong cái lúc nó khắc khoải nó đường cùng rồi. Nó không có muốn sống nó không có muốn ham thích gì nữa. Đó là những cái mà Thầy đã viết cái tâm trạng của mình ở trong cái lời nói đầu của cái cuốn Đường Về Xứ Phật tập năm. Sau này các con sẽ nghe những cái câu trả lời của Thầy ở trong tập này nó thành ra những cái bài pháp. Nó không như là những cái câu trả lời trước kia nữa. Như nãy giờ các con thấy mỗi một câu hỏi đó các con cái bài pháp ngắn để mà trả lời các con.

(01:00:22) Ở đây cô Diệu Thành hỏi Thầy tu đúng, tu sai hay tu đúng. Thật sự ra thì Thầy xác định các con chỉ tu được phân nữa cái lời dạy của Thầy. Còn Phân nữa các con chưa đúng, tu chưa đúng. Thứ nhất là cái hoàn cảnh nó chưa phù hợp. Mà nó có phù hợp đi nữa các con tu cũng chịu không nỗi. Bởi vì Thầy biết độc cư nó không phải là chuyện dễ. Chuyện của bậc thánh rồi. Chớ không phải là chuyện của phàm phu làm. Các con sống còn tới còn lui còn lao động còn này kia, các con còn chịu nổi chớ mà khép mình các con ngồi trong thất tu không thì ráng lắm thì một tháng, cao lắm là ba tháng rồi thì các con cũng phải đi một vòng rồi mới trở về ngồi mới được. Chớ còn các con ngồi không được. Không có thể nào mà khép chặt ba năm mà chặt ở trong đó. Các con thấy thầy Chơn Trí không. Vô trong này chừng trong một tháng là đi về Hà Nội chứ còn ở nữa thì chịu không nỗi. Rồi về Hà Nội đi tới đi lui vậy chớ cờn ở lì một chỗ cũng chịu không nỗi đâu. Thầy nói đâu có phải chuyện dễ đâu, rất khó các con. Đó là những cái khó khăn của độc cư. Nhưng mà chính độc cư là bí quyết của thành công. Tâm nó quay vô nó không phóng dật. Nó tạo cho chúng ta một cái định rất là có một cái lực rất là vĩ đại. Thầy bảo các con ăn ngủ và độc cư cho nghiêm chỉnh thì các con lại không sống đúng. Ăn ngủ thì còn tạm được. Độc cư thì không trọn. Cứ sống phóng tâm hết chuyện này đến chuyện khác. Dạy xả tâm ly dục, ly ác pháp thì các con lại ngồi thiền nhiếp tâm ức chế tâm. Như vậy có tu theo đúng lời dạy của Thầy hay không?!?

Cô Út đập phá để xả tâm thì lại hờn giận oán trách nói xấu khiến cho cô Út bất mãn không muốn dạy ai nữa. Nghĩa là trước cô Út rất là mạnh bạo đập nhưng bây giờ coi như là cô Út mười phần cô Út chỉ còn nhẹ nhẹ mấy con chỉ còn chừng khoảng năm, ba chứ chưa phải như lúc trước đâu, lúc trước mấy đứa chịu không nỗi đâu. Chỉ có người mà xả tâm. Lúc trước các con biết cứ mỗi lần bị đập là có Thầy đến an ủi liền. Nghĩa là có Thầy đến trong cái buổi học liền. Như mấy đứa tụi nó ở đây biết như cô Diệu Thành cũng biết. Ví dụ như cô Út đập rồi thì ngay đó thì buổi sau thì có cái buổi học thì Thầy giảng Thầy dạy Thầy an ủi cho thấy tinh thần nó trở lại bình thường. Chớ còn nếu mà cở như bây giờ Thầy bỏ phế như thế này mà đập đó thì lúc mà các con mới chân ướt chân ráo vào mà đập chừng vài lần như lúc trước cô Út kể như các con bay cũng như là bồ câu vậy chớ không còn mà đáp được.

(01:03:00) Còn về cái phần mà cô Diệu Thành hỏi về Ý thức phân biệt và tỉnh giác. Thì đây Thầy chưa có trả lời nhưng mà Thầy sẽ mượn những cái câu của cô Diệu Thành sẽ ghi lại trả lời chung cho sau này thành một cái bài pháp cho người ta hiểu thêm. Bởi vì cái sự hiểu của các con là phần nhiều là Thầy nói bởi vì cái trí của các con hiện giờ là cái trí hữu hạn cho nên không thể nào hiểu được ở cái trí vô hạn được. Cho nên nó thường là hiểu bằng cái tưởng của mình hiểu mà thôi. Cho nên ở đây cô muốn hỏi cái ý căn tức là não bộ cộng với cái thức bởi vì cái ý căn, ý căn là muốn chỉ cho cái nơi phần vật chất của nó, phần vật chất làm việc của nó là cái ý căn. Còn cái ý thức đó thì khi mà làm việc của cái não bộ thì cái ý thức nó phải có ngay trong đó rồi, chớ không phải là cái ý thức với cái ý căn đó hai cái nó tách rời ra không có. Cũng như cái lỗ tai của chúng ta nghe thì nó nghe thì nó là cái nhĩ , nhĩ thức nó ngay liên ở đó nó có rồi. Chớ không phải là cái nhĩ thức ở ngoài kia rồi nó hợp với cái lỗ tai chúng ta là cái nhĩ căn hai cái nó hợp lại rồi nó mới làm việc không phải, đừng hiểu vậy. Nó cái nhĩ thức, cũng như cái ý thức và cái ý căn đó nó chỉ là một chớ không phải hai. Nhưng một cái phần chỉ vật chất và một cái phần chỉ về tinh thần. Các con hiểu vậy. Nó là một chớ không phải hai. Do vì vậy mà chúng ta ở đây thì con lại hiểu qua cái tưởng, tưởng là nó có hai cho nên nó cộng với cái thức rồi để kiểm soát nó sanh ra nó điều khiển mắt, tai, mũi, miệng, thân, ý của mình không phải. Đối với cái thân của nó là cái ý thức đó nó chỉ điều khiển ở chỗ cái ý thức mà thôi. Cũng như bây giờ chúng ta ngồi đây mà chúng ta điều khiển cái ý thức của chúng ta, chúng ta tác ý ra: “Quán ly tham tôi biết tôi hít vô nè, quán ly tham tôi biết tôi thở ra”. Đó là ý thức chúng ta điều khiển pháp hướng gọi là ý thức. Còn bây giờ đó cái vọng tưởng khởi lên ở trong đầu của chúng ta đó thì cái đó là cái ý, cái tưởng thức của chúng ta khởi lên rồi cái ý thức của chúng ta mới nó phân biệt, phân biệt cái tưỏng của chúng ta đó là cái gì. Chẳng hạn bây giờ chúng ta nhớ lại cái điều gì. Nhớ cha nhớ mẹ hay nhớ anh chị em mình ở nơi quê hoặc ở chùa bạn bè gì mình đó. Thì cái niệm đó nó khởi ra cái niệm đó gọi là vọng tưởng hay là tưởng thức, Các con hiểu? Cái niệm đó khởi ra cái tưởng như vậy thì bắt đầu cái ý thức chúng ta mới quan sát lại cái niệm đó để rồi mới tìm hiểu cái niệm đó. Thì cái ý thức của chúng ta nó làm việc để chúng ta biết được cái niệm đó là thiện ác để mà chúng ta xả nó ra.

Chớ không phải, còn cái âm thanh ở ngoài mà tác động vào lỗ tai chúng ta thì cái âm thanh đó nó là nó thanh trần, nó tác động vào thì lúc bây giờ cái lỗ tai chúng ta cái nhĩ căn đó là cái lỗ tai nó tiếp cái âm thanh đó. Thì cái nhĩ thức nó biết rằng cái đó là tiếng gì nó phân biệt được tiếng gì. Chớ không phải là cái ý thức nhảy xuống đó mới phân biệt. À mày nghe như vậy đó là tiếng con chó chứ không phải tiếng xe chạy, mày nói cái tiếng xe chạy con chó sủa mà nói tiếng xe chạy là trật. Cho nên cái ý thức không có lẽ nó ở chỗ cái ý căn của nó là cái bộ não đó nó chạy xuống nó báo dưới cái lỗ tai. Nó nói mày nghe như vậy màu trật, con chó sủa mà mày nói xe chạy thì không đúng. Hiểu không? Nó không phải như vậy. Mà tại nơi cái chỗ mà cái nhĩ căn đó thì nó có cái nhĩ thức, cái nhĩ thức nó phân biệt nó báo rằng đó là tiếng chó sủa chớ không phải là tiếng xe chạy. Con hiểu đây chưa? Chớ không phải cái ý thức nó chạy xuống đó nó điều khiển nó làm việc, không phải. Nhưng mà trong cái điều khiển đó là trên cái não bộ đó, nó có những cái tế bào, ở trong những cái tế bào đó nó có những cái thần kinh. Bây giờ cái âm thanh tác động vào, đụng vào cái thần kinh mà nhĩ căn của nó đó là cái lỗ tai. Cái thần kinh nó báo về trên óc thì cho nên ở trên óc nó mới nhận ra thì nó nhận ra bên cái tế bào mà chỗ nhĩ căn đó của nhĩ thức đó. Nó báo cho cái tế bào nhĩ thức đó biết rằng đó là tiếng con chó chứ không phải tiếng xe. Cho nên cái nhĩ thức nó biết. Chớ không phải báo qua cái tế bào của ý thức được. Cái phận sự nào nó, bởi gì nó nhiều cái loại tế bào, cũng như bây giờ một cái phần nào Thầy ví dụ:

Như một cái phần nào ở trong cái máy vi tính mình bấm một cái nút nó hiện ra một cái thực đơn tức là một số những cái điều kiện. Bây giờ mình muốn sử dụng một cái điều kiện gì, mình phải bấm cái nút để cho cái điều kiện đó nó hiện ra thì nó mới hiện ra cái đó. Thì cái tế bào và thần kinh ở trên đầu của chúng ta nó rất nhiều. Cho nên khi mà cái tiếng động đó nó đập vô cái nhĩ căn vì vậy cái thần kinh đó nó báo ở trên cái tế bào ma nhĩ thức đó, chớ không phải báo trên cái tế bào của ý thức. Con hiểu chưa? Bởi vì ở trên đó nó li chi cũng như là cái máy vi tính của chúng ta hiện giờ vậy. Mà cái máy vi tính mà người ta chế ra thì người ta cũng nghiên cứu qua cái bộ óc của con người, người ta chế ra thì cách thức nó như vậy. Cho nên ở đây thì nó không phải là do cái não bộ với ý thức mà điều khiển mắt, tay, mũi, miệng, thân, ý. Mà đức Phật nói nó có sáu cái thức nhãn, nhĩ, tỷ, thiệt, thân, ý thức nó rõ ràng. Cho nên đối với thân chúng ta nó có một cái ý thức mà nó có sáu cái thức, chớ không phải là một. Còn đối với cái tưởng đó thì nó chỉ có một cái tưởng thức mà thôi chớ không có nhiều.

(01:08:58) Phần 2: Tỉnh giác trong mọi công việc làm. Tỉnh giác là cái ý thức tỉnh như hồi nãy Thầy nói. Bây giờ chúng ta hướng tâm chúng ta nhắc nè: “ Quán ly tham tôi biết tôi hít vô, quán ly tham tôi biết tôi thở ra”. Đó là ý thức chúng ta điều khiển pháp hướng. Cái ý thức, con hiểu không?

Bây giờ có một cái niệm, cái niệm khởi đó gọi là vọng tưởng. Tức là tưởng thức đó nó phát khởi ra cái niệm. Thì bắt đầu chúng ta dùng cái ý thức mà phân tích hay là quán xét cái niệm đó để chúng ta biết cái niệm nó thiện ác chúng ta xả ly. Thì cái đó gọi là ý thức con hiểu chưa? Đó thì tỉnh giác là sống ý thức. Cho nên chúng ta sống với ý thức chớ không phải chúng ta sống với tưởng thức. Hiểu chưa? Mà chúng ta sống trong cái ý thức thì chúng ta sống trong cái hành động tỉnh. Như bây giờ chúng ta biết hơi thở ra hơi thở vô đó là ý thức. Mà có một cái niệm khác khởi ra thì đó là tưởng thức. Cho nên gọi là vọng tưởng chớ ai gọi là vọng thức bao giờ. Phải không con hiểu không?

Gọi là vọng tưởng vì cái tưởng đó là cái tưởng thức nó hiện ra nó hồi tưởng lại những cái sự kiện xảy ra trong quá khứ. Đó, thì ở đây để phân biệt được như vậy để thấy được cái chỗ đúng chỗ sai. Cho nên khi mà chúng ta tu là chúng ta lấy cái ý thức chúng ta trở về với sự hiện tại mà chúng ta tu tập để làm cho cái sức tỉnh. Sức tỉnh thức này nó sẽ không có niệm thiện niệm ác thì nó đi vào cái sự tĩnh lặng. Nó đi vào tĩnh lặng đó thì nó biến vào một cái trạng thái của định tưởng. Nó biến vào cái trạng thái của định tưởng, thì khi mà nó thành cái định tưởng đó thì nó bắt đầu từ cái Không Vô Biên Xứ Tưởng cho đến Phi Tưởng Phi Phi Tưởng Xứ định. Cho nên nó là những cái định mà không có làm chủ sự sống chết.

Cho nên trong cái bài Tiêu Không thì đức Phật dạy: “ Khi một người mà nhập tới Phi Tưởng Phi Phi Tưởng Xứ định rồi thì phải trở về nhập cái định, cái định là Tứ thiền đó. Bốn cái định gọi là định Hữu sắc”. Cho nên khi mà tu tập cái định Vô sắc rồi thì chúng ta phải trở về cái định Bất Động Tâm Định. Thì trở về cái định Hữu sắc chớ không phải định Vô sắc được. Định Vô sắc không làm chủ sinh tử được. Trong cái bài kinh Tiểu Không thì Phật có giải thích cho chúng ta biết cách tu từ cái định Không Vô Biên Xứ Tưởng cho đến Phi Tưởng Phi Phi Tưởng Xứ định. Rồi phải muốn làm chủ sự sống chết đó thì phải vượt qua cái Phi Tưởng Phi Phi Tưởng Xứ định để mà nhập vào cái định mà Bất Động Tâm định giải thoát thì nó mới có Lậu hoặc nó mới diệt sạch. Thì cách thức đó khi mà chúng ta nhập các định tưởng thì chúng ta cũng trở về với cái định, cái định Hữu sắc. Chớ không thể nào mà cái định Vô sắc mà làm chủ được. Cho nên nói tuy rằng thấy cái định Vô sắc tưởng là nó cao nhưng sự thật đó là không cao. Bởi vì ngoại đạo đã là dạy đức Phật tu những cái định này nhưng mà cuối cùng thì đức Phật không có tu thấy kết quả được.

(01:11:57) Cho nên trong cái bài kinh Saccaka thì đức Phật có thuật lại trong cuộc đời tu của mình đức Phật đã tu về hơi thở đã nín thở, năm cái triệu chứng nín thở của đức Phật đã là đưa đến đức Phật mà sắp chết đó. Rồi sau đó đức Phật khổ hạnh ăn ít quá ít cho nên cuối cùng thì cơ thể đức Phật đi không nỗi, đứng dậy không nỗi. Do vì vậy mà sau đó thì nhờ cái người mà chăn dê họ đổ cho đức Phật sữa dê rồi đức Phật mới tỉnh dậy. Rồi sau đó đức Phật mới suy ngẫm cái lộ trình này, đã khổ hạnh đến mức độ như thế này, ức chế thân tâm đến cái độ như thế này mà không tìm được sự giải thoát cho chính bản thân mình. Thì đức Phật cũng rất là đau khổ ở trong lúc bây giờ tìm hết các pháp. Thì bây giờ chỉ có hai vị thầy mà cao nhất trong thời đại này là Ngài Alara-Kalama với Ngài Uất-đầu-lam-phất. Hai người thì đã dạy cho đức Phật đã nhập được những cái định tưởng này rất là cao. Thế mà cuối cùng thì không thấy giải thoát. Không còn cái vị thầy nào mà dạy cao hơn nữa.

Cho nên lúc bây giờ đức Phật mới thọ cái bát sữa dê mới tỉnh lại, tỉnh lại cái cơ thể rất yếu. Cho nên tỉnh lại suy ngẫm cái đạo lộ này không thể giải thoát được. Vậy thì cái đạo lộ nào mà đưa con người đi đến giải thoát này?

Rồi đức Phật mới hồi tưởng lại, nhớ lại trong lúc mình còn bé tám chín tuổi đi theo Vua cha trong cái buổi lễ hạ điền. Tức là Vua cha đi xuống ruộng cày trong cái buổi lễ mà cày ruộng đầu tiên để nông dân bắt đầu từ đó mà cày ruộng đó. Thì Vua cha cày ruộng thì đức Phật ngồi dưới cái cây mà Râm-pia, cây râm-pia tức là cây Diêm phù đề đó. Ngồi ở dưới đó mà đức Phật ly dục ly ác pháp nhập sơ thiền. Đức Phật mới nhớ lại hồi nhỏ mình đã có một cái trạng thái tu như vậy. Thì đức Phật mới nhớ lại, nhớ lại đức Phật mới nói đạo lộ này có thể nói rằng giải thoát. Nhưng mà sao lại còn dục? Bởi vì ly dục ly bất thiện pháp, do ly dục sanh hỷ lạc, cho nên còn cái hỷ lạc, đức Phật mới nói còn hỷ lạc làm sao mà giải thoát được. Nhưng đức Phật lại lập trở lại một lần nữa đức Phật nói ly dục, do ly dục sanh hỷ lạc. Do ly dục mới sanh hỷ lạc. Cái dục lạc này phải cho ly. Còn cái dục lạc kia là mình chạy theo dục lạc, nó có cái dục đó nữa. Còn cái này do ly dục mà nó có cái dục lạc. Thì cái này có lẽ đạo lộ này là giải thoát.

Đức Phật suy ngẫm như vậy. Nhưng đức Phật suy nghĩ đến cơ thể của mình bây giờ suy yếu quá đứng dậy không nổi thì làm sao tu nổi cái pháp môn này. Cho nên đức Phật mới nói thôi bây giờ ta trở lại đời sống ăn thô thực. Tức là ăn ngày một bữa, rồi ăn có đồ ăn đồ uống, đức Phật gọi là thô thực. Còn ăn mà ví dụ như ăn bảy hạt mè hoặc là ăn cháo đậu xanh đậu đen đò này kia mà ăn một muỗng một ngày ăn một muỗng vậy đó. Cho nên ăn ít quá cho nên vì vậy mà cơ thể đức Phật suy yếu. Và bây giờ suy yếu như vậy thì làm sao? Cho nên đức Phật mới xin mấy cái chú mà chăn dê, chăn bò mấy chú cúng dường cho đức Phật để đức Phật hồi tỉnh lại mà tu tập. Mấy chú đó sẵn sàng giúp đỡ cho đức Phật. Nên khi đức Phật ăn uống lại mạnh khỏe thì các vị tỳ kheo năm anh em Kiều Trần Như thấy đức Phật đã ăn uống như vậy, ăn uống trở lại như vậy. Thì do đó ông này hết khổ hạnh rồi, choi nên ông này không có chứng đạo được. Thôi mình bỏ đi không có chơi chung với ông này nữa.

Cho nên bây giờ còn một mình đức Phật, không có ai giúp đỡ cho mình chỉ nhờ mấy cái chú chăn bò chăn dê này giúp đỡ thôi. Sau đó đức Phật được khỏe rồi đức Phật mới ôm bình bát đi xin. Đi xin mới đi đến cội Bồ đề, từ ở cội Bồ đề đó đức Phật chọn lấy cái chỗ yên tịnh đó mà tu tập. Chỉ có một mình mình mà thôi. Cho nên đến cội Bồ đề đức Phật mới thầy là chỗ này là chỗ lý tưởng có thể ngồi đây tu và mình có thể dùng cái đạo lộ từ cái Sơ thiền này đi đến Tứ thiền từ nay có thể có lẽ là mình sẽ giải thoát được. Từ đó đức Phật mới đến chỗ đó mà chọn cái chỗ ngồi. Rồi chọn chỗ ngồi rồi, rồi mới cái số mà mấy chú chăn bò chăn trâu này đó mới giúp đỡ cho đức Phật. Đức Phật mới phát nguyện: “ Nếu ta không thành đạo, nguyện nát xương dưới cội Bồ đề chớ không đứng dậy”.

(01:16:20) Thì sau khi bình phục được sức khoẻ rồi đức Phật mới bắt đầu, bắt đầu tức là bốn mươi chín ngày dưới cội bồ đề. Trong bốn mươi chín ngày đó có bảy ngày liên tục đức Phật nhập từ Sơ thiền cho đến Tứ thiền rồi hướng tâm đến Tam Minh mà thành tựu đạo giải thoát.

Đó thì một cái bài kinh rất rõ ràng là đức Phật hồi tưởng lại cái đạo lộ trong lúc bé bảy tám tuổi phát giác ra được cái đường đi giải thoát. Và chúng ta bây giờ Thầy cũng từ cái chỗ mà quá là trên bước đường tu tập đường cùng của mình rồi cũng được Hòa thượng Minh Châu nói làm cho Thầy thức tỉnh. Chớ còn lúc bấy giờ thì rất là trách cái Đại thừa là cái pháp mà lớn vĩ đại mà tu không được thì Tiểu thừa mà tu ra cái thứ gì. Cho nên đâu có nghĩ tới cái đều đó. Nhưng mà khi nhớ cái lời của Hòa thượng Minh Châu đó nói rằng nó dìm đạo Phật, nói rằng nó đặt cái tên Tiểu thừa để mà làm cho cái đạo Phật này nó tiêu đi. Do cái nhớ lại những cái lời mà giảng dạy năm xưa của Hòa thượng Minh Châu đó thì làm Thầy tỉnh lại. Biết chừng đâu chừng cái đạo lộ này có thể đưa mình đến cái giải thoát chính chăng. Cho nên cũng là một cái trường hợp như đức Phật ngày xưa, nhưng mà đức Phật khác. Còn Thầy thì trở về với đạo Phật.

Cho nên cái cuộn băng mà Thầy gửi cho Hòa thượng Thanh Từ đó thì các con thấy Thầy đặt cái tên là “Trở về”. Có không các con? Đó thì “Phật Môn Bảo Huấn” là cái cuộn băng đầu. Còn cái “Trở về đạo Phật” là Thầy so sánh giữa Thiền Đông độ với Bốn thiền. Để cho Hòa thượng tỉnh thức được ở cái đường đi mà Thầy đã khoắc khoải trong nội tâm của Thầy rất lớn. Nhưng Hòa thượng không có hiểu được Thầy. Cho nên do vì vậy mà khi mà Hòa thượng viết trong cái cuốn mà “Ba vấn đề trọng đại trong đời tu hành của tôi” đó thì đức Phật có bài bát ở trong Bốn thiền là đức Phật đã tu nhập Bốn thiền. Nhập Sơ thiền do ly ngũ dục nhập được cái Sơ thiền thấy không có kết quả giải thoát cho nên đức Phật bỏ không có tu hành. Mà chính bài kinh Saccaka đức Phật đã hồi tưởng lại cái pháp môn đó. Rồi mình thực hiện để mà giải thoát. Cho đến bây giờ chúng ta cũng đi trở về con đường đó mà thấy được sự làm chủ. Và đồng thời chúng ta thấy cái đường lối mà đức Phật đã tu dạy lại mình thì cái pháp hướng tâm rất là tuyệt vời.

(01:18:59) Và cái phần mà cô ở đây Thầy chưa có trả lời hết vì quá nhiều. Cho nên Thầy chỉ trả lời những cái quan trọng.

Cô Minh Cảnh hỏi Thầy về cái phần pháp hướng. Pháp hướng tâm ở chỗ mà đức Phật dùng đó là Như Lý Tác Ý. Các con thấy Như Lý Tác Ý. Còn ngoại đạo nó dùng pháp hướng tâm đó như các con thấy các nhà thôi miên. Vậy thì cái pháp hướng tâm của nó, nó sử dụng bằng tưởng chớ không phải bằng ý. Còn Phật dạy thì Như Lý Tác Ý. Cho nên do chỗ xả tâm của chúng ta vì vậy mà tâm tưởng chúng ta nó không còn tưởng dục. Cho nên nó mới thuộc về cái pháp Như Lý Tác Ý nó chơn chánh. Còn không khéo chúng ta không xả tâm mà chúng ta lại dùng cái pháp hướng nó cũng vi diệu, nó cũng có hiệu quả nhưng nó sẽ đưa chúng ta đi bậy. Nó làm chúng ta rối ren cơ thể, nó làm chúng ta muốn chết luôn không phải vừa. Hễ bảo nó nhắc nó cái bắt đầu nó làm theo. Nó làm theo rồi quýnh rồi cái chúng ta nhắc nó nó làm nữa. Nó làm riết rồi chúng ta lúc hơi chúng ta chỉ còn có nước mà chết thôi chứ còn không có còn.

Cho nên thầy Thiện Thuận về đây đó được Thầy dạy cho cái pháp hướng tâm thì ông đã nhập vào cái định tưởng, rồi thì ông ở trong định tưởng ông lại nhắc cái tâm của mình. Ôi thôi cái cơ thể ông sôi lụp bụp lên cũng như là cái nồi cơm sôi, ông hoảng hồn hoảng vía ông không biết làm sao. Cho nên trong lúc đó thì ông còn nước có la làng thôi chứ có gì. Nhờ la mà Thầy xả cho ông ấy. Đó thì các con thấy trong vấn đề dùng pháp hướng nó có tai hại chứ không phải không tai hại. Mà vì nó có hiệu quả chứ không phải không hiệu quả. Ở ngoài đời người ta gọi là pháp ám thị. Ám thị Tự kỷ ám thị. Trong đạo thì đức Phật dạy Như Lý Tác Ý. Chữ Như Lý Tác Ý thì các con biết Tác Ý là cái ý tứ của chúng ta chớ không phải tưởng. Còn nếu không khéo các con dùng tưởng các con sử dụng nó là tiêu. Cho nên ở đây chúng ta sử dụng để mà xả tâm chớ chưa đi vào định được. Khi nào mà xả tâm hết thì chúng ta dùng nó vào định rất dễ. Đó là những cái phần sau này nó sẽ trở thành những cái câu trả lời nó Thầy viết thành văn để cho nó thực tế và cụ thể những cái bài cho nó có cái giá trị sau này. Để giúp cho người ta tu tập. Cũng như trả lời Minh Tông về cái chỗ mà Tịnh Chỉ Hơi Thở với cái hiểu là đình chỉ hơi thở. Tất cả những cái này những cái nguy hiểm rất là nguy hiểm cho cái con đường tu tập theo đạo Phật.

(00:01) Trưởng lão: Hôm nay, được cái duyên con về đây trong cái thời gian ngắn, 5, 6 ngày, 7, 8 ngày để rồi thưa hỏi về cách thức tu tập, trình bày cho Thầy nghe coi cái sự tu tập như thế nào để Thầy kiểm soát lại, hoặc là Thầy xem xét lại. Tu hành đúng thì nó mới có kết quả, mà tu hành không đúng thì nó sẽ đi lạc đường. Trong cái phần hiện giờ thì các cái pháp hành tu tập thì tất cả Tăng, Ni cũng như cư sĩ hiện giờ thì tu hành đã quen cái lối tu tập theo cái thiền định ức chế tâm mà không có lo xả tâm. Cho nên tu riết, tu mãi mà cho đến khi được cái tâm tĩnh lặng mà cái tâm xả nó không hết, tức là cái tâm tham - sân - si phiền não nó không hết, cho nên nó làm lệch cái con đường của Đạo Phật, nó không có đúng tính cách mà tu tập theo Đạo Phật.

Cho nên Đạo Phật chỉ tu tập tĩnh giác hay là tỉnh thức, để rồi nhân cái tâm tỉnh thức đó mà xả cái tâm của mình, tức là xả cái tham, sân, si phiền não làm cho cái đời sống của mình nó không còn đau khổ nữa, không còn giận hờn, phiền não. Chứ không phải đi vào trong cái sự tĩnh lặng, hoặc là trong cái sự im lặng không có vọng tưởng, để cái trạng thái đó để nói là gọi rằng định, rồi mới làm chủ được cái tâm tham - sân - si của mình. Cái đó không phải.

Chính vì cái sai đó mà từ bao nhiêu thế kỷ nay người ta theo tu con đường của Đạo Phật mà người ta không có làm chủ được cái sự sống chết của người ta là do cái chỗ sai đó đi vào cái thiền ức chế tâm. Cho nên hiện giờ thì nhờ cái công phu tu hành, Thầy đã tìm thấy được những cái pháp môn, nó có những cái bí quyết thành công ở trên cái sự giải thoát của Đạo Phật mà từ xưa đến giờ thì một số các bậc tôn túc đã triển khai cái giáo pháp mà đi nhầm vào những cái kinh sách phát triển của Đại Thừa, cho nên triển khai những cái pháp ức chế tâm mà không xả tâm.

(2:20) Cho nên hiện giờ thì cái duyên may trong cái thời đại này, Thầy đã đọc lại trong những kinh sách Nguyên Thủy, rồi cũng thực hiện cho cái bản thân của mình trong những cái nỗi niềm khắc khoải, sau cái thời gian tu tập quá dài 9, 10 năm trời. Nói 9, 10 năm trời đó là những cái năm mà nhập thất, còn cái khoảng thời gian từ 8 tuổi mà xuất gia cho đến 40 mấy năm trời, thì cái nỗi niềm khắc khoải trong lòng của một người tu sĩ mà quyết tâm theo Đạo Phật, cho đến giờ phút coi như hơn nửa đời người mà không tìm thấy được cái sự giải thoát, cho nên cái sự đau khổ nó dằn vặt rất lớn.

THẦY TÌM THẤY PHÁP XẢ TÂM

Do từ đó thì Thầy đã nỗ lực theo cái đường lối Nguyên Thủy. Cũng nhờ những cái kinh sách Nguyên Thủy mà Hòa thượng Minh Châu đã có công dịch lại, rồi tìm thấy được cái pháp Xả Tâm, từ đó thấy cái tâm mình nó được an hơn, và giải thoát được. Cho nên hiện giờ thì Thầy triển khai lại cái pháp Xả Tâm.

Mười bảy năm trời, mình đem cái pháp này ra mà giảng dạy, nhưng vì sợ đụng chạm với bậc Thầy tổ của mình cho nên coi như là Thầy gần hết cái đời người, năm nay là 60 mấy rồi. Thì năm rồi Thầy định là Thầy sẽ ẩn bóng, cho nên Thầy mới giảng cái giáo án, chứ còn cỡ mà chưa ẩn bóng thì chắc là Thầy không có giảng giáo án ra. Vậy mà năm nay thì coi như hoàn toàn chúng ta sẽ tập luyện ngay vào những cái chánh pháp mà Phật đã dạy, tức là đi vào cái sự xả tâm hơn là đi vào cái sự ức chế tâm.

(3:55) Vì trải qua 15, 16 năm trời mà Thầy tùy thuận, để rồi sửa dần cho quý thầy từ cái giới luật cho đến cái pháp ức chế tâm để sửa dần, sửa dần, nhưng mà quý thầy vẫn còn tin tưởng cái chỗ ức chế tâm mà không có chịu nghe lời Thầy, cho nên hiện giờ thì Thầy rất là mạnh dạn. Thà là mích lòng hơn là để cho bao nhiêu người người ta bỏ hết cuộc đời tu hành mà chẳng có nếm được cái mùi vị giải thoát chút nào thì rất là đáng tội, cho nên giờ phút cuối cùng này thì Thầy không có còn nương tay, cho nên Thầy nói thẳng, nói mạnh. Vì vậy ai có duyên thì nỗ lực mà tu đúng, mà không có duyên, còn tin theo Đại Thừa thì cứ theo Thiền ức chế tâm thì Thầy không có cản trở và Thầy cũng không có nói gì hết, nghĩa là ai có duyên thì tu sao cũng được.

Nhưng khi đã có tâm quyết theo Đường lối của Đạo Phật - Thiền Xả Tâm - thì những gì mà Thầy nói cố gắng mà ghi khắc để mà tu tập cho đúng, để xả tâm cho thật rốt ráo.

Vì cái lòng tin của mình tin thật sâu đối với Phật pháp, biết là con đường Thiền Xả Tâm trực tiếp ngay liền để xả cái tâm của mình cho hết tham, sân, si để cho hết đau khổ thì mình mới có nhiệt tâm, mới có xả được. Còn nếu mình bán tin, bán nghi, cho nên vừa tu ức chế tâm, rồi vừa xả tâm theo cái kiểu nửa tin, nửa không tin, do đó nó cũng chẳng đi đến đâu. Cho nên ở đây chúng ta phải tin chắc rằng chúng ta sẽ thực hiện con đường của Phật dạy xả tâm, thì sẽ đưa đi đến cái chỗ giải thoát hoàn toàn. Thì cái lòng tin như vậy chúng ta mới nhiệt tâm hằng ngày mà chúng ta dùng cái pháp hướng mà nhắc.

Chứ còn chúng ta không tin thì chúng ta ngồi yên lặng rồi chúng ta cứ lo ở trong cái trạng thái yên lặng mà không có hướng tâm để xả, thì cái thời gian đó nó làm cho chúng ta mất rất nhiều, nhiều cái thời gian. Vì chúng ta không xả, mà ngồi tìm cái an lạc, cái sự tĩnh lặng cái sự yên lặng, chứ không có lo xả cái tâm thì nó làm cho cái hướng của chúng ta nó lệch đi, rồi khi nào nó có những cái trường hợp, cái hoàn cảnh thì chúng ta mới chịu xả tâm thì cái đó là một cái sai.

TRÁNH NÉ CÁC PHÁP LÀ SAI

(6:14) Thầy xin nhắc lại một lần nữa, Thầy xin nhắc lại chung trong Chúng để thấy rất rõ:

Đương nhiên là trong những cái giờ phút mà từ lâu đến giờ mà chúng ta tu theo con đường Thiền Đông Độ, cũng như là thiền Đại Thừa, thì khi mà chúng ta ngồi, thì chúng ta lo chúng ta giữ cái tâm nó không vọng tưởng, tức là bằng cái pháp môn như Sổ Tức, Tùy Tức, hay hoặc là các pháp Tri Vọng hay là những pháp khác như Niệm Phật đều là cái mục đích giữ cái tâm không có niệm vọng tưởng cho đạt Nhất Tâm.

Thì do đó là cái loại thiền đó nó thường thường là nó không có xả tâm. Nó không xả tâm như vậy thì cái thời gian đó chúng ta sẽ bị mất đi, cái thời gian ngồi yên lặng đó nó sẽ mất đi, nó không có kết quả cho cái mục đích chính là chúng ta tu tập để làm chủ, nó lại đi vào một cái trạng thái tĩnh lặng, nó làm cho chúng ta mất cái thời gian.

Do vì vậy thì chúng ta quen đi, rồi chúng ta chấp nhận nó, rồi chúng ta tu tập ngày ngày, đêm đêm chúng ta ngồi thiền chúng ta tu tập ức chế cái tâm như vậy. Rồi hằng ngày thì chúng ta sống cũng bình thường, ăn uống cũng phi thời, cũng không đúng cách giới luật của người tu sĩ nữa, rồi cũng vui chơi, rồi cũng này kia nọ. Nhưng cái giờ thì chúng ta cũng ngồi thiền, cũng tu tập, cũng đủ cách, rồi sinh hoạt cũng bình thường.

Nhưng đến khi có hữu sự gì đó thì chúng ta lại quán, suy tư, rồi chúng ta nói là chúng ta xả tâm, nhưng sự thật khi có chuyện làm cho chúng ta buồn giận, phiền não hay tham muốn hay có sự gì lo lắng, thì chúng ta quán thấy các pháp đều là như mộng, như huyễn, nó không thật để chúng xả nó, để chúng ta đừng có phiền não, đừng có giận hờn. Đó là cái lối của Đại Thừa dạy chúng ta thấy các pháp “như mộng, như huyễn”.

(8:01) Nhưng mà trong khi có hữu sự, có chuyện thì chúng ta mới thấy nó là như mộng, như huyễn, nhưng mà khi mà nó không có chuyện gì, nó bình thường không có gì, tâm chúng ta buồn phiền não thì chúng ta ngồi thiền thì chúng ta lo ức chế vọng tưởng của chúng ta, vọng tưởng mà thôi. Đến khi có chuyện gì thì chúng ta lại thấy nó như mộng, như huyễn, hay là “xem sáu trần như hoa đốm giữa hư không”, thì đó là cách thức của các pháp mà từ lâu chúng ta đã tu, cho nên coi như là gặp cảnh, đối cảnh, gặp cảnh mà làm chúng ta đau khổ, phiền não thì chúng ta tránh né bằng cái pháp môn, thấy các pháp như mộng huyễn, thấy “sáu trần như hoa đốm giữa hư không”, cách thức như vậy gọi là chúng ta tránh né các pháp, chứ không phải xả.

Bởi vì, vốn khi mà tâm chúng ta bình thường thì ai cũng hiểu rằng trong tâm chúng ta còn giận hờn, tham muốn chứ chưa phải hết. Bởi vì mình là con người sinh ra thì mình mang theo con người của mình là cái tâm tham, sân, si phiền não ở trong đó rồi, cho nên chúng ta biết chắc chắn là chúng ta sẽ có tham, sân, si chứ không phải không. Vì vậy nó bình thường nó không tham, không sân, không si. Nhưng chúng ta cũng phải có cái pháp tu để xả nó, chứ không phải là chúng ta ngồi để mà cho hết vọng tưởng gọi là xả.

Nếu xả hết vọng tưởng rồi, mà sau này sao chúng ta còn tham, sân, si? Có nhiều người ngồi một tiếng, hai tiếng không vọng tưởng mà vẫn còn tham, sân, si, cái đó là không phải thiền xả tâm, mà là thiền ức chế tâm. Với những năm tháng và cái thời gian dài mà các bậc tôn túc, các vị tổ của chúng ta đã tu hành như vậy, họ đã từng niệm Phật, lần biết bao nhiêu sâu chuỗi để không tạp niệm xen vào trong câu niệm Phật, thế mà cũng không được xả tâm.

Hôm nay, chúng ta biết được con đường của Đạo Phật là từ kinh Nguyên Thủy, còn kinh A Hàm thì nó cũng là kinh Nguyên Thủy, nhưng mà vì các tổ chúng ta dịch viết ra, cho nên có nhiều thêm thắt rất lớn trong đó, làm cho nó lệch lạc cái ý của kinh Nguyên Thủy. Nhờ Hòa thượng Minh Châu dịch cái bộ kinh Nguyên Thủy từ các tu sĩ Nam Tông đem về đất nước Việt Nam chúng ta.

CÁCH THỨC XẢ TÂM

(10:09) Rồi đọc lại thì chúng ta thấy rõ ràng là bắt đầu vô tu tập thì tỉnh thức, từ tỉnh thức đó thì bắt đầu ở trong cái sự tỉnh thức đó, vừa tỉnh thức là từng một hơi thở, hai hơi thở, hay là vừa tỉnh thức trong những hành động của chúng ta thì ngay liền chúng ta đã có cái phương cách xả tâm liền, nhắc tâm, quán tâm, xả tâm liền. Chứ không có để tâm của mình trống rỗng, không có để tâm của mình yên lặng, không có để tâm của mình hoàn toàn tỉnh thức một cách là vắng lặng.

Cho nên do vì vậy mà chúng ta thấy được cái phương pháp của Phật dạy. Và đồng thời thì chúng ta tìm ra được cái pháp Như Lý Tác Ý, tức là pháp hướng tâm, dẫn tâm của mình để cho mình xả tâm, cách thức rất rõ ràng, cho nên luôn luôn kèm theo cái Như Lý Tác Ý để mà tác ý ra mà xả tâm, đó là chúng ta đã trở về với pháp môn của Đức Phật, chúng ta đã thấy được cái đường lối tu tập nó cụ thể và rõ ràng giúp cho tâm chúng ta giải thoát được, không còn giận hờn, tham muốn, phiền não hoặc là đau khổ, hay là nói chung là tất cả những cái sự đau khổ của tâm hồn của con người thì chúng ta lần lượt chúng ta sẽ xả hết, đó là cách thức tu như vậy.

CHÁNH NIỆM

Cho nên hằng ngày chúng ta ngồi tu chúng ta cũng xả trong 1 phút, Thầy nói đây là 1 phút ngồi vừa nhiếp hơi thở, vừa đi kinh hành, rồi vừa ăn cơm, đều là nương vào sức tỉnh thức của hành động đó mà phải xả tâm, chứ không phải ăn cơm biết ăn cơm, rồi cứ biết ăn cơm hoài mà không cần lo xả tâm thì nó cũng không đúng, bởi vì đó là chỉ tỉnh thức mà, chứ nó không có được ở trong Chánh Niệm.

Vì cái Chánh Niệm, tức là nhắc cho chúng ta xả cái tâm để trở về với cái chánh niệm, cái Chánh Niệm là cái niệm không có đau khổ, không có giận hờn, phiền não, cái đó gọi là Chánh Niệm. Chứ không phải là chúng ta ở trong cái niệm hơi thở gọi là chánh niệm, mà nương cái niệm hơi thở để xả cái tâm của chúng ta, làm cho cái tâm chúng ta trở về cái Chánh Niệm. Mà cái Chánh Niệm thì nó không phải tà niệm, cho nên nó thuộc về thiện pháp, không phải ác pháp. Vì ác pháp nó sẽ làm cho tâm chúng ta đau khổ, giận hờn, phiền não. Còn thiện pháp thì nó làm cho tâm chúng ta an lạc, thanh thản, hạnh phúc, giải thoát, đó là thiện pháp.

(12:08) Ở đây thì Thầy xin nhắc lại nó kỹ như vậy, cho nên được cái duyên mà về đây vì sau cái thời gian có trình cho Thầy qua một số vấn đạo, hỏi cách thức tu hành, rồi cũng biết nghe lời Thầy khuyên, sống hòa hợp với Chúng, tạo cái cách thức cho cái hoàn cảnh, để cho nó thuận tiện cùng mọi người cùng sống, cùng tu, cùng tập, không có làm chướng ngại tâm của nhau, thì cách thức đó là cách thức quyết tâm tu giải thoát. Còn nếu mình vì cá nhân của mình, mình muốn tìm theo cái sự ham thích của mình, mình muốn chạy theo cái sự yên lặng, cái sự mà mình lo cho cá nhân của mình thì cái đó nó không phải là con đường lối của Đạo Phật.

Đường lối của Đạo Phật vừa tu cho mình mà cũng vừa làm cho vui lòng người, mà chính làm cho vui lòng người tức là tùy thuận người, chính lúc đó là lúc mình tu rất nhiều xả tâm. Còn nếu mà mình cứ lo cái tâm của mình, mình thích cái gì mình làm theo nó, thì đó là mình nuôi dưỡng cái tâm tham đắm, cái sự ham thích. Mặc dù mình tham đắm cái sự tu, nhưng mà sự tu của mình nó vẫn là cái tham đắm chứ không phải không tham đắm, nhưng mà mình tùy thuận những người khác, để mà mình xả cái tâm mà ham thích mình đó.

Không phải là, thí dụ như mình thích ăn, thích ngủ hay hoặc là thích dục lạc, thích nhà lầu, xe hơi gọi là tham, mà mình cũng tham tu cũng là cái tham nữa, nghĩa là mình muốn tu cho mau, cho thành Phật đó là cũng tham nữa, bởi vì cái đó nó còn lòng tham, cho nên vì vậy mà mình tùy thuận, mình xả tâm để cho mình xả cái tham, dù cái tu đi nữa cũng là cái tham của mình, mình xả. Nhưng mà chính xả đó là tu. Chứ không phải cái chỗ mà mình quyết tâm mình tạo cho cái hoàn cảnh cho vừa ý mình để cho mình ngồi trong thất mình tu, hoặc là một cái hoàn cảnh nào ai cũng làm cho mình được yên ổn để mình tu, thì chắc chắn là cái điều đó là không phải xả tâm. Mà, chính mình muốn tạo cho mình một cái cảnh vừa ý thích của mình, tức là nó vừa với cái lòng ham muốn của mình để cho mình thỏa mãn sự ham muốn đó, mình thấy nó được an ổn ở trong cái sự thỏa mãn đó, mình cho đó là được giải thoát, được theo cái ý muốn của mình thì nó không phải.

(14:17) Cái con người tu theo Đạo Phật phải đứng ở trên cái lập trường rất vững là phải vượt qua, cho nên cái câu kệ của Đức Phật ở trong kinh Trung Bộ, Phật nói dạy chúng ta: đứng lại thì chúng ta chìm xuống, nếu mà chúng ta đứng lại mà chúng ta không vượt qua, chúng ta không đi tới, thì chúng ta sẽ bị chìm xuống.

Thí dụ như bây giờ cuộc đời chúng ta nó sanh ra như vậy, thì chúng ta chấp nhận như vậy tức là chúng ta luôn luôn bị chìm xuống ở trong những cái lực của nó chứ chúng ta không có vượt ra được, thì càng lúc chúng ta càng khổ.

Như những người bây giờ không biết Phật pháp, không biết đường lối tu tập, họ chấp nhận cuộc đời của họ sanh ra như vậy rồi họ làm ăn như vậy, rồi họ chạy theo danh lợi như vậy, nghèo thì họ nỗ lực họ tìm mọi thủ đoạn, mọi gian hùng của họ để họ sống lên trên cái sự ăn, làm giàu của họ bằng cách gian xảo. Còn cái người giàu có thì họ cũng thỏa mãn ở trong sự giàu có và tích lũy thêm sự giàu có thì đó là họ đang “chìm xuống”.

Chúng ta hiểu biết Phật pháp thì chúng ta lại cố gắng, chúng ta lại nỗ lực chúng ta thực hiện những ý muốn để mà thực hiện những cái hoàn cảnh, để được vào nhập thất, để ngồi yên trong thất để có những người bưng cơm, vừa nước chúng ta tu hành thì cái đó chúng ta lại trôi dạt, nghĩa là tiến tới như vậy thì gọi là “trôi dạt”, cho nên cái đó cũng là cái sai của Đạo Phật.

Vì vậy mà Đức Phật nói: “Đứng lại thì chìm xuống, mà tiến tới thì trôi dạt, chỉ có mình vượt qua mình thôi”. Vượt qua là cái hoàn cảnh nào, chúng ta ở trong cái hoàn cảnh đó mà chúng ta vượt qua cái hoàn cảnh đó, chúng ta làm sao mình sống cho đúng đạo đức của Đạo Phật - không làm khổ mình, khổ người - tức là mình tùy thuận mọi cái. Nhưng mà mình bị lôi vào, tâm mình mình biết đó là ác pháp nhưng mà mình không để tâm mình bị lôi kéo vào ác pháp, mà mình rất tùy thuận với mọi hoàn cảnh để cùng nhau xây dựng bước đường tu tập, cho mình, cho người thì như vậy gọi là “vượt qua”.

(16:03) Cái bài kệ nó có mấy câu mà Phật nhắc đi nhắc lại rất nhiều ở trong kinh:

“Đứng lại thì chìm xuống. Đi tới thì trôi dạt. Chỉ có vượt qua mà thôi”.

Cho nên cái hoàn cảnh nào mà đến với chúng ta là cái nhân quả của nó đã đến, thì chúng ta đừng ham muốn theo cái muốn của mình, mà chúng ta phải vượt qua cái lòng ham muốn đó, thì chúng ta mới chiến thắng.

Thí dụ như bây giờ, trong cái hoàn cảnh của mình xảy ra, nó có những sự kiện làm cho mình lo, mình buồn, mình mới thấy tu như vậy không có được, nhưng mà chính cái chỗ đó là để xả cái tâm ở chỗ đó. Đó là cái tu, chứ không phải là cái ý muốn mình như vầy: nó được yên ổn mình ngồi thiền, mình nhiếp tâm hơi thở, mình đi kinh hành không ai động, thì cái đó nó là cái hoàn cảnh thuận để cho mình tu những cái đó thôi. Nhưng mà nó gặp những cái hoàn cảnh nghịch, nó làm cho mình không có ngồi tu được, nó làm cho mình đi kinh hành nó cũng không yên, mà vì vậy mà do đó mình tìm mọi cách để mình vượt qua được cái hoàn cảnh đó thì đó là mình tu, mà mình tu cái đó nó thực tế và cụ thể hơn, nó làm chủ được cái cuộc sống của mình hơn.

Cho nên ở đây cái mục đích của Đạo Phật là chúng ta nhắm vào cái nhân quả của chúng ta đang sống. Chúng ta sanh ra từ nhân quả, sống trong nhân quả. Hiện bây giờ chúng ta đang sống trong nhân quả, tùy cái nhân quả đó mà chúng ta tu tập chúng ta vượt qua nó, chứ không phải chúng ta trốn tránh né cái nhân quả, chúng ta hiểu như vậy thì chúng ta mới biết được con đường chúng ta tu hành mới là đúng cách.

Bây giờ về đây được Thầy giảng, Thầy nói để cho mà rõ cái cách thức trước cái hoàn cảnh nào thì chúng ta cũng thực hiện được cái sự tu tập giải thoát, mà chúng ta biết rõ từng tâm niệm của chúng ta, quán xét chúng ta xả, còn hay hết. Không phải vô trong thất ngồi thiền rồi đạt được trạng thái im lặng, rồi khởi những tưởng chúng ta được cái này, được cái kia, điều đó là một cái điều sai, chúng ta chẳng được gì hết đâu, tu hành chẳng có được cái gì hết mà chúng ta chỉ nghiệm lại thấy cái tâm của mình trước mọi hoàn cảnh nghịch cũng như thuận, nó luôn lúc nào cũng thanh thản, an lạc, nó không làm chúng ta phiền não đau khổ nữa thì đó là chúng ta nói mình được kết quả.

(18:12) Chứ sự thật ra thì chúng ta tìm lấy cái lối giải thoát cho chính bản tâm của mình, và từng cái chỗ giải quyết được cái tâm mình giải thoát rồi thì chúng ta mới giải thoát được cái thân. Bởi vì cái tâm mà không giải thoát được thì cái thân không giải thoát được.

Chúng ta mang cái thân, tâm của chúng ta đi vào trong cái nghiệp nhân quả này, hay hoặc nói một cách khác là từ ở trong nhân quả mà chúng ta sanh ra, thì mang cái thân nghiệp của nhân quả, thân tâm nghiệp của nhân quả. Do đó thì cái hướng, cái con đường của Đạo Phật thì nhắm để giải quyết cái tâm của chúng ta trước, rồi sau đó mới giải quyết được cái thân của chúng ta, tức là giải quyết được cái tâm nhân quả trước, rồi sau đó mới giải quyết được cái thân nhân quả của chúng ta sau thì chúng ta mới đi vào, chứ còn một lượt mà chúng ta giải quyết cả thân, và tâm thì chúng ta giải quyết một lượt không nổi.

Vì cái tâm của chúng ta nó có cái thọ của cái tâm, như bây giờ chúng ta buồn rầu, sợ hãi, lo lắng thì đó là cái thọ của cái tâm, vì vậy cho nên ở đây chúng ta muốn làm chủ được cái thọ của cái tâm thì chúng ta phải tu tập, phải không còn tham, sân, si phiền não, nó làm cho chúng ta không còn đau khổ, thì đây là phần đau khổ của cái tâm, mà Phật gọi là “ưu”. Ưu là phần đau khổ của cái tâm. Còn Phật gọi là cái “não” là phần đau khổ của cái thân. Cái “não” là phần đau khổ của cái thân, cho nên gọi là ưu, não. “Não” là cái chân nó nhức, cái đầu nó nhức, cái bụng nó nhức, cái tay nó đau, đó là não, nó làm cho cái thân của chúng ta đau khổ.

Còn cái tâm của chúng ta giận hờn, phiền não, lo lắng sợ hãi thì đó là đau khổ của cái tâm. Cho nên muốn tu tập để mà giải quyết, giải thoát được cái tâm thì đó là cái bước đầu, bước đầu tiên của Đạo Phật, sau đó, mới giải quyết được cái đau khổ của cái thân, chứ còn không thể nào mà chúng ta giải quyết cả hai cái thân và tâm một lượt để cho hết cái thọ của thân tâm được một lượt.

(20:09) Đó thì, hôm nay chúng ta biết được như vậy thì chúng ta biết rằng con đường mà chúng ta đang tu đây là mục đích chúng ta giải quyết cái khổ, cái đau khổ của cái tâm, làm sao cho tâm hết phiền não đau khổ. Do đó hàng ngày chúng ta mới nhắc: “Tâm như cục đất, đừng có phiền não, đừng có tham, sân, si, đừng có thương tiếc, đừng có hận thù, tất cả những cái đó là những cái đau khổ”. Thì nhớ mà nhắc như vậy, hằng ngày tu tập như vậy: “Quán ly tham tôi biết tôi hít vô, quán ly tham tôi biết tôi thở ra”, hoặc là chúng ta nhắc: “Quán ly tham tôi biết tôi đi kinh hành, quán ly tham tôi biết tôi đi kinh hành” thì như vậy là mình nhắc mình đang đi kinh hành. Hay hoặc là “Quán ly tham tôi biết tôi đang quét sân, quán ly tham tôi biết tôi đang quét sân”. Thì đó, mình nhắc mình đang quét sân để cho mình tỉnh thức ở trong hành động quét sân, mà mình xả cái tâm tham của mình ra, đó là cách thức tu như vậy. Cho nên chúng ta làm hằng ngày trong hành động không có nghĩa là làm cho chúng ta biết tất cả cái hành động, tỉnh thức ở trong hành động. Mà luôn để giữ cái trạng thái yên lặng, cái trạng thái tĩnh lặng ở trong cái hành động đó, thì tỉnh thức ở trong hành động đó, như vậy nó cũng chưa phải là cái pháp của Phật để xả tâm.

Bởi vì Phật dạy Thân Hành Niệm, chúng ta tu tập ở trong các hành động của thân để mà xả cái tâm, lấy cái hành động của thân để mà xả cái tâm, cho nên luôn luôn nương theo cái hành động của cái thân làm cho tâm nó tỉnh thức để mà nói nhắc nó xả. Nhớ như vậy thì chúng ta sẽ tu tập hàng ngày, hằng giờ, chúng ta lúc nào, nhớ được một chút tỉnh thức là chúng ta đã hướng tâm xả, nhớ một chút tỉnh thức là chúng ta xả. Hàng ngày chúng ta nhắc như vậy thì tâm chúng ta sẽ không còn tham - sân - si nữa, nó sẽ được giải thoát hoàn toàn.

Và từ đó tâm nó được yên ổn, nó giải thoát rồi thì nó thanh tịnh, nó không còn giận hờn, phiền não, nó không còn tham muốn. Thì bắt đầu các con sẽ dùng cái pháp hướng để mà nhắc nó, để mà tịnh chỉ các cái khổ đau của cái thân của các con, tức là cái ưu não của cái thân. Thì bây giờ cái thân đau thì mình nhắc làm cho cái thân nó không còn đau đớn nữa, tức là tu tập những loại thiền định làm chủ thân, có như vậy thôi chứ không có gì hết.

(22:13) Thì các con thấy trong bước đường tu tập nó rõ ràng như vậy đó, cách thức tu tập nó cũng pháp môn nó cụ thể như vậy chứ nó không phải là nó, coi như nó rất trực tiếp, nó không phải chúng ta tu tập một cách gián tiếp theo con đường thiền của Đại Thừa và Đông Độ. Bởi vì chúng ta ngồi giữ cái tâm không vọng tưởng im lặng như vầy, mà chúng ta mong chờ cho sau này nó sẽ không còn tham, sân, si phiền não và nó sẽ làm chủ được cái sự sống chết của chúng ta không còn đau nhức nữa thì cái chuyện đó là cái chuyện coi như là không có trực tiếp vào cái đối tượng đau khổ mà để tu cho nó hết, thì biết chừng nào mà chúng ta sẽ hết. Mà chắc chắn rằng vì cái thời gian đã chứng minh cho chúng ta biết rằng từ các bậc Tôn túc của chúng ta cho đến giờ thì người ta cũng thực hiện những cái con đường thiền này rất lâu đời, mà người ta cũng không tìm thấy được cái sự giải thoát.

Mà cũng chính Đức Phật đã thuật lại, trong các quá trình tu tập của Đức Phật thì Đức Phật cũng thực hiện những cái pháp thiền ức chế này, Đức Phật cũng không tìm thấy cái sự giải thoát ở trong đó nữa cho nên cuối cùng Đức Phật trở về với cái sự tư duy của mình để đi vào cái lộ trình Xả Tâm này mà Đức Phật đã được giải thoát.

Thì hôm nay chúng ta là những con người cũng gần giống như trong thời Đức Phật, có pháp của Phật mà không được triển khai, lại đi tu vào những cái pháp của ngoại đạo để rồi bắt đầu chúng ta bây giờ mới trở về với cái pháp của Phật. Tuy nó có muộn màng nhưng nó còn có đủ duyên là chúng ta trở về được cái chánh pháp của Phật để mà xả tâm. Vậy thì còn có cái sự cố gắng của chúng ta thôi, mau hay là lâu là do sự tu tập, do cái hoàn cảnh thuận tiện, không thuận tiện của mình thôi.

Nếu mà hoàn cảnh nghịch thì mình tu nhanh hơn, mình xả tâm mau hơn, hoàn cảnh thuận mình cứ ngồi lim dim ở trong thất thì mình tu lâu hơn, có vậy thôi chứ không có gì hết. Cái hoàn cảnh nghịch chuyện này đến chuyện kia nọ mà tâm mình luôn lúc nào cũng nỗ lực mình thực hiện xả cho nó đừng có đau khổ, đừng có phiền não, đừng có giận hờn thì nó nhanh lắm. Còn nếu mà trong cái hoàn cảnh thuận mình cứ ngồi mình tu lim dim lim dim mà mình không có cái đối tượng, mình biết cái tâm mình xả hay không? Mình đem hết cả hàng ngày, hàng giờ mình dùng cái pháp hướng mình xả. Nhưng cuối cùng mình chưa chắc đã là mình xả sạch.

Đó, thì hôm nay nhớ như vậy, thì những cái gì mà nãy giờ Thầy nói con hãy khắc ghi, và cũng là nhắc nhở chung cho các con.Vậy thì bây giờ coi như là đã nhớ kỹ cái pháp hành rồi, thì cố gắng mà thực hiện.

(24:49) Còn bây giờ thì (con) về đây, thì trình bày cho Thầy nghe coi như thế nào? (Được rồi, con nói đi)

Cho nên những cái đó là những cái không có lợi, không có lợi cho mình. Vậy thì những cái nó có lợi cho mình là nó làm cho mình tỉnh táo, dậy thì nó dậy liền nó không có lười biếng nằm lại đó là nó hết si, nó bớt si. Còn tối mà nó chưa tới giờ đi ngủ mà nó ngủ trước thì tức là nó bị niệm si, nó làm cho mình ham ngủ. Do vì vậy mình biết, lần lượt từ cái tu tập tỉnh thức mình đi kinh hành, tu tập mọi hành động, rồi xả tâm, rồi từng cái tỉnh thức đó nó tăng dần thì cái niệm si nó cũng xả, cái niệm si nó xả thì niệm tham nó xả, niệm tham nó xả thì niệm sân nó xả, nó cứ mỗi cái nó đều xả, xả ra thì cái niệm si mình vẫn thấy trước, biết trước được.

Thí dụ như bây giờ cái niệm si mình hàng ngày mình tu tập tỉnh thức, rồi mình xả tâm, thì mình xả tâm tức là xả cái tâm si ở trong đó nữa. Cho nên thí dụ như bây giờ tối, bây giờ nó tới 10 giờ nó mới đi ngủ, mà nó tới đó nó mới ngủ, còn mình 9 giờ nó buồn ngủ nó muốn ngủ rồi thì đó là niệm si nó còn, nó chưa xả, cho nên vì vậy mình tiếp tục mình hướng tâm mình xả, mình tập theo cái sức của mình chứ không phải mình cố gắng mình ức chế nó.

Nhiều khi cái sức của chúng ta nó tới 9 giờ giờ nó muốn buồn ngủ rồi, mà mình ráng mình ức chế mình ráng mình chịu đựng để cho tới 10 giờ tức là ức chế nó đó. Cách thức tu tập các con thấy nó sơ suất một chút là chúng ta sẽ bị ức chế tâm rồi, cho nên chúng ta muốn mà cho nó đừng có ức chế tâm thì chúng ta phải lượng theo cái đặc tướng của mình.

Thí dụ như bây giờ cái sức của mình nó thức tới 9 giờ, thì mình thức 9 giờ mình tu tập thôi, rồi tới 9 giờ đó mình đi ngủ, chứ còn đừng thấy người ta tu 10 giờ rồi mình cũng ráng mình ức chế mình tu, tức là ức chế, tức là ép, ép tâm của mình, nó buồn ngủ nó gục tới, gục lui nó như thế này thế khác thì như vậy chẳng có ích lợi gì hết, bởi vì đó là ức chế tâm của mình, ráng để mà thức để mà chịu đựng, thì nó không ích lợi đâu. Cho nên vì vậy mà chúng ta tu để mà xả lần lần, lần lần, nó tỉnh lần nó đi lên, đó là cách thức chúng ta tu.

(26:58) Cũng như bây giờ chúng ta tu, chẳng hạn nào như các con nè, bây giờ mình ngồi trong khi mình tỉnh thức trong hơi thở này, nó chỉ có chừng 10 phút à, nó không có niệm vọng tưởng mà mình ráng mình ngồi 30 phút để ức chế nó để không vọng tưởng, thì cái sự ráng đó thì nó rất ảnh hưởng. Có nhiều người gom tâm, cắn răng gom tâm đừng có vọng tưởng, thì không ngờ đó là ức chế cả thân và tâm của mình để không vọng tưởng mà không có xả tâm, nó sai rồi. Bởi vì cái lối tu nó thuộc về ức chế rồi, nó không có đúng, mà bây giờ cái sức của mình bây giờ có 5 phút, hay là 10 phút mình tu tới đó mình xả, vừa tỉnh thức, vừa xả tâm. Mà giờ cái sức của mình tăng lên nữa thì nó có tạp niệm nó xen vô, nó mất tỉnh thức đi, thì do đó mình chỉ tu 10 phút thôi. Rồi do đó mình xả tâm nó thanh tịnh lần lần thì mình lại tăng lên, mình tăng lên thì nó lại tăng lên được liền.

Còn bây giờ đó, cái sức của mình nó như vậy mà mình lo mình tu cho nó nhiều thì giờ, mình ráng cố gắng mình ức chế, thì thật sự ra mình ráng mình ức chế thì nó cũng hết vọng tưởng chứ không phải không, nhưng mà lại nó bị ức chế. Nó ức chế thì cái tâm nó dễ, nó dồn qua nó sẽ tham, sân, si nó dễ hơn, nó làm cho mình ngu si hơn chứ không thông minh đâu. Cho nên nói mình tu nhiều, mình tu mình ngồi nhiều mà mình rất là hận ở trong lòng của mình. Như bằng chứng như các con biết rằng những người tu ở đây, không nghe lời Thầy mà xả tâm, khi mà bị cô Út đập họ rồi, thì họ đi ra họ oán, họ hận cô Út, họ nói cô Út đủ cách hết.

Các con chắc điều kiện các con cũng sẽ biết hết tất cả. Nhưng mà các con nhìn những người đó bây giờ cuối cùng thì họ cũng không có đạt được những gì đâu, họ cũng không làm được những gì đâu mà họ lại còn rơi trong cái tâm ham muốn của họ đủ cách hết, họ còn đau khổ nữa. Thì tất cả những cái đó là trải qua ở đây các con ba, bốn năm trời rồi thì các con đã rút tỉa được những kinh nghiệm đó rất rõ trong chị em huynh đệ của các con tu tập ở đây các con biết.

Khi bị cô Út đập rồi thì đi ra hận, giận hờn cô Út, thậm chí như có nhiều khi họ thế này, thế khác. Nhưng mà họ viết một bức thơ, họ nói cho Thầy biết, dùng những cái lời lẽ rất là nặng đối với cô Út, nhưng mà Thầy không nói cô Út biết, bởi vì Thầy nói chuyện đó cũng là chuyện thường thôi, có nói rồi cũng không có hay ho gì hết.

(29:10) Cho nên viết thơ nói với Thầy như thế này thế khác. Thầy cũng nói cô Út bằng cách này, cách khác. Thầy cũng thản nhiên, Thầy cũng chỉ xem đó là một cái sự thử thách để cho người đó xả tâm mà thôi. Tại vì họ xả tâm không được cho nên họ hận, họ buồn họ nói vậy thôi cũng là đáng thương họ, cho nên Thầy cũng chẳng có nói gì hết. Nhưng mà cũng chính vì những cái điều kiện đó mà cái hành động của họ rất là khổ đau, khi mà ra đi rồi thì họ rất là khổ. Bởi vì, ở đây là cô Út cô cũng có cái tâm là quyết làm cho họ xả được cái tâm tốt, chứ không phải có nghĩa là thù oán họ, thế mà đi ra họ nghĩ rằng cô Út ghét họ, thù oán họ bằng cách này, bằng cách khác, cho nên họ phải thọ lấy những cái quả rất là khổ, rất là đáng thương khi mà họ dùng những cái lời nói không tốt.

Nhưng mà khi đã biết được rồi thì lúc bấy giờ nó cũng muộn màng rồi, nó mất nhiều thì giờ rồi, cho nên ở đây những người đó họ tu không phải là cái sức tỉnh thức của họ không có, họ ức chế tâm họ tỉnh thức rất cao nhưng mà họ không xả tâm, có vậy thôi.

(30:03) Các con nhớ rằng Thầy nhắc nhở các con rất nhiều, nói chung là ở đây các con cũng vậy, cái phần tu của các con là chúng ta cố gắng mà chúng ta xả tâm, nó không phải là tu mà ức chế thân tâm của mình cho nhiều thời gian. Nghĩa là bắt đầu mình phải thức từ 7 giờ tối cho đến 10 giờ mới đi ngủ. Rồi từ 2 giờ chúng ta dậy, rồi tu tập cho tới khuya, tới 5 giờ, 6 giờ mới xả ra nghỉ, rồi ngày nào cũng tu tập như vậy, không phải. Chúng ta tu tùy theo đúng như cái sức của chúng ta, rồi bao nhiêu chúng ta xả thư giãn, nghỉ để cho nó nghỉ ngơi nó trở lại quân bình của một người bình thường, cũng như không có tu gì hết vậy để cho nó trở về vị trí đó thì cái đó là cái tốt.

Chứ không phải chúng ta tu liên tục từ ngày này qua ngày khác như vậy, chúng ta làm cái hành động đó là cái hành động ức chế mà chúng ta không biết. Bởi vì đó nhiều khi cái sức của chúng ta chưa có phải, nó tỉnh thức như vậy, nó tu tập xả tâm như vậy, nó chưa đến cái mức đó mà chúng ta bắt buộc mình phải làm như vậy, làm cho nhiều như vậy để cho nó mau, không phải đâu.Tu tập cái gì nó cũng đi từ từ.

Cho nên vì vậy mà Đức Phật nói, ví dụ như cái dây đàn, nếu mà chúng ta căng quá thẳng thì nó sẽ đứt dây, mà nếu mà chúng ta căng vừa thì nó phát âm ra đúng, nếu mà chúng ta làm biếng lên dây, nó chùng thì cái âm thanh nó không phát ra được, tất cả những cái đó thì tất cả những cái chuyện mà nói về cây đàn, thì trong cái bài kinh Đức Phật đã chỉ cho chúng ta biết cách thức tu. Thì chúng ta cũng biết rằng bây giờ cái sức của chúng ta, cái si của chúng ta nó đang si nhiều, mà bây giờ ép buộc nó phải thức nhiều thì tức là nó bị hôn trầm, nó bị thùy miên, rồi ngồi tu nó gục tới, gục lui, nó có lợi ích gì đâu. Đó, mình ép buộc nó như vậy rồi nó được, đâu phải được.

Mình phải biết rằng, khi mà chúng ta xả tâm thì “quán ly tham tôi biết tôi hít vô, quán ly tham tôi biết tôi thở ra”, thì chúng ta lại nhắc “quán ly sân tôi biết tôi hít vô, quán ly sân tôi biết tôi thở ra”; “Quán ly si tôi biết tôi hít vô, quán ly si tôi biết tôi thở ra”. Dù một ngày chúng ta, cái sức của chúng ta tu được năm phút hay mười phút, hay hai mươi phút cũng đủ lắm rồi. Rồi mỗi ngày chúng ta siêng năng chuyên cần như vậy liên tục như vậy thì trong một tháng chúng ta sẽ thấy nó có tăng lên, cái niệm Si của chúng ta nó sẽ giảm đi. Nó tăng lên thì cái sức tỉnh của chúng ta tăng lên thêm được một phút, hai phút nữa, nó tăng dần, tăng dần cho đến khi tự nhiên nó tăng lên chứ không có ép nó phải thức cho đến khi nó bị gục tới, gục lui, đó là cách thức của chúng ta tu sai do cái sự ức chế tâm.

(32:27) Hiểu được như vậy thì chúng ta dù ở trong cái hoàn cảnh nào, cái môi trường nào mà sự tu tập về cái pháp Xả Tâm, thì đều là tốt cả hết. Còn nếu mà về đây, ví dụ như con về đây, ở đây mà tu tập thì nào là phiền phức giấy tờ, đủ thứ. Vả lại Giáo hội ở đây họ cũng không thích gì Thầy, bởi vì Thầy sống thì giới luật, còn họ thì không có giới luật, cho nên họ cũng không ưa. Cho nên cái người mới xin vào tu, tu viện càng ngày càng đông thì họ lại tìm cách không có để yên cho mình, mà họ không để yên thì nó rất khó. Vì vậy mà Thầy muốn chia ra, chia tất cả mọi tu sĩ ra, người ở chỗ này, kẻ ở chỗ khác mà không ai làm động mình, mà mình được yên tu.

Bởi vì con đường thiền này nó rất dễ, là vì mình tu theo cái đặc tướng của mình, mình tu theo sức của mình, rồi với cái nhiệt tâm của mình quyết tâm xả thì xả tham, sân, si, niệm si nó giảm thì tỉnh thức nó lên. Niệm tham nó giảm thì nó làm cho tâm mình nó an lạc, thanh tịnh; niệm sân nó giảm nó làm cho mình không có hung dữ, không có niệm ác nữa, nó cứ lầm lượt xả lần, xả lần. Con người của mình trở thành một hiền thánh, tức là nó có một cái tâm trạng rất là hiền, từ đó nó mới có đi đến cái chỗ mà trầm lặng, ít nói, không lý luận, không hơn thua, không ba hoa, không khoe khoang, không nói tu như này, như kia, mình tu được mà chẳng hề ai biết.

Cũng như ba vị tôn giả đồng thời nhập thất ba năm ở đó, sống chung nhau ở đó, rồi bắt đầu tu tập, ai tu nấy biết, không hề nói chuyện với ai, cho đến khi ông A Na Luật, Đức Phật đến thăm ba vị đệ tử của mình thì ông A Na Luật trình bày cho Đức Phật nghe sự tu tập, thì hai vị tôn giả kia ngồi ngay bên cạnh nghe, ông nào cũng trình cho Phật, chúng con cũng tu được như vậy tất cả hết. Ba người đồng tu chung, chưa hề nói người này tôi tu vầy, tôi tu được như vầy, tôi tu được như thế kia cho người này biết. Không có bao giờ khoe khoang với nhau hết, ai lo phận sự nấy, không nói chuyện khoe khoang tu hành, không nói pháp, không nói này kia.

Còn mình hễ hở ra cái ngồi: thứ nhất là đem chuyện phiếm nói, thứ hai là đem chuyện (băng mất âm thanh); thứ ba là đem kinh sách này, kinh sách kia mà luồn với nhau để mà đọc. Thì tất cả những cái này đều là những cái tai họa, cái tai hại cho cái sự tu tập. Tất cả những kinh sách hiện giờ chưa phải có những người nào mà tu chứng mà viết, mà hầu hết là những nhà học giả viết ra, họ tu nửa chừng chưa xong, họ chưa biết gì hết, từ đó tưởng giải giải ra, rồi họ tưởng là như vậy chắc ăn, cho nên họ viết ra vì cái danh của họ họ viết ra.

(35:10) Vì vậy mà chúng ta cứ mượn những kinh sách đó chúng ta đọc thì làm sao mà chúng ta tu tới đâu. Thế mà khi đọc được cái cuốn kinh nào đó, nghe một nhà học giả nào lý luận hơi có lý. Chúng ta đã trao với nhau, đã lén lút với nhau để mà đọc những cái đó. Đọc những cái đó nếu mà đã giải thoát thì những kinh sách đó người ta đã đọc ở ngoài chợ, bán đầy ở ngoài đó, thì người ta đọc người ta đã giải thoát hết rồi, người ta đã đọc quá lâu rồi, chứ không phải mới đây. Người ta đã làm Phật hết rồi, đằng này đọc mãi, có người nào mà đã làm Phật chưa? Cho nên cuối cùng thì chúng ta lại làm động, làm mất cái sự tu tập của chúng ta mất với nhau hết đi, cho nên tất cả những khi mà chúng ta mà đọc kinh sách là một cái tai hại.

Các con nhớ rằng thời Đức Phật không có nghĩa là không có chữ viết, không có kinh sách, nó có cả bốn bộ kinh Vệ Đà, thế mà Đạo Phật ra đời thì các con thấy sau này mới kết tập thành kinh điển, còn trong thời Đức Phật chưa có chép một cái câu kinh, chưa có chép một bài kệ nào cả hết. Nghĩa là Đức Phật dạy thì các vị tu sĩ trong thời đó người ta cứ nỗ lực người ta tu chứ không thấy bao giờ mà các vị đem cuốn kinh hay là cuốn sách hay là lời Phật ghi chép ra rồi đem nói, giảng, không có bao giờ có cái chuyện đó hết. Đọc lại trong kinh sách Nguyên Thủy chúng ta không có, thời Đức Phật không có ghi lại kinh sách.

Cho đến sau này thì ông Ca-diếp mới tập hợp để mà kết tập lại cái lời của Phật dạy, rồi sau chúng ta mới có kinh sách. Từ đó có kinh sách rồi thì bắt đầu con người tu không chứng nữa, cứ mãi đọc kinh sách làm sao chứng, không lo tu. Cho nên ở đây, đầu tiên khi về đây Thầy cấm không có cho quý thầy đọc kinh sách, mà hãy nỗ lực tu ở trong hành động. Nhưng mà cuối cùng thì kinh sách nó cũng dẫy đầy, người này đút người kia, người kia đút người nọ, rồi lén nói chuyện. (37:00) Thầy cấm không có cho nói chuyện, phải sống độc cư thế mà cũng chẳng ai nghe lời Thầy. Cứ nói chuyện rồi cứ trao kinh, trao sách nhau đọc, cuối cùng nhìn lại mười mấy năm trời chẳng có một người nào đi tới đâu hết. Tại sao? Đâu phải lời Thầy dạy mà họ nghe, tại vì họ không nghe lời Thầy dạy mà cho đến giờ phút này chẳng ai được những gì hết, cho nên cuối cùng nói theo Thầy tu chẳng được, không phải ở lỗi Thầy mà tại ở lỗi họ, họ không nghe đúng lời dạy của Thầy.

Đó, thì những cái sai mà hiện bây giờ nhìn lại chúng ta mới thấy những cái sai đó, là tại sao? Là tại vì cái kết quả của quý thầy đã làm sai, không đúng lời dạy của Thầy mà mang lấy cái hậu quả đó, cho nên bây giờ đời nó chẳng ra đời, đạo chẳng ra đạo.

Còn bây giờ mấy con những người mới bắt đầu bước chân vào đây đừng có đi nhẩm lại cái lối mòn đó, mà có thể đưa đến mất cái thời gian rất là quý báu và vô ích của các con. Vì trải qua cái thời gian đã là một bài học kinh nghiệm quá lớn. Cho nên hiện giờ chúng ta là người tu tập thì chúng ta hãy cố gắng mà xóa đi tất cả những cái điều kiện mà bao nhiêu người đã trải qua những kinh nghiệm tu tập những các pháp môn đó, đã không được rồi, mà bây giờ chúng ta còn chấp nhận nó thì chúng ta sẽ sai lệch nữa. Cho nên bây giờ những gì mà Thầy nghe, làm đúng theo lời Thầy dạy thì Thầy sẽ chịu trách nhiệm trước cái lời Thầy dạy.

Nghĩa là đầu tiên không phải là Thầy sợ các con đọc kinh sách của họ các con sẽ bỏ pháp môn của Thầy đâu. Thầy không có mời các con về đây tu, người nào Thầy cũng không mời hết. Nhưng mà khi mà quyết theo Thầy thì các con hãy bỏ tất cả những loại kinh sách đó xuống hết đi, mà hãy nghe lời Thầy dạy, hàng ngày phải đi trong cái hành động dạy của Thầy, phải tu tập trong cái lời dạy của Thầy, đừng có đọc kinh sách nào hết. Vì Thầy biết chắc chắn rằng những kinh sách đó không giúp cho các con được giải thoát đâu, mà đọc thì các con sẽ bị phân tán cái tâm ra, mà tu tập không được.

(39:06) Các con nhớ kỹ, ở đây cũng vậy, thì trong cái thời gian mà về đây tạm thời, nghĩa là mình không xin phép, xin tắc mình không này kia thì chỉ trong vòng một hai bữa, năm, ba bữa thì có thể ráng được, còn cao hơn thì không thể được, bởi vì ở đâu nó cũng có chính quyền, ở đâu nó cũng phải có pháp luật, cho nên mình phải phép tắc hẳn hòi thì mới ở được. Cho nên ở đây thì về đây trong vòng một, hai ngày để rồi tập tu cách thức cho đúng rồi về ở ngoài đó mà nỗ lực sống cho đúng như vậy thì kết quả sẽ tốt. Cũng như bây giờ các con ở đây, từ đây về sau hãy cố gắng, chứ Thầy biết rằng mỗi một người mà đi ra khỏi đây rồi, về thì họ mang cái tính chất của họ là những cái kiến giải, học hiểu ở ngoài đem vô đây, Thầy biết có nhiều cái sai, chứ không phải cái đúng.

Thí dụ như Đào, ở ngoài đó tu tập, về đây đã mang theo cái sai của nó không có đúng, chứ không phải là do cái pháp môn này mà đã thực hiện đúng lời Thầy dạy, để rồi đạt được kết quả đâu. Mà do ảnh hưởng của kinh sách khác làm cho tưởng mình như là giải thoát chứ không phải lời Thầy dạy. Lời Thầy dạy không ba hoa. Tất cả những cái chuyện tu hành mà đạt được chưa hề mở răng, hé răng mà nói cho ai biết, mà càng ngày càng sống trầm lặng, im lặng chính là những người đệ tử của Thầy đã dạy khi mà họ đạt được đạo.

Còn cái người nào mà nói lung tung, ba hoa thì người đó không phải là đệ tử của Thầy, mà ảnh hưởng kinh sách của kẻ khác, của những người khác. Cho nên hầu hết là những người nói lung là những người không phải là đệ tử của Phật đâu, những người ai nói lắng nghe, đúng sai không cãi, là người đó mới chính là cái người tu theo Đạo Phật, mới chính là người đang nhập Thất. Đó, cho nên ở đây xét qua cái người thì chúng ta biết người đó tu đúng, tu sai chứ không phải tu được hay là không được mình biết liền, lưu ý cái phần này để chúng ta xác định.

(40:58) Như ở đây chúng ta thấy Từ Nguyện ở đây một thời gian tu tập, từ ngày mà bị cô Út đập, rồi cho đến khi nỗ lực thực hiện sống trầm lặng, độc cư, bắt đầu thì qua cái hành động sống như vậy, nhìn xét cái cách thức nó sống vậy thì có thể nói rằng tu tốt nhất, hơn mọi người ở trong này. Nhưng mà trong khi đó nếu mà tiếp tục trên con đường này mà tu tiếp tục mà dài ra thêm một, vài năm nữa hoàn toàn sống mà như vậy thì người ta sẽ tìm ra được, hoặc là mình ức chế tâm chịu đựng, mà hễ khi mà chịu đựng để mà sống coi như mình trầm lặng thì sự trầm lặng đó nó không phải là thật sự là giải thoát, thì nó làm cho mình bung không có chịu nổi. Còn mình trầm lặng thật sự, sống xả tâm thật sự, thì sự trầm lặng đó bây giờ nó bao lâu nó lại càng ngày càng trầm lặng hơn, và thích thú, tâm nó trở về với nội thân, nội tâm của mình, nó không phóng dật ra, thì đó là giải thoát hoàn toàn.

Sống qua những cái hạnh của Từ Nguyện thì chúng ta thấy rất tốt, có thể đạt được kết quả, nếu mà thật sự đừng ức chế tâm, thì cái kết quả đó rất tốt. Còn nếu mà bằng chứng mà chịu đựng ức chế tâm mình, để nén tâm mình chịu đựng để cho có hành động trầm lặng thì nó lại là chịu đựng không nổi, nó sẽ bị bung đi, nó không có chịu thấu. Bởi vì sự ức chế tâm của chúng ta nó có giới hạn, nó không thể nào hơn được. Còn chúng ta sống đúng cách, tu tập xả tâm đúng cách nó sẽ đưa chúng ta đi đến trầm lặng, trầm lặng đến trở thành một bậc Thánh.

Bởi vậy Đức Phật dạy chúng ta “im lặng như Thánh”, cho nên sự trầm lặng mà để trở thành một bậc Thánh là nó thực hiện từ nội tâm cho đến hành động thân của nó. Còn cái này chúng ta ức chế thân và tâm của mình, sống trầm lặng bằng cách để hình thức, thì nội tâm của mình nó đến một lúc nào đó nó sẽ chịu không nổi thì nó sẽ bung ra. Nó bung ra thì nó mang cho tính chất đau khổ rất nhiều ở trong nội thân tâm của nó. Còn chúng ta xả tâm thật sự thì nó biến chúng ta từ phàm phu trở thành bậc Thánh, từ đó tâm hồn chúng ta trầm lặng, thân tâm chúng ta nó nhẹ nhàng, nó thoải mái, nó an lạc, nó vô sự thật sự nó không bị gò bó, nó không bị ức chế.

(43:18) Đó, thì hôm nay rút tỉa những kinh nghiệm mà các con đã thấy. Từ cô Minh Cảnh, nếu mà xả tâm thì cô cũng là người tu ức chế tâm không vọng tưởng, cuối cùng thì không đạt được kết quả mà cô đã tạo ra trong thân tâm của mình. Khi mới về đây cô đã tạo một cái tâm nhân quả rất là đau khổ. Nghĩa là ở trong chùa người ta không lấy xà bông cô, người ta không lấy những cái bột ngọt mà để cho cô nấu những cái thực phẩm cô ăn, thì cô lại đổ thừa người ta lấy của cô cái đó. Thì Thầy cũng chẳng biết là người nào lấy, nhưng mà sự thật ra thì Thầy nghĩ rằng ở trong chùa thì không ai mà có thể đi vô trong thất cô lấy cái này.

Rồi cô nói những cái danh từ của cái người ở ngoài Huế như thế nào Thầy cũng chẳng hiểu, nhưng cái từ đó là cái đặc ngữ của người ta, mà những cái lời nói đó là những cái danh từ đó rất nặng đối với cái người ở ngoài đó. Thầy thấy ở đây Thầy nói toàn là người Nam. Như cô Chánh ở dưới Cao Lãnh thì cô đâu có biết cái danh từ đó mà cô ấy nói, mà sao lại là nó nói cô biết danh từ đó. Như cô Út ở đây cô làm sao cô biết cái danh từ đó, mà nói ra những danh từ đó, thì Thầy nói những cái người Nam làm sao người ta biết cái danh từ đó mà người ta xài xể cô ấy như vậy. Ít ra người ta cũng phải là người ở ngoài đó người ta mới biết danh từ đó, thì cô đã tự tạo cái vu khống cho người khác bằng những cái đó, cho nên cô lãnh những cái hậu quả rất lớn, là thân cô bất an, rất là bất an.

(44:49) Đó là những cái điều kiện khi đầu tiên cô về đây trong những cái giờ phút mà ở Viên Chiếu mà không có chấp nhận cô, rồi Thầy Thanh Từ gởi gắm cô về đây, thì có cái đoàn ở ngoài đó đưa cô về đây. Do đó đối với Thầy Thanh Từ thì Thầy chấp nhận cô, nhưng mà Thầy thấy cô có nhiều cái nó không thật ở trong đó. Nhưng mà thôi, cũng kể như là đệ tử của Hòa thượng thì cũng là huynh đệ của Thầy, cho nên thôi Thầy cũng chấp nhận. Nhưng mà khuyên thì cô Út khuyên phải xả tâm, cố gắng mà xả đi, đừng có những cái tâm đó nữa.

Nhưng mà Thầy cũng khéo léo, như mà Đào mà về đây vậy đó, nói gì nói, Thầy khéo léo chỉ khuyên xả tâm thôi. Còn cô Minh Cảnh thì Thầy cũng khéo léo bảo xả tâm thôi, cố gắng xả tâm thôi, đừng có ức chế tâm nhiều, đừng có ngồi thiền nhiều mà cố gắng mà xả. Nhưng cô đâu có bao giờ nghe Thầy đâu, cô cứ lo ngồi cho nhiều, và có cái vẻ tự đắc lắm. Có vẻ tự đắc là cô ngồi nhiều, mà người ta ngồi người ta gục tới, gục lui. Bởi vì hồi đó ở thiền đường, ở ngoài đó tập trung lại, mấy cô tập trung lại ngồi, những cái người mà người ta ngồi như mấy cháu này, như Trâm hay là Chỉnh, nếu mà ngồi chung với mấy cô đó mà giờ khuya đó thì cứ buồn ngủ, cứ gục tới, gục lui vậy thì cô cười có cái vẻ khinh bỉ những cái người đó lắm, bởi vì ngồi chung mà.

Còn cô thì cô ngồi lâu, cô tập lâu ở ngoài Viên Chiếu nó thường rồi, cô quen rồi, cho nên cô không có gục, còn người ta gục thì cô cười, cho nên Thầy cũng khuyên đừng nên cười, người ta mới tu. Còn cái tâm của người ta nó còn gục, còn mình tu lâu thì mình ngồi nó vững hơn, thì có gì đâu. Nhưng mà các con thấy cái thời gian dài như vậy mà đến bây giờ chưa có giải thoát được gì. Nghĩa là cô ngồi bảy, tám tiếng, ngồi sáu tiếng đồng hồ, trong khi mà ở đằng trước hồi mới về đây ngồi sáu tiếng đồng hồ chứ không phải là ngồi ít đâu.

Cổ ngồi không phải là cô ngồi dưới thất đâu. Cái gò mối như vầy mà, cái gò mối mà ở chỗ nhà của cô gì đó, của cô Huệ Ân đó gần chỗ cô Huệ Ân có cái gò mối cao đó bây giờ ban nó ấy lại rồi, hồi đó có cái gốc tre nữa. Cô bắt cái ghế ở trên cao cô ngồi trên cao sáu tiếng đồng hồ, đó các con biết. Cô Cảnh ngồi để khoe dữ lắm đó chứ không phải là thường đâu, ngồi sáu tiếng đồng hồ. Thầy Như Hải hồi đó trong này ông ngồi cũng sáu tiếng đồng hồ, hai người kình nhau dữ lắm đó. Thầy rầy, Thầy nói thôi đừng có kình nhau, mà ngồi nó không có lợi gì đâu, phải xả, hãy lo mà xả cái tâm của mình .

(47:09) Đó, thì các con biết cái trường hợp đó là trường hợp mà lúc mà ở đây đó thì Thầy mới nhận bốn, năm người đầu tiên về rồi kế đó là cô Minh Cảnh về đó. Như vậy thì các con biết, mà tới bây giờ thì các con đã trực tiếp được nghe những cái sự đau khổ của cô Minh Cảnh, các con là nghe được trực tiếp rõ ràng, mà trong lúc đó cô ngồi sáu tiếng đồng hồ ở trên một gò mối. Hồi đó Thầy có cái ghế vầy này, cô lại bắt ở trên gò mối nữa chứ không phải, bắt cái ghế cho cao ngồi suốt sáu tiếng đồng hồ cho người ta biết khích chơi đó. Thì các con biết như vậy đó, mà có lợi gì không? Chứ không phải là, Thầy nhắc lại để cho thấy cái chỗ cô Minh Cảnh chứ không phải là vừa đâu.

Cho nên ở đây Thầy khuyên các con chỉ nên tu trong một tiếng, rồi trong một tiếng xả tâm, âm thầm không để ai biết mình tu được tới đâu nữa. Nghĩa là tu tới đâu mình biết, với trình bày cho Thầy để Thầy hướng dẫn thêm những cái pháp cho mình tu thôi, chứ hoàn toàn không nói cho một người khác biết.

Còn như Đào về đây nói như vậy là …​ đó con, chưa có tới đâu đâu. Cái người mà nói như vậy là chưa có tới đâu hết. Cho nên do vì vậy các con âm thầm mình tu chẳng ai biết mình tu tới đâu, mà cái gì mình chưa biết mình xả chưa được cứ về trình bày cho Thầy.

Bây giờ con xin trình cho Thầy, bây giờ con trình như vậy xin Thầy dạy. Thí dụ như bây giờ Thầy bắt buộc ra đây trình ở đây có mỗi chúng mà trình như vậy đơn giản, một lời nói đơn giản cũng đủ rồi: “Con đã xả được mộng”. Nói như vậy thì Thầy biết rồi, hay hoặc là “con đã diệt được tầm, tứ”, thì Thầy biết rồi, bởi vì nói một cái danh từ đó Thầy biết cái người đó ở cái trạng thái tâm nào rồi, biết người ta sẽ dùng như thế nào rồi. Và đồng thời thì Thầy muốn nắm chắc hơn Thầy sẽ hỏi: “khi xả được tầm tứ vậy, con xả bằng cách nào?” Nói: “Bắt đầu bây giờ con hít vô, con gom; con hít vô này, hai mắt con nhìn chóp mũi này; con hít vô này, con gom sáu thức này, con hướng tâm con nhắc sáu thức gom vô này, thì bắt đầu con diệt tầm, tứ”, thì Thầy biết rằng cái người này mới tu, mới tu, gom diệt tầm tứ mà diệt kiểu đó là người mới tu.

(49:09) Còn cái người mà đã tu mà xả được mộng rồi thì những người này không gom kiểu đó đâu. Người này vô bình thường, không có nhìn, không có ngó lỗ mũi, không có nhìn chóp gì hết, chỉ ngồi bình thường như thế này, ngồi xếp bằng xong xuôi rồi thì bắt đầu hướng tâm nhắc, “tầm, tứ phải tịnh chỉ, ngưng”, thì bắt đầu họ ngồi họ nói ra lệnh vậy, họ không cần gom gì hết thì tự nhiên cái hơi thở bắt đầu chậm nhẹ, chậm nhẹ, từng đó nó đi vào nó ngưng tầm, tứ liền tức khắc, không có gom.

Còn cái người mới tu là phải, hai con mắt phải nhìn chóp mũi nè, rồi nhắc “hai mắt nhìn chóp mũi, nhìn nhân trung, biết hơi thở ra, biết hơi thở vô, sáu thức gom vào hơi thở nè, bắt đầu nhắc nó bắt đầu mới hít thở mới tập trung, gom lại”, đó là người mới tu để mà tập trung diệt tầm, tứ. Chứ không phải là pháp hướng đâu. Thầy nói, bởi vì khi mà nói rồi Thầy hỏi ra thì Thầy biết cái người đó là họ như thế nào, mà họ dùng pháp hướng mà gom tâm để diệt tầm, tứ hay hoặc là họ dùng pháp hướng nhắc tâm mà diệt tầm, tứ, cái đó khác.

Cho nên ở đây Thầy hỏi rồi Thầy biết. Cho nên khi mà trình bày tới chỗ đó Thầy biết, rồi bắt đầu bây giờ phải dạy riêng cái người này, thì Thầy cần thiết Thầy dạy riêng, mà không cần thiết dạy riêng là Thầy dạy chung chung, tức là Thầy biết cái người này đang lạc ở những cái tưởng giải như thế nào? Thầy nhắc bảo xả, tức là xả cái tưởng đó chứ không phải là xả cái gì hết.

Cho nên thí dụ như Thầy bảo Đào, biểu xả đó, là xả cái tưởng của nó thôi, chứ không phải là xả cái gì hết. Cho nên Thầy bảo xả tâm tức là nó ngay chỗ cái tâm nó đang bị cái tưởng giải đó, cái kiến giải đó đó, xả cái đó đi, vì xả cái đó thì nó sẽ được trầm lặng, và từ cái trầm lặng đó nó càng tiếp tục nó đi trên con đường xả tham, sân, si nó sẽ cẩn thận hơn.

Đó, thì hôm nay Thầy nói hết. Để rồi các con sẽ hiểu biết con đường mà tu tập, nó như thế nào đúng, như thế nào sai, thì trong cái thời gian này ở đây thì con: thứ nhất là tập độc cư, tập độc cư. Bây giờ coi như là cũng công tác quét sân hay này kia vậy, cũng quét sân với mọi chúng vậy thôi, còn vấn đề nhà bếp thì để cho mấy cô này người ta nấu nướng này kia. Trong cái thời gian năm, sáu ngày ở đây, thì do đó tập độc cư, không nói chuyện với người nào hết, người nào đến nói chuyện thì mình không có nói chuyện ai hết, không có hỏi, không gì hết, nghĩa là mình cứ lo mình xả tâm thôi, bởi vì mình biết cái pháp này rồi.

(51:16) Vấn đạo Thầy đã chỉ rất rõ ràng và từ cái pháp hướng. Hiện bây giờ chúng ta mới tu mà chúng ta bảo cho nó hết tham, sân, si, đừng có ham ngủ, đừng có mê ngủ, mới tu trong năm, sáu tháng chưa phải sạch đâu, nghĩa là chúng ta phải tu tập như thế nào, thời gian như thế nào, lo lắng tu tập như thế nào, hằng ngày phải tập đừng nói chuyện như thế nào, đừng có động tâm như thế nào, ai nói gì cũng nghe cũng tùy thuận hết để mà nỗ lực thực hiện.

Như vậy thì về đây, thì chỉ tập thứ nhất là phải độc cư, không nói chuyện. Thứ hai là lao tác thì lao tác chung nhau, giờ nghỉ lao tác thì mình cứ lao tác với nhau để tập cho nó quen, rồi kế đó giờ ăn thì mình ra mình khất thực mình ăn. Ăn xong rồi thì dọn dẹp, rồi đi nghỉ rồi tới giờ tu, hết giờ tu rồi thì tới giờ lao tác thì quét sân này kia thôi, chứ không làm gì hết, rồi cứ tập như vậy.

Sau khi cái ngày mà gần trở về ngoài đó thì trình bày lại Thầy coi tự tu tập đó nó kết quả hai hoặc là trong một hai ngày mà thấy nó xảy ra như thế nào, tu tập như thế nào, nó bị động như thế nào, có những cái duyên gì nó làm cho tâm mình bị phân tán ra thì trình bày cho Thầy, thì trong lúc đó Thầy sẽ hướng dẫn cho tiếp tục để mà khắc phục được những cái hoàn cảnh, cũng như cái sự việc để thực hiện được cái sự tu tập xả tâm để tiếp tục xả tâm. Đó con nhớ chưa?

(00:01) Trưởng lão: Hôm nay có một buổi giảng đột xuất, tại vì mấy con có, Từ Hạnh có ý muốn xin về phải không con? Do đó thì trước khi Thầy sẽ giải quyết cho mấy con đã, thì mấy con trình bày cho Thầy nghe, bây giờ trong cái thời gian ở trên này tu thì tu tập như thế nào? Coi như là thời gian cũng cả tuần lễ thì sự tu tập ra sao, và cách thức mình xả tâm như thế nào? Bởi vì ở đây thì coi như là cái lò trui luyện để cho mình xả tâm với cái mục đích ly dục ly ác pháp.

Ở đây cái ác pháp nó không những bên ngoài mà cái ác pháp nó còn ở trong tâm của mình. Bởi vì một khi mình đã tự làm khổ lấy mình, thì mình không đạt giải thoát của Đạo Phật. Chính cái mục đích của Đạo Phật là nhắm vào xả ly cái tâm của chúng ta, chừng nào mà tâm hết tham,sân,si,cái đối tượng mà đau khổ muôn đời của con người, cái đối tượng mà người đi theo Đạo Phật là nhắm vào để quyết tâm quét sạch thì mới mong giải thoát.

Nếu chúng ta quyết tâm tu để giải thoát, thì chỉ có con đường duy nhất của Đạo Phật mới quét sạch được tâm tham, sân, si của chúng ta mà thôi. Mà muốn được vậy thì chúng ta phải hết sức tu tập, phải hết sức gian khổ.

Con đường tu tập theo Đạo Phật phải nói rằng muốn làm chủ được thân, tâm của mình thoát ra khỏi ba cái ác pháp tham, sân, si không phải là một việc dễ làm. Mà đạt được nó rồi thì tất cả những thiền định gì mà chúng ta muốn đều thực hiện một cách dễ dàng, cho nên rất khó là khó ở bước đầu. Vì vậy mà bắt đầu vào Giới luật của Phật chúng ta thấy rất là khó khăn, giới luật quá nhiều, mỗi hành động, mỗi lời nói của chúng ta đều rất là khe khắt, khiến cho chúng ta phải giữ gìn, phòng hộ mắt, tai, mũi, miệng, thân, ý của mình hết sức không dám nói ra lời, không dám hành động vô ý, đó là cách thức mà chúng ta phải tu tập.

(2:55) Cho nên cái bí quyết mà thành công của thiền định của Đạo Phật, tức là độc cư, sống trầm lặng, sống một mình thì may ra chúng ta mới dùng pháp hướng như cái lý của đạo mà tác cái ý ra, để làm cho nó thấm nhuần tâm hồn chúng ta để xả ly tham, sân, si. Nếu không có cách đó thì chúng ta không còn cách nào mà có thể xả ly được tâm của chúng ta hết; đó là cái khó, cái khó nhất.

Vậy thì bây giờ con hãy trình bày, trong một cái thời gian ngắn về đây tu tập, dù ít, dù nhiều chắc chắn cũng phải có một cái sự cố gắng, nếu không có cố gắng thì về đây làm gì, thì có sự cố gắng thì xét thấy qua cái thời gian tu tập đó.

Cái thứ nhất là về sức tỉnh thức, sức tỉnh thức như thế nào? Mình tu tập trong cái thời gian trong một tuần lễ mà mình thấy rằng trước kia mình tỉnh thức ở trong một phút, bây giờ được một phút rưỡi, hai phút. Hoặc là trước kia mình có được mười hơi thở mà nay được mười lăm hơi thở, thì đó cũng là một bước tiến khá dài. Còn từ ngày về đây cho đến bây giờ một tuần lễ, mà mười hơi thở vẫn mười hơi thở mà còn tạp niệm xen vô, hay hoặc là hôn trầm mà chưa phá được chút nào, chưa khắc phục được chút nào thì đó là mình còn dở.

(04:23)Còn dở thứ nhất nó không phải mình dở, mà thứ nhất là tại vì mình có tu tập sai. Bởi vì Đức Phật đã xác định pháp môn của Phật, nếu không tu thì thôi, mà đã tu thì phải thấy có sự kết quả chứng nghiệm liền, thấy sự giải thoát, chứ không phải tu mà không thấy, nếu mà tu mà cứ mãi mà không đạt kết quả thì chắc chắn là người ta sẽ không tin tưởng được, mà không tin tưởng được thì người ta phải bỏ cuộc.

(4:52) Bởi vậy, Đức Phật xác định, nếu mà một pháp môn mà tu không kết quả, thì chúng ta thấy rằng trong khoảng thời gian mà chúng ta thấy không kết quả thì chúng ta nên bỏ, không nên tu. Thời Đức Phật cũng vậy, mặc dù là khi đi tu thì Ngài chưa có cái Đạo Phật, chưa có giáo pháp, Ngài phải theo giáo pháp của ngoại đạo, Ngài cũng nỗ lực hết sức nhưng mà một thời gian Ngài đã bỏ các pháp đó đi. Nghĩa là từ cái pháp dễ, cho đến pháp khó, lần lượt đến những cái pháp ức chế thân tâm tối đa, Ngài cũng thực hiện tận cùng để đạt cái kết quả giải thoát. Những pháp ức chế thân, tâm tối đa Ngài thực hiện sắp sửa gần như chết, thế mà cuối cùng thì Ngài cũng đành bỏ, để rồi trở về với cái lộ trình mà tự Ngài đã tìm ra được đó là Ly Dục Ly Ác Pháp.

Khi chứng đạo, Ngài biết rằng cái pháp môn này tu hành rất khó đối với chúng sanh, khó mà tu được, cho nên Ngài từ chối không muốn đem pháp môn này dạy lại cho người đời sau. Chỉ vì Ngài thấy nó quá khó, không thể nào mà con người tu tập nổi được, cho nên Ngài muốn nhập diệt và không đem pháp môn giảng lại cho đời sau.

(6:12) Nhưng đó là cũng còn cái nhân duyên tốt, cho nên Ngài để lại cho chúng ta. Nhưng mà nhìn trước, nhìn sau ai là người đã được giải thoát hoàn toàn tham, sân, si? Từ khi Đức Phật cho đến giờ chúng ta biết ai. Người ta nói, nhưng sự thật người ta có hết tham, sân, si hay chưa? Hay người ta còn giận hờn, phiền não, hay người ta còn đau khổ trong tâm người ta, hay người ta còn mang đầy ác pháp? Đó là những điều mà chúng ta còn khắc khoải.

Đạo Phật có, pháp môn có, nhưng khi Đức Phật đã nói rằng Đức Phật thấy chúng sanh không thể tu theo Pháp môn này nổi, nhưng rồi Ngài lại dạy cho chúng ta. Thế rồi chúng ta thấy rằng chúng ta tu có nổi không? Đó là một điều xác chứng. Chúng ta thấy sức mình tu không nổi thì chúng ta sống với một đạo đức của một con người cũng đủ lắm rồi, chúng ta không nên đi xa hơn, vì xa hơn sức chúng ta chưa đủ, chúng ta tự lượng sức mình. Như Đức Phật ngày xưa, Ngài cũng xét được chúng sanh không thể đi trên con đường này nổi, nhưng không giảng dạy, không để lại cho đời sau có những bậc đủ căn cơ, đủ sức, đủ nghị lực; người ta có thể tu tập được, nên Ngài để lại.

Vì vậy mà chúng ta chưa biết mình là người đủ căn cơ, đủ sức hay không? Chỉ có những người gan dạ, thấy biết thế gian này như mộng, như huyễn, như hoa đốm giữa hư không, các pháp đều là duyên hợp, không có gì là thật có. Chúng ta hiểu biết rõ từ thân này, tâm này không có gì là thật có của mình cả hết. Do nhân quả tạo thành duyên hợp mà có ra để khổ, để đau, để chịu mọi thứ, để dằn vặt mọi thứ chỉ vì sự hoạt động của luật nhân quả mà thôi, chẳng có gì của mình trong đó cả. Thế rồi chúng ta không hiểu biết, lầm chấp cho nên từ đó chúng ta cứ thấy mãi đau khổ, phiền não, giận hờn bằng cách này, bằng cách khác để rồi cuối cùng trôi lăn mãi trong đường nhân quả, tiếp tục kiếp này đến kiếp khác mà không chấm dứt được.

(8:30) Vậy thì, con hãy trình bày để xét qua cái thời gian tu tập. Rồi nếu mà có về tu tập thì phải ráng cố gắng hơn nữa. Con đường khó, rất khó không dễ. Nếu ai nói Đạo Phật dễ tức là chúng ta đã bị người ta lừa đảo. Nếu tu mà lơ mơ thì chắc chắn không bao giờ tới, tu làm sao như cục đất thì mới tới. Chứ còn tu mà lơ mơ thì không bao giờ đến, nghĩa là suốt ngày không có một tiếng nói, quanh năm không có một tiếng nói, cho nên ngày xưa các tổ nói “miệng không để meo mốc”, chúng ta hầu hết không để meo mốc cho nên vì vậy mà chúng ta tu không tới.

Theo Thầy thiết nghĩ căn cơ của con người, người nào cũng có căn cơ làm chủ được sự đau khổ này hết, chứ không có người nào không có. Nhưng mà tại vì chúng ta còn mê mờ, chấp có, chấp không cho nên chúng ta không quyết tâm nỗ lực xả bỏ, không coi thân tâm của mình như đất, cho nên vì vậy mà mình còn có…​Vậy con trình bày cho Thầy nghe, sau mấy ngày ở lại đây tu tập.

Cứ ngồi, cứ ngồi đi con. Đừng quỳ.

(10:15) Hôn trầm nói không đơn giản đâu con, chiến đấu lắm, nghị lực lắm, nhất định quyết sống chết với nó. Thí dụ như giờ này chưa phải giờ chúng ta đi ngủ mà nó lười biếng nó buồn ngủ, đừng có dễ dãi với nó mà chúng ta sẽ không làm chủ nó. Đừng coi thường cái hôn trầm đâu, mà phải chiến đấu hết tận cùng, nhất định là đúng giờ là đi ngủ, mà không đúng giờ là chết thôi chứ nhất định là không ngủ. Nghĩa là chúng ta có thể bò, chúng ta có thể lết, nhưng mà chúng ta không có lại cái giường chúng ta nằm, mà không có lại cái ghế, mà không dám ngồi nữa. Nghĩa là đi, đứng không, mà chân rụt hết thì chúng ta chỉ bò tới, bò lui như thế nào để cho tới đúng giờ là chúng ta ngủ.

Tới chừng mà nó bị buồn ngủ rồi, nó gọi là hôn trầm nặng, thì đứng nó cũng ngủ, đi nó cũng ngủ nữa, mà nó lảo đảo, nó té tới, té lui, nó không còn tỉnh nữa, nhưng mà làm sao? Lúc bấy giờ chúng ta không có cách thức nào hơn là cách thức chúng ta chỉ động thân để mà chịu đựng với nó thôi chứ còn không có cách nào hết, để kéo dài cái thời gian đó phải có một cái nghị lực hết sức.

Cho nên ở đây khi mà chúng ta chiến đấu được cái ngu si, cái vô minh của chúng ta là cái buồn ngủ đó, nó biến thành cái lười biếng của chúng ta mà thiếu tinh tấn sau này thì chúng ta phải chiến đấu hết sức chiến đấu. Chứ nếu mà chúng ta đã nghe theo nó một cái là chúng ta sẽ tiêu liền tức khắc.

Ở đây có nhiều vị lắm, nghĩa là sau cái thời gian bị hôn trầm rồi thì thôi để nghĩ rằng mình sẽ ngủ đi, rồi mình tỉnh mình sẽ tu, người đó ngàn đời tu không tới đâu hết, hoàn toàn không tới đâu, không chiến thắng nổi hôn trầm tức là không chiến thắng nổi vô minh.

Và lý luận, lý luận để chúng ta ngủ cho khỏe rồi chúng ta thức dậy chúng ta tu. Cái đó tu cái gì? Mình bây giờ mình thức dậy mình tu để mình giữ cái tâm tỉnh thức ở trong hơi thở để ức chế vọng tưởng của mình chứ làm gì, mà trong khi mình tu để mình phá được cái lười biếng của mình, tức là cái buồn ngủ, cái lười biếng nó sai khiến mình, cái này mới là chính cái chúng ta chiến thắng vô minh. Mà mục đích chúng ta làm chủ được sự sống, chết thì chúng ta làm chủ được tâm của mình là hết vô minh.

(12:18) Đạo Phật là phải quét sạch vô minh. Mà vô minh, cái tướng vô minh là cái gì - là cái tướng ngủ, cái lười biếng là tướng vô minh. Chứ không phải vô minh rồi chúng ta ngủ mặc ngủ, rồi lười biếng mặc lười biếng, chỉ cần học cho biết nhiều tất cả cái Tam tạng Kinh điển, Thánh điển mình thuộc làu hết, thì chắc chắn là mình hết vô minh, không có!

Một cái người dù có học Tam tạng Thánh điển thông suốt, mà vẫn còn lười biếng, vẫn còn ham ngủ thì người đó giờ có thông suốt Tam tạng Thánh điển họ cũng là người vô minh. Đó là một điều xác chứng thật sự như vậy. Cho nên mỗi tâm trạng của chúng ta, mỗi cái gì nó hiện tướng ra thì chúng ta phải chiến thắng. Cho nên con phải chiến thắng, mặc dù nó còn chỉ năm phút, mười phút nữa, hay hoặc là một tiếng đồng hồ chúng ta sẽ chiến thắng tận cùng, quyết định sống chết với nó, gan dạ với nó. Chết là chết, nhất định không để thua nó, như vậy là chiến thắng tâm mình.

Cho nên kinh Pháp Cú Phật dạy không có chiến công oanh liệt nào hơn là chiến thắng lại tâm mình. Mình thắng lại nó mới là một chiến công oanh liệt. Đó là cách thức tu tập của chúng ta. Vậy thì con hãy cố gắng trở về, nỗ lực thực hiện xả tâm.

Nếu mình còn quyết tâm đi trên con đường này để cầu giải thoát thì phải thực hiện cái thứ nhất, nhớ kỹ, Thầy nói nhắc chung các con, phải tập độc cư. Nếu độc cư được thì các con sẽ xả tâm, nếu độc cư không được thì sống khó lắm. Đó là cái điều kiện cần tu tập, và sau bữa cơm trưa nay con về, thì con hỏi Thầy thêm gì nữa không?

Con thấy rằng cái thiền định đó nó luôn luôn nó ở trong cái tỉnh giác để nó giữ cái chánh niệm. Chứ không phải nó luôn luôn nó ở trong cái tỉnh giác rồi nó ở trong tỉnh giác luôn, thì nó đâu có chánh niệm nữa. Nó cứ tỉnh giác không thì cái niệm chánh nó đâu?

(14:10) Các con thấy chưa, cho nên chúng ta hiểu sai rồi chúng ta tu sai. Cho nên chúng ta hiểu sai rồi chúng ta tu sai. Cho nên Phật pháp nó sai là như vậy, nó biến từ cái chỗ xả tâm trở thành cái thiền ức chế tâm, bởi vì luôn luôn mình giữ tâm mình ở trong cái tỉnh giác, cho nên mình bị ức chế tâm, đâu có cái niệm chánh đâu cho nên làm sao xả. Còn mình ở trong cái niệm chánh thì tức là mình sẽ xả được cái tâm. Cho nên gọi là Thiền Xả Tâm, còn thiền kia gọi là thiền ức chế tâm.

Đây, hôm nay Thầy giảng cho các con thấy rất rõ, vì vậy mà chúng ta luôn luôn ở trong cái chánh niệm. Khi cái chánh niệm còn thì làm sao niệm vọng tưởng xen vô, phải không? Bởi vì luôn luôn: “Quán ly tham tôi biết tôi hít vô, quán ly tham tôi biết tôi thở ra”. Thở ra hít vô tức là tỉnh thức ở trong hơi thở; để ly tham, ly sân là chánh niệm.

Con có biết cái pháp hướng người ta vừa nhắc tỉnh thức, vừa là chánh niệm nó luôn xả, xả hai cái phần nó rõ ràng. Cho nên thỉnh thoảng năm, mười hơi thở thì ta lại nhắc nó một lần năm, mười hơi thở. Cho nên suốt cái thời gian mười phút hay là ba mươi phút mà luôn luôn tu như vậy, thì hàng ngày mà nỗ lực tu như vậy cái tâm nó xả ly biết bao nhiêu không?

Còn bây giờ chúng ta cứ ngồi im lìm ở trong hơi thở rồi hễ có một niệm gì xen vào thì cho nó là vọng tưởng, tác ý ra cái pháp hướng cũng cho nó là vọng tưởng thì như vậy là chúng ta tu thiền gì, thiền ức chế tâm, chứ không phải là thiền xả tâm. Bởi vì từ cái chỗ tu tập cái tỉnh thức, như chúng ta dùng cái sổ tức để tỉnh thức ở trong cái sổ tức hơi thở để rồi chúng ta chuyển qua. Bây giờ chúng ta đi từ cái chỗ này quen rồi bây giờ chúng ta lại ở trong cái chỗ tỉnh thức mà không có ở chỗ chánh niệm, cho nên chúng ta phải đi ngay từ vào cái chỗ - Từ lâu thì Thầy dạy các con đi từ chỗ chánh niệm để rồi chúng ta xả tâm của mình.

Bắt đầu bằng sổ tức để giữ cái chánh niệm, nhưng mà chánh niệm được rồi thì cái tâm chúng ta xả nó không có hết, cho nên vì vậy hiện giờ Thầy thấy, đi từ cái chỗ mà, từ các cái thiền của tổ, từ cái quán Sổ tức quan, cho đến thiền của Phật dạy Định Niệm Hơi Thở, thì nó làm cho chúng ta mất cái thì giờ rất lớn là vì chúng ta không có ở trong Chánh niệm xả tâm, mà cứ ở trong cái niệm sổ tức để mà ức chế tâm mà thôi.

Cho nên do đó mà Thầy thấy cái thời gian mất rất nhiều là vì thăm dò được cái loại thiền này nó làm cho người ta tốn biết bao nhiều sức lực. Cuối cùng người ta chẳng đạt được gì. Cho đến giờ này rút tỉa nhiều kinh nghiệm từ sự tu tập của các tu sĩ thì thấy rõ ràng các kết quả tu Xả tâm chẳng có xả tâm, chẳng có ở trong Chánh niệm. Cho nên bây giờ trở về ngay hiện con đường tu của Đạo Phật, tu tập từ cái Định Niệm Hơi Thở xả tâm liền tức khắc, từ trong Chánh niệm xả tâm liền, không có để thời gian kéo dài một giờ rồi hai giờ trong cái sự tỉnh thức rồi mới xả tâm.

(17:12) Nghĩa là tỉnh thức trước rồi xả tâm sau thì nó không phù hợp; rút tỉa từng kinh nghiệm thì thấy rất rõ cái điều này. Cho nên hiện giờ chúng ta cứ tỉnh thức đâu là xả tâm đó liền, cho nên Chánh Niệm - Tỉnh Giác Định là hai cái này nó đi song đôi nhau, nó không làm cho chúng ta thất niệm.

Đó là cách thức tu tập, nhớ kỹ như vậy. Vì vậy tùy theo đặc tướng của mình mà bây giờ con về chia, khoan đã, nâng cái thời gian mình lên. Mà nếu đã nâng cái thời gian lên thấy sức của mình, nâng lên mà lúc bấy giờ thấy có hôn trầm thì phải chiến đấu tận cùng, không có để lui lại, không có để tới lui tới lui.

Thí dụ bây giờ chọn từ bảy giờ đến mười giờ phải đi ngủ; hai giờ đến năm giờ, thì sáu giờ thức dậy luôn, không có ngủ lại. Mà chọn như vậy thì nhứt định, thí dụ như từ bảy giờ đến chín giờ mà nó buồn ngủ rồi, nhứt định còn một giờ đến mười giờ là nhứt định sống chết với nó là nhứt quyết tu đó. Đó là cách thức tu rất mạnh. Phải tìm mọi cách, mọi khả năng như thế nào để làm chủ, không được để nó sai khiến mình đi ngủ. Rồi từ hai giờ thức dậy mà nó buồn ngủ không chịu dậy, thì phải tìm cách làm sao cho nó thức dậy chứ không thể ráng nằm thêm.

Nhất là cái thời gian đó là thời gian lười biếng lắm, mà khi tu cho tới năm giờ, bốn giờ mà nó buồn ngủ trở lại, nhất định chiến đấu với nó không được cho nó ngủ lại, chớ nó cũng có thời gian nó buồn ngủ lại. Cho nên, khi mà tăng lên thì quyết định phải giữ gìn giờ giấc cho nghiêm chỉnh, không được trồi sụt nữa.

(18:56) Mà không tăng, để với cái thời gian vừa với sức của mình thì có thể kết quả tốt hơn. Và sau khi mình tu tập làm chủ được cái thời gian ngủ, nghỉ cho đúng cách thì lúc bấy giờ chúng ta sẽ thấy khả năng mình có thừa, sức tỉnh thức cao, chúng ta tăng lên. Còn nếu tăng lên sớm quá thì chúng ta không đủ cái nghị lực, không đủ cái sức lực chiến đấu với cái hôn trầm, vì cái bệnh hôn trầm, cái bệnh lười biếng rất là nặng. Con người mang cái bệnh này rất nặng chứ không phải nhẹ đâu. Mà nếu mà một cái người nghị lực yếu là không thể nào chiến thắng.

Vì ở đây có nhiều người đã không nghe lời Thầy, tăng lên cái thời gian quá dài, họ tăng lên đến mười một giờ, mười hai giờ chứ không phải không đâu. Nhưng mà cuối cùng người nào cũng bật ngửa hết, không có người nào mà thắng nổi nó hết đâu. Chúng ta phải có cái thời gian ngủ, và đồng thời chúng ta cũng biết cái tâm nó rất là quỷ quyệt. Khi giờ ngủ nó không chịu ngủ, mà sắp sửa tới giờ thức dậy thì nó ngủ, coi chừng cái tâm của chúng ta nó có đủ cái mánh khóe nó làm chúng ta lệch lạc giờ giấc để làm chúng ta sai lệch vì vậy mà chúng ta phải cố gắng chiến đấu từng phút. Trước khi nằm ngủ nó không chịu ngủ thì hướng tâm nhắc nó, rồi nương nhẹ vào hơi thở để cho nó ngủ, để cho đúng giờ đúng khắc, sau đó quen rồi thì rất dễ.

Đó thì cách thức tu tập là như vậy, phải cố gắng và khi mà nhiếp trong hơi thở để mà tập xả tâm bằng cách quán ly tham, ly sân, ly si. Hoặc là “quán tâm như cục đất”, thì con phải chọn cái thời gian ngắn, đừng có để tạp niệm xen vô, để mà thất niệm của mình. Tùy theo cái khả năng của mình, nếu được ba mươi phút thì cũng tốt, mà nếu không thì mười phút, năm phút hoặc là một phút, rồi từ tập luyện, rồi tăng dần lên, thì cái đó có kết quả.

Đừng có để cho có thất niệm, mình tu nhiều tu ba mươi phút mà để cho thất niệm thì sai. Thà là chúng ta thay đổi, tu một phút rồi đứng dậy đi kinh hành tu tập, rồi nếu mà chúng ta thấy cái sự tập trung tu vừa ngồi vừa đi kinh hành nó quá mỏi mệt thì trong khoảng thời gian ba mươi phút đó thì chúng ta có thể xả nghỉ. Xả nghỉ thư giãn chứ không phải bắt buộc chúng ta suốt trong cái thời gian vừa ngồi mà vừa đi kinh hành mà cho đúng ba mươi phút để rồi chúng ta mệt mỏi chúng ta không đủ sức tỉnh thức, thì tạp niệm sẽ xen vào, và như vậy cái kết quả chúng ta không cụ thể. Nhớ kỹ trong cái bước đường tu thì các con phải khéo léo, linh động, chứ còn không khéo léo linh động thì coi chừng sẽ dậm chân tại chỗ mất đi, không kết quả đâu. Đó là cách thức tu.

Con còn hỏi gì Thầy thêm nữa không?

(21:45) Được, nhưng mà nhắc tỉnh thức không bằng con hãy nhắc - khi mà mình thấy mình nhớ được tỉnh thức mình nhắc nó tỉnh thức, tức là mình tỉnh thức rồi, thì mình nhắc “tâm tỉnh thức”, rồi vừa biết nó làm công việc, vừa quét sân, vừa chặt củi hay làm gì đó thì con lại tiếp tục con lại nhắc: “Quán ly tham tôi biết tôi chặt củi, quán ly tham tôi biết tôi quét sân”, thí dụ mình đang quét thì mình ngay đó mình ly tham, ly sân, ly si. Bởi vì lấy tỉnh thức của cái hành động đó để mà xả cái tâm, thì nhớ như vậy. Cho nên chúng ta kèm luôn một cái niệm, cái niệm pháp hướng để như cái lý mà tác ý cho nó thấm, nó thấm nhuần cái lý giải thoát, nó làm cho chúng ta giải thoát được thật sự thân tâm của mình không còn tham, sân, si nữa.

Chứ còn mình nhắc tâm thanh thản, tỉnh thức thì như vậy là chỉ nhắc nó tỉnh thức thôi, nó chỉ biết ở trong hành động thôi. Cho nên từ lâu thì các con cũng biết rằng có nhiều nhà học giả, có nhiều Hòa thượng, có nhiều thầy cũng dạy chúng ta tu trong mọi công việc để chúng ta tỉnh thức trong mọi công việc, nhưng mà cái mọi công việc tỉnh thức để làm gì đây, phải không?

Mình tỉnh thức để làm cái gì đây? Tỉnh thức để xả tâm, chứ tỉnh thức để tỉnh thức có nghĩa lý gì?

Cho nên người ta dạy mình tỉnh thức để mình đi vào thiền định chứ gì, nhưng mà thiền định này để làm cái gì? Mục đích nó có làm cái gì đâu, bởi vì nó tỉnh thức thì nó đi đến tĩnh lặng thôi chứ nó đâu có gì hơn!Bây giờ nó không tạp niệm nó kéo dài chúng ta tỉnh thức, thì nó đi đến cái mục đích của nó là nó tĩnh lặng thôi, nó yên lặng ở trong cái trạng thái không có tạp niệm.

Còn mục đích của mình là khác không phải như các nhà học giả dạy. Bởi vì các ngài cứ nghĩ rằng cái tâm mình thiền định là cái tâm hết vọng tưởng chứ gì, cho nên tỉnh thức. Do cái chỗ tỉnh thức đó nó không đưa đến chúng ta cái kết quả nhằm cái mục đích giải quyết Sanh - Lão - Bệnh - Tử, cái đời sống khổ của chúng ta.

Còn ở đây chúng ta vừa tỉnh thức, bây giờ trong hành động vừa quét chúng ta vừa nhắc “Quán ly tham tôi biết tôi quét sân”, thì rõ ràng là nhắc để quét sân là tỉnh thức rồi, mà “ly tham” tức là xả tâm.

Tỉnh thức thì phải xả tâm, cho nên tỉnh giác thì chánh niệm. Các con hiểu chưa? Hiểu được như vậy thì hàng ngày chúng ta tu tập chúng ta cứ kèm theo một cái pháp hướng Như Lý Tác Ý, cứ tác ý nó ra ngoài.

(24:09) Cho nên hơi thở cũng vậy, công việc làm, chúng ta làm tất cả những cái chúng ta đều làm như vậy thì thử hỏi ai nói chuyện với chúng ta được, bởi vì lúc nào chúng ta cũng lo ly tham, ly sân, ly si, tâm như cục đất của mình, quán xét tâm như cục đất của mình để mà tu tập thì còn cái chuyện gì mình nói chuyện với ai.

Cho nên cái người mà quyết tu người ta không còn nói chuyện nữa, cho nên người ta không còn nói chuyện nữa thì thời gian rất ngắn trong khoảng một tháng, hai tháng, ba tháng là đã xong công việc của người ta. Bởi vì người ta chuyên cần người ta chuyên môn vào đó, còn mình nói chuyện thì cái tâm mình nó phóng ra, nó phóng ra rồi nó quen, rồi nó xả, rồi nó tu coi như bên đây nó cũng chưa có gì cho nên mình chưa có chuyên nhất.

Còn bây giờ mình đi vào chuyên nhất thì mình nỗ lực mình lo, cho nên ai đến hỏi gì đó thì mình ra dấu với họ, mình ra dấu để cho mình giữ cái tỉnh thức của mình xả tâm tiếp tục. Còn mình nói chuyện với họ tức là mình bị động do đó cái tâm mình nó quên, nó đi theo cái tà niệm mất đi. Khi mà người ta hỏi, mình nói nhắc lại chuyện này chuyện kia tức là tà niệm hết đó, bởi vì cái niệm thế gian mà, cái niệm của cuộc sống của chúng ta mà.

Thí dụ như người ta hỏi con ở ngoài cô Diệu Hảo như thế nào thì tức là con khởi ra con nói ở ngoài đó tu như vầy như vầy cũng được an ổn rồi, đời sống cũng này kia; thì đó là niệm thế gian rồi, nó không còn cái niệm xả tâm rồi. Mà cái chánh niệm là cái niệm mà xả tâm của chúng ta mà - ly tham, ly sân, ly si. Cho nên vì vậy mà các con thấy mình ngồi tu mà mình có một cái niệm gì đó thì nhắc: “đây là tà niệm rồi, không phải là chánh niệm. Luôn luôn cái người tu thì luôn luôn giữ chánh niệm tức là cái niệm xả tâm của mình”.

(25:42) Như vậy thì các con sống với cái niệm xả, thì như vậy là các con sẽ xả tâm chứ gì? Thì mọi hoàn cảnh, mọi sự việc nó đều có sự yểm trợ cho sự tu tập của mình. Còn nếu mà mình phóng tâm ra, thì mọi hoàn cảnh, mọi đối tượng, mọi sự việc nó trở thành cái chướng duyên, nó trở thành ác ma, nó làm cho chúng ta tâm động mà chúng ta tu tập không được. Còn chúng ta cố gắng mà giữ tâm thanh tịnh, cho nên ma vương không có đánh vào chúng ta được là vì cái tâm chúng ta quá sít sao với cái chánh niệm, cho nên cái tà niệm xen vô không được; cho nên tâm chúng ta luôn luôn giải thoát an lạc, không ai làm động chúng ta được.

Đó, cách thức tu tập là như vậy, mà các con hiểu được như vậy thì chắc chắn là không bao lâu đâu. Thầy nói cái công khó của Thầy không có uổng, là vì các con đã thực hiện đúng lời dạy của Thầy thì không bao lâu các con sẽ trở thành những bậc giải thoát, những bậc thánh hiền hết. Người nào cũng là đạo đức đầy đủ không còn làm khổ ai hết, vì tâm mình luôn luôn lúc nào cũng hướng vô. Nhớ kỹ như vậy thì sẽ có kết quả tốt.

(00:00) Trưởng lão: Báo hiếu cha mẹ mình hay những người thân mình muốn tỏ lòng thương của mình, thì đức Phật có dạy bài Kinh Ước Nguyện.

Mình muốn ước nguyện cho họ được điều gì, thì mình phải sống đúng đức hạnh không làm khổ mình, khổ người. Tức là đức hạnh của một con người, rồi đức hạnh của bậc Thánh Tăng. Lấy đức hạnh đó mà hồi hướng cho người khác là đúng Chánh pháp. Chứ không phải lấy đức hạnh đó mà hồi hướng cho họ được siêu sanh Cực Lạc hay Thiên Đàng, không được. Hồi hướng cho người mà mình hồi hướng đó được sống một đời sống đức hạnh. Vì trong đời sống đức hạnh đó, nó có sự giải thoát.

Bởi vì đức hạnh mình không làm khổ mình, khổ người là giải thoát chứ gì? Nó cụ thể, rõ ràng. Người ta chửi mình mà mình không giận, tức là mình giải thoát chứ gì? Mình đừng chửi người ta, mình chửi người ta tức là ác pháp làm người ta khổ. Cho nên nó rõ ràng, cụ thể. Cho nên mình ước ao cho cha mẹ của mình được sống đạo đức, như vậy là giải thoát chứ gì, phải không?

Còn bây giờ mình cầu về Cực Lạc. Cực Lạc có hay không? Thiên Đàng có hay không? Điều đó mơ hồ, trừu tượng. Đạo Phật rất thực tế, rất cụ thể. Chúng ta không làm khổ mình, không làm khổ người, thì đó là giải thoát.

Cho nên đức Phật nói: “Trí tuệ ở đâu thì đức hạnh ở đó. Trí tuệ làm thanh tịnh đức hạnh, đức hạnh làm thanh tịnh trí tuệ. Người nào có trí tuệ, người đó có đức hạnh. Người nào có đức hạnh, người đó có trí tuệ. Trí tuệ không lìa đức hạnh, đức hạnh không lìa trí tuệ”.

Nếu mà người nào sống thường mắng chửi, thường làm khổ người khác, mà gọi là “Tôi có bằng Tiến sĩ, tôi đã thông suốt Tam tạng kinh điển”, thì người đó là người ngu chứ không phải là người có trí tuệ.

(01:47) Trưởng lão: Hôm nay tiếp tục Thầy nhắc lại. Vừa rồi thì Nhà Xuất bản Tôn giáo ở ngoài Hà Nội có gửi cho Thầy một bức thư. Cho nên Thầy trả lời lại cho Nhà Xuất bản Tôn giáo:

“Kính gửi Nhà Xuất bản Tôn giáo,

Trước hết, chúng tôi có lời kính thăm sức khỏe của anh/chị/em trong Nhà Xuất bản Tôn giáo. Sau khi được tin tác phẩm của chúng tôi được cấp giấy phép xuất bản, chúng tôi rất mừng, và thầm biết ơn anh/chị/em trong Nhà Xuất bản Tôn giáo đã tận tình giúp đỡ mới có được giấy phép như ngày hôm nay.

Ước vọng của chúng tôi viết những tác phẩm này để chấn chỉnh lại Phật giáo. Những cái sai được loại trừ ra khỏi, và lôi ra những cái đúng để làm sáng tỏ lại đạo Phật. Vì đạo Phật là một tôn giáo được truyền thống lâu đời, ăn sâu vào tư tưởng của dân tộc Việt Nam. Nó tốt là dân tộc tốt, nó xấu là dân tộc sẽ xấu. Nhất là sự chú ý của chúng tôi dựng lại nền Đạo đức Nhân bản của đạo Phật đã bị chìm mất từ ngàn xưa khi đức Phật nhập diệt. Để giúp cho con người trên hành tinh này có một nền đạo đức không làm khổ mình, khổ người. Để quân bình với những vật chất mà các nhà khoa học đã và đang phát minh phục vụ đời sống của loài người. Vật chất phát triển phục vụ đời sống tiện nghi, thì tâm tham đắm của con người sẽ đưa họ đến đời sống vô đạo đức. Trước tình trạng thanh thiếu niên Việt Nam nói riêng, cả thế giới nói chung, đạo đức đang xuống dốc. Bổn phận và trách nhiệm của những người tu sĩ như chúng tôi không thể làm ngơ nhìn con cháu của chúng ta như con thiêu thân lao đầu vào chỗ chết.

Chúng tôi nghĩ rằng những tác phẩm của chúng tôi khó mà xin phép, vì cái sai là truyền thống lâu đời, nhưng cái đúng thì chưa ai biết cả, thì làm sao người ta chấp nhận cho phép được? Nhưng chúng tôi tin ở lẽ phải. Cái gì đúng là đúng, cái gì sai là sai. Không thể lấy cái sai làm cái đúng được, không thể lấy cái đúng làm cái sai được. Bất chấp trước sự hiểm nguy, chúng tôi viết. Viết làm lợi ích cho đời. Viết xây dựng nền đạo đức cho con người. Ngày nay tác phẩm xin phép chưa được, ngày mai sẽ được.

Hôm nay anh/chị/em đã cảm thông được nỗi khắc khoải trong lòng của chúng tôi. Vì đạo đức của dân tộc, nên mới tận tâm, tận lực giúp đỡ, tác phẩm này mới được giấy phép. Chúng tôi không kinh doanh buôn bán, chúng tôi không kinh doanh, buôn Phật bán Pháp nhưng chỉ biết in, phát hành, ấn tống giúp cho mọi người không bị tà sư, ngoại đạo lừa đảo và họ tự tạo cho mình một nền đạo đức không làm khổ mình, khổ người.

Khoảng ba năm nay, chúng tôi viết và soạn mười tập “Đường Về Xứ Phật”, hai tập “Giới Đức Làm Người”, hai tập “Giới Đức Làm Thánh”, hai tập “Những Lời Phật Dạy”, bốn tập “Giáo Trình Đạo Đức Nhân Quả”. Sau khi nhuận lại những bản thảo này xong, chúng tôi sẽ gửi đến Nhà Xuất bản Tôn giáo, nhờ các anh/chị/em giúp đỡ và xin phép.

Xin chân thành cảm ơn. Chúc anh/chị/em dồi dào sức khỏe.

Kính thư,

Thích Thông Lạc

TB: Xin Nhà Xuất bản đừng gọi Hòa thượng Thích Thông Lạc mà hãy gọi Tỳ kheo Thông Lạc; trên tác phẩm xin đề “Thông Lạc” đừng đề “Hòa thượng Thích Thông Lạc”.

(05:34) Bởi vì vừa rồi, thì Nhà Xuất bản họ đề pháp danh của Thầy.

Hầu hết là tác phẩm của Thầy đều không đề danh, nghĩa là Thầy để: “Tu viện Chơn Như”. Trong Tu viện Chơn Như ấy có một vị sư, một vị thầy viết cái này. Hay hoặc là trong nhóm đó, người ta viết cái này. Cho nên, hầu hết là tác phẩm không được để tên Thầy, vì Thầy không lấy nó để mà cầu danh, để mà làm cái danh của mình. Thầy thiết nghĩ, vì làm lợi ích cho con người không phải vì cầu danh. Cho nên những tác phẩm của Thầy đều được bỏ cái tên, mà để tên Tu viện.

Nhưng mà Nhà Xuất bản họ đòi hỏi người tác giả viết: “Không, phải có cái tên”. Nên Thầy mới buộc lòng bảo: “Đề Thông Lạc, không được đề Thích Thông Lạc, chỉ đề Thông Lạc mà thôi”. Đó cũng như là cái danh của một nhà văn nào đó mà thôi, người ta đừng nghĩ đến Thầy làm gì cả.

Nhưng mà đó là xin phép. Nhưng sau khi xin phép rồi, thì tác phẩm chúng ta sẽ xóa cái tên trên đó đi. Cho nên có những tập mà xin phép in tên của Thầy, thì Thầy nói cô Út nên xóa cái tên. Mặc dù cái gì thì người ta cũng biết, nhưng mình để cái tên mình lù lù trên đó, tức là chứng tỏ mình còn tạo danh, còn tham danh, mình sẽ gạt bỏ. Cái điều kiện mình làm tốt cho xã hội thì cứ làm tốt, không cần phải người ta biết mình là ai, cái đó là tốt. Vì vậy mà người ta có người nói như thế này: “Thầy làm như vậy, sau này ai biết là ai”. Thầy chả cần biết là ai hết, chỉ biết làm sao cho con người chúng ta có đạo đức là được. Nghĩa là bây giờ trong thời hiện tại thì người ta còn biết Thầy, nhưng mà sau trăm năm người ta không biết tác phẩm này của ai. Nghe cái tên Tu viện Chơn Như người ta không biết ông thầy nào ở trong Tu viện Chơn Như, người ta không biết.

Nhưng điều đó không quan trọng. Thầy chỉ biết rằng, trong hiện tại người đương thời biết được Thầy thì biết, mà người không đương thời với Thầy thì họ chỉ biết có cái Tu viện đó, có một người, có một vị tu sĩ làm chuyện đó, thì đủ rồi, đừng có nghĩ đến ai nữa hết. Thầy không nghĩ rằng cái tên của Thầy lưu danh thiên cổ đâu. Thầy chỉ nghĩ rằng Tu viện là nơi tu hành của Phật giáo. Ở đó có bổn phận không phải riêng Thầy, mà tất cả tu sĩ đều phải làm điều này.

(07:45) Nghĩa là bây giờ không ai viết cho nên Thầy viết. Trước kia, khi mà thầy Thông Huyễn về đây, sống chung với Thầy, Thầy thấy thầy ấy có khả năng viết lách. Bản chất có nhiều người, người ta có khả năng, cho nên thầy ấy có khả năng. Mặc dù thầy ấy tu chưa tới đâu, nhưng mà thầy có khả năng. Khi nghe nói rồi, thì thầy ấy ghi chép lại rất là rõ ràng và cụ thể qua cái lời văn của thầy. Thầy thấy mình không phải là một con người có khả năng viết lách. Thầy công nhận Thầy ấy là một con người có khả năng viết lách. Thầy đã tu, Thầy đã hiểu biết tất cả, cho nên Thầy nghĩ rằng Thông Huyễn sẽ ở gần Thầy tu tập, và đồng thời Thầy trò có thể cùng nhau làm về Phật giáo.

Vì thế mà cuốn Luận Về Nhân Quả của thầy Thông Huyễn, Thầy đã góp ý rất nhiều để chữa lại những sự sai lệch ở trong cái cuốn đó. Cho nên sau này, tuy rằng chữa chưa hết nhưng mà vì cư sĩ người ta đọc, người ta thấy hay, người ta phô-tô ra, hồi đó người ta đánh máy, người ta phô-tô ra để người ta chia nhau, người ta đọc. Nhưng mà không còn có thì giờ để mà kiểm tra, vì lúc bấy giờ ở đây kín, rất là đông Thầy không có thì giờ. Do đó, tác phẩm tuy chưa được hoàn chỉnh, nhưng thấy nó cũng có lợi ích về Đạo đức Nhân quả.

Vì vậy hôm nay, thì Thầy thấy không còn ai có thể ngồi lại, ghi chép lại cho Thầy. Chứ Thầy chỉ mượn cái tên của Thông Huyễn mà viết lại những cái ý của Thầy mà thôi, Thầy không cầu danh. Nhưng mà không người, cho nên buộc lòng bây giờ Thầy ngồi lại Thầy viết. Thầy viết những điều mà Thầy đã tu tập, Thầy đã thấy cái đúng, cái sai. Thầy chỉnh đốn lại Phật giáo, vì Phật giáo có nhiều cái sai, quá sai, phi đạo đức trong đó rất lớn, làm cho con người chúng ta lầm lạc, mê muội, càng lúc càng mê muội hơn. Cho nên Thầy quyết định là phải viết, chỉnh lại tất cả những cái sai, làm tốt lại.

Ngày xưa, đức Phật, Ngài bác sáu mươi hai lập luận của ngoại đạo. Trong Kinh Nguyên Thủy còn ghi rất rõ ràng, thế mà người ta không nói đức Phật bài bác. Còn bây giờ, Thầy chỉ là người chỉnh đốn lại Phật giáo cho nó tốt chứ Thầy không bài bác một tôn giáo nào hết. Nhưng mà tôn giáo nào sai thì bị đụng chạm những lời nói thẳng của Thầy, chứ không phải Thầy chỉ trích cái tôn giáo đó sai.

Còn Phật giáo là bổn phận của Thầy, Thầy chỉnh đốn. Thầy là người tu sĩ Phật giáo, mà bây giờ cái nào của Phật giáo mà cái đó sai, đưa tín đồ Phật giáo đi đến chỗ chết, đi đến cái chỗ không đúng, thì Thầy có bổn phận phải chỉnh đốn lại để cho tín đồ Phật giáo biết rõ. Chứ không phải là Thầy bài bác Đại Thừa hoặc là Thiền Đông Độ. Cái nhiệm vụ của Thầy là phải làm sáng tỏ lại Phật giáo.

Thầy là tu sĩ Phật giáo, Thầy đã theo Phật, thì Thầy phải làm sao cho đúng Phật. Còn những cái không đúng Phật, thì Thầy gạt ra. Chứ không phải Thầy bài bác. Người ta hiểu Thầy bài bác Đại Thừa, bài bác Thiền Đông Độ là sai. Cũng như bây giờ trong Phật giáo có những cái không phải của Phật giáo, mà nó biến Phật giáo trở thành một tôn giáo mê tín, thì buộc lòng Thầy phải gạt nó ra khỏi môi trường của Phật giáo, không để cho Phật giáo phải mang tiếng là một tôn giáo như vậy.

Như bây giờ quý cư sĩ thấy rõ ràng, người ta nhìn vào Phật giáo, người ta nói Phật giáo toàn là cái thứ mê tín: cúng bái, tụng niệm, cầu siêu, cầu an, không có hay sao? Rồi coi ngày tốt xấu, xin xăm, bói quẻ, đủ loại. Cái gì cũng ở trong Phật giáo đi ra hết, không có cái nào ngoài Phật giáo mà có cái loại này.

(11:26) Như vậy, chúng ta là những tu sĩ, chúng ta đau lòng. Phật giáo - cái giáo lý rất là cao đẹp, rất là tuyệt vời - thế mà đưa nó đi vào cái chỗ mê tín như vậy, cái chỗ sai lạc như vậy, cái chỗ lừa đảo như vậy.

Phật giáo đã xác định không có một cái vật gì thường hằng của chúng ta. Thế mà bây giờ nó lại có một cái Phật tánh trừu tượng, mơ hồ, làm chúng ta điêu đứng. Người nào cũng nhận ra “nó là thật”, cho nên cuối cùng thì chúng ta quá khổ đau. Tại sao như vậy?

Hãy nhìn sự thật. Họ nói rằng tánh thấy, tánh nghe, tánh biết. Chúng ta là con người làm sao có trí tuệ Tam Minh mà chúng ta hiểu cái tánh thấy, tánh nghe, tánh biết đó như thế nào đúng, sai. Thì Thầy hỏi họ: “Như trong Kinh Thủ Lăng Nghiêm dạy chúng ta cái tánh nghe, tánh thấy, chúng ta thấy quá rõ ràng. Nhưng mà khi ngủ, tánh nghe, tánh thấy còn nghe, còn thấy nữa không? Khi chúng ta đến bệnh viện, bác sĩ chụp thuốc mê, chúng ta mê man. Tánh nghe, tánh thấy nó ở trong thân chúng ta sao? Tại sao bây giờ chúng ta mê, lại không biết gì nữa”? Đó là những cái lý luận già hàm lẻo mép của những người kiến giải, tưởng giải ra, mà lý luận, để viết nên bộ kinh này.

Mà người ta còn cho là bộ kinh này rất có giá trị. Người ta cấm không cho lưu hành ra nước khác. Cho nên một vị hòa thượng phải mổ bắp đùi của mình, nhét bộ kinh đó vào, để đưa qua Việt Nam, đưa qua các nước khác để truyền bá cái kinh sách đó, ca ngợi cái kinh sách đó, người ta phải hy sinh đến sự đau khổ như vậy để đem cái giáo pháp, chân lý đó cho chúng ta. Nhưng sự thật khi lật ngược trở lại: Những lời pháp đó có đúng sự thật hay không?

Chúng ta là con người phải có trí tuệ chứ. Cho nên đức Phật đã nói chúng ta: “Đừng nên tin những gì mà người ta nói, mà hãy thấy những điều đó có làm được lợi ích cho chúng ta thật sự hay không thì chúng ta mới tin”. Cho nên sao? Thầy cũng là như tất cả các quý vị có mặt hôm nay ở đây với Thầy, Thầy cũng ngu si như vậy. Trước kia, Thầy đọc tới Kinh Thủ Lăng Nghiêm, là Thầy thấy tuyệt vời: “Hay quá! Như vậy rõ ràng là từ xưa đến giờ mình không biết cái tánh thấy của mình, tánh nghe của mình. Bây giờ, nhờ cái bộ kinh này mới thấy…​” và rất thích thú để đi tìm cái chơn Phật tánh của mình.

Nhưng cuối cùng, suốt chín năm trời trong thất nỗ lực để thực hiện (vì người ta bảo rằng mình kiến tánh, thì tự mình đốn ngộ rồi tiệm tu), thấy tánh rồi, nỗ lực tu, phải được. Nhưng cuối cùng chín năm nỗ lực đã thấy tánh rồi, mà nỗ lực tu chín năm hết sức mình, chẳng thấy được gì. Chỉ thấy ba cái ảo tưởng mà thôi! Cho nên, cuối cùng Thầy biết rằng bao nhiêu người - cả Đông, Tây chứ không phải chỉ riêng Việt Nam chúng ta đâu - đã say đắm, đã mê mờ, đã không thấy đường lối. Mà nếu Thầy không nói ra, thì ai mà dám nói? Không người nào dám nói cả.

Mười bảy năm trời. Về đây mở Tu viện Chơn Như, Thầy âm thầm chịu đựng những nỗi cay đắng, tùy thuận tất cả mọi người về đây. Nhắc khéo, nhắc khéo, không dám nói thẳng, nói thẳng sợ đụng, sợ đụng một cái lực lượng rất mạnh, thì khó quá. Cho nên cuối cùng, thì không thể dừng lại được, vì Thầy thấy tuổi mình sắp già. Và, sắp chết rồi.

(14:58) Ba năm gần đây, thì những người Phật tử miền Bắc họ có duyên trong những năm hạ đó, họ đi về đây. Họ cũng ngồi đông như các con. Thậm chí những cư sĩ, các bà già ở ngoài miền Bắc, họ về đây họ tập trung.

Họ về đây được là nhờ gì? Nhờ ở đây có một thầy ở miền Bắc, tức là thầy Chơn Trí. Lúc bấy giờ ông ta về đây thì ông có tiền nhiều, cho nên khi được nghe Thầy thuyết giảng những cuộn băng của Thầy, thì ông ta gửi về miền Bắc, ông bỏ số tiền ra, ông sang cái băng đó. Ông sang, ông cho mọi người ở miền Bắc. Cho nên người miền Bắc họ được biết Thầy trước hơn là miền Nam. Từ đó, khi mà Thầy mở khóa để mà Thầy giảng “Giáo án tu tập đường lối của đạo Phật”, thì họ tập trung về đây, để họ nghe trong những tháng hạ. Cho nên từ đó, họ được nghe những lời Thầy dạy. Vì Thầy thấy rằng người ta theo giáo Pháp của Phật mà tu Giới, là sống không lầm.

Các cư sĩ cứ nghĩ rằng: một số người rất đông về đây tu tập. Thậm chí như ở đây mở Hạ nữa mà, thì các cư sĩ nghĩ số người như vậy. Thế mà cho ăn ba bữa thì thôi, tập trung tu rất đông. Vì ở đây đâu có lao động, đâu có làm gì đâu. Người đông như vậy, sáng quét ba, bốn chổi là thấy sạch sẽ hết rồi. Không có trồng tỉa, không có gì hết. Thật sự thì đông người bao nhiêu, thậm chí như mà Thầy muốn cho họ không ăn bữa chiều thì Thầy xin sữa cho họ uống buổi chiều, thì chú Tâm chú kéo về đây cả mấy chục thùng sữa. Thậm chí như Thầy còn phải đem bố thí cho Cô Nhi, cho những nơi mà người ta nuôi trẻ con. Thì quý Phật tử biết rằng, về tinh thần giúp đỡ cho người tu, người cư sĩ người ta có tinh thần rất lớn.

Thế rồi, có nhiều vị ăn sữa không hết. Họ nói rằng sữa đặc đó (hộp như thế này này) họ chỉ ăn có nửa hộp, còn nửa hộp họ quăng. Họ nói ở dưới là bột mì, họ bỏ, họ không ăn. Đó thì đủ biết rằng tu sĩ thời nay, Thầy nói chứ chỉ ăn, ăn thừa là quăng bỏ, chứ không tiếc mồ hôi nước mắt người ta làm ra được một hộp sữa đâu có dễ. Các con hiểu không? Cho nên vì vậy mà Thầy thấy rằng họ không phải những người tu hành theo đạo Phật. Tu ăn, tu ngủ, chứ không phải Thiền Định gì hết. Giờ giấc thì làm bộ ngồi cho có tướng để mà ăn, ngủ thôi chứ không có gì hết.

(17:24) Thầy thật sự Thầy khép vô. Bắt đầu, Thầy cho ăn buổi sáng; buổi chiều Thầy không cho uống sữa, Thầy cho uống nước chanh. Sau đó Thầy dứt nước chanh, Thầy cho buổi sáng không cho ăn, cho uống sữa. Và tới chừng khi khép vô ăn một ngày một bữa là không cho ăn uống gì nữa hết, thì họ bỏ đi mất sạch. Đủ biết là cái thời đại người ta tu ăn, chứ không phải thật sự người ta đi tìm sự giải thoát.

Cuối cùng, Thầy khép vô. Thầy tăng giờ lên. Nghĩa là, ngủ phải từ giờ nào, thức phải giờ nào. Thí dụ như Thầy tăng lên mười giờ đi ngủ, tới hai giờ phải thức dậy tu. Thì trong lúc đó họ bị hôn trầm đánh họ, họ không chịu nổi được nữa, họ bỏ. Ở đây chỉ còn có năm, mười người.

Thầy khép vô độc cư: không được đọc kinh sách, không được nghe băng, không được nói chuyện, thất của ai người nấy ở, không được đi qua đi lại, chỗ nào nấy ở, chết chỗ đó. Họ đi sạch, còn có một người, mà sống không nổi độc cư đâu.

Thì các con biết rằng đời nay thì người ta sống vui, mà người ta đòi đi theo đạo Phật thì thôi, thực ra đạo Phật không thể dung chứa cho những hạng người đó. Người ta đòi ăn, thì không thể nào chấp nhận cho những người theo đạo Phật mà ham ăn như vậy. Bởi vì, thầy nhắc lại cho các con nghe: Đạo Đức của đạo Phật thì trong Giới luật đã dạy cho chúng ta rất rõ. Đức Phật ví chúng ta là loài động vật. Con người là loài động vật, chúng ta còn mang bản chất của loài động vật, chứ chưa phải con người của chúng ta là thoát khỏi loài động vật. Cho nên những cái mà thiếu đạo đức, nó là còn ở trong loài động vật.

Thí dụ như một ngày mà chúng ta ăn vặt, ăn không giờ giấc, đó là con thú vật, chứ không phải là con người. Con người thì phải ăn có giờ, có giấc, có bữa. Thí dụ ba bữa là ba bữa, còn lát ăn cái bánh, lát ăn cái trái, lát uống chai nước ngọt, đó là con thú vật. Nó gặp hồi nào, nó ăn hồi nấy. Nó không đúng.

(19:20) Nhưng bây giờ một người có đạo đức: ăn ba bữa, hai bữa đâu ra đó đàng hoàng, không ăn vặt, thì người đó phải là người có đạo đức.

Kế đó, một vị Thánh Tăng, một bậc Thánh mà còn ăn ba bữa, còn ăn đêm, thì thử hỏi đó là Thánh sao?

Cho nên đức Phật nói: “Thừa tự Pháp, chứ không thừa tự thực phẩm”.

Vì vậy một bậc Thánh ăn ngày một bữa mà người ta không thèm khát. Còn mình ăn ngày ba bữa mà đụng cái gì cũng thèm. Như vậy có phải ăn mà hết thèm không? Đâu hết! Càng ăn lại càng tham ăn. Còn người ta ăn một bữa mà người ta không thèm, mà người ta có chết không?

Quý vị thấy không, nội Giới luật của Phật, cái Giới luật cấm ăn phi thời, ăn đúng Ngọ, ăn đúng giờ, không được ăn phi thời, là hành động của sự sống một bậc Thánh chứ không phải là của phàm phu được. Như vậy, chúng ta nhìn vào giới đức là chúng ta biết vị đó Thánh tăng hay là Phàm tăng.

Một vị gọi là Hòa thượng, Thượng tọa mà bây giờ ăn phi thời: sáng ăn, trưa ăn, chiều ăn. Thử hỏi đó là Thánh hay là Phàm? Thì cũng như quý cư sĩ thôi, có gì đâu mà lại Thánh, Phàm? Thế mà quý vị đảnh lễ, thì đảnh lễ ai đây? Cái ăn của người ta cũng như mình. Người ta đâu phải Thánh mà mình đảnh lễ?

Hôm nay Thầy nói, đây là quý vị chưa đọc bộ “Kinh Giới Đức Làm Thánh”. Quý vị sẽ thấy được đức hạnh của một bậc Thánh. Họ sẽ làm hành động nào mà gọi là Thánh, mà hành động nào là con người, mà hành động nào là con thú. Trong Giới luật của Phật đã dạy rõ để chúng ta biết được điều đó, để xác định bậc chân tu, bậc giả tu, bậc dối gạt người. Mặc dù bậc đó có thần thông, bậc đó có cấp bằng cao, nhưng vẫn là phàm phu tục tử, vẫn là ác quỷ ma vương, chứ không phải là người chơn chánh tu hành.

Hôm nay Thầy nhắc lại, để cho tất cả các cư sĩ, các con sẽ hiểu sơ sơ, để nhận ra một vị chơn tu, một bậc thầy của mình như thế nào xứng đáng.

Sau này đọc cuốn “Tập VIII – Đường Về Xứ Phật”, Thầy sẽ xác định một bậc thầy của quý vị.

(21:52) Trưởng lão: Một bậc thầy của quý vị là một bậc phải sống đúng Giới luật của Phật, Giới đức của Phật hẳn hòi, đàng hoàng. Tại sao vậy? Tại vì đức Phật di chúc: “Các vị Tỳ kheo hãy lấy Giới luật ta làm thầy”. Vậy thì mình nương vào Giới luật, là nương vào chỗ nào? Nương vào Giới luật tức là nương ông thầy giữ gìn Giới luật nghiêm túc, chứ không phải nương ông thầy phạm Giới, phá Giới. Có phải đúng vậy không?

Đức Phật đã di chúc mà, đừng lấy ai làm thầy, đừng lấy ai làm tổ, mà hãy “lấy Giới luật làm thầy”. Nhưng Giới luật nó là một bộ sách, một đống giấy, thì nó là một vật vô tri. Lật ra đọc, chúng ta hiểu nổi không? Nó có nói lên được cái đức hạnh đó không?

Nhưng một vị Thánh Tăng mà người ta sống đúng đức hạnh, thì đó là một gương hạnh sống, một Giới luật sống, để chúng ta nương vào đó mà chúng ta thực hiện đời sống đạo đức của chúng ta. Có phải là đức Phật muốn di chúc vậy không? Muốn di chúc cho chúng ta, để chọn lấy một bậc Thiện hữu tri thức sống đúng Giới luật của Phật là thầy của mình, chứ không phải đụng ai cũng là thầy của mình!

Nếu đụng một người mà không đức hạnh làm thầy của mình, thì mình sẽ ảnh hưởng cái không đức hạnh đó. Cũng như bây giờ Thầy theo một vị thầy, vị thầy đó có vợ, có con, thì như vậy vị thầy đó đâu có dạy chúng ta đức hạnh gì đâu. Khi chúng ta cũng thấy vậy, chúng ta cũng tu mãi thì chúng ta cũng có vợ con.

Vì vậy mà trong các chùa chúng ta thấy ở nông thôn, nhiều ông thầy có vợ, có con sống y như gia đình. Rồi bây giờ mình cũng cho con mình vào đó học tu theo Phật đi. Mai mốt nó cũng làm ông thầy cạo đầu có vợ, có con đi ra gõ mõ, tụng kinh, làm thầy tụng để kiếm tiền sống; rồi về trồng lúa, trồng khoai cũng như mọi người, nuôi gà, nuôi vịt, đủ thứ. Thử hỏi cái đó có phải là làm tốt Phật giáo không, hay là phỉ báng Phật giáo?

Thế mà cái số tu sĩ này đâu phải là ít. Đó là một cái sai. Làm cho Phật pháp suy đồi. Làm cho người ta nhìn vào Phật pháp người ta ngao ngán. Cho nên vì số tu sĩ này mà những câu ca dao, những lời mỉa mai rất nhiều. Người ta nói: “Xoài cà lăm nhỏ trái mà chua. Thầy tu mê gái, bỏ chùa không ai coi”, có phải không? Là cái số tu sĩ này nó mới làm vậy chứ. Nó cạo đầu như thế này, nó đi ra nó chọc gái, thì người ta không nói sao được? Đó thì Thầy nói những câu ca dao, những câu mà người ta coi thường Phật giáo rất nhiều.

Cho nên ở đây Thầy nói thật sự, khi mà mình tu hành xong, mình đau lòng. Mình nhìn thấy Phật giáo là một con đường chân chánh, là một tôn giáo xuất hiện ra đời để giúp cho con người thoát bốn cái khổ: sanh, già, bệnh, chết. Thế mà nó trở thành quá tầm thường.

(25:01) Thật sự ra, chúng ta ngồi đây, chúng ta là những người Phật tử, chúng ta còn có niềm tin. Chứ nếu người mà không biết, không tôn giáo, họ nhìn Phật giáo chẳng ra gì đâu quý vị. Họ coi thường lắm quý vị. Đừng có nghĩ chiếc áo mà chúng ta mặc thế này họ kính chúng ta đâu, họ coi chúng ta như bọt. Thực sự ra họ cho chúng ta chẳng ra gì. Một đứa nhỏ bảy, tám tuổi, mười một, mười hai tuổi, chúng ta đi ngang, nó chế nhạo chúng ta liền tức khắc: thầy chùa này, thầy chùa kia, đủ thứ hết.

Các con đã từng mang chiếc áo này đi, các con đã từng nghe được lời người ta. Thầy nói thật sự, trên con đường ngang qua cái hàng rào chùa này, mọi người đi ngang qua lại, họ nói chuyện với nhau, họ châm biếm với nhau rất nhiều. Tại sao họ châm biếm như vậy? Chúng ta không nên trách họ. Tại vì trong chúng ta, có những người làm sai, làm không đúng. Cho nên chúng ta phải sửa sai. Lời trách mắng, lời châm biếm của họ làm chúng ta phải cảnh tỉnh.

Thế mà cái bọn tu hành kia có cảnh tỉnh đâu. Càng lo cất chùa cao Phật lớn, càng lo làm những chuyện danh lợi, chứ đâu lo tu hành, giữ gìn nghiêm chỉnh Giới Đức của Phật đâu. Ăn uống phi thời, xe cộ chạy nhảy bon chen như một người đời, lừa đảo Phật tử để sống trong mồ hôi, nước mắt, khổ đau của người khác bằng cách này, bằng cách khác.

Thí dụ như bây giờ quý Phật tử về đây, Thầy tổ chức năm tổ, mười tổ. Bây giờ Thầy cần dùng cái gì, ông tổ này phải đi lại đằng kia kêu gọi Phật tử, hay người này người kia góp cho có năm trăm, ba triệu, một triệu hay năm triệu, mười triệu để làm cái này, làm cái này để có phước báo. Thì bà tổ trưởng này, hoặc ông tổ trưởng kia đi lại kêu gọi, dối gạt người ta: “Làm cái chuyện này phước báo lắm về sau, này kia nọ…​ đủ thứ hết”. Gạt người ta phước báo, để rồi lấy tiền người ta được, để xây chùa cho đẹp. Đó là cái lừa đảo, phỉnh gạt người ta làm cái này.

Thí dụ như bây giờ đúc cái chuông cho lớn như này. Bây giờ tổ này, tổ kia, tổ nọ - bây giờ tổ chức có những cái tổ, bây giờ về gọi: “Đây là cái tiếng chuông mà gióng lên một cái, là thông Thiên Đường xuống dưới Địa Ngục. Ai có tội gì thì ghi vào cái chuông này, thì sẽ tiêu tội, tiêu tai hết”. Chà! Bà con nghe hay quá rồi! Đóng tiền nhau để đúc cái chuông cho thật lớn, để gióng cái tiếng chuông đó nó kêu tới Thiên Đường, đặng cho cái lời cầu ước của mình nó theo trên đó, đặng cho chư Phật, Ngọc Hoàng, Thượng Đế ghi thêm cái tuổi thọ của mình sống thêm vài ba trăm năm nữa để cho hưởng hết cái dục lạc thế gian này, có phải vậy không? Cho nên xúm nhau đóng tiền để mà đúc chuông. Thật sự làm cái điều mê tín đó. Làm gì ở đây mà chúng ta làm tội mà gióng tiếng chuông đó để mà bay theo sự cầu nguyện của chúng ta lên đó, mà giải quyết cho chúng ta, đặng chúng ta làm ác nữa sao? Đó là những cái sai mà chúng ta bị lừa đảo.

Đúc chuông để làm gì? Thật sự ra, trong thời đức Phật, chúng ta chẳng thấy một cái chuông nào để lại hết. Trong thời đức Phật, chúng ta cũng chẳng thấy để lại một cái nền gạch, đá cho tốt nữa. Về sau người ta mượn cái danh ông Phật, người ta xây tháp. Người ta nói nào chỗ này là Bồ Đề đạo tràng, nào chỗ này là nơi đức Phật tắm, nào chỗ này đức Phật đản sanh. Để làm gì? Để cho bà con đi du ngoạn, đi xem, ham thích để xem đó, để kiếm lấy tiền, chứ để làm gì. Đó là chúng ta bị lừa đảo mọi cái. Người ta đem Phật ra người ta bán. Người ta đem di tích của Phật ra, người ta bán. Mà trong khi ấy di tích hồi đức Phật sống, thì tịch rồi người ta đến đó, người ta thấy một cái hình tan rã. Không còn một cái nền chứ đừng nói. Không còn cục gạch ở trên cái nền đó nữa. Thì đủ biết đạo Phật như thế nào.

(28:39) Còn bây giờ chúng ta xây nền, xây này kia. Thầy nói đây cái nhà của Thầy, cái chùa của Thầy, Thầy cất bằng tầm vông. Thầy chết rồi nó tan hoại. Nhưng cái nền này còn là Thầy phải còn nợ. Một viên gạch bông này nó không mất, là Thầy còn phải nợ của đàn na thí chủ. Nhưng mà làm sao, khi mà các con về đây đông quá không có chỗ nào ngồi. Bàn ghế làm sao đâu mà ngồi được? Cho nên phải làm như thế này để mấy con có chỗ ngồi. Cho nên, Thầy chịu cái tội lỗi này, mặc dù Thầy biết rõ ngàn năm sau viên gạch này chưa tan. Đó là cái nợ của Thầy mà.

Đừng nghĩ rằng chúng ta cất một cái chùa kiên cố là làm cho tên tuổi chúng ta vang lừng mãi mãi: Nhờ Hòa thượng đó, tên đó, mới trùng tu được cái chùa đó, không phải đâu. Cái chùa đó là cái cục nợ của ông ta đó. Nghĩa là muôn đời, muôn kiếp ông ta trả không hết. Chừng nào cái chùa đó hoại diệt toàn bộ, thành như đất, thì ông ta mới hết cái nghiệp.

Người ta thấy được nhân quả, người ta quá sợ. Người ta quá sợ! Người ta làm những điều lợi ích cho chúng sanh, mà người ta còn mang nợ thật sự. Như Thầy làm một cái bia đá, là vì những lời của Phật dạy người ta đã dìm mất rồi. Bây giờ mình móc lên, mình phải ghi vào trong đó, để cho một ngàn năm sau nó không bị xóa đi.

Nhưng việc làm đó đâu phải là không mồ hôi, nước mắt. Thầy có trồng khoai, trồng củ Thầy bán đâu. Cũng là tất cả mồ hôi, nước mắt của quý Phật tử làm ra. Quý Phật tử đi ăn cướp người ta được sao? Cũng phải là bán buôn, cũng phải lương thiện, làm ăn cái gì cũng phải lương thiện. Thì, làm được một cái bia đá như vậy bao nhiêu tiền? Do ai mà làm được? Thì Thầy đã chủ trương điều này thì Thầy phải nhận lãnh cái tội đó chứ. Cho nên vì vậy mà dù sao đi nữa, Thầy cũng ước nguyện: “Kiếp này chưa xong nhiệm vụ của mình, thì tiếp tục để làm xong những con đường chấn hưng lại Phật giáo, đem lại sự lợi ích cho chúng sanh”. Do đó Thầy mới làm.

Chứ nếu mà không, Thầy chẳng làm một cái gì hết. Thầy chết đi, hoàn toàn cái thất của Thầy bằng tầm vông, cốt tre, Thầy chết ba hôm, năm hôm, một năm sau là bao nhiêu cái nhà này, nó sẽ bị bao nhiêu mối mọt ăn mục ruỗng hết thành ra một đống đất, Thầy không còn một cái nghiệp gì của chúng sanh nữa hết, thì Thầy an ổn trong Niết Bàn vĩnh cửu. Còn bây giờ Thầy lưu lại cái này, cái nọ kia, không chắc Thầy an ổn trong Niết Bàn. Mà cái nợ đó muôn đời, muôn kiếp phải trả.

Các con biết: “Vay một, trả mười”. Đời nay Thầy ăn các con một bát cơm, đời sau Thầy phải trả các con mười bát cơm. Cho nên của đàn na nặng lắm chứ không phải nhàn. Thế mà người ta đã ăn, mà còn phung phí bỏ. Chưa thấy cái đó là cái đau khổ, cái nước mắt của người khác. Người ta tìm ra một đồng đâu phải chuyện dễ, tại sao chúng ta không thấy được điều đó? Nhiều khi người ta cúng dường mình: năm nay người ta cúng dường, năm sau người ta đi ở tù.

Thầy nói thật sự mà. Có nhiều Phật tử đã đi ở tù, vì làm ăn của người ta thất bại, vì làm ăn người ta mang nợ, Nhà nước bắt người ta bỏ tù. Người ta muốn làm thiện, chứ không phải ai muốn làm ác. Con người chúng ta làm ăn, muốn làm điều tốt, không ai muốn làm điều xấu. Nhưng môi trường đẩy người ta đến chỗ người ta phải trở thành giả dối, gian xảo, chứ không ai mà làm cái chuyện gian xảo. Vì cuộc sống mà chúng ta phải vươn lên, vươn lên. Mà không có lối thiện được, thì phải đi vào lối ác chứ, để mà sống. Chúng ta không cảm được nỗi khổ đau đó, mà chúng ta nỡ tâm nào để mà ngồi đây, để mà lợi dụng người khác, lợi dụng tôn giáo để mà ở trên mồ hôi, nước mắt, xương máu của người khác? Chúng ta phải làm cho đúng.

Cho nên bổn phận của Thầy soạn thảo những bài “Giới Đức Làm Người”, “Giới Đức Làm Thánh” để chấn chỉnh lại Phật giáo. Và đồng thời, soạn thảo “Đạo Đức Nhân Quả” không làm khổ mình, khổ người để giúp cho con người chúng ta mọi người đều hiểu và thực hiện đời sống của chúng ta không làm khổ mình, khổ người. Như vậy, chúng ta cũng đủ giải thoát lắm rồi.

(32:48) Từ giải thoát không làm khổ mình, khổ người, tâm hồn chúng ta yên ổn, thanh thản, an lạc, thanh tịnh. Từ đó chúng ta mới đi vào Thiền Định. Lúc bấy giờ, hỏi về Thiền Định, Thầy sẽ dạy. Còn bây giờ quý vị hỏi về Thiền Định, hỏi để mà chơi, chứ quý vị làm gì được?

Đối với Thiền Định, quý vị biết, Thiền Định không phải như các vị ngồi thiền hít thở mà có Thiền Định được. Một ngàn năm sau, quý vị có ngồi mười giờ, hai mươi giờ không vọng tưởng, quý vị cũng chẳng ra gì. Thiền Định của Phật đã xác định rất rõ, là phải tịnh chỉ hơi thở. Nếu thân mà “định” mà còn thở, là thân gì, làm sao gọi là “Thân định”? Định là không động đậy. Định mà còn động đậy, là “định” gì? Cho nên khi mà nói “Thân định”, là thân không thở. Mà thân không thở, không phải là nín thở. Nó phải tịnh chỉ, chứ không phải đình chỉ, hay định chỉ nó, không phải nín thở để mà nhập Định được. Nó khó là ở chỗ chúng ta phải biết tu tập đúng cách thì chúng ta sẽ làm rất dễ dàng, yên ổn, không sai. Và như vậy, chúng ta mới làm chủ được cái sự chết, sự sống của chúng ta.

Cái này để dành riêng cho những người tâm đã thanh tịnh, tâm đã không làm khổ mình, khổ người. Tức là người đó đã sống đúng đạo đức. Còn những người sống chưa đúng đạo đức bây giờ dù muốn, Thầy cũng chẳng dạy. Vì họ chưa sống đúng đạo đức, thì họ còn tham. Họ còn tham mà bây giờ họ tịnh chỉ hơi thở được, thì họ có đủ sức thần thông, họ ra họ lòe bịp, họ lừa đảo bằng cái sức thần thông này, họ làm tiền, hoặc là họ làm bá chủ hoàn cầu nữa là. Cho nên, cái này đạo Phật không thể hướng dẫn cho những người còn tâm tham vọng mà có những hành động siêu việt, thì quả đất này, loài người này sẽ ra sao?

Cho nên đặc biệt, đạo Phật là lấy tâm “ly dục, ly ác pháp” mà làm chủ để tiến tới Thiền Định. Cho nên kẻ nào tu hành mà không ly dục, ly ác pháp mà tu tập Thiền Định, đó là một tham vọng rất lớn: một tham vọng mình muốn hơn người, mình muốn trở thành người siêu việt, mình muốn trở thành người có thần thông phép tắc.

Như các vị sư Lạt Ma, không ly dục ly ác pháp, mà tạo ra cho mình có những thần thông bằng các con đường Mật Tông, bùa chú. Rõ ràng các ngài đã tái sanh luân hồi, đã biết chuyện tái sanh luân hồi của mình, đã làm cho thế giới người ta điêu đứng, người ta không biết cách nào mà các ngài đã biết được như vậy. Đó rõ ràng là lừa bịp người khác.

Cho nên ở đây, đối với Thầy, những vị sử dụng thần thông không thể gạt Thầy được. Nhưng mà đối với các con, họ có thể gạt được các con. Cho nên họ gạt được các con, từ cái ông thầy bói nói tầm bậy, tầm bạ, các con cũng vẫn tin, vẫn bỏ tiền ra để coi bói. Thật là điên đảo, thật là ngu si! Thầy nói lời nói hơi quá nặng đối với các con, nhưng cũng là lời cảnh giác với các con, đừng quá ngu như vậy, để bị người ta lừa đảo.

(36:09) Hôm nay, các con có điều gì, thì hỏi Thầy, Thầy sẽ nói. Ngày mai, ngày mốt Thầy sẽ là du tăng khất sĩ, muốn gặp Thầy rất khó, tùy duyên. Có phước mới gặp, mà không phước là không gặp. Vì đức Phật đã nhắc nhở Thầy rất nhiều, rất đúng: “Có danh có lợi thì hãy ẩn bóng”. Nghĩa là bây giờ Kinh sách Thầy viết ra như vậy tức là có danh. Ngày nay, các con thấy một số người nhỏ, ngày mai nó sẽ chật cả chùa này, mà nếu Thầy cứ ngồi ở một chỗ, thì chắc chắn số lượng người mà đọc Kinh sách Thầy - họ tha thiết giải thoát, họ tha thiết biết đúng Chánh pháp của Phật. Hôm nay đọc được Kinh sách này, thì họ nghĩ rằng: “Đây là con đường có thể đưa họ đến giải thoát” và họ cầu mong sẽ gặp được người thiện tri thức.

Nhưng cầu mong để mà cầu mong, chứ sự thật họ tu được hay không? Hay biến Thầy trở thành một vị, một người đào kép hát, để hát cho họ nghe, để rồi về nhà, bản chất nào họ trở về bản chất nấy? Thầy đâu phải là một người ngu để trở thành một đào kép hát mà hát cho họ nghe. Các con nhớ kỹ, Thầy nói ra lời nói là vàng bạc để giúp cho các vị giải thoát, chứ không phải nói để mà nghe chơi. Cho nên người nào hữu duyên thì mới gặp, mà không hữu duyên thì không gặp.

(37:25) Trưởng lão: Hôm nay các con gặp Thầy, đó là có duyên. Nhưng Thầy biết các con chưa đủ sức để mà giải thoát mình. Vì đủ sức để giải thoát mình, thì các con phải chọn lấy một Thiện hữu tri thức xứng đáng để mà theo gót Người, Người sẽ dạy các con từng chút, thì các con mới đi nốt cái quãng đường. Chứ các con ở xa vị Thiện hữu tri thức, sai một chút xíu, là các con đã rơi vào trạng thái ức chế tâm. Và rơi vào trạng thái ức chế tâm, thì các con sẽ thọ lấy cái khổ của các con.

Thí dụ, bây giờ nói “ăn ngày một bữa”, các con về nghe nói, ráng ăn ngày một bữa. Nhưng sáng đói bụng cũng muốn ăn, thì các con có ráng ăn ngày một bữa không? Như vậy rõ ràng là các con đã bị ức chế tâm. Các con hiểu sai một chút là ức chế tâm. Ức chế để chịu đựng thì tức là mình đã làm khổ mình rồi.

Người ta tu tập như thế nào, để rồi người ta ăn ngày một bữa mà người ta không bị ức chế? Còn các con chưa được mà các con lại ăn ngày một bữa, thì các con bắt buộc mình phải cố gắng như vậy là làm cho các con khổ đau, chứ không phải giải thoát. Vì đạo Phật không có thời gian, bắt đầu tu là có giải thoát ngay liền, mà không có giải thoát là tu sai.

Cũng như bây giờ các con ngồi thiền: kéo chân lên ngồi, hai chân đau, tê, ráng ngồi, ráng ngồi cho hết giờ. Ngồi đau đổ mồ hôi hột, mà ráng. Như vậy, các con có làm khổ mình không? Đó là ác pháp đó các con. Chứ đâu phải. Đau nhức như ai bẻ giò. Đau nhức như ai đốt lửa. Thế mà ráng ngồi. Tê gần như cóng. Tê gần như là khắp cả người. Thế mà cứ ráng ngồi, ráng ngồi để cho nhập Thiền Định. Nhập gì? Nhập cái khổ đau, chứ nhập Thiền Định gì.

Sự thật nói như vậy là đụng chạm lắm. Thầy không chủ trương điều đó đâu. Thầy ngồi, là thân tâm an ổn. Cho nên Phật dạy: “An tịnh thân hành tôi biết tôi hít vô. An tịnh thân hành tôi biết tôi thở ra”, phải không? Các con thấy không? “An tịnh tâm hành tôi biết tôi hít vô. An tịnh tâm hành tôi biết tôi thở ra”. Nếu không an tịnh, tức là chúng ta tu sai. Mà có an tịnh, thì tức là tu đúng.

Đó, ông Phật đã nhắc nhở chúng ta như vậy. Mà giờ ngồi đau đó, mà cũng ngồi à? Ác pháp mà không xả. Đâu phải chờ người ta chửi mình, mình mới xả. Các con hiểu không, mình đã tự làm khổ mình. Ai buộc mình ngồi tréo chân đó cho khổ? Có phải tự mình mình ngồi tréo chân không? Mà mình muốn ngồi tréo chân để làm gì ư? Để làm Phật chứ gì? Đó là tâm tham của mình. Suy ra từ tham mà chúng ta trở thành ác pháp. Chúng ta tu như thế đâu giải thoát.

Thầy ngồi trên ghế thế này, tâm hồn Thầy thanh thản, vô sự. Có một niệm nào khởi lên Thầy biết nó là Dục Lậu, Hữu Lậu, Vô Minh Lậu. Niệm nào, nó là ác pháp, nằm chỗ nào, Thầy xả ly. Quán xét mà xả ly, thì tâm hồn Thầy trở về thanh thản, an lạc, vô sự.

Thầy ngồi đây suốt ngày mà tâm hồn Thầy thanh thản, an lạc, vô sự thì Thầy là người Giới đức rồi. Thầy không làm khổ ai cả. Bởi vì Thầy ngồi đây Thầy có làm ai khổ? Chính những pháp mà nghiệp lực của Thầy đã huân nó, bây giờ chính nó đem vô đầu Thầy, nó làm cho Thầy khổ đó. Mà Thầy chạy theo nó, tức là Thầy tự làm khổ mình thôi. Cho nên, Thầy biết cách Thầy quán xét, Thầy xả ly nó. Thầy ngồi đây Thầy xả, và ngày này qua ngày khác thanh thản như vậy, tâm Thầy định trên thân. Cho nên, Thầy bất động trước các pháp.

(40:32) Do đó, Thiền Định - Thầy cần phải tréo chân ngồi cho đau, để mà làm gì? Cho nên cuối cùng, các con biết rằng Thầy cũng đã tu, cũng đã tập, cũng đã ngồi thiền cho đến ba tiếng đồng hồ chứ không phải không. Khi Thầy lên Chơn Không Thầy tu theo Hòa thượng Thanh Từ. Lúc bấy giờ sức của Thầy mới tập ngồi có ba mươi phút à, nhưng Hòa thượng buộc là phải ngồi một giờ. Chu choa, sao mà ba mươi phút sau, nó đau quá trời. Coi như là Thầy ngồi, nó run mình, nó run tự ở trong các thớ thịt, nó đau quá. Tất cả các bắp thịt ở trong người nó run lên hết. Nhưng mà mọi người, người ta không xả, mà mình xả thì coi sao được. Ráng! Cho nên Thầy cũng ráng. Nhưng mà thầy Thanh Từ ngài cũng biết được cái nỗi khổ đó, cho nên ngài lấy bàn tay ngài để trên lưng Thầy, Thầy cũng nghe nó cảm được cái gì. Không biết có phải Thầy sợ Hòa thượng hay không, mà nghe nó bớt đau. Đó là cách thức hồi lúc mà Thầy về Chơn Không, Thầy tu như vậy.

Cho nên Thầy sau khi biết được Phật pháp, Thầy ngộ ra mình đã làm khổ mình mà mình không biết, khổ rất khổ. Cho nên ở đây, khi tu mà chúng ta tịnh chỉ hơi thở, bây giờ chúng ta bảo: “Hơi thở tịnh chỉ, ngưng. Nhập định bảy ngày đêm mà ra”. Dặn nó vậy rồi bắt đầu Thầy ngồi đó bảy ngày đêm nó xuất định ra. Như vậy nó có đau nhức gì đâu nhưng nó không thở nữa, thì nó có hoạt động đâu mà nó biết đau, phải không? Nhưng mà Thầy có bất tỉnh không? Không, Thầy tỉnh bơ chứ Thầy có ngất đâu. Nhưng mà Thầy không cảm giác được, tại vì nó ngưng hoàn toàn.

Còn bây giờ nó đang thở mà cứ bảo ráng, ráng mà ngồi một, hai tiếng đồng hồ, nó đau thấy mồ thấy tổ. Nó đau như là, Thầy nói thật sự, ai đè cái núi Ngũ Hành Sơn ở trên thân mình. Cho nên khi mà tới giờ chuông đồng hồ reng một cái, trời ơi, lôi cái chân xuống cũng như bằng để hòn núi xuống ấy các con ạ. Các con có tu, các con biết chứ, bộ Thầy nói…​ (cười). Nghĩa là coi như trong lúc đó, Thầy là người gác đồng hồ, chứ không phải không đâu, Thầy ngồi Thầy gác đồng hồ. Trời ơi! nó đau rồi Thầy nói một phút mà trôi qua nghe nó lâu quá! Cái kim đồng hồ, sao bây giờ nó chạy chậm ghê gớm. Nó đau là hồi đó nó thấy, kinh lắm các con. Đây là những kinh nghiệm đã đi qua mình trong sự tu tập. Cho nên Thầy biết rất rõ. Thầy nói, ai có tu rồi thì các con cũng đồng một bệnh với Thầy chứ không ai khác hơn hết đâu.

(42:59) Cho nên vì vậy mà các con hiện giờ đã được Thầy chỉ cho các con bước đầu vào tu là các con có giải thoát liền. Nếu các con xét thấy, các con sẽ rõ: có kết quả, có kết quả của sự giải thoát rồi! Các con đừng có nghĩ kết quả cao là hiện giờ các con phải tịnh chỉ hơi thở, ngưng để làm chủ sự sống chết, để hướng tâm đến Tam Minh, biết nhiều đời nhiều kiếp. Đừng nghĩ cái điều đó các con.

Mà các con nghĩ hàng ngày mình sống này: Ăn sao ngày một bữa mà sáng mình không thấy đói này, chiều mình không thấy đói nè, trưa nè. Mình phải sống, tập như thế nào để sống cho được những Đức Giải Thoát này. Hàng ngày, mình làm sao mỗi tâm niệm mình tỉnh thức để mình xả được cái tâm của mình, thì mình tìm thấy sự giải thoát nơi đó. Hàng ngày mình ngồi lại, mình nghe tâm hồn mình thanh thản, an lạc, và vô sự. Nó được bao nhiêu giây, thì mình thấy đây là sự giải thoát.

Còn bây giờ các con cứ nhìn cái lớn, để chọn lấy ông Phật rồi các con sẽ cố gắng tu sau. Chắc chắn điều đó sẽ không thể tu nổi. Cho nên, Thầy nghĩ nếu tu nổi, thì chúng ta sẽ có nhiều người, quả là giải thoát hết, không còn tham sân si nữa. Ông Phật sao còn tham, sân, si? Ông Phật sao còn tham ngủ? Ông Phật sao còn tham ăn? Nội cái đó chúng ta đã thấy rằng người Kiến Tánh sao còn tham ăn quá? Vậy mà gọi là “Kiến Tánh thành Phật”? Đâu có thể được. Thầy không chấp nhận điều đó đâu.

Nếu đã là Phật, thì không tham ăn. Ăn do đâu mà tham? Do tâm của mình, chứ đâu phải thân của mình đòi ăn mà nó ăn được. Như vậy cái thây ma, nó có lết đi ăn không? Do tâm của mình chứ, mình muốn lết, mình đi kiếm ăn. Chứ còn cái thân nó đâu có lết được. Ai bảo nó đi, cái tâm bảo chứ, đâu phải là cái thân đi. Cho nên chúng ta muốn đi là ai muốn? Cái tâm muốn chứ đâu phải cái thân muốn. Đó, chúng ta phải thấy cái điều kiện, nó cụ thể và rõ ràng.

Và cái thân này nó chịu ảnh hưởng của thói quen. Thí dụ như một người uống cà phê, một người ghiền thuốc phiện. Trước kia nó không ưa cái thứ đó, nhưng mà vì cái tâm bảo “Mày làm thử, hút thử đi”. Bây giờ nó hút thử rồi, lần lượt nó bắt đầu ghiền. Nó nghiện, bây giờ mới tới cái thân sai này.

Thân sai: trong khi mà không có thuốc phiện, nó làm cho ói mửa, hoặc là làm thế này thế khác, làm khổ sở mình, mình muốn hút vô cho nó khỏe. Đó, lúc bấy giờ nó trở thành cái bệnh gọi là “ghiền”; thì cái thân của chúng ta nó sai chúng ta là lúc bấy giờ nó trăn trở, nó không có cái chất đó nó làm cho chúng ta khổ sở. Đó là thân sai chúng ta. Còn đầu tiên là cái tâm sai chúng ta hết.

Bây giờ thí dụ như Thầy ăn ngày một bữa, Thầy thấy giải thoát. Còn mấy con ăn ngày một bữa, sáng thấy đói, thì cái đó là cái gì? Là cái thân sai mấy con, tại vì mấy con đã bị cái tâm nó sai các con muốn. Bây giờ Thầy ăn một bữa, bây giờ Thầy nói: “Thôi bây giờ ăn sáng chơi, thiếu gì đồ ăn, mình ăn chơi chứ bộ mình ghiền nó sao”. Nhưng ăn rồi, mai mốt sáng không ăn, cái bụng bấy giờ nó đói. Nó đói, bây giờ cái bụng nó sai mình đi ăn, chứ không phải là cái tâm nữa. Có phải vậy không?

Còn bây giờ, Thầy không ăn sáng. Cái bụng Thầy nó không đói. Tức là cái thân Thầy không sao. Mà bây giờ Thầy nói: “Thôi bây giờ đồ ăn nhiều quá, thôi ăn chơi đi, bỏ uổng, thôi ăn”. Ăn mấy bữa rồi, thì mấy bữa sau tới cái thân nó sai. Cho nên cái thân nó sai.

Vì vậy mà chúng ta lo tu cái tâm: “ly dục, ly ác pháp”. Khi tâm thanh tịnh, thì chúng ta dùng cái tâm mà sai cái thân. Cho nên cái thân tịnh chỉ hơi thở. Làm như vậy mới đúng chứ. Còn bây giờ cái tâm chúng ta, nó còn danh, còn lợi, còn đủ thứ ô nhiễm thế tục, mà bây giờ bảo cái thân này tịnh chỉ, ngồi thiền bảy, tám ngày; ráng ngồi mười hai, hai mươi bốn tiếng đồng hồ. Ông nội nó đau, đau chứ sao không đau? Nó đau thấy mồ thấy tổ. Đó là cái chúng ta tu sai, không đúng.

Biết cách tu thì chúng ta đi từng Giới luật một, mà chúng ta đi đến chỗ giải thoát. Không biết cách tu thì chúng ta tu sai, chúng ta không đi đến chỗ giải thoát được.

(46:57) Bây giờ đến phần quý Phật tử hỏi Thầy, có ai muốn hỏi gì thì hỏi. Mai mốt tìm Thầy khó lắm.

Người nào có duyên, Thầy đi đâu đó rủi mà các con đi làm ăn mà nghe nói Thầy ở chỗ này, đến gặp Thầy, đó là cái duyên. Mà nghe nói: “Thôi Thầy ở chỗ nào không biết, nhưng mà có duyên mình gặp, tức là có duyên, thôi bỏ hết để đi theo Thầy mà tu”, thì người đó còn có duyên hơn nữa.

Nghĩa là lúc bấy giờ xin quyết định theo Thầy tu hành mà Thầy thấy căn duyên xả bỏ hết. Như bây giờ đương (đang) chở một cái tàu hàng hóa đi ra Hà Nội bán, mà bây giờ: “Thôi, con giao hết cho mấy đứa tụi nó đem về, con đi theo Thầy tu; bây giờ gặp được Thầy là phước báo con lớn lắm, con không còn ham muốn nó nữa”. Lúc bấy giờ cái người mà như vậy, chắc Thầy không bỏ. Thầy dẫn đi theo. Phải không các con?

Còn các con mà không bỏ cái tàu hàng hóa của các con mấy tỷ bạc ấy thì thôi, chắc chắn là bây giờ có xin theo Thầy cũng nói: “Để con đem về, rồi ít hôm rồi con xin Thầy độ con tu” thì thôi, cái chuyện đó thì chờ cái duyên sau đi, cái đời sau đi. Chưa xả bỏ được, thì đừng mong theo Thầy. Bởi vì xả bỏ được, đi theo Thầy mới ở trong rừng, trong núi, trong hang, trong hốc, lúc đói, lúc no, đủ thứ, đủ cách, muỗi mòng đủ cách…​ mà vẫn chịu đựng, thì cái người đó là người gan dạ, nên đem Chánh pháp mà dạy họ những pháp siêu việt, để cho giúp họ giải thoát.

Còn nếu những người sợ muỗi, sợ mòng, sợ này kia, sợ khổ đau…​ thì thôi, mấy người ấy về “đời” mà sống đạo đức là tốt hơn, chứ đừng theo Thầy, không nổi đâu.

Đó là ước nguyện, phát nguyện của Thầy. Cho nên vì vậy đó là cái duyên gặp Thầy, thì nghĩ cho kỹ. Bây giờ các con cứ hỏi Thầy đi, Thầy sẽ dạy đạo đức cho các con.

(48:35) Phật tử 1: A Di Đà Phật, Thầy nói tránh ức chế tâm, tức là mình phải huân tập cái thân của mình qua cái tâm.

Nhưng hiện tại như các con còn đang bị cái thân sai sử, mình đói bắt cái thân phải kiếm ăn. Mà con chắc chắn rằng trong giai đoạn đầu, nếu con muốn không ức chế tâm, thì con phải có một thời gian tu tập thế nào đây. Chứ nếu không, đến cơn đói nó làm con run cả tay chân, chắc chắn điều ấy sẽ xảy đến với chúng con. Mặc dầu, con đã hàng phục được cái tâm của mình, quyết chí để lấy cái tâm làm chủ cái thân.

Con xin Thầy dạy cho chúng con kinh nghiệm thế nào để mình hàng phục tâm để mau có kết quả; làm chủ được cái thân, dẹp những cơn đói làm run rẩy mà tự nhiên nó run rẩy thân, A Di Đà Phật.

(49:20) Trưởng lão: Trong vấn đề tu tập đó, không phải là tu một ngày. Nếu mà nói mình tu một ngày để ăn được một bữa cơm như một vị thầy, thì đó là một việc ức chế. Cho nên mình muốn tu được như vậy, thì Thầy muốn nhắc nhở cho quý vị đừng nên ức chế nó.

Là như vầy, ngày ba bữa: sáng mình ăn, trưa mình ăn, chiều mình ăn. Mà bây giờ thay vì buổi sáng mình ăn cơm hoặc ăn bánh, thì mình ăn cháo. Nó có đói nữa đâu, phải không? Rồi bắt đầu từ cháo đó, mình thay sữa. Từ sữa đó mình thay, mình thay dần, tới chừng đó mình thay nước, phải không? Từ nước đó mình bỏ luôn, thì tức là nó nhẹ nhàng, nó đâu còn đói nữa. Còn vô cái bắt đầu như Thầy ăn một bữa, mấy con cũng nhào vô ăn một bữa “Ôi! trời ơi, đói muốn chết”, thì như vậy là ức chế chứ gì, phải không các con?

Bởi vậy Thầy nói: Tập! Phải tu tập. Chứ đừng có mong mau thời gian mà thấy Thầy ăn một bữa cái, mình cũng nhào vô ăn một bữa. Thầy giải thoát, mình cũng làm cho được giải thoát. Không ngờ là mình ức chế mình. Cái thân nó đâu phải vậy, mấy con. Nó làm khổ mấy con nhiều lắm, mà chính là ác pháp ở trong sự khổ đó của các con đó. Các con có giải thoát không?

Còn bây giờ thay vì sáng các con phải ăn bánh mì, hoặc là bát cơm, hoặc là bát phở phải không? Các con: “Không! Bây giờ mình nấu cái chén cháo lỏng mình ăn rồi nó có đói nữa không”? Một tô cháo rồi nó đâu có đói nữa. Đến trưa mình ăn cơm, có gì đâu. Mai mốt mình thấy nó ăn cháo quen rồi, nó không có đòi, nó không có gì nữa hết, thì mình thay chén cháo bằng chén sữa chứ có gì. Được không? Các con thấy có khổ không? Đâu có khổ. Bởi vậy tu là phải vậy, tu là phải tập. Tập dần nó hết khổ. Từ đó chúng ta biết từ cái thân của chúng ta tập như thế nào, rồi cái tâm của chúng ta cũng tập như thế nấy.

Cho nên đức Phật nói: “Chúng ta hãy như người huấn luyện voi” - một người nài để mà tập luyện dần, chứ không phải là bắt buộc nó thế này, thế kia. Con voi mà bắt buộc, nó sẽ bẻ đấy. Con trâu nó còn bẻ nài, bẻ ống cơ mà. Các con nhớ, mình đừng có làm hung dữ với nó, đâu được. Mình phải dụ dỗ dần dần, lần lần cho nó nhẹ dần. Bởi vậy Thầy nói: “Chỉ có cái tâm tha thiết tu, hay là không tha thiết tu thôi”. Mình tha thiết tu giải thoát thì mình tập dần là sẽ được. Có ức chế không? Không!

Không thì ngồi vô đây bắt buộc cái đầu của mình đừng có vọng tưởng. Trời đất ơi, đâu phải chuyện dễ đâu. Nó là chuyện ức chế. Cho nên, nó không lọt vào được Tưởng thì nó lọt ở chỗ nào nữa. Nếu bây giờ nó hết vọng tưởng rồi thì nó phải vô Tưởng thôi chứ làm sao mà chạy đi đâu khỏi?

Còn trái lại, Thầy không tập như vậy, mà cuối cùng không vọng tưởng. Tại vì, Thầy xả cái tâm. Mỗi tâm niệm nó lên, Thầy quán xét: “Ờ, cái này là ác pháp nè”. Cho nên Phật dạy: “Ngăn ác, diệt ác” mà. Cái này là ác pháp, không được để cho tâm mình thọ cái ác pháp này, sẽ khổ. Do đó lần lượt Thầy cứ tu tập rồi tu tập. Và đồng thời, Thầy dùng pháp Như Lý Tác Ý, Thầy tác ý Thầy nhắc nó. Và cứ như vậy, mỗi lần, nhắc như vậy mà với lòng nhiệt tâm, thì lần lượt tâm của mình nó sẽ không còn tham sân si; thì ngồi lại nó có niệm đâu.

Còn không, trời ơi, tâm còn ăn ba bốn bữa, còn ham muốn cái này kia, mà ngồi biểu ráng đừng có vọng tưởng, niệm Phật giữ cho hết vọng tưởng, thì cái đó là ức chế. Các con hiểu chưa? Đức Phật nói đâu có sai. Đạo Phật đâu có dạy chúng ta vậy. Phải không, các con thấy tu dễ không? Đâu có khó đâu. Biết mà tu là dễ lắm. Cho nên, khi mà mình xả được cái niệm ác chứ gì, mấy con có thấy giải thoát không? Giải thoát ngay trong tâm mình liền, thanh thản liền mà, phải không? Đó là tu đúng.

Thầy nói thật sự theo Thầy mà sống, thì Thầy dạy mấy con tu, mấy con không có ức chế chút nào đâu. Nhưng mà sợ Thầy không có đủ sức mà theo dõi các con. Bởi vì các con bị ảnh hưởng của ngoại đạo, nó đã ăn sâu vào đầu óc các con. Hở ra một chút các con ức chế tâm các con liền. Mà ức chế thân nữa. Cái tâm tham đắm của các con nó quá nhiều đi, cho nên các con muốn mau. Vì vậy mà các con tập không có đúng.

Theo Thầy từ từ, từ từ mình sửa lần sửa lần. Sửa lần nó sẽ đi đến giải thoát. Từ cái sửa đã giải thoát rồi. Cho nên đức Phật nói: “Chúng ta phải sợ hãi những lỗi nhỏ nhặt”. Những lỗi nhỏ nhặt đó, nó đưa đến chúng ta không giải thoát đâu. Chúng ta sợ hãi nó, cho nên vì vậy mỗi cái, chúng ta đều sửa lại mình, đừng có làm. Thì từ chỗ sửa đó, cái sai sẽ được thành cái đúng. Chứ không có gì hết.

Các con hỏi gì nữa không?

(53:43) Phật tử 2: Kính bạch Thầy, con có thắc mắc từ trước, chứ không phải là mới đây, là pháp Như Lý Tác Ý con không có hiểu rõ. Nhưng mà vừa qua được Thầy dạy cho cách nhịn đói, tập nhịn để mà ăn một ngày một buổi. Thì từ cái đói mình chuyển qua ăn cháo, rồi uống nước, như vậy có phải là tác ý như vậy không? Xin bạch Thầy chỉ ạ.

(54:15) Trưởng lão: Được rồi, các con chưa hiểu “tác ý” và “Như Lý Tác Ý”. Cái mà con hỏi Thầy đó là “Tác Ý”, chứ không phải là “Như Lý Tác Ý”, các con hiểu không?

“Như Lý Tác Ý” là pháp ám thị của tâm mình. Cho nên mình phải đặt một câu trạch pháp ra, tức là mình chọn lựa một câu nào đó. Thí dụ như bây giờ Thầy chọn lựa một cái câu, Thầy nói: “Tâm như cục đất, không có tham sân si nữa nhe”. Đó là Thầy ám thị như cái lý cục đất, là nó không tham sân si đó, nó như cục đất đó. Thầy ám thị, tức là Thầy trạch pháp câu đó ra, nó phù hợp với Thầy.

Hoặc là Thầy đặt trạch pháp ra một cái câu khác, thí dụ như: “Tâm ly dục, ly ác pháp đi”. Thầy nhắc bảo nó: “Tâm ly dục, ly ác pháp đi, đừng có ham muốn, đừng có ở trong ác pháp nữa, khổ lắm”. Thầy nhắc nó vậy. Hằng ngày Thầy nhắc nó. Đó là “Như Lý Tác Ý”. Còn bây giờ là “tác ý”, tác ý là khác đó.

Bây giờ cái pháp đói bụng đến, bây giờ Thầy mới quán xét, Thầy tư duy: “Cái đói này là do mình quen ăn uống rồi nó thành thói quen, cho nên nó đói. Vì vậy bây giờ, cái đói này nó không thực, và làm cho mình mất sức đâu mà sợ. Nhưng mình biết rằng mình phải tập, dần dần thì nó sẽ quen đi, chứ không nên ức chế nó, làm khổ nó”. Đó là tác ý cái lý để chúng ta biết được cách thức chúng ta sẽ làm. “Bây giờ mình ăn như thế nào? Hồi nào sáng mình phải uống một ly sữa, một ổ bánh mì. Bây giờ mình bỏ, uống ly sữa thôi, bánh mì làm gì. Dụ nó làm. Dụ cho làm cái thân mình nó quen”. Thì đó là mình tác ý, mình suy tư để mình phá cái pháp này, phá cái pháp đói của mình. Thì như vậy là “tác ý”.

Còn bây giờ, Thầy không phá như vậy. Mà Thầy nói: “Cái đói này là vô thường, không thực, mày phải đi đi, mai mốt tao không có tha mày đâu”. Nhưng mà kèm theo cái tác ý thì chúng ta phải sống ăn cháo, hoặc là bột, hoặc là sữa. Chúng ta phải biết cách chứ. Chứ không phải là nói mình Như Lý Tác Ý rồi bắt đầu mình sống ức chế nó, thì sai. Mình Như Lý Tác Ý để cho nó có cái nhớ, đừng có quên. Cho nên từ đó mình lại sống đúng, lần lượt mình xả dần, xả dần thì nó hết.

Chứ không phải Như Lý Tác Ý mà mình ép nó quá, mình dùng cái đó để mình ức chế nó quá, thì cái pháp Như Lý Tác Ý là cái pháp ức chế rất mạnh. Nhưng mà chúng ta tạo nó thành lực, chứ không phải chúng ta dùng nó để ức chế. Nhiều khi cái tâm mình bây giờ nó còn tham, mình nhắc nó, tại sao nó không hết tham? Nhưng mà nhắc nó để nhớ, mai mốt nó khởi muốn cái gì đó, thì mình dừng nó lại. Mình dừng nó lại, mình tác ý ra, mình mới quán xét để cho cái tâm tham của mình xả ra, hiểu không?

Bởi vì Như Lý Tác Ý là chỉ tạo cho nó một cái lực đó thôi. Còn cái Tác Ý thì giúp cho chúng ta xả ngay cái pháp đó liền, tức là diệt ác liền. Như vậy được chưa? Các con phải phân biệt rõ giữa Tác Ý và Như Lý Tác Ý. Chứ không khéo thì chúng ta lại không hiểu.

(57:37) Phật tử 3: Mô Phật! Bạch Thầy, con nghe nói rằng sau khi mình chết rồi thì không còn cái linh hồn, mà còn cái tâm. Nhưng mà theo đệ tử thì vẫn còn lờ mờ, không biết thế nào là cái tâm, rồi thế nào là cái linh hồn. Con xin Thầy dạy.

(58:02) Trưởng lão: Bây giờ nói về cái tâm. Cái tâm là một danh từ để chỉ chung cho chúng ta ba cái biết, chứ không phải một cái biết đâu. Nhưng mà nói đến cái biết, như hồi nãy Thầy nói, có ba cái biết. Nhưng mà nói đến cái biết của Thân, thì nó có sáu cái biết, phải không? Nói đến Thân thì nó có sáu cái biết. Tại sao nói nó có sáu cái biết lận?

Bây giờ chúng ta nghe âm thanh, thì cái nghe để mà biết âm thanh đó là tiếng chim, hoặc tiếng người nói, hoặc là tiếng đờn (đàn), hoặc là tiếng nhạc…​ Tự trong cái nghe đó nó có cái biết. Chứ không phải nghe đó rồi, nó mới truyền qua cái biết của chúng ta, không phải đâu. Trong cái nghe nó biết. Cho nên Phật nói là: “Nhĩ thức” - cái nghe của cái biết mà, phải không?

Cho nên Nhãn thức - bây giờ chúng ta thấy màu trắng, màu xanh, màu đỏ, thì trong cái Nhãn thức đó thì nó có cái thức, nhãn thức là cái thấy biết mà. Thấy để mà biết cái màu sắc đó, cho nên mà gọi là nhãn thức. Mà chúng ta có sáu cái thức như vậy, gọi là Nhãn, Nhĩ, Tỷ, Thiệt, Thân, Ý thức, phải không?

Cho nên đối với cái Thân chúng ta hiện giờ sử dụng, người nào mà nhãn căn (con mắt) này bị mù đi, nó không thấy được, thì nó không phân biệt được màu sắc, nó thấy đen tối hết. Cái lỗ tai này điếc thì chúng ta không nghe âm thanh. Cái đầu chúng ta, nó còn biết chứ, tại sao nó không nghe, phải không? Cho nên chúng ta không nghe vì cái biết của nhĩ thức của chúng ta, nhĩ căn nó hư rồi, nó không thể tiếp nhận được âm thanh bên ngoài.

Đó là về cái Thân của chúng ta, nó có sáu cái biết.

Nhưng mà về cái Tưởng của chúng ta, thì nó chỉ có cái biết trọn vẹn của nó ở trong Tưởng. Nghe, thấy, biết tất cả, nó trong Tưởng. Thí dụ như quý vị nằm chiêm bao. Tối quý vị ngủ: tai đâu còn nghe, ý đâu còn khởi niệm, mắt không còn thấy vì mắt nhắm lại ngủ còn đâu thấy được. Thế mà nằm mộng thì vẫn thấy, biết, nghe, đủ thứ hết phải không? Đó gọi là Tưởng thức. Hồi nãy Sắc thức rồi, bây giờ là Tưởng thức.

Bây giờ còn cái Tâm thức của chúng ta - cái thức mà đức Phật nói “Sắc - Thọ - Tưởng - Hành - Thức”. Cái thức cuối cùng này nó chưa hoạt động đâu quý vị. Nó hoạt động là khi nào quý vị đang nhập Tứ Thiền. Nghĩa là quý vị phải ngăn, phải tịnh chỉ, phải làm cho cái Sắc thức của quý vị ngưng hoạt động, cái Tưởng thức ngưng hoạt động - tức là chiêm bao không còn hoạt động nữa, không còn giấc mộng nữa, và cái Ý thức của quý vị (sáu cái thức này) cũng ngưng hoạt động hoàn toàn, thì cái Tâm thức kia nó mới hoạt động.

Cho nên người mà nhập Tứ Thiền, người ta tịnh chỉ hơi thở, thì con mắt không còn thấy nữa. Mà tịnh chỉ hơi thở, thì cái Tưởng người ta không hoạt động được nữa, bởi vậy nên cái chiêm bao người ta cũng không có nữa. Do đó, người ta mới đánh thức cái Tâm thức của người ta dậy, tức là cái Thức thức. Thức thức nó dậy, người ta mới hướng cái thức đó, đi đến Tam Minh, mới biết được nhiều đời nhiều kiếp.

Cho nên nói về Tâm, thì chúng ta phải thấy nó có ba cái thức của nó, không thể riêng biệt. Nhưng cái này khi mà chúng ta chết rồi, ba cái này hoại diệt toàn bộ, không có cái nào còn. Cho nên linh hồn chúng ta không có. Cái tâm cũng không có, chứ không phải nó có, theo lời Phật thì hoàn toàn không có.

(01:01:09) Nhưng cái gì mà chúng ta còn tiếp tục tái sanh luân hồi đây? À, cái này nó đặc biệt. Bởi vì đức Phật đã nói là còn luân hồi chứ đâu phải đã hết luân hồi.

Hàng ngày, quý vị chửi người ta một tiếng đó, quý vị làm một điều ác; quý vị làm một điều thiện, ban cho người ta một bát cơm. Thì những hành động đó sẽ lại tiếp tục đi tái sanh luân hồi, gọi là nghiệp đi tái sanh. Chứ không ai nói linh hồn đi tái sanh. Cho nên phải hiểu như vậy. Vì vậy mà toàn bộ ba cái thức này thì chúng ta phải biết rất rõ.

Vì vậy, lúc mà người tu đánh thức được cái Tâm thức của họ, thì người ta sẽ biết được nhiều đời nhiều kiếp. Người ta ngồi đây mà người ta thấy được ở bên Nhật Bổn, ở bên Pháp, ở bên Mỹ, những thân nhân người ta nơi đó được. Là tại vì cái không gian nó không có ngăn cách đối với cái Tâm thức. Cái Tâm thức lúc đó nó không có không gian. Và người ta biết được cái Lậu tận của người ta. Cái nghiệp mà còn tái sanh luân hồi nó đã diệt sạch, hay là chưa diệt sạch, người ta biết hết. Đó là cái chỗ mà Tam Minh, cái chỗ đó là Tâm thức của chúng ta.

Vì chúng ta chưa đóng được hai cái thức: Sắc thức và Tưởng thức. Chúng ta chưa đóng được, cho nên cái Tâm thức của chúng ta không hoạt động được. Các con hiểu chưa? Cho nên do chỗ này mà đạo Phật mới dẫn chúng ta đi đến chỗ đánh thức Tâm thức của chúng ta dậy. Hễ muốn đánh thức nó, thì phải đóng mấy cái này lại. Mà đóng cái này lại, thì chỉ có: Sơ Thiền, Nhị Thiền, Tam Thiền, Tứ Thiền mới đóng nó lại mà thôi, không có thiền nào mà có thể đóng nó lại được. Còn Thiền Đông Độ thì họ bị rơi vào Tưởng. Bởi vì họ đóng được Ý thức của họ, cho nên họ rơi vào Tưởng. Họ sống ở trong trạng thái Tưởng.

Chúng ta cứ nghĩ đi, Tưởng với Ý thức của chúng ta nó câu hữu với nhau. Ngồi đây một chút chúng ta khởi cái niệm, gọi là vọng tưởng, đó là Tưởng đó. Chúng ta đang sống trong Tưởng. Cho nên thí dụ như bây giờ một người ngồi yên lặng như thế này, mới vô đầu thì vọng tưởng xen tới xen lui. Bắt đầu lặng không thấy nó nữa, ngồi vô không thấy nó vọng tưởng nữa, tưởng là mình đang biết chứ, không ngờ là cái Tưởng thức biết. Lúc bấy giờ chúng ta đang trong chiêm bao mà chúng ta không hay. Nghĩa là chúng ta đang biết chúng ta đang ở đó, nhưng mà biết trong Tưởng thức, chứ không phải là biết trong Ý thức nữa.

Cho nên vì vậy mà đức Phật nhắc chúng ta thở: “Hít vô tôi biết tôi hít vô. Thở ra tôi biết tôi thở ra”. Không nên để cho nó rớt ở trong cái Tưởng thức, mà phải giữ cho nó ở trong Ý thức. Cho nên cứ tác ý thôi. Quý vị nhớ kỹ Mười Sáu Đề Mục Thiền của Phật đâu có cho chúng ta ngồi yên lặng đâu, luôn luôn phải tác ý. Mà tác ý ra thì giữ Ý thức chứ gì? Còn nếu mà chúng ta không tác ý, thì chúng ta bị rơi vào Tưởng thức. Cho nên nó thay thế. Chúng ta tưởng ai cũng nhào vô được: “Thầy ơi, an lạc quá!” nhưng mà không ngờ là mình đã rớt trong Tưởng rồi, không biết đó.

Còn cái này, mục đích người ta phải diệt luôn cả Tưởng mà. Bắt đầu, người ta dùng ý người ta tác ý. Tác ý cho cái Ý thức của chúng ta hoàn toàn nó có cái sự tỉnh thức, nó không bị mất. Khi mà nó không bị mất rồi, nó ly được cái tâm danh, tâm lợi, tâm ác pháp của nó rồi - tức là “ly dục, ly ác pháp” ấy - nó ly được rồi, thì bắt đầu chúng ta dùng pháp Như Lý. Bởi vì pháp Như Lý của chúng ta - Ý thức của chúng ta dùng pháp Như Lý để mà tác ý - nó có cái lực. Sau khi nó có đủ cái lực, nó mới ly được cái tâm tham đắm của chúng ta. Cái “ly dục ly ác pháp” của chúng ta được trong tâm chúng ta rồi, cho nên nó làm cho tâm chúng ta thanh tịnh rồi, thì bắt đầu chúng ta dùng cái lực của pháp Như Lý Tác Ý này chúng ta mới tác ý các Hành trong Thân, bắt buộc cái Thân nó phải bất động, để cho nó nhập Định.

Các con thấy phương pháp, cách thức của người ta đi, tu tập nó có cách thức như vậy đó. Thế mà chúng ta không biết thì chúng ta tu ngàn đời chúng ta cũng không nhập Định được. Cho nên ngồi thiền, mà rồi ngồi riết, kéo dài riết, mà không vô Định đâu, không có đâu. Cái đó là định điên, định khùng, cái định xuất hồn của mấy người, chứ không phải Định của Phật giáo. Đó, mấy người hiểu chưa, mấy người hiểu rõ rồi phải không?

Ở đây, Thầy nói rất bài bản, rất rõ ràng các pháp của Phật, danh từ nào sử dụng đúng nghĩa của nó chứ không có trật. Chứ không phải như các nhà học giả mà họ lượm qua các danh từ, chữ nghĩa họ lượm miết, sai hết à. Đó, bây giờ muốn tu được như vậy thì phải ráng tu. Chứ không ai tu cho mình được hết.

Bây giờ có ai muốn hỏi thêm nữa không?

(01:05:11) Phật tử 4: Dạ bạch Thầy, con đi vào con thấy có cái bảng đề lời Phật dạy là: “Đừng để đạo vào tâm, hãy để tâm vào đạo”, con không hiểu rõ được như thế nào. Con nghĩ là “đạo vào tâm” thì là làm cho tâm sáng, nhưng mà tại sao lại không được để đạo vào tâm?

Trưởng lão: Bởi vì mình huân cái đạo vào, cái ngã mình lớn, mình nói ờ mình hiểu đạo đây, đi đâu mình cũng nói đạo không đó. Nó sáng không, hay là nó tối? Mình nói dóc không à, mình không được gì hết mà mình cũng nói mình giải thoát hay này kia sao? Bởi vì mình học đạo nhiều thì tức là mình huân vô cái học, chứ đâu phải là đạo sáng được. Cho nên “Đừng dẫn đạo vào tâm, mà hãy dẫn tâm vào đạo”. “Vào đạo”, đạo là cái chỗ giải thoát. Cho nên mình nhắc cái tâm của mình, tức là Thầy muốn nói pháp Như Lý Tác Ý đó. Thầy muốn nói, nhắc cái tâm, tức là: “Tâm ly tham - sân - si đi”. Mà cái chỗ không tham - sân - si đó là cái chỗ “đạo”, con hiểu không? Giờ nhắc: “Tâm ly tham - sân - si đi đi”, mà nó ly hết thì nó “vào đạo” chứ gì.

Còn con học, nào là “ly dục, ly ác pháp, ly tham sân si” con nói vanh vách hết, mà con không nhắc nó, thì con cũng tham, sân, si như thường. Có không? Như vậy con dẫn đạo vào tâm, con nói thì hay mà con làm dở hơn ai hết à! Đúng chưa?

(01:06:33) Phật tử 5: Kính bạch Thầy! Ở ngoài sân có để một tấm bảng mà có ghi lại một câu của Phật là: “Thiên thượng thiên hạ. Duy ngã độc tôn”. Kính bạch Thầy, cái đó là sao, cái ý mà Thầy giải thích thì con hiểu rồi, nhưng mà cái nghĩa của cái câu đó thì con chưa rõ, xin Thầy giải thích thêm cho con.

Trưởng lão: Ngày xưa, khi mà đức Phật tu chứng đạo rồi, thì Ngài mới dùng trí tuệ Tam Minh của Ngài quan sát hết khắp thế gian này, mà không những ở trong thế gian này nữa. Bởi vì Ngài nói “thiên thượng thiên hạ” mà, trên trời dưới trời khắp cùng hết, khắp trên thế gian nữa, không phải riêng ở trong cái thế gian của chúng ta không đâu, Ngài nhìn thấy không có người nào mà làm chủ được sanh, già, bệnh, chết. Cho nên, Ngài mới nói: “Trên trời dưới trời, ta là người duy nhất vượt qua sanh, già, bệnh, chết” tức là làm chủ sanh, già, bệnh, chết. Ngài tu chứng rồi, Ngài mới nói lên câu nói này. Ngài quan sát hết không thấy ai nữa cả.

Cũng như hôm nay, Thầy dám xác định rằng người ta không tu chứng Bốn Thiền, chưa người nào nhập Bốn Thiền, Thầy xác định. Thầy xác định là do đôi mắt của Thầy đã quan sát. Chứ không phải, liệu coi chừng có ông nào ở trên núi kia ổng nhập được thì sao? Mình có quan sát coi hang cùng ngõ hẻm nào có ai nhập được Tứ Thiền này chưa? Đâu phải mình muốn nói là nói sao. Ông Phật cũng vậy, quan sát hết. Dùng cái gì quan sát, các con biết không? Dùng Thiên Nhãn Minh.

Cho nên người ta quan sát, người ta dám xác định mà. “Trên trời dưới trời, ta là người duy nhất” - “ta” không có nghĩa là xưng mình là ta, mà nói “chỉ có ta duy nhất” là người làm chủ bốn cái sự đau khổ này, không còn người thứ hai, các con hiểu chỗ đó không? Chứ không phải “ta là ngon” đâu. Nhưng mà ta làm chủ được cái sự đau khổ này, tức là ta đang ở trong thiện pháp đây.

Để làm gì? Để nói thẳng, nói thật rằng có rất nhiều tôn giáo, nhưng mà chưa có tôn giáo nào mà làm được thế này. Chỉ có pháp của “ta” mới có thể giải thoát được. Đó là câu mà đức Phật sau khi tu chứng, Ngài xác định.

Nhưng mà sau này các Tổ cắt ra. Bởi vậy cho nên tại sao mỗi câu Thầy phải đóng lại hết để nhấn mạnh những cái câu đó đều có một ý nghĩa. Không có được ai chia cắt nó ra trong cái bài này. Các con hiểu điều đó! Nếu mà chia cắt ra, thì các Tổ đã làm cái điều đó rồi. Bây giờ bài kệ này Thầy xếp chặt như vậy không ai được chia cắt nó ra. Ngày xưa các Tổ cắt hai câu cuối, lấy hai câu đầu, để chỉ cho Phật tánh. “Thiên thượng thiên hạ. Duy ngã độc tôn” tức là chỉ cho cái bản tánh thanh tịnh của mình. Như vậy, Thầy thấy việc họ dám làm cái điều tội lỗi như vậy. Kệ Phật bốn câu mà họ cắt hai câu. Cho nên, hầu hết có một số người chỉ biết hai câu: “Thiên thượng thiên hạ. Duy ngã độc tôn”. Còn hai câu sau, không ai biết. Nếu mà Thầy không vạch ra, bây giờ thì các vị không ai biết hai câu sau đó hết. Thầy nói thật mà.

Đó cho nên ở đây, thật sự ra những cái gì của Phật, Thầy móc ra hết. Còn những cái gì mà các Tổ làm sai, sẽ lộ bộ mặt ra hết, không giấu ai được hết.

Cho nên ở đây chúng ta phải biết rằng, câu kệ rất là quý. Nghĩa là đức Phật nói chúng ta sống thiện. Chúng ta đừng nghe Đại Thừa mà nói: “Ngã, Pháp đều không”, còn Nguyên Thủy hay là Tiểu Thừa thì: “Pháp còn, mà ngã không” Câu nói sai.

Thầy nói đạo Phật không phải là đạo vô ngã. Tại sao vậy? Tại vì đức Phật nói: “Ngăn ác, diệt ác. Sanh thiện, tăng trưởng thiện”. Nếu mà không còn cái thiện, thì còn cái gì đây? Mà đã còn cái thiện, bảo là “vô” sao? Quý vị nghĩ đi, còn cái thiện mà bảo “vô” sao? Đâu có “vô”! Thầy sống trong thiện là đã giải thoát rồi. Thầy không làm khổ mình, khổ người thì đó là thiện chứ gì? Như vậy là đủ giải thoát rồi chứ gì?

Cho nên vì vậy, từ cái chỗ đó nó mới có những cái thiền định này, không có nghĩa là hoàn toàn chúng ta vô ngã. Vô ngã như thế nào được? Các vị nghĩ “vô ngã” làm sao được? Cũng như bây giờ người ta bảo mình “Vô Sản”, vô sản làm sao được, khi Thầy có cái thân?

Đó là một cái lý thuyết, một cái triết thuyết người ta đưa ra, nhưng thực hành không thể làm được. Cho nên mới nói vô ngã là chỉ có Đại Thừa vô ngã thôi. Chứ còn đạo Phật không vô ngã. Cho nên ông Phật cũng nói: “Trên trời dưới trời, ta là người duy nhất vượt qua sanh, già, bệnh, chết” - ta là người duy nhất sống trong thiện pháp, không làm khổ mình, khổ người, mục đích là như vậy.

Nghĩa là ngay bây giờ, sanh - là cuộc sống của chúng ta, khổ rồi phải không? Là ác pháp chứ gì?

Già - nó làm cho chúng ta lụm cụm, khổ sở, điêu đứng chứ gì? Đó là ác pháp chứ gì? Khổ là ác chứ gì, phải không?

Bây giờ bệnh - đau nhức, không phải ác pháp sao? Nó là ác pháp.

Bây giờ chết, không phải là ác pháp sao? Đó là những cái khổ. Mà bây giờ thiện, thì nó không có sanh, già, bệnh, chết. Bởi vì thiện thì nó không có khổ. Mà không khổ thì sanh, già, bệnh, chết làm sao nó làm được.

(01:11:34) Đó! Cho nên Thầy nói thật sự tu theo đạo Phật chúng ta thấy rất rõ. Rất rõ là chúng ta làm chủ được nhân quả, nhân quả không tác động chúng ta. Bây giờ cái tay của Thầy đau, tức là Thầy sanh trong thân này là thân nhân quả chứ gì, thì sự vô thường nó sẽ vô thường, thì cái tay này nó phải đau là hẳn nhiên rồi. Đau nhức này thì làm cái gì? Nhưng mà Thầy làm chủ nó, Thầy bảo: “Cái Thọ là vô thường, cái đau chỗ cái tay này hãy đi đi, đi khỏi đây”. Thầy ra lệnh như vậy. Thầy ngồi im lặng, tâm bất động, thì lúc bấy giờ cái đau đi mất. Và nó sẽ phục hồi lại chỗ đau Thầy, nó sẽ lành.

Có phải là chúng ta lấy tâm mà trị bệnh không, hay là lấy thuốc trị bệnh? Còn quý vị phải chạy vô bệnh viện kà, nhờ bác sĩ coi trị bệnh, thì nó hết đau. Nhưng mà uống thuốc: bệnh này hết, thì bệnh khác tới. Thầy lấy tâm trị, không bao giờ, nó khỏi.

Cho nên các con thấy một người tu như Thầy khỏe không? Còn các con bây giờ lo không biết bữa nay mạnh, chứ ngày mai đau đây không biết sao đây. Không biết chừng, ra cửa đứt mạch máu não chết liền tức khắc nữa, trời ơi uổng quá, tu không được nữa.

Đó thì các con phải biết, tu hành nó thực, thì nó giúp chúng ta giải thoát, an vui, thanh thản, không lo gì hết. Muốn sống là kéo dài sự sống, muốn chết là ngay đó bỏ thân.

Còn của Phật, bởi vì ác pháp không tác động chúng ta được, chúng ta làm chủ tất cả. Chúng ta sống toàn thiện mà. Cho nên đối với những người mà nói người nào “sống trên tinh thần vô ngã”, thực sự họ chỉ nói dung tục. Bởi vì chưa có người nào vô ngã, ngay cả ông Phật còn thiện pháp kia mà. Bởi vì chúng ta phải chấp một cái tốt, để mà chúng ta sống cho mình, cho người, không làm khổ ai, thì cái tốt là thiện pháp. Đạo Phật đâu có khuynh hết những cái gì. Chúng ta vô ngã chúng ta trở thành cây, đá sao? Cũng như bây giờ quý vị không phân biệt: ác không phân biệt, thiện cũng không biết, thì cái chuyện này là chuyện như cục đá rồi. Tu để thành cây, đá để làm gì?

Chúng ta biết thiện, biết ác. Ác chúng ta ngăn chừa, chúng ta không làm khổ mình, khổ người. Thiện chúng ta sống thì không làm khổ ai. Đó là chúng ta giải thoát của cuộc đời chúng ta rồi. Là một người đạo đức, có đức hạnh rồi. Cần gì chúng ta phải đi lên Thiên Đàng, hoặc là làm Phật làm gì? Thầy chẳng làm Phật, Thầy không ham làm Phật đâu. Mà Thầy không làm khổ ai hết là được rồi. Thầy không làm khổ Thầy, không làm khổ người, thì Thầy là giải thoát. Mà chính chỗ này là cái mấu chốt để chúng ta làm chủ cả bốn sự khổ của kiếp người. Vì còn ác pháp là còn khổ, hết ác pháp là hết khổ.

(01:14:20) Bây giờ Thầy nói để cho các vị thấy. Người ta gọi là phước Hữu lậu và phước Vô lậu. Phước Hữu lậu và phước Vô lậu không thể đi chung nhau một đường.

Một người có phước Hữu lậu giàu sang tiền của, người ta cung kính đảnh lễ, thì cái người đó, là không bao giờ giải thoát. Tại sao vậy? Tại vì đã nói Hữu lậu tức là có khổ. Ông ta có sung sướng gì chứ, ông ta phải lo mình làm sao cho người ta cung kính mình nữa chứ. Hoặc là bây giờ có tiền, mà làm sao để tiền này mình giữ chứ để không mất thì sao, phải không? Đó là có khổ rồi. Rồi ăn không ngon, ngủ không yên, thì cái đó là có khổ không? Còn Thầy còn ba y một bát, đi đến đây ai có lấy làm chi cái đồ này, phải không? Cho nên Thầy ngủ, thả cửa không lo gì hết. Giải thoát hoàn toàn. Không còn Lậu hoặc nữa.

Mà nói phước Hữu lậu, là người đó dù có làm vua các con thấy có lậu không? Có khổ chứ, ông vua cũng phải khổ chứ. Ông nhà giàu bây giờ, như Thạch Sùng, ông có khổ không? Khổ chứ đâu phải không.

Nhưng mà, cái ông tu phước Vô lậu: “Tâm luôn thanh thản, an lạc, và vô sự, không còn lậu hoặc”. Người ta đem tiền không ham. Tôi sợ cái này lắm: “Nó là rắn độc, ông đem về đi, cho tôi bữa cơm đủ ngày hôm nay, tôi không để dành ngày mai, mất công tôi quản”. Phải không, mình thấy có cái gì là mất công giữ à. Thầy nói: “Ờ, trái chuối này ăn không hết, thôi để dành”. Trời ơi, để dành kiến bu cũng mất công đuổi, phải không? “Thôi thôi, thầy ăn không hết, thầy cho ai thì cho đi, chứ tôi không có cất giữ. Cất giữ nó làm bận tâm tôi lắm”, có phải vậy không? Bây giờ mấy con cúng dường Thầy hộp mứt, thôi Thầy để dành ăn, trời ơi kiến lửa nó chung vô, mắc công Thầy đập. “Thôi tôi ăn một bữa thôi, còn bao nhiêu cơm thôi đem về đi. Ngày mai có tôi ăn, không có để dành”. Như vậy là Thầy giải thoát chứ gì? Thầy đâu có coi chừng kiến. Thầy nói: “Thôi, tôi quê vậy thôi, để biết được cái sự Vô lậu hay Hữu lậu”.

Thật sự ra khi các con cúng dường Thầy một hộp mứt, tức là Hữu lậu đó. Nhưng mà Thầy biết Hữu lậu là khổ, cho nên Thầy trả lại các con. Thầy ăn để mà thọ dụng cái lòng các con, Thầy ăn vừa đủ, ăn bữa nay thôi, trả lại các con. Ngày mai các con còn đem cúng dường nữa mà. Hết thôi Thầy không cần, chứ Thầy không để dành. Do đó, đêm nay Thầy ngủ khỏe không sợ kiến vô phá. Có phải Vô lậu không? Các con thấy mình đâu có gì thì mình Vô lậu chứ gì? Đó là cái phước Vô lậu của chúng ta.

Người tu phước Vô lậu là người như vậy. Đó mới là Thánh Tăng. Chứ còn cái gì cũng để dành ngày mai ăn, ngày mốt ăn, làm cái gì chúng ta…​

Đó, thì Thầy nói trong cái phước Vô lậu, nó có đầy đủ sự sống trong đó, không có lo đâu. Bữa nay vậy, chứ ngày mai người khác họ cúng dường, ăn cũng không hết đâu, đừng sợ. Đừng có lo đói, bữa nay để dành ngày mai tôi có cơm ăn; ngày mai đi xin họ không cho, không đói. Ngày mai không có thì tôi về ngồi thiền chơi hà. Ngồi thiền bảo: “Dừng hơi thở đi” thì còn gì biết đói nữa. Thầy ngồi vậy cả tháng nó cũng không biết đói nữa, chứ đừng có nói chi một ngày, hai ngày. Không phải sung sướng hay sao?

Thầy nói thật sự ra, đi xin ăn để mà tạo duyên, gần gũi với chúng sanh, để thực hiện đức hạnh, giúp đỡ cho người ta thấy cái gương hạnh của mình. Còn nếu không, ngồi thiền giờ một ngàn năm sau nó cũng có sao đâu mà sợ. Nó đâu có đói, nó đâu có tốn hột cơm, hột gạo nào đâu mà sợ. Mình không ăn mà không chết, mà bây giờ ngồi thiền không ăn không chết, mà ngồi đó như gốc cây thì làm gì, có được ích lợi gì cho ai? Cho nên mình đi xin ăn để mà hóa duyên độ chúng sanh qua cái gương hạnh đạo đức của chúng ta, các con hiểu vậy.

Cho nên đối với Thầy bây giờ, cái sự sống chết, thí dụ như Thầy bảo hồi nào, Thầy đi hồi nấy. Quá dễ dàng mà rảnh rang nữa chứ gì. Nhưng mà vì chúng sanh, vì các con còn khổ quá, chưa rõ con đường. Thầy đi các con sẽ bị dao động, các con không biết đâu mà tu. Đọc Kinh sách Thầy rồi, các con còn đường nào các con đi nữa? Vì các con đã thấy quá rõ ràng, bây giờ vô chùa, mình sao tu được, phải không; mà giờ bỏ đi thì các con lấy đâu các con tu? Các con hiểu điều đó. Cho nên Thầy chưa bỏ đi. Khi nào mà Thầy thấy cần đi là Thầy đi, thì tức là Thầy thấy duyên hết, Thầy đi. Nghĩa là Thầy làm xong bổn phận, còn các con cứu độ được các con là các con cứu, mà không thể cứu được thì thôi.

(01:17:32) Khi mà Thầy viết bộ giáo trình Đạo Đức Nhân Quả xong rồi, mỗi hành động Thầy dạy các con rất kỹ. Nói phải như thế nào, suy tư như thế nào, đi, đứng, nằm, ngồi các con phải làm như thế nào, để đúng cái Đạo Đức Nhân Quả. Mà Thầy dạy các con rồi, thì đó: “Bây giờ các con đã hiểu rồi, các con tự làm lấy, Thầy ra đi là vừa”. Còn bây giờ các con chưa hiểu, Thầy không nỡ bỏ các con đâu. Các con hiểu, cái tâm ý của Thầy là tâm ý nghĩ đến sự đau khổ của các con, mà bây giờ không có cách thức nào các con hiểu biết. Mà Thầy không đem cái sự hiểu biết này để giúp cho các con hiểu biết, thì Thầy thấy Thầy có lỗi với con người. Vì Thầy sinh ra làm con người mà không giúp đỡ con người, Thầy thấy Thầy có lỗi. Cho nên Thầy phải kéo dài tuổi thọ sống thêm.

Chứ Thầy ra đi là Thầy khỏe lắm mấy con. Ăn ngày một bữa có ngọt ngào gì đâu mấy con. Ăn để sống, để nuôi thêm chứ, nó có thích thú gì đối với Thầy. Bây giờ ăn không có cái gì mà có thể nói rằng “ngon thì phải biết ngon chứ hay sao”, nhưng mà không cám dỗ được Thầy, cho nên Thầy cũng không thích nó đâu. Ăn cũng coi như là cái liều thuốc để mà nuôi cái bụng bị đói của mình thôi. Cho nên đối với Thầy thì không còn tha thiết gì cái thế gian này, tất cả các vật dụng thế gian này không cám dỗ được Thầy cái gì nữa hết.

Vì vậy mà chỉ còn có tình thương của Thầy đối với các con mà Thầy còn nấn ná chúng sanh. Chứ nếu các con mà đã vững mạnh trên con đường Đạo Đức Nhân Quả “không làm khổ mình, khổ người” thì Thầy đi rồi. Bởi vì đi nó sẽ hết khổ hơn, sống nó cực lắm. Các con biết mang cái thân này cũng như là mang cái khối đá mà đi vậy. Các con thì không có cảm thấy, chứ còn Thầy, Thầy mang cái thân này bước đi Thầy nghe như là mang cái khối đá. Bỏ cái này đi, Thầy thấy nó nhẹ nhàng vô cùng. Bởi vì khi mà Thầy ngồi thiền, cái thân Thầy như là cái thây ma chết rồi chứ gì, Thầy bỏ nó ra được, nó thư thái, nó nhẹ nhàng lắm, nó không có…​. Còn ngồi đây mà cứ biết cái thân mình, có phải nặng không? Ngồi như một đống đá thôi chứ gì.

Thôi bây giờ các con hỏi Thầy gì nữa hay không?

(01:19:50) Phật tử 6: Mô Phật, con xin phép hỏi Thầy. Bây giờ nếu như trên trần gian này nó có cái bệnh gì mà thuốc của các nhà bác học trị không lại, trị không được. Vậy Thầy có thể trong thời gian tham thiền, Thầy có thể tìm bằng mọi cách, cách nào tìm được thứ thuốc đó, để cứu độ chúng sanh không?

(01:120:11) Trưởng lão: Có được chứ. Nhưng mà trị nữa rồi, nó lại là hư hoại nữa.

Có cái bệnh, đó là ngăn chặn nó đó. Mà nếu trị nó, nó có thuốc rồi, bắt đầu nó lại là thôi. Nó vô đạo đức còn kể vô số nữa Thầy không nói được. Phải không, có bệnh là ngăn chặn tốt đó.

Thầy biết nếu mà, Thầy tìm ra thứ thuốc Thầy trị bệnh được, nói không phải, thì thôi xã hội này nó loạn hết rồi. Thôi tốt hơn là để như vậy chứ còn…​ Nếu mà Thầy trị được mà nó loạn, nó lại còn sinh cái bệnh còn ngặt nghèo hơn nữa. Bởi vì nó đồi truỵ mà, các con biết nó đi đến chỗ sa đọa ghê gớm lắm. Cho nên từ đó, phải để có một cái gì ngăn chận. Bởi vì cái lực của nhân quả nó ngăn chặn, chứ không phải ai làm ra đâu. Các con không thấy, các con tưởng hư không mà nó sinh ra sao? Mình đồi truỵ quá độ, nó mới sanh ra cái thứ đó. Nó sanh ra thứ đó để nó ngăn chận lại, vì con người ai cũng ham sống chứ không ai muốn chết đâu. Mấy ông muốn ham chết thì mấy ông cứ lao đầu vô đi thì mấy ông biết, phải không? Cái đó là cái sự ngăn chận của Tạo Hóa đó, của cái luật nhân quả đó, chứ không phải gì đâu. Thầy nói như vậy, đừng có…​ (cười)

Bởi vì Thầy nghĩ nếu mà tìm thuốc, thì sự quan sát của Thầy dễ dàng tìm thuốc cho người ta trị. Nhưng mà tìm thuốc để trị cho họ, họ có thuốc trị rồi, thì bắt đầu đó họ đồi truỵ còn hơn nữa, đừng nói tới xã hội này, họ đâu còn sợ gì nữa đâu, các con biết mà.

Thầy biết lắm. Thầy rõ lắm. Chứ đâu có thể trí tuệ của Thầy mà không nhìn thấy được cái điều này. Thầy biết nỗi đau khổ của những người bệnh đó lắm chứ. Nhưng mà tìm ra được, thì nó sẽ không ngăn chận được. Cái xã hội, loài người này nó sẽ hư hoại hết, không còn. Nó lại trở về bản chất của loài cầm thú. Vật chất lên cao thì con người trở về bản chất của loài cầm thú. Mà con thú nó còn bảo vệ được sự dâm dục của nó đến mức độ: khi nào mà nó cần, thì nó mới dâm dục, mà không cần thì không. Không có phải như con người của chúng ta đâu. Cho nên cái này là cái đau khổ nhất. Loài người có trí tuệ, mà lại vô minh. Còn con thú nó tự cái bản năng của nó, nó bảo vệ nó, nó khác hơn chúng ta. Nếu mà nó không vậy thì nó cũng chết nó.

Cho nên, các con yêu cầu cái gì thì được, chứ còn yêu cầu Thầy đi tìm thuốc để trị ba cái bệnh thời đại này, Thầy nhất định là để cái bệnh thời đại này nó dạy cho nó đáng cái đời của nó, phải không? Không phải Thầy không thương đâu. Nhưng mà nếu mà không có một cái gì mà ngăn chận, thì bây giờ pháp luật làm gì cũng không được. Nó khó như vậy đó.

Cho nên tất cả những cái làm được mà nó đem đến xã hội tốt thì làm; mà làm đem đến xã hội xấu thì không làm, đem đến con người xấu thì không làm. Cho nên mục đích của Thầy, là làm thì phải làm Giáo trình Đạo Đức Nhân Quả. Còn cái trị bệnh ấy, thầy nói thật sự ra, người nào mà biết sử dụng tâm thanh tịnh của mình mà trị bệnh, là một cái thứ thuốc không còn thứ thuốc nào hơn. Chứ còn không phải thuốc của phàm phu ở thế gian này đâu. Cho nên người mà được thuốc Thánh rồi thì đâu còn cần gì viên thuốc ở thế gian này nữa. Bây giờ không có bệnh gì hết bởi vì, Thầy nói, ăn thua là ở chỗ trị tâm bệnh của họ. Mà tâm bệnh của họ sạch sẽ thì không phải uống thuốc gì nữa hết, có vậy thôi.

Cho nên Đạo Đức Nhân Quả sẽ ra đời, để giúp cho các con có một vị thuốc trị bệnh. Mà người nào muốn trị thì uống, mà người nào không muốn trị thì cứ để bệnh mà ráng chịu. Chứ không phải không có thuốc. Đó, như vậy là con yên tâm rồi, chứ không phải là Thầy bỏ, không tìm thuốc cho họ đâu.

(01:23:39) Phật tử 7: Kính bạch Thầy! Con xin hỏi, khi thân người vừa mới mất thì sẽ thác sanh vào một cõi lành hoặc cõi ác tùy theo cái tội, tùy theo cái nghiệp của người đó tạo tác. Nếu như vậy vừa rồi con cũng có xem qua Kinh Địa Tạng. Trong đó con thấy ngài Quang Mục là thị hiện của ngài Địa Tạng. Mà ngài Quang Mục cũng vì tình thương với mẹ mà phải bán hết gia tài, của cải để mà làm lễ cúng dường trai tăng, để hồi hướng công đức để cha mẹ thác sanh vào các cõi lành. Trong Kinh Địa Tạng như thế thì Kinh đó có thật hay là hư, thưa Thầy? Con mong Thầy hoan hỷ chỉ bảo cho tụi con biết, mô Phật.

(01:24:13) Trưởng lão: Nó thuộc về hệ thống của Đại Thừa, nó thuộc về Bà-la-môn. Cho nên nó xây dựng ở trên cái vấn đề phước báo Hữu lậu, chứ không phải là Vô lậu. Vì vậy mà những loại kinh này, thật sự nó không đúng đường lối của đạo Phật đâu. Cho nên nó nói làm chúng ta không có hiểu. Làm sao hiểu được? Nhưng sự thật ra, cũng không phải là khó hiểu đâu.

Ví dụ như ngài Quang Mục, ngài bán hết của cải, tài sản, ngài đem cúng dường trai Tăng, mong nhờ công đức của chư Tăng để hồi hướng lại cho mẹ ngài. Thì sự thật ra, không có ai hồi hướng cho mình. Mà chính bản thân của mình. Chỉ có có ước vọng, ước nguyện của mình thôi. Trong Kinh Ước Nguyện, trong Kinh Trung Bộ thì Đức Phật có dạy về bài Kinh Ước Nguyện, chỉ ước nguyện chứ không hồi hướng cho ai được hết.

Nghĩa là bây giờ Thầy có tu rồi, Thầy hồi hướng cho con cũng không được. Mà Thầy chỉ ước nguyện cho con. Ước nguyện cho con được làm cái điều lành, làm cái điều tốt thôi. Cái sự ước nguyện đó thì mới có thể được. Bởi vì mình ước nguyện cho người ta. Bây giờ mình ước nguyện cho đứa con. Con nó hư, nó đi chơi, nó không có nghe lời dạy. Mình ước nguyện, mà mình làm được điều lành gì, mình ước nguyện con mình sẽ làm được những điều lành. Cái tâm tha thiết đó, và cái nhân quả đó, nó sẽ giao cảm, nó giúp con mình trong một ngày nào đó, nó có sức tỉnh, từ đó nó sẽ đổi được con đường. Chứ không thể làm gì. Nghĩa là chỉ có ước nguyện. Cho nên vấn đề ở trong Kinh Địa Tạng là vấn đề mê tín.

Sau này Thầy có dịp thầy lôi ra mà đập cái kinh đó hết, thì các con mới thấy kinh đó đúng hay sai. Tại vì nó không có duyên, không có người hỏi, chứ mà có người hỏi, Thầy lôi ra Thầy đập hết. Nghĩa là có nhiều cái mê tín ở trong đó rất lớn mà Thầy chưa tiện nói ra. Kinh Pháp Hoa đã có người hỏi Thầy. Cho nên do đó từ cái chặt tay, chặt chân cúng dường để mà cầu phước báo, để mà cầu “kiến tánh thành Phật”, điều đó là đã được Thầy đập. Sau này các con đọc tới cuốn IX, cuốn X “Đường Về Xứ Phật”, các con sẽ thấy Thầy dạy trong Kinh Pháp Hoa. Cái cách trong đó làm cho người ta hủy hoại cơ thể của người ta, người ta không tàn tật mà bắt buộc người ta phải cụt tay, cụt chân. Có nhiều người chặt tay, có người đốt ngón tay để mà cầu pháp mà. Gọi là “Pháp thí đại thừa” chứ gì? Cho nên ngài Thần Quang, tức là Huệ Khả, chặt cánh tay để mà cúng dâng lên cầu pháp với Bồ Đề Đạt Ma chứ gì? Đó là hình ảnh của Phật gia đó mấy con. Cái Phẩm “Tựa” của Pháp Hoa, mấy con tụng rồi mấy con biết, nó dạy cúng dường nhiều cách phi đạo lý lắm. Cơ thể chúng ta để chặt ngón tay, để đốt ngón tay, để làm đau khổ. Thậm chí nó dạy chúng ta phải đốt đầu, làm chúng ta hồi hướng muốn run người. Các con biết nếu mà không nhờ quý Hòa thượng bấm ở trên đầu chúng ta, thì chúng ta thấy đau không chịu được đâu. Cho nên tưởng là chúng ta đốt đầu nhiều dấu như vậy là lên chức Hòa thượng, Thượng tọa rồi ngon lành, sự thật ra, cái này là hành xác, làm cho khổ mình chứ không sai. Phật không chấp nhận điều đó.

Cho nên có dịp mà các con hỏi Thầy thì hôm nay các con sẽ lần lượt sẽ đọc lại những cái cuốn Đường Về Xứ Phật tập IX, tập X, các con sẽ nghe những bài pháp nói về Kinh Pháp Hoa. Rồi tới đây thì chắc chắn là sẽ có người hỏi về Kinh Địa Tạng. Và đồng thời thì các con sẽ được nghe hỏi lại. Còn giải thích bây giờ thì nó không có thì giờ. Để rồi, làm cho chúng ta sáng tỏ lại, không bị mê mờ của ba cái giáo pháp này. Bây giờ còn cái gì mấy con hỏi nữa không? Nếu không thì đi ăn cơm. (cười)

Phật tử 8: Thưa Thầy con hỏi một câu. Con cũng có được cái duyên là đọc được cái cuốn thứ bảy (VII) thôi. Cuốn thứ tám (VIII), thứ chín (IX)…​

(01:28:10) Trưởng lão: Nghĩa là cuốn thứ bảy (VII) Thầy chưa nhuận lại, vì cuốn đó Thầy giao cho con của cô Châu nó đóng, rồi Thầy in ra để mà phát ra cho những người trong Tu viện. Nay là con đọc được tới cuốn thứ VII cũng là khá lắm rồi. Nhưng mà cuốn thứ bảy VII nó chưa đầy đủ lắm đâu. Thầy còn nhuận lại đó. Cho nên sau khi nhuận lại, bây giờ thì ít hôm Thầy in cuốn VIII, rồi Thầy nhuận lại cuốn VII, để cho từ cuốn IV, cuốn V, cuốn VI, cuốn VII, cuốn VIII là một loạt này. Còn cuốn IX, cuốn X là sắp sửa. Đã đánh lên vi tính nhưng mà Thầy chưa nhuận, mới đánh bản thảo thôi. Còn cái mà nhuận lại, tức là cái Thầy đọc trên vi tính Thầy nhuận lại, mà sau đấy Thầy chỉnh lại hết.

Rồi còn trở lại từ cuốn I, cuốn II, và cuốn III cũng của mấy cháu học sinh nó đánh đó cho nên vì vậy bây giờ Thầy chỉnh lại hết. Bởi vì đĩa nó sang rồi nó gửi về Thầy, Thầy cho vô vi tính Thầy chỉnh lại tất cả hết. Sau này các con được đọc toàn bộ là mười tập Đường Về Xứ Phật. Còn bây giờ, thì thôi chỉ còn mấy con đọc cuốn IV, cuốn V, cuốn VI, rồi tiếp tục đây tới cuốn VIII.

Rồi Thầy sẽ nhuận lại hết toàn bộ mười tập này. Và đồng thời thì các con sẽ đọc cuốn Giới Đức Làm Người, Giới Đức Làm Thánh, rồi học Giáo trình Đạo Đức Nhân Quả luôn, thì coi như là bổn phận Thầy xong rồi.

(01:30:12) Phật tử 9: Thưa Thầy, con có một ông sư, ông ấy ăn chay mấy chục năm rồi, ổng tu Tịnh Độ, mà sao ổng nóng quá, không biết cái đó là cái duyên gì vậy Thầy?

(01:30:25) Trưởng lão: Ở đây ăn chay không có nghĩa là hết nóng. Con thấy con bò, con trâu nó ăn chay không? Nhưng mà cái hồi nó cụng lộn nó cũng đánh dữ tợn lắm, phải không. Nó đâm, nó chém nhau chết đấy.

“Mười phương”, nghĩa là tâm từ mình phải phủ trùm. Vì vậy mà thấy có thịt thì không được ăn, bởi vì tâm từ mà. Họ dạy mình: “Thương yêu chúng sanh mà ăn, chứ không phải ăn chay”. Mà hễ có thịt, mà mình “thương yêu”, thì thương yêu cái gì? Con hiểu bài Kinh Jivaka chưa? Cho nên ở đây, ăn chay không có nghĩa là theo con bò. Vì vậy mà trước đạo Phật, có đạo Bà-la-môn dạy người ta ăn chay, mà ăn chay theo kiểu con bò, chứ không phải là ăn chay theo ông Phật. Cho nên ông Phật nói: “Người cư sĩ làm thịt chúng sanh mà cúng Phật và cúng chư Thánh Tăng, thì người cư sĩ có năm điều phi công đức”. Có ai dám cúng không? Đó là cái đức Phật nói thứ nhất.

Cái thứ hai, đức Phật dạy cho chúng Tỳ kheo: “Ăn không nghe, không thấy, không nghi”. Bây giờ ăn mà thấy có miếng thịt, thì mình nhất định không ăn. Là “ăn không thấy”, mà thấy thì không ăn, phải không?

Bây giờ con làm đậu hũ mà con làm giống cái đùi gà là Thầy không ăn đâu. Phải không? Thầy cũng cho đó là đùi gà, tại vì thấy nó là cái đùi gà thì có sự đau khổ trong này. Chứ không phải nói đậu hũ mà gắp mà ăn đâu. Con lấy bột, lấy gì đó con nắn, con làm giống như thịt heo, có da đàng hoàng, rồi có nạc đàng hoàng. Thầy thấy giống thịt heo nhất định không ăn. Mặc dù con làm bằng bột mì, nhưng Thầy cũng không ăn. Con lấy mì căn con xé ra con trộn gỏi làm giống như thịt gà xé, Thầy cũng không ăn. Bởi vì đây Thầy biết “thịt gà xé”, Thầy không ăn. Chứ đừng nói con làm đồ chay mà gạt Thầy.

Đó gọi là “ăn không thấy”.

“Ăn không nghe” – Bây giờ con bằm nát hết tất cả mọi cái, con làm như là đậu hũ, không có gì hết, không còn thấy thịt gà gì hết, nhưng con nói: “Trong này có thịt gà”. Thầy nghe con nói là Thầy không ăn đâu. Bất kỳ đậu hũ Thầy cũng không ăn nữa. Mà Thầy chấm nước tương, Thầy ăn muối thôi. Bởi vì nghe người ta nói có, là không ăn.

Mà bây giờ, trong món ăn con đem cúng dường Thầy, Thầy nghe mùi tanh cá này, mùi hôi thịt bò này, mùi hôi gà này, nhất định Thầy không ăn. Thầy nghi! Nghi trong này có đồ tầm bậy tầm bạ nữa, nhất định không ăn.

Cũng như bây giờ con gói bánh ít, gói bánh tét phải không, con cho một miếng mỡ trong đó, con cúng dường Thầy. Con gỡ miếng mỡ đó, Thầy không thấy miếng mỡ. Nhưng mà Thầy nghe mùi hôi mỡ, Thầy nghi nó bỏ mỡ trong này, Thầy nhất định không ăn. Con hiểu chỗ đó không? Bởi vì nghe, nghe mà Thầy nghi ở trong đó: nó có mùi này là phải có thịt.

Như vậy, đức Phật dạy: “Một vị tu sĩ ăn không thấy, không nghe, không nghi”. Mà “miếng ăn của mình - phải khởi tâm từ của mình phủ trùm tất cả hết bốn phương” lận. Cái lòng thương yêu của mình phải khắp cả bốn phương, thì không thể nào mà ăn như con bò ăn cỏ được. Còn ăn với cái tâm của chúng ta rộng lớn như vậy, mới gọi là “ăn”.

Thấy chưa, thấy ông Phật dạy chúng ta ăn chay chưa? Mà có dạy chúng ta ăn chay đâu. Ông Phật đâu có cấm chúng ta không ăn chay đâu, nhưng mà ăn sao cho đúng cách của người tu sĩ chứ. Cái đạo đức của nó “không làm khổ mình, khổ người, khổ chúng sanh” mà. Tại sao giờ mình nuốt được cái này, cái mà sự đau khổ, chết chóc của chúng sanh đây? Các con hiểu chỗ đó chưa?

Cho nên người đó họ ăn chay, niệm Phật mà bây giờ sân dữ, thì Thầy nói con bò, con trâu nó cũng sân dữ tợn; hồi mà nó sân nhau, trời ơi, nó chém cũng ghê gớm lắm chứ. Thì ông này cũng như con bò, con trâu vậy thôi chứ gì, ổng coi chừng khi chết ông cũng thành bò, trâu. Bởi vì mình ăn chay để là bò, trâu chứ không phải ăn chay để giải thoát. Còn cái này “Ăn chay để không làm khổ mình, khổ người” là ăn chay giải thoát. Mình phải hiểu chứ. Cho nên chúng ta cũng ăn chay, coi chừng không hiểu được ý nghĩa nó, mà chúng ta trở thành bò, trâu.

Cho nên đức Phật nói, có một vị ngoại đạo đến hỏi: “Con tu theo hạnh con chó. Trong giáo lý thì dạy con tu như vậy sẽ trở về cõi Phạm Thiên, có được không?” Ông Phật nói: “Tu hạnh chó thì thành chó, chứ sao lại thành Phạm Thiên được”. Phải không, mình ăn cũng giống chó, mình nằm cũng giống chó, mình ngủ cũng giống chó, cũng thói quen đó, thì mình chết thì mình làm chó chứ? Ông tu hạnh con bò, ông ăn chay ăn cỏ, ông không ăn thịt chúng sanh gì hết, thì ông cũng sẽ thành con bò, chứ làm sao ông thành Phạm Thiên được? Cái đó đâu có đúng. Ông phải sống đúng Phạm Thiên thì ông mới thành Phạm Thiên chứ. Ông không sống đúng Phạm Thiên sao mà thành Phạm Thiên. Các con hiểu chưa?

Đó như vậy cho nên người tu sai là biết liền. Thí dụ như bây giờ con ngồi con tu Thiền định. Thầy biết người này thành cây, đá. Bởi vì họ vô phân biệt rồi họ phải thành cây, đá. Cây, đá nó có phân biệt đâu. Mình tu để thành cây, đá thì tu làm gì đây? Nhưng mà, đôi mắt của Phật nhìn thấy chúng sanh tu cái đó sẽ thành cây, đá thì biết là người đó sẽ tu thành cây, đá. Người đó tu thành con bò là biết thành con bò. Người đó tu cái gì biết thành cái nấy. Bởi vì cái hạnh của họ nó chứng minh cho cuộc sống của họ. Tức là nghiệp lực của họ phải tái sanh nơi đó thôi. Bởi vì con người không có linh hồn tái sanh, mà có nghiệp lực. Hồi mình sống cái nghiệp đó, thì mình phải sanh ra cái đó chứ, các con phải hiểu. Chân lý của Phật rõ lắm. Không có sai chỗ nào đâu. Thầy nói thật sự mấy con cứ suy ngẫm đi. Đừng có tin lời Thầy, mà về suy nghĩ. Suy nghĩ rồi có đúng hay không.

Cũng như bây giờ cứ trong mỗi chút mà con giận dữ, thì mai mốt người ta nói thì con phải giận dữ chứ gì. Rồi mỗi chút con cứ nhẫn nhục, nhịn nhẫn, nhịn nhẫn, rồi xả tâm. Mai mốt người ta chửi con, con không giận, là tại vì con biết xả tâm con, con nhẫn. Như vậy con mới hết khổ. Thì cái đó là cái đúng. Cho nên, tạo cái nghiệp đó là tạo cái nghiệp không khổ, thì con sẽ giải khổ. Mà tạo cái nghiệp khác đi, thì con phải bị khổ thôi.

Cho nên đừng lấy cái này mà gọi là giải thoát. Cũng như bây giờ con cầu Phật mà con cầu Phật không đúng cách, thì con cũng đâu có giải thoát. Còn Thầy đúng cách, Thầy không cầu Phật, Thầy giải thoát: Đó là pháp thiện.

“Phật” chỉ là một danh từ để chỉ cho cái tâm chúng ta ở trong thiện pháp, sống không làm khổ mình, khổ người, thì nó là “Phật”. Còn làm khổ mình, khổ người, thì nó là không Phật. Thí dụ như bây giờ con ngồi hai chân con đau mà con không chịu xả ra, tức là con không “Phật”. Bởi vì con làm khổ con thì con làm sao con “Phật” được?

Bây giờ mấy con còn hỏi Thầy gì nữa không?

(00:01) Muốn nhập Sơ Thiền, như hồi nãy giờ Thầy đã nói là phải tâm ly dục ly ác pháp. Ly dục ly ác pháp thì tâm không phóng dật, tâm không phóng dật tức là tâm giải thoát. Đó là giải thoát được những gì? Giải thoát được đời sống của chúng ta.

Thường thường trong các nhà học giả, dạy đến chữ “SANH” thì người ta nghĩ đến chữ sanh đẻ chứ người ta không nghĩ đến sanh là cuộc sống, cho nên trong Thập Nhị nhân duyên Phật có dạy: “Chúng ta từ chỗ hữu, thủ mới có sanh”. Hữu là gì? Hữu là có. Thủ là giữ lại. Khi mà giữ lại, có mà giữ lại thì nó mới có cái đời sống của chúng ta, cho nên chữ “sanh” ở đây là sanh y, nương tựa để mà sống chứ không phải sanh là sanh đẻ. Trong kinh A hàm và trong kinh Nikaya chỗ này cũng dạy có nghĩa là sanh đẻ, nên theo tôi thiết nghĩ qua sự tu tập chúng tôi có kinh nghiệm vì Đức Phật đã dạy câu kinh rất rõ ràng.

Một vị tu sĩ mà muốn đi theo Đạo Phật tu hành thì “cạo bỏ râu tóc, đắp áo cà sa”. Đó là những danh từ chỉ cho những hành động một người muốn tu theo Đạo Phật thì phải làm xấu mình không có trang điểm, không có làm đẹp đẽ nữa, nghĩa là cạo bỏ râu tóc là làm cho mình xấu không còn đẹp.

Đắp áo cà sa không phải là những chiếc áo hàng đắt tiền như quý Thầy hiện giờ mà là những miếng vải, những mảnh vải đắp thây ma, quăng ở đồng mả. Lượm rồi giặt gọi là y phấn tảo, ghép lại thành một tấm vải lớn để rồi người tu sĩ vấn chiếc y đó gọi là cà sa. Chứ không phải cà sa như chúng ta cắt từng miếng vải nhỏ ra, trong khi miếng vải lớn mà cắt nhỏ ra rồi kết lại tạo thành một chiếc y bằng những hàng vải đắt tiền đó là những cái sai của chúng ta. Vì bỏ hết cuộc đời mà còn một chiếc y đẹp vẫn là có sự tham đắm và dính mắc.

(02:28) Cho nên trong thời Đức Phật lượm vải thây ma, vải bỏ mà kết lại làm y mặc để thực hiện hạnh giải thoát của mình. Do đó sanh y là như đồ bỏ không còn có nữa, vì thế mà sanh y tức là những vật dụng cần thiết cho đời sống chúng ta hàng ngày chỉ còn ba y, một bát mà thôi. Nếu người tu sĩ theo trong giới luật nếu người tu sĩ thừa y, thừa bát là không đúng hạnh của người tu sĩ, phải xả bỏ nếu không xả bỏ thì sẽ bị tội đọa.

Như vậy rõ ràng, chúng ta sống đầu tiên là “cạo bỏ râu tóc, đắp áo cà sa” là làm chúng ta không còn đẹp nữa. Xuất gia sống không nhà cửa, không gia đình, không có nhà cửa không có chùa to tháp lớn, không có Phật lớn, mà chỉ ở tạm với những người tín thí cúng dường Tịnh Xá, thất. Rồi trên bước đường du tăng rày đây mai đó, ở hang, ở bóng cây, ở chòi tranh, vách lá bất kỳ nơi đâu chúng ta đều dừng chân nghỉ được cả, ở được cả. Tùy theo sự cúng dường của Phật tử, của tín thí. Có nhà cho chúng ta ở nhà mà không thì chúng ta ở bóng cây, hang đá, đó là hạnh của du tăng khất sĩ, hạnh của người tu giải thoát.

Cho nên chúng ta bứt sạch tất cả sanh y. Mà đoạn dứt sanh y thì không còn sanh già bệnh chết. Mà đoạn dứt sanh y thì thủ không có, thủ không có thì hữu không có; hữu không có thì ái không có, cho nên ái không có cho tới cuối cùng thức cũng không có, tới cuối cùng thì vô minh cũng quét sạch.

(04:53) Do vì vậy mà chúng ta biết từ duyên sanh mà chúng ta đi vào, cho nên Phật dạy: “cạo bỏ râu tóc, đắp áo cà sa xuất gia sống không nhà cửa, không gia đình” là vậy, chớ không gì khác hơn. Tức là Đức Phật muốn chúng ta đi vào trong Thập nhị nhân duyên mà phá cái duyên đầu tiên của nó tức là sanh y, để thực hiện đời sống Phạm hạnh của một vị tu sĩ bứt sạch tất cả các dây triền phược trói buộc để chúng ta thực hiện một đời sống giải thoát hoàn toàn, do vì vậy mà chúng ta mới thực hiện ly dục ly ác pháp. Ngũ Triền Cái và thất kiết sử trong tâm ta mới bứt sạch, mới diệt sạch, chúng ta mới thực hiện được đạo giải thoát. Nếu không được vậy thì Sơ Thiền không thể nào mà chúng ta thực hiện được.

Trong Bốn Thánh Định của Phật, Sơ Thiền là pháp môn khó tu nhất, vì phải sống đúng, sống đời sống Phạm hạnh, không được sai và còn lập những đức hạnh ăn, ngủ, độc cư, tùy thuận, nhẫn nhục, bằng lòng thì chúng ta mới thực hiện được Sơ Thiền, không đơn giản. Nhưng đến Nhị Thiền, Tam Thiền và Tứ Thiền thì rất đơn giản, không có khó khăn, không có mệt nhọc.

Khi tâm ly dục ly ác pháp, tâm không còn phóng dật nữa thì tâm đã thanh tịnh, đời sống chúng ta đã làm chủ được đời sống của chúng ta, hoàn toàn chúng ta bất động trước các pháp, trước các thọ của chúng ta. Vì vậy mà Sơ Thiền còn có cái tên gọi là Bất Động Tâm Định. Người nhập được Sơ Thiền là người nhập được Bất Động Tâm Định của mình, cho nên giải thoát được đời sống của mình trước các pháp. Ai chửi không giận hờn, ai khen cũng không mừng, ai cúng dường tiền bạc, châu báu cũng không chấp nhận, chỉ tùy duyên mà độ chúng sanh, chỉ tùy duyên mà đi khất thực hóa duyên độ người hữu duyên với mình mà thôi, cho nên Sơ Thiền là mấu chốt để chúng ta đi vào thiền định của Đạo Phật.

(07:28) Vì vậy Đức Phật có nhắc trong ngũ lực. Nói đến Ngũ lực Đức Phật xác định Định lực là vì Đức Phật xác định Định lực là Bốn Thiền, tức là Tứ Thánh Định. Do đó con đường của Đạo Phật qua bài Ngũ lực thì chúng ta đã thấy rất rõ ràng.

Nói về Tín lực - lòng tin của chúng ta thì có Tứ Bất Hoại Tịnh. Tứ Bất Hoại Tịnh là Pháp môn gì? Tin Phật, Tin Pháp, Tin Tăng và Tin Giới. Vì lòng tin không lay chuyển cho nên chúng ta phải lập sống đúng như hạnh của Đức Phật, phải theo pháp của Phật mà không được tu sai cho nên gọi là tin Pháp, phải nương tựa vào các bậc Thánh Tăng là những người giữ gìn Phạm hạnh nghiêm túc, lấy gương hạnh của các bậc Thánh Tăng là đệ tử của Phật ngày xưa mà làm gương hạnh cho mình gọi là Tin Tăng.

Còn hiện giờ thì chúng ta không thể tin Tăng được, vì Tăng danh, Tăng lợi, Tăng sống trong danh lợi. Chùa to, tháp lớn không thể nào mà chúng ta nương vào những vị tăng này mà tin họ được. Chúng ta tin giới vì giới là đức hạnh, đức hạnh làm người, đức hạnh làm thánh nhân cho nên chúng ta tin giới và quyết định sống đúng những đức hạnh đó, do đó gọi là Tứ Bất Hoại Tịnh, làm cho thân tâm chúng ta thanh tịnh mà không hoại diệt sự thanh tịnh. Gọi là Tín Lực.

Tấn Lực: là pháp ngăn ác diệt ác, sang thiện tăng trưởng thiện, do đó chúng ta hàng ngày phải siêng năng tu tập pháp này cho nên gọi là Tấn Lực. Tấn Lực là cái sự siêng năng, tinh tấn hết sức mình trong pháp này để thực hiện được tâm ly dục ly ác pháp. Nếu không siêng năng trên Tấn Lực này thì khó mà thực hiện được đạo giải thoát của Đạo Phật, khó mà nhập được Sơ Thiền. Cho nên Tấn Lực là một pháp môn cần thiết cho mỗi tu sĩ của Đạo Phật khi bước chân vào đạo luôn luôn lúc nào cũng phải thực hiện nơi thân và tâm của mình “ngăn ác, diệt ác; sanh thiện tăng trưởng thiện”.

(10:02) Niệm lực là gì? Đức Phật xác định Niệm Lực là Tứ Niệm Xứ. Tứ Niệm Xứ là “trên thân quán thân”. Như lúc nãy Thầy đã nói cách thức chúng ta ngăn ác diệt ác bằng trên thân quán thân tức là bằng pháp Tứ Niệm Xứ. Ở Niệm lực, Đức Phật xác định là Tứ Niệm Xứ. Tứ Niệm Xứ là pháp môn hộ trì, thực hiện cho pháp Tứ Chánh Cần. Nếu không có Tứ Niệm Xứ tức là không có bốn chỗ thân, thọ, tâm, pháp mà tu tập thì không thể nào thực hiện Tứ Chánh Cần được. Cho nên muốn thực hiện Tứ Chánh Cần không thể nói rằng ngăn ác diệt ác bằng một danh từ suông được mà phải bằng pháp Tứ Niệm Xứ. Vì có tu tập trên Bốn niệm này, bốn chỗ xứ sở này thì chúng ta mới thực hiện được thân tâm ly dục ly ác pháp.

Trên Tứ Niệm Xứ thì như Thầy đã dạy ở trên là: trên thân quán thân tu về nhân tướng, đó là Định Vô Lậu. Tu về hành tướng nội là hơi thở, Định Niệm Hơi Thở; về hành tướng ngoại tức là Tĩnh giác chánh niệm định. Đó là ba cái loại định ngăn ác diệt ác để hỗ trợ cho Tứ Chánh cần thực hiện Định tư cụ.

Nói về Định Lực thì Đức Phật đã xác định là Tứ Thánh Định tức là Sơ Thiền, Nhị Thiền, Tam thiền, Tứ thiền. Cho nên chúng ta thực hiện từ Giới luật cho đến Tứ Chánh Cần, Tứ Niệm Xứ đều là thực hiện ngăn ác diệt ác, ly dục ly ác pháp, diệt ngã xả tâm. Đó là những pháp cần thiết cho sự tu tập của con người muốn tu tập thiền định của Đạo Phật. Cho nên bốn thiền gọi là Tứ Thánh Định hay còn gọi tên nó là Phạm Trú, hay gọi là Như Lai Trú, những danh từ đó Đức Phật đã từng gọi trong kinh Nguyên thủy Nikaya. Những danh từ đó xác định đó là những loại thiền định của bậc Thánh không phải bậc thường mà tu tập được.

Chúng ta nhập Sơ thiền như lúc nãy là chúng ta làm chủ được đời sống của chúng ta gọi là Sanh. Như trong kinh Thập Nhị Nhân Duyên. Sanh là một duyên trong Mười hai nhân duyên. Đoạn dứt được duyên Sanh là đoạn dứt được mười hai nhân duyên trong Thập Nhị Nhân Duyên.

(13:04) Nếu chúng ta nhập Nhị Thiền, chúng là làm chủ được gì? Chúng ta làm chủ được già. Tại sao vậy? Tại vì nơi ba chỗ hoạt động của nhân quả đó là thân, khẩu và ý ngưng hoạt động hoàn toàn. Cho nên lúc bây giờ người muốn nhập Nhị Thiền không phải ngồi ức chế tâm mà nhập Nhị Thiền bằng cách ra lệnh dùng pháp hướng tâm Như Lý Tác Ý: “tịnh chỉ tầm tứ nhập Nhị Thiền” thì ngay đó tâm thanh tịnh của chúng ta tự điều khiển sẽ nhập ngay Nhị Thiền, tâm không còn tầm tứ.

Tầm tứ diệt thì người đó nhập Nhị Thiền do định sanh hỷ lạc, bây giờ do định sanh hỷ lạc chứ không phải ly dục sanh hỷ lạc. Trạng thái của định này mới chính là chúng ta có thiền định một cách dễ dàng, một cách không mệt nhọc không cần ngồi nhiều, không cần ngồi ức chế tâm, không cần ngồi tập trung cao, không cần gom tâm mạnh mà chỉ cần pháp hướng tâm. Chỉ nhắc: “tầm tứ tịnh chỉ nhập Nhị Thiền” thì ngay đó tâm chúng ta đã diệt tầm tứ và nhập Nhị Thiền.

Kế đó Phật dạy nhập Tam Thiền thì phải ly hỷ, trú xả. Hỷ là gì đây? Hỷ là năm, sáu loại tưởng hỷ. Mỗi trạng thái của tưởng đều luôn lưu xuất ra làm chúng ta có cảm giác vui mừng của dục thế gian. Cho nên chúng ta phải lìa nó ra, xa lìa nó ra, vì vậy mỗi trạng thái của hỷ tưởng như chúng ta thấy ánh sáng hào quang chúng ta ngỡ tưởng đó là mình đã tu chứng, có hào quang ánh sáng, hoặc thấy Phật, hoặc thấy hoa sen, hoặc thấy cõi Cực Lạc, điều đó là do tưởng pháp mà ra, không phải sự thật chân chính. …​ (không nghe rõ) muốn được chúng ta nhận xét như chúng ta đang Thiền Định mà chúng ta nghe âm thanh trong tai, nghe tiếng niệm Phật, nghe Phật dạy, nghe Tổ dạy, hoặc nghe Chư Phật thuyết pháp trong tai ta điều đó là thinh tưởng; hoặc nghe tiếng nổ trong đầu chúng ta; hoặc nghe tiếng kêu vo vo; hoặc nghe tiếng thì thầm, tất cả đều là do thanh tưởng mà ra.

(16:03) Người đang ngồi thiền mà nuốt nước bọt vào cổ nghe cảm giác nghe ngọt đó là chúng ta gặp vị tưởng chứ không phải là Cam Lồ, người hiểu Cam Lồ là người sai.

Ngồi thiền mà nghe mùi hương thơm tưởng đó là chúng ta đã đạt được những gì của Thiền Định nhưng không ngờ hương thơm đó do Hương tưởng mà ra.

Ngồi Thiền mà hiểu được lời Phật dạy, kinh sách, công án, gọi là tiểu ngộ, đại ngộ hay là hoặc triệt ngộ, thông suốt tất cả những công án và những câu dạy trong kinh Đại Thừa cho rằng đó là trí tuệ của chúng ta, sự thật đây là chúng ta đã gặp pháp tưởng. Người gặp pháp tưởng bản ngã to lớn thường thích thuyết pháp, gặp ai đem sự hiểu biết này trình bày nói Pháp. Cho nên những bậc tôn túc của chúng ta thường bị rơi vào Pháp này. Vì rơi vào Pháp này cho nên các ngài luôn thích thuyết pháp, nay đọc bài kinh này giảng theo kiểu tưởng giải của mình, mai đọc bài kinh khác giảng theo tưởng giải của mình khiến cho mọi người nghe thì có lý nhưng thực hành thì chẳng đến đâu, đó là các ngài đã gặp pháp tưởng.

Đó là 6 loại ma mà trong Tam Thiền Đức Phật dạy chúng ta phải ly nó ra, không nên chấp nó, phải “im lặng như thánh”, không được đem những pháp này giảng người khác vì chúng ta chưa làm chủ được sanh già bệnh chết, chưa ly được dục, chưa ly được ác pháp. Sơ Thiền còn chưa nhập được mà bây giờ nói pháp dạy người thì thử hỏi làm sao đúng được.

(18:09) Tại sao chúng ta biết rằng các vị này chưa ly được dục, tại vì các vị còn ăn uống phi thời, còn đắm mê những danh lợi, còn ham thích cảnh đẹp đẽ, sang giàu, còn thích chùa to, Phật lớn, điều đó là các ngài bị lầm tưởng do tâm của các ngài đã gạt. Các ngài nghĩ rằng đó là các ngài làm Phật sự, để cứu độ chúng sanh nhưng không ngờ đó là tâm danh, lợi của các ngài đã bị chôn vùi trong pháp tưởng.

Cho nên người tu hành đến Tam Thiền là mau mau phải xả tất cả những các pháp tưởng này ra, khi mà xả các pháp tưởng này thì người tu thiền không còn mộng mị chiêm bao nữa, cho nên các thiền sư Đông Độ thường mộng mị chiêm bao cho nên các ngài còn bị pháp tưởng.

Người tu thiền đến Tam Thiền là không còn chiêm bao, coi như là ly tất cả những trạng thái hỉ tưởng, ly tất cả tưởng thức cho nên không còn mộng mị nữa. Người tu đến thiền định của Phật mới thấy rõ được mộng mị còn là người đó bị pháp tưởng. Sau khi ly được hỉ xong thì chúng ta tiếp tục xả lạc, xả khổ, xả niệm thanh tịnh để đạt được, để nhập Tứ Thiền.

(0:02) Trưởng lão: Chứ còn mình mới ăn một bữa đó, thấy mình còn muốn ăn thì chưa được, mà chính cái chỗ đó là đức hạnh chứ không có gì khác.

Phật tử 1: Thành ra chắc có lẽ đức Phật thấy như vậy cho nên đức Phật giữ cái hạnh ăn một ngày một bữa, chứ sau này không có quan tâm đến cái đó mấy.

Trưởng lão: Chứ còn thật sự đức Phật nói: “thừa tự pháp chứ không có thừa tự thực phẩm”, cái bài “Thừa Tự” đó, hay lắm. Kinh trung bộ, cái bài kinh Nikaya, kinh Trung Bộ. Thành ra mình cứ sống đúng, mình thực hiện cho đúng cái hạnh sống độc cư, trầm lặng. Nghĩa là mình cũng nói chuyện, cũng tiếp duyên chứ không phải tránh, nhưng mà mình đừng có tiếp chuyện, nói chuyện này chuyện kia, ai nói gì nói mình nghe, ai có hỏi mình trả lời, có vậy thôi.

Thì từng cái tâm niệm của mình nó khởi lên thì mình quán xét, tức là mình đừng có để nó…​(không nghe được) là biết nó ly dục, ly ác pháp. Nó ly rồi từ đó nó quay vô, tâm nó quay vô nó không phóng dật, nó quay vô, nó trụ ở trên thân, mà nó trụ ở trên thân thì niệm nó không sanh khởi. Còn bây giờ mình cố gắng mình tu tập hơi thở để cho nó trụ trên ở trên đó thì nó không trụ nổi, xả ra nó chạy tứ tung, phải không?.

(01:17) Cho nên khi mà ngồi đó, mình thấy trước cái cái tâm cái người mới vừa mới tu …​(không nghe rõ) mình thấy có lúc sao hơi thở mình nó nhỏ nhiệm, nó nhẹ, nó nhẹ mà an ổn lắm, mà tìm cái này không có được, thấy cái gì cũng. Thành ra cái biết được là cái biết tâm phóng dật nó quay vô đó. Bởi vì nó quay vô một chút là cái tâm cái hơi thở của mình nó thanh tịnh, còn cái hơi thở của mình hiện giờ nó không thanh tịnh đó, nó không cảm thấy nhỏ nhiệm, hơi thở nhẹ nhàng êm ái, cái người người ta tu người ta mới thấy được cái hơi thở nhỏ nhiệm, hơi thở mà đức Phật nói: “Cái tâm mình nó nhu nhuyễn dễ sử dụng”, dễ sử dụng tức là mình sai bảo sao nó làm theo vậy, tu tới đó là hết sức rồi.

(02:05) Phật tử 1: Chúng con về chúng con cứ ráng nhớ lại những lời dạy của Thầy đó, lên xe hơi mà cũng còn nhớ hoài, người này nhớ 1 chút, người kia nhớ 1 chút, cũng như con voi mình ráp riết cũng chưa thành con voi nữa, giờ quên rồi, rốt cuộc rồi quên. Cái nhớ hoài nó tiếc quá, phải chi mà Thầy cho phép, dạ thì ý con muốn xin là anh, chị, em nãy giờ cũng bàn đó để xin phép Thầy để cho chúng con, bởi vì hay quên quá đi, rồi cái chuyến đi trở về rồi muốn nhớ lại, anh, em mỗi người ráp một tí nhiều khi không trung thực bằng, tốt hơn để về có cái băng nghe lại mà.

Con hứa với Thầy là chúng con ở trong phạm vi có bốn anh em chị em thôi. Hôm nay đi đến là để mong rằng cầu đạo. Dạ con biết con có đọc cái cuốn “Đường về xứ Phật” của Thầy rồi. Tuy trước đây Thầy nói hạn chế phổ biến nhưng mà trong số anh em chúng con cũng có đọc qua rồi, thành thử ra chúng con thấy rất là hoan hỉ. Vì vậy mà nó đôn đốc thúc dục con mà hôm nay có cái nhân duyên đúng là cũng một cái duyên lành. Chứ đáng lẽ là lên đây ít khi được gặp Thầy lắm, nhưng chúng con được báo điện thoại, chị Nghĩa đêm hôm qua chỉ điện trước hỏi thăm nghe nói có Thầy chúng con mừng quá, cấp tốc đi liền, bữa nay là chúng con.

Phật tử 2: Tụi con quyết định đi hôm nay đó, nếu mà gặp Thầy thì rất là tốt.

Phật tử 1: Đó thành ra xin Thầy hoan hỉ, cho phép chúng con là ghi lại những lời nói của Thầy để chúng con về mổ xẻ học hỏi nó sâu hơn, chứ còn nghe rồi như trước về là quên cũng nhiều đó.

Trưởng lão: À thôi cũng được.

Phật tử 1: Hạn chế phổ biến, nhớ hạn chế phổ biến, dạ, ở trong phạm vi của chúng con thôi.

(03:27) Trưởng lão: Bởi vì bây giờ mình phải thấy những cái này nè, thứ nhất là quý Thầy thì bây giờ người ta theo học tập người ta chuyên tu, mình nói chuyện chuyên tu là trái ý, nhất là người ta bỏ giới, người ta không có giữ giới, mà nói giới là đạo thành ra khó lắm. Mà giới tức là cái hạnh của người tu, cái giới là cái đức.

Cho nên, ví dụ như bây giờ đó, cái giới nó quan trọng lắm. Tổ của mình ngày xưa đó, họ soạn, họ viết ra, thành ra họ đặt ra những cái giới…​(không nghe rõ) đủ loại ở trong đó hết, chứ không phải không có phi giới đâu, toàn bộ y của Phật đâu. Ví dụ như có những cái giới mà chúng ta đọc chúng ta thấy đức Phật chưa có nhập diệt, mà lại đức Phật cấm là không có cho được vào Tháp Phật. Đó là cái sai đó con, nó không có đúng. Bởi vì ông Phật mà bây giờ chưa chết mà có Tháp sao, mà cấm không cho thì mình biết đó là Tổ rồi chứ ai.

Nhưng mà cái cái giới như vậy cũng hay, kính trọng ông Phật mà, phải không, cho nên thấy nó cũng hay. Cho nên mình thấy cái điều đó cũng là cái đạo đức tôn kính rồi. Thầy thấy nó cũng được, nhưng mà có những cái giới khác nó bẻ vụn, bẻ vụn giới Phật. Như thí dụ như cái giới mà ăn phi thời đó, thì các Tổ lại bẻ vụn ra, thí dụ như bẻ vụn như thế nào?

(04:56) Các Tổ viết ra nói: Chư thiên ăn buổi sáng, Phật ăn giờ Ngọ, súc sanh ăn sau giờ Ngọ, ngạ quỷ ăn đêm. Đó là bẻ vụn cái giới ra. Để nói buổi sáng mình ăn cũng còn chư thiên, phải không, cái ý vậy mà. Còn có tệ nữa mình ăn chiều cũng còn chúng sanh, chứ chưa phải là ngạ quỷ, chỉ có cấm ăn đêm thôi. Thành ra bây giờ quý thầy ăn bừa được hết, không có sao, đó là bẻ vụn cái giới của Phật. Cho nên trong kinh này đức Phật cũng có nói bẻ vụn giới mà. Đó là ý này.

Mà mỗi cái giới thay vì mình muốn thấy rõ khi mà đọc cái bộ giới hai trăm năm chục giới mình thấy một trăm giới chính thống, từ cái hành động đạo đức vệ sinh cho đến hành động ăn mặc lôi thôi, xốc xếch là đức Phật cấm hết. Đi ngoài đường mà hai vị tỳ kheo nắm tay nhau mà đi song song ngoài đường là đức Phật không cho, đó là cái đạo đức về lưu thông ở trên đường mình đi như vậy là cản ngăn người khác. Rõ ràng là bây giờ mình thấy cái luật lệ giao thông là đức Phật đã có hồi trước rồi, phải không?

Cái đạo đức làm người mà. Mình đi làm cản trở người khác, mình thiếu đạo đức. Đó là mình đọc lại cái bộ một trăm giới của Phật mình thấy rõ, từ cái ăn, ăn uống, rồi từ cái mặc, ăn mặc rồi đến cái sinh hoạt mình đi ra đường sao, mình đến nhà cư sĩ sao, cách ngồi như thế nào, rồi cái mình giữ vệ sinh làm sao, ăn uống sao, giữ vệ sinh sao, dạy hết trong một trăm giới của Phật. Tức là một trăm giới của Phật là một trăm giới đạo đức để dạy người cư sĩ, chứ không phải là dạy năm giới của người cư sĩ mình thọ vô, mình thọ Tam Quy, Ngũ Giới đâu, không phải đâu.

(06:33) Giới đó là giới thánh của người ta mà làm sao mà cư sĩ thọ nổi. Làm sao bây giờ thí dụ như cư sĩ mà thọ năm giới, giới sát sanh đầu tiên phải không. Làm sao mà tránh khỏi, chỉ có những bậc tu người ta mới không có sát sanh chứ còn cư sĩ mà thọ giới đó làm sao mà giữ trọn được, phải không? Mà nói cái giới tà dâm thì có thể phạm rồi, nhưng mà đến cái giới vọng ngữ mình giữ nổi không, mình tiếp giao, còn cái người tu sĩ người ta không có tiếp giao chuyện đời. Cho nên người ta chỉ hỏi đạo, hỏi pháp người ta tu thôi, đâu có nói chuyện phiếm, đức Phật cấm nói chuyện mà.

Nghĩa là mình không có được đem chuyện đời nói, phải không? Cho nên người ta đâu có nói láo, còn mình làm sao mà giữ được, mặc dù mình nói láo không tội, không hại mình, không hại người, nhưng mà vẫn nói láo. Bây giờ thí dụ như mình nói không hại ai hết, nhưng mai mốt người ta phát giác ông này cũng nói dốc thôi, phải không? Cũng mất uy tín mình chứ bộ không sao? Mà một vị thánh làm sao làm cái chuyện đó được. Cho nên những cái giới đó là những cái bậc thánh rồi chứ không phải phàm phu rồi.

Rồi sau này các Tổ còn hỏi như thế này nữa, bởi vì có nhiều người họ chỉ học rồi chỉ tưởng ra thôi. Ví dụ hỏi về giới sa di cái giới nào quan trọng, hỏi chi vậy !? Cái giới nào cũng quan trọng chứ làm sao có cái không quan trọng. Thật sự họ nghĩ rằng là, bởi vì hồi Thầy học giới, các hoà thượng dạy, sa di đó, tại sao mà tỳ kheo thì cấm dâm trước, bởi vì nó lớn chừng hai mươi tuổi rồi, còn cái đứa nhỏ hay giết, hay bắt nhái, bắt cóc, bắt ếch đồ này kia hay sát sanh cho nên cấm giới sát sanh trước. Là tại các người đó luận như vậy, các Tổ luận như vậy.

Giới của Phật cái giới nào cũng quan trọng hết chứ đừng có nói giới đó là quan trọng hơn nó trật, phải hiểu chỗ đó, phải không? Rồi hỏi, hỏi về cái giới mà 5 giới của người cư sĩ giới nào quan trọng. Thì mình biết rõ ràng là quý Thầy cũng rút tỉa kinh nghiệm chứ gì, là giới uống rượu quan trọng chứ gì, nếu mà mình say sưa thì bao nhiêu giới phạm hết chứ gì. Rõ ràng là quý hoà thượng đã dạy, cái đó là cái rút tỉa kinh nghiệm của mình dạy, chứ sự thật từ giới sát mà cho đến cái giới uống rượu, giới nào cũng quan trọng hết.

(08:38) Nếu mà mình giữ giới sát được thì giới uống rượu dám không? Đi uống rượu vô rồi còn biết gì không sát sanh? Cho nên do cái giới sát sanh đó mà mình không có giết hại thì ai mà ăn thịt chúng sanh, mà không ăn thịt chúng sanh thì làm sao uống rượu, phải không? Nó quan trọng chứ sao không quan trọng, cái giới nào ta cũng quan trọng hết. Mình chỉ nghĩ rằng tại uống rượu mới sanh ra cái này, cái nọ, cái kia, nhưng mà tôi giữ giới sát đàng hoàng thì tôi đâu có thèm uống rượu, tôi uống rượu tôi biết là uống rượu vô rồi lát nó say rồi nó làm tầm bậy hết sao. Cái đầu óc, cái trí tuệ của mình mà mình không hiểu điều đó sao.

Phật tử 1: Phải hộ trì như nhau hết đó

Trưởng lão: Phải hộ trì chứ, cái lý của nó là cái nào không quan trọng. Bởi vậy học nhiều khi các hoà thượng, hồi mà mình chưa tu đó, mình nghe hoà thượng nói đúng chứ, hay. Nhưng mà tới chừng mà hiểu được giới luật của Phật rồi, cái đức hạnh rồi, thì mình thấy cái giới nào cũng quan trọng.

(9:30) Mà nói chung đó, quý hòa thượng còn nói vậy nữa, hồi Thầy học mấy ông hoà thượng dạy mà: “Giới có cái giới nó nó hợp với thời đại của mình còn có giới nó lỗi thời”. Đặng mấy ổng nói làm chi, đặng bỏ đi đó. Nhưng bây giờ mình đọc lại bộ giới, không có giới nào mà lỗi thời. Thí dụ như mấy ổng nói bây giờ đức Phật cấm cái người tu sĩ đó không có được đứng tiểu, thấy không. Mấy ổng luận là tại vì hồi bên Ấn Độ thì các cư sĩ người ta mặc chăn, còn mình bây giờ mặc quần thì không sao hết, nó lỗi thời với mình, mà nó hợp với cái người Ấn Độ. Họ cho những cái giới đó nó lỗi thời, chứ thật ra không có lỗi thời, bởi vì mình thấy con thú nào nó cũng đứng tiểu, mà con người có đạo đức phải ngồi chứ, làm như vậy thô lỗ lắm.

Cho nên hầu hết cư sĩ mình, nam đi xe Thầy nói xuống xe cái đùng đùng ngay lề đó, đứng xổng cẳng đó mà tiểu thôi, phải thô lỗ không !? Có đức hạnh gì chỗ nào không, giống như con thú chứ gì, có đúng không ? Mình học cái đó mình phải biết được, vậy đâu có lỗi thời đâu. Đúc từ cái đức hạnh của mình để mà nói lên con người khác con thú chứ sao lại giống con thú quá vậy. Mình chỉ, cũng là một loài động vật thôi chứ, phải không, mình hơn loài động vật là mình hơn nó thì tức là mình phải có đạo đức, đó là đạo đức làm người.

Nhưng bây giờ quý cư sĩ chưa phải là thánh thì đâu phải ăn ngày một bữa, phải không. Thầy là bậc thánh Thầy phải ăn ngày bữa, chứ ông cũng xưng là thánh tăng mà ăn ngày ba bữa thì cũng như tôi vậy thì là thánh gì. Cái hành động sống của mấy ông không khác tôi chút nào thì mấy ông không có thể làm thầy tôi được đâu. Nghĩa là mấy ông phải sống là sao mà đức hạnh của mấy ổng phải hơn tôi thì mấy ông mới làm thầy tôi được. Chứ còn mấy ông học có cấp bằng, tôi học cũng có cấp bằng vậy, phải không. Các ông có tiến sĩ, tôi cũng có tiến sĩ được chớ, ở ngoài đời đó phải không, người ta không có tiến sĩ, mình phải công nhận.

Còn cái hành động sống mà thánh, không phải dễ đâu, hành động sống không phải dễ đâu. Đó là cái để chứng minh cho mình cụ thể không phải ở chỗ thần thông, một cái người đó mà cái hạnh, hành động sống của họ không đúng, không đúng mà họ có thần thông, họ là quỷ chứ không phải con người cũng không phải con vật nữa. Bởi vì con vật nó cũng không có thần thông, con người cũng không có thần thông. Chỉ có ma quỷ, cái loài quỷ nó mới có thần thông. Thì cái người này mà sống không đúng cái đức hạnh của thánh mà có thần thông thì đây là quỷ. Nó sẽ tìm cách nó hại mình, có đúng không. Mấy ông giáo chủ mà có thần thông rồi thử coi mấy ông có làm bậy không !? Làm bậy mà người ta mê theo chớ. Đó là cách cám dỗ người ta, quỷ ma nó mới có những cái loại đó chứ, mình phải thấy được chứ.

(12:04) Cho nên thật sự ra đúng trên con đường của đạo Phật là nhìn xét qua cái giới luật đức hạnh đó, người ta xét được cái bậc tu chơn chánh hay là tu không chơn chánh, người tu thật hay là người không thật. Mà chính cái chỗ tu mà giới luật thì nó sẽ ly dục, ly ác pháp, giải thoát, từ đó cái tâm thanh tịnh rồi đi vào Thiền Định.

Cho nên ở đây Thầy thấy nó khó quá. Không thể con người mà theo đạo Phật mà tu mà với cái số giới luật, cái đức hạnh như vậy, người ta làm sao người ta sống nổi, nhất là đời sống vật chất như thế này !? Không thể nào. Bởi vì sống nó phải sống nó xa lìa những cái tâm tham đắm của nó, nó không mê vật chất, mà mình bỏ không được thì phải làm sao mà dạy. Cho nên Thầy nói bây giờ tại sao mà Thầy không ở, thay vì người ta đọc những cái lời dạy của Thầy người ta giải thoát lắm chớ, nhưng mà Thầy biết thật sự khó lắm, không phải dễ đâu.

(12:55) Ăn đó mình thấy ngày bữa còn ráng được, chứ ngủ đó tới độc cư mà trầm lặng mà một mình để xả tâm không phải chuyện đơn giản đâu, coi vậy chứ khó lắm. Cho nên Thầy thường nhắc, ở trong sách của Thầy, Thầy thường nhắc: “Bí quyết thành công để thành tựu Thiền Định là độc cư”, là đức hạnh độc cư đó. Mà độc cư không có nghĩa là trốn tránh người ta, cũng như bây giờ các cư sĩ về đây gặp Thầy, hỏi gì Thầy trả lời, không hỏi thôi, tức là Thầy độc cư đó. Mà tâm niệm của Thầy khởi lên mà Thầy theo những tâm niệm đó Thầy mất độc cư đó, Thầy phải xả nó Thầy mới độc cư. Độc cư thân là Thầy giam mình ở trong cái khuôn viên ở trong cái thất Thầy độc cư, nhưng mà cái tâm Thầy độc cư trói giữ cũng không được, nó ở trong thất chứ nó đi tùm lum hết chứ nó hết ráo, nó nghĩ chuyện này, chuyện kia, đông tây nghĩ đủ thứ hết, nó không có độc cư nổi.

Mà khi mà chúng ta giữ gìn chúng ta xả được nó rồi nó độc cư. Nó độc cư tức là nó trở vào định, cho nên tâm định trên thân, nó định ngay trên cái hơi thở, thở ra, thở vô. Lúc bấy giờ hơi thở nó nhu nhuyễn, nó nhỏ nhẹ, mình ngồi đâu mình nghe hơi thở luôn luôn. Ở ngoài đó người ta nói gì mình không có lưu ý, nghe chứ mà mình không có lưu ý, không biết người ta làm cái gì, thì lúc bấy giờ nó đang định ở trong thân nó đó.

Đó là cái giai đoạn đầu của mình tu, mà chỉ trong giới luật này thôi. Có người nói cái ly dục, ly ác pháp chỉ thô thôi, Thầy nói: “Thô sao được?”. Thì bắt đầu Thầy mới tu đó, thì Thầy ăn ngày một bữa thì nó còn thèm ăn, lâu ngày nó thuần rồi thì nó phải hết chứ nó còn thô tế gì. Còn bây giờ nó ngay cái thô này Thầy cứ để Thầy thèm ăn hoài thì cái chuyện đó thì Thầy có ăn ngày một bữa Thầy cũng ức chế Thầy thôi đâu có làm sao giải thoát được. Đó là cách thức tu. Nhưng mà Thầy đã ăn ngày một bữa rồi thì Thầy tiếp tục Thầy xả luôn những cái gì nó còn đây chứ, phải không. Cho nên Thầy xả riết nó mới ly hết. Không có thô đâu, không có cái nào mà thô hết, cái nào nó cũng thô hết, cái nào nó cũng tế hết. Nếu mình không khéo giữ thì nó bị, chứ không có chạy đâu cho khỏi.

(14:49) Khó lắm, bởi vậy Thầy nói con đường của đạo Phật coi nó dễ vậy chứ mà nó khó, mà nó làm chủ thật sự. Nội cái pháp mà Như Lý Tác Ý, không biết quý cư sĩ không biết có đọc trong kinh Nikaya cái pháp Như Lý Tác Ý không !? Rất tuyệt vời. Mình nhắc cái tâm, mình ám thị nó như vậy đó, đó là cái pháp ám thị của Phật dạy mà. Mình ám thị như vậy mà nó có cái lực. Cho nên khi mà cái đầu mình nhức mình nhắc bảo: “Cái thọ này nè, cái đầu nhức lui ra hết”, nó nó rời khỏi. Mình chỉ cần mình nói vậy cái tâm mình nó vẫn lặng lẽ, yên lặng trong cái hơi thở nhẹ nhàng đó, thì một chút nó hết à.

Còn cái hơi thở của mình mà nó còn tham sân si nó thở thô như vầy thì nó không hết. Còn cái hơi thở của mình mà nó nhu nhuyến đó, nó thở nhẹ nhàng, như người ta ngồi định mà nghe nó có trạng thái hỉ lạc đó, hơi thở rất nhẹ đó, thì lúc bấy giờ mình ra lệnh nó cái mình ngồi mình thở một chút xíu là nó hết đau nhức cái đầu, tức là làm chủ được bệnh đó. Với cái tâm đó đó, với cái tâm mà thở được cái hơi thở đó làm chủ được bệnh.

Còn mình thở hơi thở như thế này là hơi thở còn tham sân si. Như giờ quý cư sĩ thở cũng như Thầy đang thở vầy đó, là tâm còn tham, sân, si nó thở vậy đó. Mà khi nó ly hết tham, sân, si rồi nó thở khác. Bởi vì nó thanh tịnh, mình phải hiểu cái sự thanh tịnh đó chứ. Có tu rồi, có kinh nghiệm mà không tìm được người để dạy. Thầy đi đó là Thầy tìm người đó chứ không phải là Thầy, đi tìm người nào mà có đủ căn duyên.

(16:12) Phật tử 1: Hôm trước con nghe Thầy nói rằng Thầy đi tìm cái kinh nghiệm thực tế ở ngoài thế gian để Thầy tu bổ thêm cái đạo đức nhân quả, cái mà đang chuẩn bị viết sách đó, thì con cũng nghe sơ bộ con thấy vậy thôi, chứ thật sự Thầy cũng đang đi tìm người.

Trưởng lão: Đúng đó. Nghĩa là vừa đi để xem thấy ở trong các chùa, các thầy tu như thế nào, đúng sai, để mình ghi thực tế mà. Rồi vừa xem lại như mình lên xe, xuống ngựa mình xem lại cái đời sống của người ta hoạt động ở trong cuộc đời coi nó gian ác đến mức độ nào, để mình viết lên thành cái hành động nhơn quả đúng để cho mình dạy người ta học

Phật tử 1: Trong tương lai là cái đạo đức nhân quả .

Trưởng lão: Đạo đức nhân quả mà Thầy đang chuẩn bị cho con người đó, đó. Còn cái nữa là đi coi chỗ hang cùng, ngõ hẻm nào có cái người quyết tâm tu, để mình móc những cái người này ra để mình độ họ. Dạy cho họ đúng họ tìm, để Phật pháp nó còn có những cái ngọn đuốc soi sau này. Cái tuổi Thầy, sáu bảy chục tuổi rồi còn gì nữa, nó cũng sớm muộn nó cũng phải bỏ đi chứ nó đâu có ở đây được, chắc chắn là phải bỏ thôi, làm sao mà.

Phật tử 1: Nên Thầy làm lại cái gì để lại cho đời sau này nó được nối tiếp.

Trưởng lão: Cái thứ nhất đó Thầy nghĩ con người trên hành tinh này cần phải có đạo đức. Trong giai đoạn mà khoa học tiến triển như thế này, đưa con người đi đến những cái phục vụ đời sống đầy đủ thì phải có cái đạo đức, không thì vật chất nó sẽ diệt ngay. Đó là cái mà Thầy đang lo. Cái thứ hai đó là tìm cái người để cho Phật pháp được sống chứ học như vầy là nó sẽ chết. Người ta sẽ tìm thấy nó ở trong cái danh lợi bằng cái học thuật này, đâu bằng, người ta đi học để người ta sáng chế ra bằng những vật chất để cung phụng cho người khác không phải hơn sao.

Như bây giờ thí dụ như Thầy học Thầy làm một kỹ sư canh nông đi. Thầy nghiên cứu, Thầy lai ghép những cái hạt lúa như thế nào để phù hợp với cái mảnh đất đó để mà người ta cấy có lúa, phải lợi ích không? Bây giờ dạy vậy người ta không làm được cái gì hết mà cứ gạt người ta để lấy tiền ăn sống, bằng cách cất những cái nhà cửa, chùa đẹp như vậy thì phí mất biết bao nhiêu mồ hôi nước mắt của người khác, phải không !? Cái này đâu có phải làm lợi ích lớn đâu, chỉ làm cái cảnh quan trong cái giai đoạn đó, sau này nó, tôn giáo nó dẹp sạch hết rồi, bởi vì nó không thực tế người ta sẽ bỏ chứ đâu phải người ta còn lạc hậu như ngày xưa nữa. Người ta sẽ bỏ, tu hoài người ta không thấy kết quả gì người ta bỏ.

(18:24) Do đó những cái nhà mà cất kiên cố vĩ đại mà chùa này kia đó, đều trở thành những cái di tích lịch sử người ta đến chơi thôi, con cháu mình sau này đến đây là tôn giáo Phật giáo, đây là Thiên Chúa, hay đây là Cao Đài hay đây là Hoà Hảo. Cái này hồi đó gạt ông bà của mình gần chết nè, phải không!? Nó đến đó nó xem, trời quá trời, bao nhiêu mồ hôi nước mắt của ông cha của mình đổ ra, phải không? Bởi vậy cho nên Thầy mới nói thật sự ra làm sao cái gì cho có lợi ích thiết thực. Cũng như một nhà bác học người ta nghiên cứu gì ra để giúp cho đời sống con người, thì mình cũng làm tôn giáo mình phải đem cái gì cho lợi ích thiết thực chứ.

Này chẳng tu cứ mà lo cứ xây cất, đó là cái gì, không có, thay vì các ngài đều có trình độ, có trình độ thì các ngài phải nghĩ đến những cái gì đạo đức mà đức Phật đã để lại cho chúng ta, triển khai nó ra, giúp cho con người có cái đạo đức chứ. Thì đồng thời bây giờ khoa học người ta tiến triển đó, người ta tìm mọi cách để người ta đưa cái đời sống con người đến đầy đủ cơm ăn áo mặc phải không, đời sống tiện nghi, thì mình phải đưa cái tinh thần người ta đến cái đạo đức. Thì tôn giáo mình phải làm cái đó chứ. Còn này khi mình giữ cái mục đó mà nhiều khi mình còn sa đoạ hơn nữa. Nên tu sĩ rồi mà mình bây giờ mà mình còn sang hơn người ta giàu nữa thì thử hỏi còn cái nghĩa lý gì, nó phải khác, nó phải giữ được cái đạo đức.

Cho nên những lời nói Thầy đừng có cho ai nghe, chứ nghe là mệt. Thầy nói thẳng nói thật mà, cái đó là cái thẳng thật. Một cái tâm niệm của con người khi mình tu hành rồi mình nghĩ, mình đâu có nghĩ đến cá nhân mình đâu.

(19:53) Bởi vì, thí dụ như bây giờ Thầy không vợ, không con, không có gì hết, còn gì nữa, thì Thầy nghĩ tất cả những con người, những con cái, những người ở trong cái hành tinh này chứ không riêng gì dân tộc Việt Nam đâu, là con của Thầy đó. Làm sao cho nó có đạo đức đây, để cho nó đừng khổ? Thì mình là người tu mình phải nhìn cái rộng chứ không lẽ mình, còn cái người đời người ta nhìn ba bốn đứa con người ta trong nhà thôi, phải không. Nhưng mà người ta còn biết san sẻ miếng ăn, người ta còn biết đem đến cúng dường cho quý thầy, người ta bỏ ra từng mồ hôi nước mắt người ta phải không, còn mình mình tu hành rồi mình làm cái gì vậy. Hay mình ngồi trong mát mình ăn bát vàng đây?

Mình làm cái gì lợi ích hay là còn mượn những cái lời của những người này, họ đã gạt người xưa tới giờ, từ lâu tới giờ người ta cũng đã gạt như vậy, bây giờ mình cũng lấy cái này mình gạt lại người khác nữa. Mình làm được chưa mà dám nói cái này, phải không. Mình tu tới đâu, hay là mình học miệng lưỡi của chữ nghĩa này mình nói ra? Ai làm được, ai giải thoát được đâu? Hay hoặc là mình cũng đau khổ như mọi người rồi mà giờ mình lấy cái này cứ dạy người ta: “ Ờ Phật dạy vậy vậy”, cuối cùng người nào cũng khổ hết, có ai giải thoát đâu.

Bỏ hằng, người ta đến, người ta đến tu viện, hàng tháng người ta đến người ta thọ Bát Quan Trai, người ta bỏ công bỏ sức người ta chứ, nhưng mà cuối cùng người ta được những cái gì đây !? Mình phải thấy thương người ta chứ. Tại sao người ta muốn đi tìm cái an ổn, cái giải thoát, đời quá khổ rồi, người ta đến đây, người ta tập luyện, người ta bỏ bao công sức mà trong một ngày, hai ngày, hay một tháng, nửa tháng người ta tập luyện cuối cùng người ta được cái gì? Mình phải hỏi mình nè, mình có được những cái gì chưa mà mình dạy người ta đây, cái đó là cái quan trọng đó.

(21:24) Cho nên Thầy được rồi, Thầy thấy khó quá, thôi, Thầy ráng Thầy mở, Thầy mở cái tu viện chính thức vậy hen, mà từ đây ba mẫu đất, Thầy cất nhà trong đó hết, Thầy tập trung cho về tu, Thầy khép vô giới luật rồi họ buông, họ bỏ họ đi hết. Thầy thấy không được thôi, cái công của mình thiệt ra thì lấy cái công mình, mình lấy cái sức mình làm từng cái thất như thế này, rồi mà cho người ta, vô là Thầy không có cho làm cái gì hết, chỉ ăn rồi tu thôi, thế mà người ta không giữ nổi giới luật của Phật. Người ta đi chùa này ăn hai ba bữa, ở đây ăn ngày bữa người ta sống không nổi, người ta nói thiếu, thiếu chất bổ rồi. Trời đất ơi lo tu mà ở đó thiếu chất bổ, lo giải thoát ở đó còn bổ, thân này làm sao giải thoát, phải không, có tu nhiêu đó thôi.

Phật tử 1: Người ta chưa có quen với cái lối ăn một bữa Thầy, rồi tới buổi chiều đói bụng.

(22:09) Trưởng lão: Thì bởi vậy. Rồi các cư sĩ nghĩ coi, Thầy hôm đó Thầy có nói rồi mà. Nghĩa là khi mà Thầy khép vô ăn đó, họ đi phân nửa rồi, hơn nữa đó, tới Thầy khép vô ngủ, nghĩa là phải tập dần để cho tỉnh thức, chứ không có được tham ngủ. Bởi vì phá cái si của mình mà, mình ham ngủ là còn si, tập dần, tập dần, nó dật họ, từ mà Thầy từ tám giờ Thầy tăng lên chín giờ tới mười giờ Thầy mới cho đi ngủ. Tăng lên mười giờ cái là họ chới với nhau, họ bỏ họ bước đi, ngồi đâu gục đó. Trời nó ham ngủ quá vậy, Thầy nói thiệt tu hành mà còn ham quá vậy. Thầy bảo phải đi kinh hành, phải đi kinh hành, đừng có ngồi, nó ngồi nó ngủ gục, mà họ làm biếng cách gì, Thầy nói họ thích ngồi, ngồi đặng gục, mà đi thì họ không chịu.

Thầy nói chú Mật Hạnh đó, cái chú nhỏ nhỏ mà đi hôm đó với Thầy đó. Chú cũng bị, hồi đó cái nền đó là cái Tổ đường của Thầy đó, Tổ đường Thầy thờ Tổ, bên kia thờ Phật. Mà xung quanh có hành lang đồ đó, chú bị buồn ngủ, mọi thầy đều ngồi rồi gục ngủ hết, tới mười giờ là quý thầy gục hết à, ngủ hết. Chú, chú nói sao mà quý thầy mà tu vầy, còn mình mình cũng bắt chước vậy sao được. Chú mới lấy dầu chú trét vô mắt chú, nó cay xé lên, rồi nó cay quá nên chú lăn. Cái khi mà hôm sau cái chú Duy đó cũng nhỏ bằng chú cũng ở đây tu nè, chú mới nói lại, Thầy mới hay, Thầy mới kêu ra thất Thầy. Buổi tối Thầy kêu riêng ra ngoài thất Thầy, Thầy nói: “Con có nhiệt tâm, rất tốt”. Thầy ngồi giữa thất Thầy bắt, Thầy bảo hễ buồn ngủ, hễ buồn ngủ, hễ còn tâm mà chưa buồn ngủ đó thì ngồi tu, ngồi nhiếp hơi thở tu, luyện từng hơi thở, hơi thở, thở cho hơi thở nó nhẹ nhàng bình thường, phải không, đừng có thở mạnh mà đừng có thở nhẹ. Thầy tập cho nó luyện ba giây một hơi thở. Thở cứ khoảng ba giây vậy một hơi thở. Khi mà buồn ngủ rồi nói: “Bây giờ con buồn ngủ quá Thầy”, “được rồi, đứng dậy đi kinh hành”. Đi kinh hành một vòng như cái thất của Thầy vậy. Đi kinh hành một vòng rồi Thầy bảo lại ngồi, thở năm hơi thở đứng dậy đi kinh hành. Đi riết không còn buồn ngủ nữa. Thầy ngồi đó suốt đêm, Thầy ngồi xếp bằng đó suốt đêm. Thầy ngồi suốt đêm Thầy canh cho đi mà, hết ngủ phá luôn hôn trầm, không có ngủ được nữa.

Phật tử 1: Cái chú bữa đi ra ngoài Phước Hải…​?

(24:23) Trưởng lão: Hồi đó chú chút vầy mà chú ngồi thiền mà chú bị hôn trầm đó, con nít thì còn ham ngủ lắm, vậy mà Thầy phá sạch đó. Còn mấy thầy lớn không được, khó quá, mấy Thầy bị, đã có tu rồi, biểu không nghe. Thôi, thành ra tới khi mà khép vô ngủ thì quý thầy đi coi như gần hết còn có năm mười người à.

Bắt đầu đó Thầy khép vô độc cư. Bây giờ họ đã chiến đấu được cái ngủ thì phải chiến đấu độc cư. Sống không cho nói chuyện, không cho đọc kinh sách, không cho nghe băng, không cho nghe gì hết, không cho thậm chí mới đầu Thầy còn cho quét dọn, sau Thầy không cho quét dọn, ở không. Trời ơi lúc bấy giờ họ đi. Chịu không nổi, coi vậy chứ cô đơn chịu không nổi, cầm cây chổi mình quét đó thì nó không cô đơn.

Cái đầu của mình mà ngồi không trời ơi nó sanh ra đủ thứ hết, nó nhớ. Mấy thầy nói vầy nè: “Tụi con trời ơi từ hồi xưa tụi con học truyện Kiều, hồi nhỏ học lớp Đệ Tứ hồi trước đó, trời ơi bây giờ nó nhớ lại hết, không có câu, có kỳ nào mà nó không nhớ, nó tuôn ra hết, hồi nhỏ mà đánh lộn với thằng nào bây giờ cũng nhớ hết”. Đó nó tuôn trào, Thầy nói lấy cái đó đó mà quán xét xả, xả cho sạch, thì chừng mà nó sạch rồi bắt đầu cái tâm nó vắng lặng. Đó là chính bí quyết của các con bây giờ Thiền Định đó, nó không có gì hết, chỉ chịu sống như vậy thôi. Nó hay rất hay mà rất tuyệt.

(25:41) Bởi vậy đức Phật mới ca ngợi tán thán sự trầm lặng độc cư, mà mình thì bây giờ sống chắc không nổi. Thầy thấy tivi nè, truyền hình nè, cái gì đâu thôi đủ cách hết làm sao mà họ ngồi đây họ chịu nổi. Thầy nói chung là Thầy cũng cho vậy nhưng mà Thầy không có chấp nhận trên vấn đề đó. Bởi vì đức Phật cấm không có được xem ca hát, được ca hát, không chấp nhận. Khổ lắm.

Bởi vậy sau này rồi Thầy chọn người rất là kỹ Thầy mới cho vô tu chớ không phải đơn giản Thầy chấp nhận đâu, mất công mình. Con thấy từ trong năm ngày hay mười ngày, rốt cuộc hay một tháng nửa tháng tốn bao nhiêu gạo thóc của Phật tử, Thầy có mần cái hột lúa nào đâu Thầy nuôi. Nhiều khi mà tập trung đông đó,Thầy chỉ gọi điện thoại Thầy xin quý phật tử cho Thầy bao nhiêu gạo mỗi tháng thì họ họp nhau họ đem lại họ cho Thầy. Họ nuôi quý thầy, Thầy nói xin sữa là họ cho sữa, mà xin cái gì họ cho nấy, bởi vì Thầy xin đồ ăn, Thầy không xin tiền. Cho nên họ kéo lên cái nhà kho Thầy nè, kéo lên, sữa chất ngập đó. Thầy mới đem Thầy bố thí đó. Mà họ thương người tu lắm, cho nên phật tử Thầy nói thật họ quý trọng người tu thật. Họ thấy tu giới luật đức hạnh mà Thầy dạy đó, họ quý trọng lắm bởi vì chùa nào cũng không có vậy. Cho nên nói thiếu cái gì cái họ chở lên họ cho, nó rất đầy đủ.

Nhưng mà rồi tu không được, để làm hao tốn mồ hôi nước mắt người ta, Thầy đâu có chấp nhận đâu. Tu thì tu phải cho đúng, còn tu không đúng thì nhất định không làm hao tốn của đàn na thí chủ. Quý vị ăn uống ở đây cho đầy đủ, người ta cực khổ người ta làm từng đồng từng cắc, rồi quý vị ở đây còn đòi muốn cái này cái nọ cái kia cho sung sướng, trong khi người ta làm lao động quá khổ. Thì trong khi đó quý vị mà tu không được đó, Thầy mang gông đội đầu, Thầy nợ chứ không phải là quý vị. Vì Thầy mà người ta mới đổ vô đây, chứ đâu phải là vì quý thầy đâu. Thầy nói thẳng mà tu được thì tu không được thôi.

(27:32) Cho nên Thầy nói như hoà thượng Thiện Hòa hồi đó, không biết quý cư sĩ biết hòa thượng Thiện Hòa hồi đó ở, biết phải không !? Hoà thượng hồi đó cũng uy tín lắm đó, nhưng mà hoà thượng là người rất là tiết kiệm. Chứ còn quý thầy mà nuôi ở trong chùa Pháp Quang là quý thầy phí, phí vô cùng lận. Đi vô cầu hay hoặc là bồn tắm, tắm rồi không có khoá, xả nước mà nước ở thành phố phải trả tiền chứ đâu phải đâu, điện cũng vậy. Hòa thượng phải nửa đêm dậy phải đi coi mấy cái phòng tắm vệ sinh này kia vặn khoá lại. Chính trên Bồ Đề hồi đó mà Thầy ở bên đó Thầy cũng biết đó, hoà thượng cũng qua đi vô trong cầu, vô trong phòng tắm coi thử coi học sinh coi nó có khoá lại không. Sợ nó hao phí từng chút, thế mà hoà thượng phải lãnh cái quả rất lớn là tại vì đệ tử của mình mình phải chịu. Đó thì bán thân trong cái thời gian hoà thượng nằm gần hai năm trời chứ không phải ít đâu, mới chết đó chứ đâu phải ít đâu. Chết trong cái mê man không còn biết, khổ như vậy đó, mình phải trả cái quả đó, của đàn na thí chủ đâu phải chuyện dễ đâu.

(28:28) Nhưng mà cái câu nói như vậy để cho chúng ta quán xét coi mình tu được hay không, nếu mà được thì mình nỗ lực, mình nhiệt tâm mình tu để cho mình có đủ sức mình không có nợ đàn na thí chủ, mà không được thì mình đừng có thọ dụng của đàn na thí chủ. Còn bây giờ người ta xem thường rồi, người ta ăn của đàn na thí chủ, sung sướng chừng nào là người ta khoái. Nhưng mà cái quả đó phải trả chứ không có chạy khỏi đâu. Coi vậy chứ cái nợ nó lớn lắm chứ không phải thường. Đừng có nói ngồi không, ngồi trong mát ăn bát vàng đâu, không có sung sướng đâu, khổ lắm.

Cho nên đối với Thầy, mỗi lần mà Thầy suy tư đó, cái điều kiện hôm nay đó, mình phải nhìn được trong cái giai đoạn của con người, trong cái giai đoạn của con người. Người ta có cơm ăn áo mặc thì người ta mới giữ đạo đức được, người ta không có cơm ăn áo mặc, mình có nói đạo đức gì người ta cũng không thể giữ được, bởi vì cái sống người ta không có sống nổi rồi.

(0:00) Phước Nhẫn: Trước đây, Thầy có giảng là Giác Chi là nó khó, sau khi mình tu tập các pháp khác.

Trong khi, kinh con đọc kinh Tương Ưng, quyển 5, ở Phẩm Tổng Nhiếp Giác Chi, trang 179, nó có đoạn như sau: “Trong khi tâm thụ động, này các Tỳ kheo, trong khi ấy, không phải thời là tu tập, phải thời là tu tập trạch pháp giác chi, tinh tấn giác chi, hỷ giác chi. Vì sao? Vì rằng, này các Tỳ kheo, trong khi tâm thụ động, thật dễ làm tâm phát khởi nhờ những pháp này”.

Như vậy các giác chi này thuộc loại nào? Thì trước đây Thầy nói giác chi khỏi tu, mà tự nhiên đây cái bài này đây phải nên tu tập các giác chi…​ (Không nghe rõ).

(0:47) Trưởng lão: Coi như là mình tu tập Tứ Niệm Xứ thì nó sẽ xuất hiện Bảy Giác Chi. Mà trong Tứ Niệm Xứ thì nó có cái Thân Hành Niệm. Thì Thân Hành Niệm nó xuất hiện cái Bảy Giác Chi, chứ không phải là tự mình tu tập giác chi mà được.

Nhưng mà điều kiện là khi mình tu Tứ Niệm Xứ đó, thì Bảy Giác Chi nó xuất hiện thì mình mới thấy như khinh an, hay là hỷ giác chi, khinh an giác chi hay niệm giác chi, định giác chi, xả giác chi và trạch pháp giác chi. Thì nó siêng nó xuất hiện, thì người ta thấy nó rõ ràng. Từ đó đó, mình mới tu tập nhưng mình thấy cái tâm của mình nó ở trong cái trạng thái.

Thí dụ như thụ động, thì mình không có nên tu cái giác chi nào đó, điều kiện nó thụ động thì không nên thực hiện cái giác chi đó mà phải bỏ cái giác chi đó mà phải chấp nhận cái giác chi khác, thì như trong kinh Tương Ưng đã nói.

Phước Nhẫn: Con muốn hỏi là cái giác chi là cái pháp tu hay là nó là cái kết quả?

Trưởng lão: Cái kết quả. Chứ không phải là cái pháp để tu.

Phước Nhẫn: Sao đây Phật nói là mình tâm dao động, phải thời của giác chi này, mà không phải thời của giác chi kia?

Trưởng lão: Hiểu. Khi mình đang ở trong cái pháp tu, mà cái giác chi nó xuất ra, mà khi bây giờ cái tâm mình nó bị dao động, thì mình không có được ở trong cái giác chi đó, mà mình phải ở trong cái giác chi khác. Nó có bảy cái giác chi.

Thì ví dụ như bây giờ, mình tu Tứ Niệm Xứ, nó xuất hiện trong Bảy…​ Khi đọc lại cái bài Tứ Niệm Xứ, thì mình thấy rõ ràng là khi sung mãn, khi tu Tứ Niệm Xứ rồi, thì Bảy Giác Chi, nó mới có hiện ra.

Phước Nhẫn: Con thấy cái phần đó.

Trưởng lão: Có không?

Phước Nhẫn: Cái bài kinh này, nhưng mà nó cũng hơi trái lại.

Trưởng lão: Rồi mới đầu, bây giờ tới…​

Phước Nhẫn: “Trong khi tâm thụ động, này các Tỳ kheo, phải thời tu tinh tấn giác chi, hỷ giác chi”.

(2:12) Trưởng lão: Thí dụ như bây giờ, tâm thụ động, thụ động là nó bị động đó. Nó bị động thì mình, thì trong khi đó đó, thì mình thực hiện trên cái pháp Thân Hành Niệm đó, thì cái tinh tấn giác chi nó xuất hiện. Chứ còn nếu mình không thực hiện ở trên Thân Hành Niệm, thì tinh tấn giác chi nó không xuất hiện.

Cho nên trong khi đó, cái tâm mình thụ động, thụ động là nó bị động rồi, nó bị động một cái gì đó, cho nên vì vậy mà nó làm cho mình có thể nó lười biếng, làm cho mình không có siêng năng được. Thì bắt đầu đó, mình mới thực hiện…​ Không phải thực hiện cái tinh tấn giác chi được, bởi vì tinh tấn giác chi nó không có cho nên nó bị thụ động thôi. Mình phải hiểu chỗ đó hông?

Mà do đó đó bắt đầu mình phải ôm chặt cái phương pháp Thân Hành Niệm, thì khi mà ôm chặt pháp Thân Hành Niệm, mình tỉnh thức trên từng hành động của Thân Hành Niệm thì cái tinh tấn giác chi sẽ xuất hiện.

Mà tinh tấn giác chi nó xuất hiện thì mới khinh an, mới hỷ giác chi nó xuất hiện, chứ còn tinh tấn giác chi không xuất hiện thì khinh an, hỷ giác chi không xuất hiện. Nó ba cái đó, nó gần như là đi song sắt hơn, nó gần như xuất hiện song song nhau. Đó là mình, khi trên con đường tu tập, người ta mới có kinh nghiệm, người ta mới thấy nó rất rõ ràng.

Tâm nó thụ động, nó thụ động, tức là nó có cái vẻ nó lười biếng, nó không muốn tu rồi, nó ù lì rồi đó. Thì bắt đầu phải ôm chặt cái pháp Thân Hành Niệm, chứ không phải ôm tinh tấn mà mình tu được. Bởi vì mình có tinh tấn mà tinh tấn ở trên cái giác chi, thì giác chi nó đo là cái kết quả rồi, thì nó làm sao mà nó có được cho nên phải ôm cái pháp Thân Hành Niệm nó mới xuất hiện cái tinh tấn giác chi. Phải hiểu như vậy mới biết cách chứ còn không khéo…​

Phước Nhẫn: Mới đầu cái nó cũng giống nhau?

Trưởng lão: Nó giống nhau. Nhưng mà mình phải hiểu khi mà cái tâm mình bị thụ động rồi đó, thì bắt đầu đó có mình làm sao mình tinh tấn giác chi được? Tinh tấn giác chi là phải tự nó xuất hiện cái quả của nó, vậy thì phải ôm trở lại cái pháp nào mà xuất hiện cái tinh tấn giác chi.

Cho nên mình khi đó mình ôm lại cái pháp Thân Hành Niệm, ôm chặt pháp Thân Hành Niệm kiên cố như cỗ xe mà cho nó chạy như căn cứ địa thì cái tinh tấn giác chi xuất hiện …​ (Không nghe rõ), nó không còn thụ động nữa.

Phước Nhẫn: Ở trong này nói mình tu tinh tấn giác chi, cái phương pháp tu tinh tấn giác chi ở trong đó nói là cái quả mà…​

Trưởng lão: Nói cái quả thôi, chứ còn không có nói tới…​

Phước Nhẫn: Không nói cái thực.

Trưởng lão: Cái thực. Không nói cái phương pháp để mà có…​

Phước Nhẫn: Cái quả thôi.

(4:44) Trưởng lão: Tầm này mình lấy cái quả, mình làm cái pháp tu thì trật rồi. Phải không? Cho nên vì vậy mà tu không được. Cho nên cái kinh nghiệm nó lại, khi mà tu tập rồi cái kinh nghiệm nó biết, để rồi qua cái kinh nghiệm, chứ còn kinh sách mà nói vậy thì người ta ngơ ngẩn, người ta không …​ (Không nghe rõ).

Phước Nhẫn: …​ (Không nghe rõ).

Trưởng lão: Phải không? Cho nên khi mà ở trên cái pháp mà Tứ Niệm Xứ đó, thì đức Phật đã nói là Tứ Niệm Xứ nó mới có giác chi, phải không? Khi mà có giác chi là do Tứ Niệm Xứ, chứ không phải là tự mình tu Thất Giác Chi được mà phải tu Tứ Niệm Xứ.

Mà Tứ Niệm Xứ thì nó có bài pháp Thân Hành Niệm. Phải không? Mà do đó Thân Hành Niệm nó cấu kết nó thành cái cỗ xe, nó mới tạo thành cái căn cứ địa. Do như vậy, thì Thất Giác Chi nó sẽ xuất hiện ở tại nơi cái pháp Thân Hành Niệm đó.

Do đó muốn bây giờ tâm mình thụ động, tức là nó bị động rồi, nó lười biếng rồi, nó không có còn vậy thì bây giờ tinh tấn giác chi nó không có này. Mà muốn cho tinh tấn giác chi, thì ở trong đó nói mà mình phải tu tinh tấn giác chi chứ gì? Tức là phải làm cho xuất hiện tinh tấn giác chi, có nghĩa là như vậy nó mới đúng, chứ còn mình lấy tinh tấn giác chi, nó không xuất hiện lấy cái chỗ nào, nó là cái quả mà, cái quả của Tứ Niệm Xứ rồi.

Chứ không phải là cái giác chi nó có cái phương pháp khác tu, mà phải trên Tứ Niệm Xứ trở lại mà thực hiện nó thì cái tinh tấn giác chi nó mới xuất hiện, thì cái tâm thụ động nó mới hết.

Phước Nhẫn: Con mới đọc con cứ tưởng đâu là tinh tấn giác chi là mình tu tinh tấn, là mình siêng năng đó.

Trưởng lão: Không. Mà siêng năng là siêng năng sao?

Phước Nhẫn: Dạ.

Trưởng lão: Siêng năng sao mà gọi là…​

Phước Nhẫn: Thụ động mà làm sao siêng năng.

Trưởng lão: Làm sao mà siêng năng được? Chỉ còn mình ôm một cái pháp khác, mình tu tập ráng cố gắng ở trên cái pháp đó thì nó mới xuất hiện, cái này mới được thì nó mới là tinh tấn giác chi.

Phước Nhẫn: Chứ con tập, mới tập nó, hai cái này nó mâu thuẫn với nhau nó…​

Trưởng lão: Mình phải hiểu vậy nó mới đúng tập. Bởi vậy nếu mà thật sự ra Thầy mà không có kinh nghiệm này nè, kể như người ta không hiểu. Người ta không hiểu đâu, người ta nghĩ rằng giác chi là mình phải có pháp giác chi để mình tu tập. Chứ còn không ngờ là từ cái Tứ Niệm Xứ mà tu tập nó mới xuất hiện ra tinh tấn giác chi.

Rồi mình muốn có giác chi đó mình phải tu tập cái gì, tu tập ở trên Tứ Niệm Xứ mà tu tập cái gì không phải là…​ Cho đúng cách của nó thì nó xuất hiện ra, tự nó xuất hiện ra nó có…​ Bởi vì giác chi là, cái Thất Giác Chi là Thất Bồ Đề mà, bảy cái sự giải thoát của người ta mà, bảy cái năng lực, cái kết quả tu giải thoát của nó rồi. Sư thấy.

Cho nên vì vậy mà chúng ta tu chỉ cần Bảy Giác Chi này xuất hiện. Cho nên, đức Phật nói: “Tâm định tĩnh, nhu nhuyến dễ sử dụng”. “Nhu nhuyến dễ sử dụng”, tức là Bảy Giác Chi. Mà “định tĩnh” là chỉ cái phương pháp tu ở trên Thân Hành Niệm hay hoặc là Tứ Niệm Xứ để cái tâm định tĩnh mà thôi. Tức là “định tĩnh” là không phóng dật, không phóng tâm.

(07:33) Cho nên vì vậy mình thấy được cái kết quả của nó và cái phương pháp tu của nó để mang đến kết quả đó, kết quả đó nó sẽ xuất hiện ra Bảy Giác Chi. Cho nên khi mà tâm định tĩnh mà không phóng dật rồi, thì Bảy Giác Chi nó mới có. Mà nó căn cứ vào trong cái thời gian mà phải quyết định rằng định tĩnh nó phải có cái thời gian nữa.

Cho nên, nó rất hay là cái chỗ, đức Phật đã xác định được cái thời gian là mười hai tiếng đồng hồ Nhất Dạ Hiền, mười hai tiếng đồng hồ đó thì Bảy Giác Chi nó mới xuất hiện đủ. Còn nếu mà cái tâm mà định tĩnh nó chỉ trong vòng chừng một giờ, hai giờ thì chưa xuất hiện đủ đâu.

Nó làm cái hay của đạo Phật là dạy cho chúng ta ôm cái pháp đó tu tập, mà cái sức định tĩnh của chúng ta nó phải căn cứ vào cái thời gian nhất định, nó sẽ đủ Bảy Giác Chi. Tức là nó khi mà “Tâm định tĩnh thì nhu nhuyến dễ sử dụng”, nhưng bây giờ mình cũng có định tĩnh nhưng mà định tĩnh tức là sao? “Nhu nhuyến dễ sử dụng” chỗ nào đâu? Mà đức Phật dám căn cứ vào cái chỗ Nhất Dạ Hiền, để rồi mười hai tiếng đồng hồ để rồi nó sẽ nhu nhuyến dễ sử dụng.

Thấy được cái chỗ đó và nếu mà cái tâm mà chúng ta mà xuất hiện Bảy Giác Chi, thì chỉ có phương pháp Thân Hành Niệm. Nhưng mà người ta tu pháp đó người ta, ai cũng bỏ cuộc hết, thấy hầu hết vậy. Họ không tu nổi.

Bởi vì, nếu mà không cấu kết nó thành một cái cỗ xe trong thân hành của mình mà cấu kết nó thành cái cỗ xe để mà nó chạy được, nó kiên cố để mà nó chạy được đó thì người ta thấy quá nhọc nhằn, quá khó khăn. Bởi vì từng cái hành động người ta phải lưu ý trên từng cái hành động của họ mà phải cấu kết, chứ không phải là tu quán ở trong hành động được.

Khéo léo là chỗ đức Phật nói, mình phải tu tập như thế nào để mà nó thành cái cỗ xe đó. Đó là cái kết hợp, kết hợp lại cái những cái Thân Hành Niệm của mình, để tạo thành một cái cỗ xe. Cái đó là cái khó! Mà người ta từ thuở giờ, là những cái nhà học giả mà đọc tới chỗ này họ không biết như thế nào mà thành cỗ xe.

Đọc lại cái bài Thân Hành Niệm là con thấy những cái lời đức Phật nói, rồi bây giờ đọc qua cái kinh Tương Ưng, thì con thấy như mình không biết đâu mà trở nữa. Ở trên Tứ Niệm Xứ, thì thấy nó đúng rồi ha? Thầy nói đúng rồi ha? Bây giờ bắt qua Tương Ưng cái thấy, bây giờ muốn tu tập tâm bị thụ động, thì phải tu tập mà tinh tấn giác chi. Nhưng mà tu tinh tấn giác chi mà nếu mà không nắm vững, không biết cái phương pháp nào tu để mà nó thực…​ Hay là mình phải nỗ lực, mình ráng mình tu, trong khi tâm mình thụ động là không làm được điều đó.

(10:24) Giác chi nó xuất hiện là tự nó tinh tấn chứ không phải là mình lấy cái cố gắng mà tinh tấn, mà làm tinh tấn được. Mà phải cố gắng tu một cái pháp gì đó, thì cái tinh tấn giác chi xuất hiện, thì như vậy trong kinh Tương Ưng gọi là tu tinh tấn giác chi là như vậy.

Nhưng mà nếu mà không nắm vững, không có kinh nghiệm chỗ này thì không biết cái pháp nào, mà để cho cái tinh tấn giác chi này nó xuất hiện ra. Mà trong kinh Tương Ưng gọi là tinh tấn giác chi phải tu tập. Đó.

Phước Nhẫn: Con nghe hơi lầm, cái tâm, cái ý, không có phân biệt hiểu rõ cái đó Thầy.

Trưởng lão: Đúng vậy! Khi mà cái câu kinh Pháp Cú nói: “Tâm dẫn đầu các pháp”, phải không? “Tâm tạo tác, tâm làm chủ”, phải không? Thì người ta không biết cái “Tâm” này là cái ý hay cái tâm, nhưng mà sự thật cái này là ý không phải tâm, cái ý thức của chúng ta.

Bởi vì mình mới vào nó, mình thấy rõ ràng cái ý của mình nó muốn cái gì, muốn thiện, muốn ác, cái dục tham, dục sân, dục si đều hoàn toàn cái ý không chứ đâu có cái tâm chỗ nào đâu? Cho nên cái này là cái ý, là cái nó chủ động đó.

Vì vậy mà chính cái chỗ này mà đức Phật xác định được cái pháp Như Lý Tác Ý, lấy cái ý mà tu. Cho nên, dẫn tâm vào đạo, chứ đừng dẫn đạo vào tâm. Đó là cái chỗ cái ý đó, mà con đường của đạo Phật là luôn luôn lấy cái ý mà tu chứ không có lấy cái tâm.

(11:52) Phước Nhẫn: Câu số hai đó là, con thường gò bó, trói buộc bởi ý căn, bởi cái thức đó Thầy. Vậy làm sao, ý căn có một cái tâm thức nào khác không? Ví dụ ý mình muốn làm thiện hoặc làm pháp thiện, còn có cái gì biết cái ý muốn làm điều đó, còn cái căn nào …​ (Không nghe rõ).

(12:10) Trưởng lão: Cũng ở một ý căn thôi! Bởi vì trong cái ý căn đó nó có hai phần, cái bài mà kinh Pháp Cú đó, đức Phật cũng đều là có hết đưa ra hai cái bài kệ.

Một cái bài kệ thứ nhất đó là nói cái tâm tức là cái ý của mình đó, cái ý của mình nó làm chủ, nó tạo tác thì cái ý của nó nếu mà nó tạo tác thiện đó, phải không? Nó tạo tác ác chứ nó không có hai cái mà chỉ có một cái thôi. Thiện thì nó hạnh phúc đến với mình, mà ác thì nó sự khổ đau đến với mình. Phải không?

Trong cái bài kinh Pháp Cú xác định được cái ý của chúng ta rõ ràng là nó chỉ một chứ không còn cái nào mà biết ở núp sau đó, để mà đối chọi lại với cái ý của chúng ta hết, mà chỉ có cái ý thôi. Nếu ý thiện thì nó mang đến tốt, ý xấu thì nó mang đến cái xấu cho chúng ta, cái quả nó xấu. Rõ ràng đây là một chứ không hai.

(12:59) Qua cái bài Song Kệ này chúng ta thấy rất rõ à. Thấy không? Thấy rõ ràng đức Phật đã xác định được cái chỗ, cái ý của chúng ta, chứ không có cái thứ hai mà để đối lại. Mà bây giờ, có cái tâm thiện, mà có cái ý ác thì không bao giờ có, mà chỉ có cái ý này nó làm chủ, nó tạo tác thì do đó nó làm chủ, nó tạo tác thì nó thiện thì nó tốt mà nó ác thì nó phải thọ lấy khổ, ở trong này hai cái bài mà này chúng ta thấy rất rõ ràng phải không? Cho nên có một chứ không phải hai.

Phước Nhẫn: Con thắc mắc ở chỗ này, thấy chiếc Dream (xe máy) khởi ý mình tham, cái khởi ý tham nó thuộc ý căn.

Trưởng lão: Thuộc ý căn.

Phước Nhẫn: Dạ. Rồi một cái niệm khởi lên mình nói: “Vậy là tham rồi”.

Trưởng lão: Ừ.

Phước Nhẫn: Cái niệm sau khởi lên là cái đó là gì?

Trưởng lão: Đó thì hai cái bài kệ của đức Phật, cái trước cũng vẫn cái ý, cái sau cũng vẫn ý, mà cái trước là ý ác, mà cái sau là ý thiện. Trong cái bài Song Tầm là cái ý của chỗ này nè, Song Tầm. Tức là cái trước cũng là một tầm chứ gì? Tầm ác chứ gì? Cái sau là tầm thiện gì. Cũng một tầm thôi cho nên nó là ý chứ không có gì. Nó đọc ra bài Song Tầm với đọc cái bài kinh Pháp Cú có phải giống nhau không? Nó là bài Song Tầm rồi đó. Nó không có gì khác.

Phước Nhẫn: Vậy là cái ý nó thiện ác.

Trưởng lão: Ừ.

Phước Nhẫn: Ý ác nó cũng phát xuất ra.

Trưởng lão: Phát xuất ra mình cũng biết.

Phước Nhẫn: Còn ý căn, còn ý thiện cũng phát xuất ra.

Trưởng lão: Cũng phát xuất ra, cũng biết.

Phước Nhẫn: Vậy là thằng này một mình nó hai mặt.

Trưởng lão: Nó hai mặt à, một mình nó hai mặt.

Phước Nhẫn: Con thấy sao nó hai mặt. Nó…​

Trưởng lão: Đó, đó chính cái chỗ này mới biết được cái pháp của Phật tu. Nếu mà Phật thấy cái ý mà nó không làm chủ, nó không tạo tác thì chắc chắn là con đường đạo Phật không tu được rồi.

Nhưng mà thấy được cái ý nó làm chủ, nó tạo tác, mà chính nó thiện với ác nó cho nên cái bài Song Tầm nó mới xuất hiện. Có bài Song Tầm, mà bài Song Tầm thì có bài kinh Pháp Cú để xác định chúng ta thấy rõ rằng là, thằng này nó hai mặt, có một mình nó mà hai mặt thiện với ác thôi, chứ không có hai đâu.

Phước Nhẫn: Nó làm mà nó sửa luôn.

Trưởng lão: Nó làm nó sửa. Đó chính chỗ đó mà con đường đạo Phật nó mới xuất hiện. Chứ còn nếu mà nó làm mà nó không sửa thì chắc chắn là coi như là không còn ai mà có thể sửa cho nó hết, thì coi như là ác không chứ không có thiện nữa. Cái chỗ đó là chỗ hay của đạo Phật, đã tìm thấy được cái đường đi của nó.

(14:47) Cho nên trong Bát Chánh Đạo thì mới Chánh Kiến, Chánh Tư Duy. Đó là cái chỗ này. Phải không? Nếu mà cái tà, tức là ác pháp chứ gì? Tà kiến, tà tư duy chứ gì? Thì nó có cái Chánh Kiến, Chánh Tư Duy nó mới dẹp tà. Thì đó, rõ ràng là cái tầm thiện và tầm ác, nếu tầm thiện nó là Chánh Tư Duy phải không? Chánh Kiến, Chánh Tư Duy rồi, mà cái tầm tà ác là tà kiến, tà tư duy chứ gì? Đúng không?

Cho nên, nó nằm ở trên Bát Chánh Đạo rồi, nó không sai. Mà Bát Chánh Đạo là một cái chân lý trong Bốn Chân Lý của đạo Phật. Cho nên cái bài kinh Pháp Cú cũng đúng nè ha, rồi tới cái bài Song Tầm ở trong kinh Trung Bộ mình thấy cũng đúng rồi, nó xác định rất rõ cái nghĩa đó luôn. Đó có hỏi như vậy, mới thấy được cái đường đi của mình.

Phước Nhẫn: Vậy con tưởng là thí dụ cái ý sau đó là ý thiện đó …​ (Không nghe rõ).

Trưởng lão: Không phải.

Phước Nhẫn: …​ (Không nghe rõ).

Trưởng lão: Cũng biết vậy đó. Nó cũng có cái ý, họ cũng biết thiện ác. Nhưng mà vì cái tâm mà tham muốn đó, thành ra nó nặng hơn cho nên nó lôi cái ý thiện của họ, họ cũng…​

Cũng như thằng ăn trộm, nó cũng biết rằng ăn trộm là xấu, thì như nó không biết sao? Nhưng mà vì nghèo đói hay hoặc là vì cái thói quen nó, rồi nó bỏ không được, nó phải đi ăn cướp, ăn trộm của người ta thôi. Chứ nó biết, chứ đâu phải nó không biết đâu. Thật sự ra nó biết mà.

(16:23) Phước Nhẫn: Với cái phần trình bày Tứ Niệm Xứ, vừa rồi có một cái mà con chưa có nói Thầy, đó là quán tâm trên tâm, …​ (Không nghe rõ) không phải là cái thân, tứ quán trên cái thân…​

Trưởng lão: Tứ Niệm Xứ.

Phước Nhẫn: …​ (Không nghe rõ) như cái tâm đầu tiên đó, tâm tham, sân si, tâm sân rất nhiều. Như mình đang ngồi cái con chuột chạy ngang, họ nói nặng mình, họ chửi mình, cái tâm sân nó xuất hiện, cái tâm thứ nhất là mình đang tu, đó mới ban đầu nó vậy.

Tâm sân thứ nhì, kế đó có cái tâm Chánh Niệm là cái tâm giận nó sân …​ (Không nghe rõ) mình quán tâm trên tâm. Thì cái tâm thứ ba đó là quán cái tâm thứ nhì, đó là khi người ta quan sát, nên cái tâm này quán trên cái tâm kia là tâm …​ (Không nghe rõ) là ba cái, cái thứ nhất …​ (Không nghe rõ) cái tiếp thu. Đó cái thứ nhất là tâm tiếp thu, rồi cái tâm thứ hai đó là tâm Chánh Tri Kiến là tâm tiếp thu, tâm thứ ba là tâm quan sát …​ (Không nghe rõ) vì vậy mà nó quán tâm trên tâm đó là cái quán cho tâm …​ (Không nghe rõ).

(17:33) Trưởng lão: Cái đó là cũng là các cái nhà này giáo dục cũng như là nhà tâm lý học phân cái tâm mình ra cho nhiều. Mà theo Thầy thiết nghĩ thì coi như vậy thì nó cũng được chứ không phải không. Nhưng mà nó trở thành cái xốn cho người tu.

Bây giờ đó trong cái đứng ở trong về phương diện mà bài Song Tầm đó, thì chúng ta thấy ở trên tâm quán tâm đó, thì cái tâm của chúng ta nếu bình thường đó, thì nó không có cái niệm gì, thì coi như đương nhiên là mình không thấy cái tâm của mình, để mà sự thật ra mình không biết nó là thanh thản, an lạc, vô sự. Tức là cái tâm mình nó vẫn thanh thản chứ nó…​

Còn có cái niệm mới thấy rõ cái tâm, khi nó có một cái niệm nó rõ tâm. Nhưng mà có cái niệm đó thì trong đó có cái bài Song Tầm, thì đức Phật đã nói rồi, tầm tức là mình có sự tư duy ở trong đó rồi. Thì khi mà có một cái niệm thì tức cái tầm rồi, mà cái tầm cái niệm này nó thiện hay là ác. Tức là cái tâm của chúng ta nó thực hiện qua cái tâm hành đó.

Thí dụ như mình giờ nói thân hành, Thầy đưa cánh tay ra, Thầy bước đi, thì đó là thân hành. Mà nói tâm hành là cái gì? Thì tức là cái niệm của nó khởi ra, nó có hoạt động rồi, thì lúc bấy giờ trúng khi mà nó hoạt động rồi thì nó phải có tư duy rồi, thì dù là ác, dù thiện đều là có tư duy hết.

Cho nên khi đó đó, thì trong khi đó cái bài Song Tầm thì đức Phật dạy, khi một cái niệm mà khởi ra nó…​ Khi đó chúng ta thấy nó là ác thì chúng ta dừng nó lại, mà nó thiện thì chúng ta tăng trưởng chứ không có gì hết.

Là do như vậy, thì chúng ta thấy nó rất rõ ràng ở trên cái phương pháp tu của đạo Phật đó, thì trên tâm quán tâm chẳng qua là Song Tầm chứ không có gì hết. Có đúng không? Còn bây giờ mình chia chẻ ra nó nhiều tâm thì nó cũng hay, chứ nó cũng không phải là cái gì nhưng mà rốt cuộc rồi cũng trên tâm quán tâm thôi, có gì đâu.

Còn bây giờ, ngay bây giờ ở trên bài Song Tầm thì cũng là trên tâm quán tâm, chứ không có gì hết. Bởi vì cái tâm này nó khởi ra một cái niệm tức là tâm hành rồi. Thì bắt đầu bây giờ đó, mình mới quan sát cái này, coi nó thiện hay ác.

Thấy nó là ác, thì tức là dừng nó lại, diệt nó chứ không có cho nó tác động vào cái tâm của chúng ta. Tức là làm cho chúng ta phiền não đau khổ, cho nên vì vậy mà chúng ta không cho nó đi vào ác pháp nó rồi, tức là ngăn diệt nó. Mà khi mà ngăn diệt nó thì nó là, có cái sự tư duy mà để ngăn diệt nó tức là nó là tầm thiện rồi.

(19:53) Như vậy là trên tâm quán tâm trong cái bài Song Tầm, là tức là đức Phật đã dạy mình trên tâm quán tâm chứ gì? Để khắc phục tham ưu chứ gì? Ác không còn có thì tham ưu còn không? Có nghĩa là trên tâm quán tâm để khắc phục tham ưu, có phải ở trong bài Tứ Niệm Xứ đức Phật đã nói vậy không? Mà nói vậy, tức là cái bài Song Tầm, thì cũng là trong mục đích đó chứ gì sai nữa. Cho nên, bài Song Tầm tức là trên tâm quán tâm chứ không có gì hết.

Chúng ta thấy rõ ràng, những cái điều mà đức Phật đã xác định chúng ta tu Tứ Niệm Xứ là có những cái bài pháp rất cụ thể, rõ ràng. Còn chúng ta lý luận bằng cách này, cách kia nó làm thêm rắc rối. Phải không? Nó rắc rối làm cho mình phải hiểu cái này kia, nhưng mà rốt cuộc rồi thì nó cũng nằm ở trên Song Tầm, chứ không thể nào đi ra ngoài khỏi Song Tầm.

(20:44) Phước Nhẫn: Trên tâm quán tâm, cái tâm thứ nhất trên tâm hành là cái thứ nhất mà…​

Trưởng lão: Nó xuất hiện.

Phước Nhẫn: Tâm này là tâm tham. Tâm tham rồi, cái ý căn nó quán cái tâm tham đó Thầy.

Trưởng lão: Cái ý, cái ý.

Phước Nhẫn: Ý căn nó quán cái tâm tham, nó biết cái tâm này nó tham. Đó, rồi còn cái Thầy nói là cái thân mà Tứ Niệm Xứ, nó quán cái Thân Ngũ Uẩn là thật …​ (Không nghe rõ).

(21:07) Trưởng lão: Thầy nói thì, bây giờ cái tâm này là cái tâm gì? Tâm của chúng ta này, bây giờ nó khởi cái niệm là cái tâm gì? Có phải là tâm ngũ uẩn không? Nó thuộc về cái ý thức của chúng ta, tức là thuộc về ý thức là thuộc về cái sắc thức của chúng ta. Thì nó thuộc về cái phần mà tâm của sắc, thọ, tưởng, hành, thức. Sắc coi thọ, tưởng, hành, thức.

Sắc, thì trong sắc nó có cái sắc thức, phải không? Thì nó có cái tâm của chúng ta chứ gì? Cái biết đó, cái biết là ý thức đó, phải không? Thì bây giờ nó khởi ra một cái niệm, phải không? Khi mà nó khởi ra cái niệm đó, thì chúng ta có cái sự tư duy để mà xem xét cái niệm, thì đó không phải là trên tâm quán tâm sao? Xem xét cái niệm đó tức là trên tâm quán tâm chứ gì? Có phải không?

Bây giờ, nó khởi ra một cái niệm, mà trong khi cái niệm này mình chưa có biết nó thiện, ác. Cho nên, mình mới quan sát, tư duy cái niệm này, rồi mới thấy nó là tâm mình tham.

Có nhiều khi nó tham rất rõ ràng thì mình biết ngay liền, có nhiều khi nó tham mình không biết. Cho nên bây giờ trên tâm quán tâm của mình, tức là trên cái tâm hành có cái niệm ra, chúng ta mới quan sát cái niệm đó. Cho nên chúng ta mới thấy nó là ác hay hoặc là nó là thiện.

Nếu ác thì chúng ta ngăn diệt nó, không có cho nó tác động chúng ta. Vì vậy mà chúng ta không có tham ưu, tức là khắc phục tham ưu. Như vậy là, không phải là trên cái tâm của ý thức của chúng sao? Trên cái tâm của sắc thức của chúng ta đó, là sáu thức của chúng ta.

(22:35) Thì rõ ràng là mình luôn luôn mình ở trên cái ý thức không, chứ cái tâm của mình, nói tâm chứ sự thật là ý thức chứ không phải là cái gì khác hơn hết. Thì bấy giờ ở trong này chúng ta rõ ràng nè, ở trong cái Thân Ngũ Uẩn của chúng ta đó, sắc, thọ, tưởng, hành, thức.

Còn cái thân Tứ Niệm Xứ thì nó có Thân - Thọ - Tâm - Pháp, phải không? Thân - Thọ - Tâm - Pháp, vậy thì cái tâm này là nó thuộc về ý thức, chứ nó đâu có cái tâm gì đâu, chúng ta đâu còn có cái tâm gì nữa khác hơn hết.

Thì nó bốn chỗ Thân - Thọ - Tâm - Pháp, mà cái tâm này hiện bây giờ chúng ta là cái tâm ý thức, chứ không thể nói cái tâm Tam Minh được. Bởi vì Tam Mình mình chưa có làm được, mình chưa có nhập định, mình chưa có thực hiện được Tam Minh, thì đâu có nói nó là cái tâm Tam Minh được.

Bây giờ chỉ ở trên Tứ Niệm Xứ để tu Tứ Niệm Xứ thì chỉ có…​ Nói về tâm thì chỉ có ý thức mà thôi. Tức là cái biết của ý thức thôi. Chứ không thể nói hoàn toàn ngoài cái ý thức được. Không thể nói là thức uẩn được ở chỗ này đâu. Còn nói về Thân Ngũ Uẩn đó, thì cái sắc thức của nó là cái tâm của Tứ Niệm Xứ này.

Cho nên, Tứ Niệm Xứ là trên thân quán thân, mà trên tâm quán tâm, thì quán tâm là quán về cái tâm ý thức, chứ không phải là quán tâm về cái tâm khác được. Cho nên trên Tứ Niệm Xứ thì phải thấy cái ý thức là cái tâm của nó, chứ không thể nào mà ngoài cái ý thức mà gọi có cái tâm khác ở trên Tứ Niệm Xứ này được.

Phước Nhẫn: Vậy ý thức nó thuộc về ý căn?

Trưởng lão: Ý căn.

Phước Nhẫn: Nó nằm trên là sắc thức.

Trưởng lão: Ờ sắc thức.

Phước Nhẫn: Còn sắc, thọ, tưởng, hành, thức, cái thức nó không phải là ý thức Thầy?

Trưởng lão: Không. Nó không phải là ý thức đâu. Nó lại khác rồi.

Phước Nhẫn: Cái thức là không phải ý thức?

Trưởng lão: Không phải ý thức. Khi nào mình đóng cái ý thức của mình lại, mình đóng cái tưởng thức mình lại. Tức là trong giấc ngủ mình thấy mình có nằm chiêm bao mình biết đó, mình cũng đóng dẹp nó lại. Thì bắt đầu mình nhập Tứ Thiền, thì nó tịnh chỉ các hành hết. Lúc bấy giờ thì cái tâm thức nó mới xuất hiện được.

Nó ba cái thức ở trên cái chỗ mà Ngũ Uẩn, cái sắc thức đầu tiên là thuộc về ý thức, cái tưởng thức là cái mộng mị của mình chứ gì? Còn cái tâm thức nó hoàn toàn chưa có hoạt động. Mà một cái người mà nhập Tứ Thiền, mà thực hiện Tam Minh thì cái tâm thức này nó mới hoạt động nè. Nó khác rồi.

Phước Nhẫn: Mình như vậy, mình đang nói về phần sắc thức là ý thức?

Trưởng lão: Ý thức không à.

Phước Nhẫn: Chứ còn cái thức trên cuối cùng là nó không dính dấp.

(25:19) Trưởng lão: Nó không dính dấp gì, nó không có hoạt động gì chỗ này, vô trong chỗ này được hết. Cái này là đợi khi mà chúng ta sắp sửa mà chúng ta thực hiện Tam Minh rồi, nhập được Tứ Thiền rồi, thì nó mới xuất hiện được, nó mới hoạt động.

Phước Nhẫn: Bảo giảng cái thức đó là cho biết đó hả? Nó không đúng?

Trưởng lão: Không biết, không đúng. Cái biết này hoàn toàn là ý thức của chúng ta. Chứ nó không còn sắc thức. Còn cái biết của tưởng thức là trong mộng mị thì dễ thấy rồi, bởi vì cái ý thức của chúng ta lúc bấy giờ nó không hoạt động rồi, nó ngủ rồi. Phải không? Cái phần mà ý căn của chúng ta đó, là cái phần trong đó nó có nằm cái phần ý căn chúng ta là nó tổng, nó tổng thể của nó, nó có chia ba nhóm tế bào.

Cái nhóm thứ nhất đó thuộc về ý thức, ý thức là tức là mình hoạt động trong cái cuộc sống hằng ngày của mình đang tỉnh táo như thế này nè. Rồi khi mình ngủ, thì nó có cái nhóm tế bào để hoạt động cái phần mà chiêm bao. Rồi khi mình nhập Tứ Thiền đó, thì nó cái phần hoạt động của cái tâm thức để mà thực hiện Tam Minh. Thì cái nhóm tế bào này nó lại hoạt động của cái biết của nó về cái phần khác.

Cho nên, nó có từng nhóm ở trong cái ý thức của chúng ta, chứ không phải hoàn toàn ở ngoài cái ý thức của chúng ta, mà đi tìm cái để hoạt động cái này thì không bao giờ có. Nó cũng nằm ở trong cái phần mà ý căn của chúng ta.

Cho nên ý căn là cái bộ não của chúng ta, mà cái bộ não của chúng ta thì nó có cái nhóm tế bào ý thức, nhóm tế bào tưởng thức và nhóm tế bào tâm thức. Mà trong cái ý căn thì nó có ba nhóm, cho nên nó cũng là cái biết, nhưng mà cái biết của cái nhóm nào thì nó biết theo nó hoạt động theo cái nấy, chứ nó không thể nào mà nó hoạt động giống nhau được.

Đó cũng như bây giờ cái nhóm mà tế bào của tưởng thức đó, nó hoạt động đó thì không cần tai chúng ta cũng nghe, không có cần cái lỗ tai, cái nhĩ căn nó cũng nghe, không cần cái nhãn căn nó cũng vẫn thấy. Bởi vì lúc bấy giờ mình ngủ, thì tai mình nó không nghe rồi, mà mắt mình thì không thấy, nhưng mà khi mà trên mộng, thì mình vẫn thấy, vẫn nghe. Có đúng không?

Như vậy là nó nghe, nó thấy không phải cần cái sáu cái căn kia đâu. Nó không cần sáu…​ Thậm chí như cái ý thức nó cũng không cần nữa. Có phải không? Bởi vì nhãn, nhĩ, tỷ, thiệt, thân, ý thức là sáu cái thức của sắc thức. Phải không? Của sắc.

Cho nên vì vậy mà lúc bấy giờ nó hoạt động cái tưởng thức, nó hoạt động thì nó không cần cái thứ này nữa. Phải không? Do đó mà cái ý thức, cho nên cái ý thức mà nếu nó ở trong cái mộng của mình nó còn ý thức thì nó phải có tai nghe, mắt thấy của nó luôn. Bởi vì sáu cái thức của nó một chùm của nó mà. Còn cái này, cái tưởng thức, nó chỉ có một chứ nó không có một chùm, phải không? Một mà nó hoạt động, nó cũng nghe thấy biết, nó cũng y như một chùm của sáu cái thức này.

(27:15) Phước Nhẫn: Tưởng thức là không phải tưởng uẩn?

Trưởng lão: Không. Tưởng thức là tưởng uẩn đó. Còn sắc thức là sắc uẩn đó. Sắc thức là sắc uẩn, còn tưởng thức là tưởng uẩn đó.

Phước Nhẫn: Nó kiểu một nhóm à Thầy? Hay độc lập?

Trưởng lão: Thì nó coi như là nó…​ Không. Nó cũng nhóm ở trong cái Thân Ngũ Uẩn. Cái Thân Ngũ Uẩn là sắc, thọ, tưởng, hành, thức phải không? Đó là một cái nhóm của cái thân. Nhưng mà bây giờ về những cái biết của nó, nó có từng nhóm riêng ra, chứ không thể nào nó nhóm này nó, cái nhóm này nó hoạt động chung cho cái Thân Ngũ Uẩn của nó.

Nhưng mà khi mà nó hoạt động từng cái phần ngũ uẩn của nó thì nó hoạt động phận riêng. Như sắc uẩn thì nó hoạt động cái thức của nó riêng, mà tưởng uẩn đó thì cái biết của tưởng uẩn lại nó làm riêng chứ nó không có chơi chung với cái anh sắc uẩn này được.

Rồi bây giờ cái thức uẩn đó thì nó lại biết riêng, nó không có chơi chung với hai cái anh này nữa, hai anh này dừng thì nó mới làm việc, còn hai anh này không dừng thì nó không làm việc, cái thức uẩn này không làm việc. Cũng như cái anh sắc uẩn này, anh dừng thì cái tưởng uẩn anh mới…​ Cái biết của cái tưởng uẩn anh mới làm việc, cho nên nó chung nhưng mà nó có những cái làm việc riêng của nó, chứ không phải nó hợp chung nhau đâu.

(28:54) Phước Nhẫn: Cái sắc uẩn thì nó cần cái lỗ tai nó nghe được?

Trưởng lão: Ờ.

Phước Nhẫn: Còn cái tưởng uẩn đó nó không cần lỗ tai vẫn nghe được.

Trưởng lão: Nó không cần đâu, nó vẫn nghe được.

Phước Nhẫn: …​ (Không nghe rõ) tu Mật tông, mà ở nhà ông biết mấy người công sở nói gì hết trơn hết, vô công sở ở nhà nói gì ông nghe hết trơn. Ông cũng không tin nữa, đến khi bạn hỏi thì nó nói y chang vậy đó, đâu có lỗ tai đâu.

Trưởng lão: Đâu có lỗ tai.

Phước Nhẫn: Hồi đó là sau ông đi tu cái lỗ tai ông điếc luôn.

Tu sinh: Sao kỳ vậy.

Phước Nhẫn: Còn tu thì cứ ai nói gì nghe hết trơn hết, nói xấu cũng nghe…​ (Không nghe rõ).

Trưởng lão: Đó là cái…​

Phước Nhẫn: Cái đó là nó không cần.

(29:37) Trưởng lão: Nó không cần cái căn của cái lỗ tai nữa rồi. Nó nghe bằng cách khác rồi. Do đó, sau cái thời gian mà nó, cái đó hoạt động rồi. Thì lúc bấy giờ, nó nghe bằng cái sức của cái nhóm tế bào đó. Mà tới khi, mà cái nhóm tế bào mà nó hoạt động với cái lỗ tai mình nghe đó, tức là những cái thần kinh mà nó hoạt động vô cái lỗ tai mình nghe đó, thì sau cái thời gian mình tu tập thì cái này bị tê liệt, nó không hoạt động nữa rồi. Bởi vì mình nghe kiểu đó, thay vì cái lỗ tai mình nghe thì nó có hạn cuộc cái không gian và thời gian, phải không?

(30:05) Cho nên, cái xa xôi người ta nói không nghe, mà gần thì mình mới nghe được. Còn cái này xa mà vẫn nghe, thì nó không phải là nghe ở trong cái nhóm tế bào đó, cho nên cái nhóm tế bào mà nghe mà như Thầy đi, con mà ngồi mà tiếp chuyện nhau đó, thì đó là thuộc về cái nhóm của tế bào ý thức rồi. Cho nên, nó nghe với nhau sát với nhau, còn cách xa quá nó không nghe.

Còn cái ông này, nói bao xa cũng nghe, thì tức là nó hoạt động kiểu khác, cho nên cái nhóm mà nghe gần này hoàn toàn nó ngưng, nó không hoạt động. Sau đó cái nhóm này nó không hoạt động, ông nghỉ, cái này nó cũng không hoạt động nữa cái ông điếc luôn, có phải vậy không?

Tức là tại vì nó ngưng hoạt động, để cho ông nghe cái nghe của một nhóm hoạt động khác, bây giờ ông không tu nữa, thì cái nhóm mà hoạt động nghe này nó lại không nghe nữa, nó không nghe nữa bây giờ ông thành điếc, có vậy thôi chứ có gì đâu. Tức là hai cái nhóm này đi đều ngừng lại hết, nó ngưng lại hết. Còn nếu mà ông tu thì ông còn được nghe, phải không?

Mà giờ ông không tu nữa, ông thấy ông sợ quá, ông không tu nữa thì tức là cái nhóm kia nó không hoạt động thì cái nhóm này nó cũng không thèm hoạt động nữa, rốt cuộc rồi thì cái lỗ tai ông bây giờ nó không nghe thật sự, nó dừng lại nó điếc.

Phước Nhẫn: Cái tưởng có cái năng lực của nó, nó nghe.

Trưởng lão: Có chứ con, cái tưởng nó có năng lực nghe. Bởi thường thường như là mình, cái suy nghĩ không tưởng đó thì nó vẫn nghe bằng cái hoạt động của cái tưởng của nó, chứ không phải là nghe cái lỗ tai đâu.

Đó cho nên, thí dụ, như một cái người mà tu mà lọt vào cái thiền tưởng rồi, thì con kiến mà đi ở trên cái mặt này là nghe được cái tiếng động, chứ còn cái lỗ tai, căn tai của chúng ta, cái hoạt động của căn tai thì không nghe tiếng động đó đâu, nhưng mà cái tưởng nghe, nó nghe nó đi “xộc xộc xộc”.

Cho nên có một lúc mà Tứ Tổ mà nằm ngủ mà hai cái con rệp mà nó giành máu của Tổ nó ăn, nó rớt xuống, nó té rồi nó rên la đó, Tổ đều nghe hết, thì đó là Tổ chỉ ở trong cái thế giới tưởng thôi, nó mới nghe. Chứ không phải là chứng đạo đâu, mà đó là Tứ Tổ Đạo Tín ngày xưa đó, chứ không phải là bây giờ đâu.

Nhưng mà khi mà tu tập tới đây rồi, Thầy mới thấy rõ rằng, bởi vì mình có cái trường hợp xảy ra với mình, mình mới lấy kinh nghiệm mình mà mình suy lại Tổ, mình mới thấy được cái chỗ đó bây giờ tưởng.

Chứ còn cái mà cái tuệ mà Tam Minh, nó cũng thông suốt, nó cũng nghe được âm thanh rất nhỏ. Nhưng khi nào mà nó phải ở trong một cái trạng thái của định là nó mới xuất hiện, chứ còn không có thì nó không phải vậy, nó bình thường thì nó không xuất hiện.

(32:39) Khi mình muốn mình sẽ vào định tức là mình sẽ thực hiện nó, thì nó nghe cái gì nó cũng nghe, bởi vì nó có cái sự điều khiển. Còn cái tưởng đó, nó ngoài cái vấn đề điều khiển của mình. Khi mình nhập vào cái định tưởng rồi, thì lúc bấy giờ tự động nó nghe, nó làm như có cái sức tự động thôi. Cho nên nó hoàn toàn nó ngoài cái sức của mình.

Cho nên, trong cái con đường của đạo Phật, là chúng ta phải có Bảy Giác Chi xuất hiện rồi chúng ta mới làm được cái chuyện này. Nếu Bảy Giác Chi không xuất hiện chúng ta không làm được.

Nhất là cái Trạch Pháp Giác Chi, tức là cái Dục Như Ý Túc đó. Bởi vì Trạch Pháp Giác Chi nó xuất hiện thì chúng ta coi như là chúng ta có bốn cái Ý Như Ý Túc. Thì bốn cái Như Ý Túc đó là chúng ta có cái Dục Như Ý Túc, cái Định Như Ý Túc, cái Tuệ Như Ý Túc, cái Tinh Tấn Như Ý Túc.

Thì lúc bấy giờ, chúng ta muốn cái gì là nó sẽ làm cái nấy được. Đó là cái chỗ mà cái người đó thực hiện được cái Tâm Thức của họ rồi. Còn mình bây giờ thì hoàn toàn chưa có nếm được cái mùi vị đó. Cho nên mình không làm được đâu.

(33:44) Phước Nhẫn: Còn cái liên quan đến cái Thân Hành Niệm á Thầy, bên Miến, bên ta thì cũng có dạy là đi kinh hành Thất Giác Chi. Thì là tác ý trong mỗi bước, tác ý trong mỗi hành động cái khoảng đường đi không được xa, là mình bước hai chục bước trở lại thôi. Nhưng mà cái tâm mình vẫn rịt vô đó hết, toàn bộ cái tâm chú ý tất cả các hành động hết, hay là đi trở bước đạp, coi di chuyển của nó, coi cái cảm giác của bước chân.

Đó rồi xong mình biết ra cái “Đất, Nước, Gió, Lửa”, xong rồi mình đi. Đó rồi mình đi, mình chú ý tất cả vậy đó, mình quên ở ngoài hết rồi. Tất cả mình gom vô cái hành động đi, tất cả ở ngoài mình quên hết. Thấy cái đó với cái pháp mà năm hơi thở …​ (Không nghe rõ).

(34:45) Trưởng lão: …​ (Không nghe rõ). Theo Thầy thấy nó có khác. Là tại vì cái phương pháp mà Thân Hành Niệm mà Thầy cấu kết cho nó trở thành một cái cỗ xe như trong kinh Thân Hành Niệm, mà đức Phật đã nói đó, phải tạo thành một cái cỗ xe. Thì lúc bấy giờ Thầy đã rút tỉa từ cái kinh nghiệm tu tập của mình, mà cấu kết lại thành cái cỗ xe thì nó phải có khác như thế này.

Khi bắt đầu vào tu đó, thì cái mục đích mà cái người tu thì tập cho đúng cách, tác ý trước khi những cái bước, những cái hành động thân của nó, nghĩa là trước khi những hành động thân của nó làm. Thì lúc bấy giờ khi mà tập đúng như vậy, thì trong vòng khoảng ba mươi phút hoặc là cao hơn thì nó có một cái tinh tấn giác chi nó xuất hiện. Nên nhờ những cái đó mà có thể nó đẩy mình đi tới nữa, chứ còn nếu mà không có thì kể như cái người tu không bao giờ mà tu tập nổi pháp này.

Là cho nên, số người mà tu mà không có tinh tấn giác chi mà xuất hiện, thì họ sẽ bỏ cuộc, họ bỏ cuộc, họ không có tu nổi nữa. Cho nên vì vậy mà cái tinh tấn giác chi như thế này, khi nó xuất hiện đó thì nó làm như cái hành động thân của chúng ta, nó cứ bắt cái hành động thân của chúng ta.

Thí dụ như đứng lên ngồi xuống, co tay, duỗi chân hay hoặc hít thở, nó làm nó bắt buộc chúng ta phải làm, nó cứ thúc đẩy nó làm như có cái lực nó đẩy, cũng như mình đi đi vậy đó. Nó đẩy mình là phải giở chân lên, bước lên bước xuống mà rất là nhịp nhàng. Kiểu đó là tinh tấn giác chi nó xuất hiện.

Thì lúc bấy giờ, nó làm cho mình siêng năng. Mà lúc khi mà cái tinh tấn giác chi nó xuất hiện mà làm cho mình thấy nó có cái lực đẩy đẩy mình đó, thì lúc bấy giờ đó thì mình thấy nó chừng khoảng độ chừng mười giây, năm giây hay hoặc là một phút thôi, thì cái thân của chúng ta nghe nó nhẹ nhàng, nó an ổn. Nó có cái trạng thái đặc biệt, nó thay đổi liền, nó không có còn mà như mình giở chân là mình phải dùng cái sức của mình, còn không cái này nó nhẹ bâng lên, nó khác nó thay đổi liền thì cái đó là khinh an giác chi xuất hiện rồi.

Mà nếu mà không có khinh an giác chi chúng ta không làm nổi. Tức là đi mà cứ giở chân lên xuống hay hoặc là ngồi co tay, co chân làm từng động tác mà từng ra lệnh như vậy thì chúng ta làm không nổi. Nhưng mà nó có những cái này thì chúng ta làm nổi.

Thì bắt đầu từ đó, nó có cái hỷ giác chi nó xuất hiện, cái hỷ đó nó làm cho mình hoan hỷ trên cái hành động đó, nó nhịp nhàng nữa. Tác ý đâu nó ra đó, thì cái này, cái phương pháp của chúng ta tập đầu tiên là để cho nó tập trên cái Thân Hành Niệm này, nó phải xuất hiện ra cái tinh tấn giác chi, rồi cái khinh an giác chi, hỷ giác chi.

Ba cái này nó xuất hiện, thì nó giúp chúng ta tu từ một giờ, hai giờ, ba giờ mà không thấy mỏi mệt. Có thể đi suốt đêm không có mỏi mệt. Nhưng mà nó vẫn còn có phóng tâm, phóng dật chưa phải hết. Cho nên trong cái vấn đề quan trọng của cái sự tu tập này, là chúng ta tu ít mà không được tu nhiều, cái phương pháp này tu ít để chất lượng cao, không có phóng tâm, phóng dật.

(37:30) Chứ còn chúng ta tu thì thấy nó cũng có an, nó cũng có thích thú đó, nhưng vẫn có phóng tâm, phóng dật, chứ không phải là kiên cố hoàn toàn. Cho nên, đối với cái người tu mà thấy nó xuất hiện rồi, cứ tu cho nhiều lên, thì cái kẽ hở này họ cũng không bao giờ đạt được cái định giác chi hết.

Bởi vì, có định thì nó không phóng tâm, phóng dật mà không định thì nó sẽ phóng tâm, phóng dật. Cho nên nó chỉ có cái niệm giác chi nó xuất hiện, nó có cái niệm tức là cái hành động nó vẫn biết, nhưng mà bị phóng tâm cho nên nó không định. Niệm giác chi có mà định giác chi không có.

Cho nên khi mà tu ít, để khi mà cái định giác chi nó xuất hiện, tức là tâm định tĩnh ở trên cái thân hành của nó rồi, thì lúc bấy giờ mới cái xả giác chi và cái trạch pháp giác chi nó mới có xuất hiện. Cho nên trong cái vấn đề tu, tu cái pháp này tu ít chứ không được tu nhiều.

Thí dụ như bây giờ chúng ta, cái sức của chúng ta tu năm hơi thở, đi kinh hành hai mươi bước, thì tu cái sức đó đừng có để phóng tâm, phóng dật ở trên cái pháp Thân Hành Niệm không được. Mà nếu mà chúng ta tu tập kỹ lưỡng thì cái thân hành của chúng ta, chúng ta ôm cái tâm vào cái thân hành nó sẽ cán nát, cán nát tất cả, tức là nhiếp phục tất cả các cái chướng ngại pháp ở trên thân thọ của chúng ta liền tức khắc. Hoàn toàn là không có cái gì mà xâm chiếm được nó hết.

Cho nên vì vậy mà cái này phải cần phải tu kỹ và tu đúng. Cho nên Thầy nhắc nhở rất nhiều về cái phương pháp Thân Hành Niệm. Nhưng mà hầu hết người ta không nghe, người ta cứ để tâm phóng dật trong cái phương pháp này. Khi thấy khinh an, hỷ giác chi với tinh tấn giác chi là họ tu nhiều, họ tu một, hai giờ ba, bốn giờ.

Phước Nhẫn: Con kẹt cái chỗ này, con định hỏi Thầy, Thầy nói đó, là con thấy khinh an, nhẹ nhàng đi, nó thoải mái lắm! Nhưng mà đồng thời cái tâm phóng dật nó có, nó xuất hiện con không biết làm sao vượt qua cái đó, con tưởng đâu con lọt vô tưởng. Mà hễ mỗi lần đi một tiếng đồng hồ với con không có nhằm gì hết trơn hết, nó nhẹ nhàng lắm. Nhưng mà cái tâm phóng dật nó vẫn xuất hiện.

Trưởng lão: Không được. Cái đó là tu sai rồi, tu quá, quá sức tỉnh thức của mình. Cho nên, mình phải tu ở trong cái sức của mình, cho nên vì vậy mới đầu vô tu mình tu…​ Thầy nói tu một vòng bánh xe của nói thôi.

Tức là đứng lên ngồi xuống, hít thở năm hơi thở hai mươi bước thôi, chứ không được tu nhiều. Để xem coi cái kết quả của cái sự tu này là có phóng tâm, phóng dật ở trong này không. Nếu mà không có phóng tâm, phóng dật thì mình tiếp tục một chu kỳ thứ hai. Y như vậy lặp lại y như vậy, mà nếu không có thì tăng thêm, mà có thì dừng lại tu cho kỹ, rất kỹ từng hành động.

Bởi vì trong cái bài mà Nhất Dạ Hiền, thì đức Phật đã nói về cái vấn đề đó phải nhiệt tâm từng cái hành động của mình mà, nhiệt tâm như là bây giờ mình còn sống, lát nữa mình chết mà. Cho nên, mình tu rất nhiệt tâm đó, thì tu Thân Hành Niệm là phải tu ở trên cái phương pháp này rồi, thì không có thể nào mà tu, mà kêu là tu lấy có được. Tu rất là nhiệt tâm từng cái hành động của mình, chứ không phải là tu chơi được, cái này là tu thật.

(40:07) Còn hầu hết là người ta không nghe lời Thầy, người ta tu chơi đó, tu kêu là lấy có tu, với có thời gian dài, thấy nó an ổn, thấy nó khinh an rồi cứ tu, tu bừa vậy thì phóng tâm, phóng dật nó sẽ có.

Phóng tâm như thế nào? Nghĩa là cái tâm của mình tự nó phóng ra một niệm, thì gọi là phóng tâm. Còn bây giờ phóng dật là có một cái tiếng động, có gì nó làm cho tai chúng ta nghe, mắt chúng ta thấy rồi từ đó tâm chúng ta khởi niệm ra cái đó là phóng dật. Thầy phân tích cái này để hiểu được phóng tâm, phóng dật vậy.

Phóng dật là có đối tượng bên ngoài đánh vô mà phóng tâm. Còn tự mình đi mà không có vật gì hết nó vẫn thanh tịnh, yên lặng không có cái pháp ngoài tác động, mà nó có khởi niệm ra đó là phóng tâm.

Phân tích được cái chỗ này mới thấy được trong cái phương pháp mà tu Thân Hành Niệm, mới nhận xét rõ. Nếu mà còn phóng tâm, thì chắc chắn là phóng dật phải có thôi không thể nào trật. Bởi giờ phóng dật là bị cái các ác pháp ngoài nó tác động mạnh lắm, cho nên làm chúng ta phải phóng niệm ra.

Đó cho nên trong lúc đó đó, mà người tu mà nếu mà nghe lời Thầy tu ít thôi, rồi lần lượt mình tập dần. Tức là mình tăng tới đâu, như đức Phật nói: “Như căn cứ địa”, phải không? Cái xe mình chạy tới đâu, thì nó là trở thành căn cứ địa, cái phương pháp đức Phật đã nói rồi.

Tại vì mình không lưu ý, mình tu cái sức của mình cái xe của mình bây giờ mới có ráp được à, mà nó đâu có chạy được nhiều đâu. Thế mà mình chạy cả giờ đồng hồ, thì thử hỏi làm sao cái căn cứ địa này có được? Cho nên, phóng tâm, phóng dật nó có, vô trong này thì căn cứ địa này hoàn toàn là hư hại hết rồi, nó không thành căn cứ địa rồi. Đúng không?

Còn bây giờ Thầy tu ít, nhưng mà nó thành căn cứ địa đó, nó chạy một vòng thôi. Nhưng mà cái vòng của nó, tức là cái khoảng thời gian nó là cái căn cứ địa của Thầy. Mà nếu Thầy tăng hai vòng, thì nó lại trở thành căn cứ địa. Cho nên, khi mà Thầy tăng đúng mười hai tiếng đồng hồ, là Nhất Dạ Hiền đó, thì Thầy đã tâm định tĩnh hoàn toàn, Bảy Giác Chi xuất hiện đủ.

Còn bây giờ, mình tu mà cứ phóng tâm, phóng dật vậy bây giờ mình tu, bây giờ con có tu bây giờ một tháng mà cứ đi liên tục như vậy, cũng không xuất hiện đâu. Nhất bị phóng tâm, phóng dật là không xuất hiện, tức là tâm không định tĩnh.

Đó là trong cái vấn đề mà Thầy dạy rất kỹ, nhưng mà mọi người tu là tại vì họ tu sai, họ nghĩ sai, họ ham hoặc là họ không hiểu được ý của Thầy. Cái kinh nghiệm của Thầy nó đã rõ rồi. Nhưng mà dạy người ta, người ta không nghe, thậm chí người ta ngồi nhiều để cho người ta thấy, không cần phải đi kinh hành nhiều.

(42:24) Chứ sự thật ra cái phương pháp Thân Hành Niệm, mà khi Thầy dạy, là phải tu tập đầu tiên, là tu tập một chu kỳ mà thôi. Nghĩa là ngồi xuống hít thở năm hơi thở, đứng dậy hai mươi bước dừng lại, tu cái khác chứ không tu nó nữa. Nhưng mà một lát nữa mình lại tu, tu phải kỹ lưỡng, hẳn hòi từng cái hành động, chứ không phải là tu để lấy có không được đâu, tu lướt lướt qua là không được. Mà trước khi mỗi hành động, đều là phải tác ý kỹ lưỡng hẳn hòi, tác ý rồi mới làm lại.

Để khi mà tâm nó định tĩnh, Thầy nói khi mà nó xuất hiện cái thân mà nó được định tĩnh đó, cái thân của chúng ta chưa có làm đâu mà nó biết cái thân sẽ làm đó. Là nó lúc bấy giờ, nó xuất hiện cái trạch pháp giác chi, nó biết trước hết rồi, cái thân bây giờ Thầy chưa có, cái ý của Thầy chưa có muốn đi, vậy mà nó biết cái thân Thầy sẽ đi đó, nó ra lệnh nó: “Cái thân đứng dậy đi”. Thì bây giờ Thầy chống lại, Thầy ngồi lại nó cũng không được nữa. Cái sức định tĩnh của nó vậy, nó định tĩnh trên thân nó, nó điều khiển rồi đó.

Cho nên vì vậy mà cái pháp mà tác ý của chúng ta, nó trở thành một cái trạch pháp giác chi sau này. Cho nên, nó biết trước tất cả những hành động của thân. Thì bởi vì, nó định trên thân của nó, cho nên nó phải biết, nó biết trước.

Cho nên về cái thân Thầy chưa có, Thầy cho có ý, trong cái ý của Thầy này, chưa có muốn đưa cánh tay ra đâu. Còn bây giờ Thầy tác ý là tại vì Thầy muốn, cái ý của Thầy muốn đưa cánh tay ra, Thầy nói: “Cánh tay mặt đưa ra”, thì lúc bây giờ Thầy đưa ra. Thì đó là nó có sự điều khiển của ý, còn cái này không. Tự nó ở trong này, nó biết cánh tay này sẽ đưa ra, thì nó bảo: “Cánh tay đưa ra đi”, thì nó sẽ đưa. Nó biết trước hết.

Khi mà mình tu đúng rồi, bắt đầu mình thấy nó định tĩnh rồi, nó biết trước hết, nó biết trước cái thân nó sẽ làm cái gì, làm cái gì nó biết hết. Nó biết rồi, nó ra lệnh. Thì cái thân không có chịu cưỡng, chống lại được cái gì hết.

Nghĩa là bảo đứng dậy là nó cứ cái thân đứng dậy. Y như một cái lệnh của một cái người lính ở trong quân trường. Bảo thì cứ phải làm thôi, trườn là trườn chứ không có được mà nằm đó mà chống lại không có được. Bảo bò, trườn hay hoặc là chạy là phải xách súng chạy, chứ còn không bao giờ mà có thể chống lại. Y như là cái người lính mà ở trong quân trường.

Cho nên, Thầy nói tu pháp Thân Hành Niệm là tuyệt vời, nhưng mà điều kiện là Thầy biết mười người chưa đậu một, vì tu sai. Cho nên, con chứ nhìn xung quanh đây, mọi người ở đây, họ có tu thật, nhưng mà tu không đúng.

Phước Nhẫn: Dạ con thấy. …​ (Không nghe rõ).

Trưởng lão: Thầy biết hết. Chứ còn tu đúng, thì kết quả vẫn…​ Tu sai. Đó bây giờ, ở đây có một cái người đang tu, những giác chi nó xuất hiện rất tốt.

(45:09) Con đọc trong cuốn cái bốn, con thấy cái cô Nguyên Thanh không? Cái cô đó tu đúng đó. Tu đúng nhưng mà cô này sẽ trật, nếu mà Thầy không chỉnh đốn lại đó, cô này coi vậy chứ phóng tâm, phóng dật có trong đó. Cô trình bày là nó rất là thích thú đó, nhưng mà sự thật ra chưa phải là kiên cố đâu. Mà trong cái pháp Thân Hành Niệm, nó là rất kiên cố, chứ nó không thể nào mà tu như vậy được đâu.

Cho nên, lui trở lại chứ không có được mà tu cái thời gian dài, thời gian dài vậy là, Thầy bảo đảm cái người mới tu, tuy rằng nó có những cái tinh tấn giác chi, cái khinh an giác chi, hỷ giác chi, cái niệm giác chi nó có xuất hiện, vậy chứ cái định giác chi chưa xuất hiện đâu. Nó sẽ phóng tâm, phóng dật tùm lum ở trong đó hết đó.

(45:52) Phước Nhẫn: Con thấy con cũng kẹt ở chỗ con phóng dật đó. Bởi vì có những thường ta đi, mình phóng dật người ta không để ý, con phóng dật cái con biết liền, con tìm cách con khắc phục cũng không được.

Vì trong cái thời giờ mà đi kinh hành mười lăm phút, một tiếng mà trong vòng mười lăm phút có khi nửa tiếng là nó bay, nó phóng dật tùm lum hết rồi. Đó rồi xoay lại họ nói thiền quán không có sợ những điều đó. Đó, thí dụ nó khởi niệm, cái mình biết nó khởi niệm mình biết.

(46:24) Trưởng lão: Một pháp tu nói Thân Hành Niệm chứ nó có hai pháp tu. Một cái pháp đầu tiên, chúng ta tu cái định gọi là đi biết đi, đứng biết đứng, ngồi biết ngồi đó, nằm biết nằm đó. Thì cái định đầu tiên mà chúng ta tu đó là định Chánh Niệm Tỉnh Giác, chứ không phải Thân Hành Niệm. Cũng Thân Hành Niệm nhưng mà nó thuộc về định Chánh Niệm Tỉnh Giác, nó tu khác rồi đó, nó không giống rồi ha.

Bắt đầu bây giờ Thân Hành Niệm là cái phương pháp rốt ráo cuối cùng của Tứ Niệm Xứ rồi. Cho nên, nó không phải còn như là cái Chánh Niệm Tỉnh Giác định đó nữa đâu, nó khác rồi, cái hành động tu tập nó cũng sai khác hết, nó không giống đâu. Cũng ở trên cái thân hành của nó, nhưng mà cái lối tu nó hoàn toàn khác, nó kiên cố lắm.

Còn cái kia nó không kiên cố, nó có niệm, mình biết niệm thôi và đồng thời mình cứ tu rất là tự nhiên để tỉnh thức trên mọi cái hành động. Nhưng mà sự thật cái phương pháp này chỉ là cái giai đoạn đầu của Thân Hành Niệm, chứ không phải là cái giai đoạn cuối cùng của Thân Hành Niệm đâu. Phải hiểu như vậy, mình mới biết được cái giai đoạn nào tới cái giai đoạn nào, chứ còn nếu mà không thì mình thấy sao nó giống nhau hết vậy, coi như là mình lầm.

(47:25) Phước Nhẫn: …​ (Không nghe rõ) tỉnh đó là con nói nó có hai giai đoạn. Giai đoạn thứ nhất là sao mình mới vô …​ (Không nghe rõ), giai đoạn hai mới vô nhảy chỗ đó tu đâu có được …​ (Không nghe rõ), nó còn dính tùm lum mà chưa có gì hết trơn, mình tu…​

Trưởng lão: Chưa có xả đó.

Phước Nhẫn: …​ (Không nghe rõ) đó rồi. Nó đụng đủ thứ hết trơn, nào thọ, nào tưởng, nó dính tùm lum hết. Đó, còn cái vấn đề mà phóng dật trong lúc mình đi kinh thành đó, con vướng cái đó. Mà trở lại cái giai đoạn mà tu chậm, con không biết, nếu mà đưa chậm chậm diệt tầm tứ một phút, hai phút, năm phút đó, đó thì mình làm cái đó nó chậm lại. Nhưng mà thời gian sau, không có khó, thường mình vô tập trung …​ (Không nghe rõ).

Trưởng lão: Ừ, …​ (Không nghe rõ).

Phước Nhẫn: Đi đúng bừa đó tiếng, nó phóng dật tùm lum.

Trưởng lão: Nó phóng bừa tùm lum.

Phước Nhẫn: Dạ, con sợ cái đó nhất, trong khi mình quán họ nói không có sợ, nói thí dụ như mình thở thì mình biết, còn phóng dật tâm, phóng dật khởi lên mình biết. Thì những cái đó là nhè nhẹ, cường độ nhỏ, mình biết nó ngưng, nhưng mà cái nào nó niệm lớn với cường độ mạnh đó thì không có ngưng được.

Cũng như trong cái phẩm Cấu Uế trong kinh thì có nói là lúc nào mà khởi tâm tham, biết tâm tham là tối thượng, đó còn tâm tham mà khởi tâm tham không biết là hạ liệt. Đối với con, con nói không được nữa. Người tâm tham biết tâm tham mà làm sao cho nó đừng tham đó.

Trưởng lão: Đừng tham.

Phước nhẫn: Cái đó mới rốt ráo. Chứ mình mới biết là cái người tối thắng, người tối thắng chưa có rốt ráo được. Phải tâm mình tham, mình biết tâm mình tham phải làm sao cho nó đừng tham.

Trưởng lão: Đúng vậy, đúng vậy, có vậy à.

Phước nhẫn: Chẳng hạn như mình quán, con nói thí dụ tâm mình khởi lên, mình biết nó khởi, thì nó vẫn khởi nhưng nó không ngưng, nó không ngưng đó tại mình. Đó tại mình, mình nhìn nó, mình nhìn chưa có đủ sức.

Đó, thí dụ có một cuộn băng, ông Nguyên Thế Dũng giảng ở bên Cam, thì có nói, một cư sĩ đến đó tu, …​ (Không nghe rõ), ái dục khởi lên, là nhớ chồng, nói tu chưa Chánh Niệm, ngủ dậy cô Chánh Niệm liên tục, thì tiếp tục cái thời gian sau đợi nó không được, đừng tiếp tục Chánh Niệm nữa. Đó, rồi cái thời gian sau cái trở lại, cô cuốn gói Tu viện.

Đó con nói cái này mình Chánh Niệm nó không có qua, cũng như tâm tham biết khởi tâm tham, tâm sân khởi tâm sân, nhưng mà nó đâu có qua đâu.

Trưởng lão: Đâu qua.

Phước nhẫn: Đó thành ra cái quan niệm mà mình nhìn nó mà nó hết, cái đó đối với cường độ nó nhỏ, thì nó hết.

Trưởng lão: Cường độ nhỏ.

Phước nhẫn: Với lại cái giai đoạn Tứ Chánh Cần đó là mình chưa có rốt ráo, mà làm sao mình qua giai đoạn Tứ Niệm Xứ nó hết được.

Trưởng lão: Đúng rồi.

Phước nhẫn: Đó phải là nó có cái sự lỡ dở hay mình biết được hết rồi. Cái giai đoạn tu Tứ Chánh Cần họ không biết, xong nhảy vô Tứ Niệm Xứ thì cái thể lực cũng chưa có. Nên họ quan niệm chưa có định lực, tuệ lực cho nên nhìn sai, nhìn không hết thì đó họ nói đúng. Nhưng mà muốn định lực, tuệ lực có thì phải làm sao, rồi mới tu Tứ Chánh Cần chứ, không tu cái nhảy vô cái làm liền đâu có được.

(50:27) Trưởng lão: Đúng rồi. Nó phải vào tu bài Song Tầm trước tiên, Tứ Chánh Cần nó trước này. Còn này nó chưa có Tứ Chánh Cần được mà nhào vô Tứ Niệm Xứ, thì không có làm sao mà nhìn nó, mà nó xả được hết.

Phước Nhẫn: Thành ra chưa có đủ lực, nhìn nó không hết. Thành ra họ nói không sao, cứ nhìn nó đi, nó hết, nhiều khi nó hết…​

Trưởng lão: Ức chế nó. Cái đó vô, nhào vô cái Tứ Niệm Xứ ngay liền tu là bị ức chế tâm đó. Bởi cứ mình nhìn là tưởng nó hết, nhưng không ngờ cứ ức chế cái tâm của mình. Tới cuối cùng mà cái lực nó không có còn nhìn nó nổi nữa, thì bắt đầu cuốn gói đi thôi.

Phước Nhẫn: Dạ.

Trưởng lão: Đó, cái đó là mình đã sai rồi.

Phước Nhẫn: Nên đối với cái niệm nó khởi đó, nhìn nó, nó hết. Nhiều khi mình nhìn nó, nó hết nhưng mà một thời gian sau, nó trở lại. Trong khi xài Định Vô Lậu thì nó hết, mà nó cũng tái đi tái lại một, hai năm sau, nó cũng trở lại nữa. Cho nên, phải diệt hết, họ mới quan niệm họ nói cái đó là thiền định rồi, thiền quán không cần. Đó, cứ nhìn nó là nó hết, nhìn nó là nó hết. Đó, nó hai cái quan niệm khác nhau.

Trưởng lão: Hai quan niệm coi như là thiền quán với thiền định, không phải đâu. Thiền của đạo Phật, đầu tiên là vào cái Định Vô Lậu là quán rồi. Quán cho nó giảm bớt, tất cả những cái cường độ tham, sân, si của chúng ta nó giảm bớt cường độ xuống, nó còn yếu.

Bây giờ nó mới nhìn nó đó, tức là Tứ Niệm Xứ mà đẩy lui chướng ngại pháp là mới nhìn nó đó. Ngồi quan sát bốn chỗ, mà để đẩy lui chướng ngại của nó trên đó đó. Thì lúc bây giờ, nó mới có đi vào cái chỗ mà vi tế của nó được. Vậy chứ mà nó chưa hết đâu.

Cho nên, mới buộc người ta phải qua Thân Hành Niệm mà. Tức là Nhất Dạ Hiền rồi, không có thể nào mà còn ở chỗ mà Tứ Niệm Xứ, mà trong cái giai đoạn mà Tứ Niệm Xứ trên Tứ Niệm Xứ nữa rồi mà bước qua cái Thân Hành Niệm, để nó cán nát hết, nó không có còn cái chỗ phải ức chế tối đa.

Mà ức chế tối đa thì cái người mà, nếu mà mới vào tu, mà ức chế là người đó bị rớt hết, không có làm sao mà rớt. Bị ức chế nó bị, cái phương pháp ức chế tối đa như Thân Hành Niệm đó, thì Thầy nói rằng cái người mà nếu mà chưa có bao giờ xả tâm đó, thì vô đây ức chế là kể như người đó là bị bệnh hay hoặc là người đó phải căng thần kinh phải điên thôi, chứ còn không cách nào khác hơn hết.

Đó là nó đi từng cái giai đoạn, giai đoạn Tứ Chánh Cần là cái giai đoạn, chúng ta tu Định Vô Lậu rồi tập Chánh Niệm Tỉnh Giác, rồi Định Niệm Hơi Thở để dắt tâm mình từng chút, từng chút huấn luyện cái tâm nhỏ nhẹ đó, kêu là an ủi nó.

(52:49) Đến cái Tứ Niệm Xứ mà trên Tứ Niệm Xứ để quán, để khắc phục tham ưu là cái giai đoạn này là có đánh roi nó rồi đó. Kêu là huấn luyện, dỗ dành nó là trên Tứ Chánh Cần, mà đến Tứ Niệm Xứ là có la, có rầy nó rồi mà nhẹ nhẹ, chứ chưa dám đâu. Mà tới chừng mà Thân Hành Niệm, là ra lệnh, chứ còn không có để cho cái tâm chúng ta cãi chúng ta được chút nào hết. Nó khác rồi!

Cho nên ở đây, mình huấn luyện cái tâm của mình, giai đoạn đầu là vỗ về, còn vỗ về cho nó ăn cái này, kia rồi này kia nọ, thuộc về Tứ Chánh Cần rồi. Mà trên Tứ Niệm Xứ thì có lúc đánh, mà có lúc răn mà có lúc vỗ về, chứ chưa phải làm thẳng tay được đâu.

Rồi đến Thân Hành Niệm là thẳng tay rồi, lệnh đâu ra đó, cũng như là mình cầm cái roi điện mà bảo con sư tử phải làm gì thì phải làm, chứ không cãi được. Đó là lúc này không còn vỗ về nó nữa mà ra roi rồi. Thì nó có những cái phương pháp từ thấp đến cao rõ ràng.

Chứ không khéo mà chúng ta lầm, lấy cái con người mới vô tu, mà lấy pháp cao tu là không bao giờ đạt được, bắt ức chế hết, thì coi như là tiêu hết rồi, rớt vào định tưởng hết rồi. Nếu mà không điên thì cũng rớt vào định tưởng.

Còn cái người mới tu mà lại…​ Cái người mà tu có cái khả năng tu cao mà lại không biết pháp tu cao, thì coi như giậm chân tại chỗ rồi. Không còn cách nào đi vô được nữa.

Cũng như bây giờ, con tu tới Tứ Niệm Xứ rồi, con thấy cái tâm của mình, những cái niệm vi tế nó vừa tác động vô cái tâm của con thì con tỉnh ngay liền, cái niệm nó chưa có thành hình, mà con đã biết nó đã phóng vô rồi. Thì những cái người này, thì chỉ còn bước tới cái giai đoạn mà tu Thân Hành Niệm. Chứ không thể nào ở trên Tứ Niệm Xứ mà dẹp nó được. Nghĩa là người ta tỉnh, rất tỉnh, người ta tỉnh thức, rất tỉnh thức, một niệm vừa nhá vô là người ta biết.

Còn cái người mà còn mê đó, tức là nó niệm, nó khởi ra nó lôi họ đi một đoạn, cái người đó còn phàm phu quá. Thì cái người này phải tu ở trên Tứ Chánh Cần, tu Định Vô Lậu rồi, chứ không có thể nào mà vào Tứ Niệm Xứ mà ngồi tu được hết.

Rồi bắt đầu bây giờ trên Tứ Niệm Xứ đó, mà thấy nó, bây giờ cái niệm nó vừa đến, mà cái hình dáng của cái niệm nó rõ ràng, thì chúng ta còn có thể tu Tứ Niệm Xứ được. Còn nó mê, nó lôi mà chúng ta mê đi, mà chúng ta một lúc chúng ta mới hay đó, thì cái người tu Tứ Chánh Cần, chứ không thể mà tu Tứ Niệm Xứ. Còn hết cái mê, nó vừa nhá vô mà chúng ta biết cái hình dáng, cái niệm nó rõ thì chúng ta tu Tứ Niệm Xứ.

Còn tới mà cái niệm nó vừa nhá vô cái, chưa có thành hình của nó, cái tâm của chúng ta nó sáng, nó định tĩnh đó, nó tỉnh thức rồi đó, cái niệm nó vừa nhá vô vậy, động đến chúng ta biết liền, nó chưa có thành hình được cái niệm, chúng ta chưa biết được cái niệm nó gì, nhưng mà chúng ta biết nó có tác động. Đó là lúc bấy giờ nó vi tế rồi, thì cái người này phải tu Thân Hành Niệm, không thể nào mà tu pháp khác được.

(55:13) Coi vậy chứ, tu Tứ Niệm Xứ rồi, chúng ta mới thấy được cái sự nhá, cái kết quả của Tứ Niệm Xứ chúng ta mới thấy được cái niệm, cái niệm ở trong đầu chúng ta nó tác động vô. Nó vừa nhá vô cái biết liền, nó không có thành hình, còn cái kia nó thành hình. Mà tu đến đỗi mà nó không thành hình, nó còn niệm chứ không phải là nói: “Tôi tu hết niệm”, không có ai mà làm nó mà một lần mà hết niệm hết.

Đi từng bước, từng bước, mỗi cái niệm đầu tiên, nó lôi mình đi một đoạn, rồi mình mới hay, mới biết nó, mình còn mê nhiều. Sau khi cái sức tỉnh nó tăng dần lên rồi, thì nó vừa nhá cái mình thấy cái niệm đó liền ngay tức khắc. Nghĩa là cái niệm nó có, biết được tên họ nó rồi.

Rồi sau cùng, nó nhá vô mà mình không biết, tức là cái sức tỉnh của mình nó vừa xẹt cái, nó dừng ra ngoài rồi nó, bởi vì cái sức tỉnh của mình nó làm cho nó đứng ở ngoài, nó không vô được, cho nên cái niệm nó không thành hình. Thì cái này, chúng ta sẽ tu đến cái giai đoạn Thân Hành Niệm là dễ dàng rồi nó sẽ mau, mau tiến lắm.

Đó, cho nên, trên cái bước đường mà tu tập, mà nếu mà biết rõ được từng tâm của chúng ta thì chúng ta biết chúng ta ở trên pháp nào chúng ta tu thì kết quả lắm.

(56:22) Thầy coi như là…​ Trên cho đường mà dạy tu, thì thật sự ra Thầy nghĩ rằng Thầy cũng không còn bao lâu nữa, cho nên vì vậy mà Thầy không có chờ đợi. Do đó trên những cái lúc mà Thầy thấy có những người mà tu khá được, Thầy mới đem cái pháp Thân Hành Niệm ra Thầy dạy thôi.

Cho nó, khi mà người ta biết được những cái phương pháp, cái đường đi cho nó cụ thể. Rồi một mai mà Thầy có ra đi đi nữa, thì người ta cũng còn thấy được cái lộ trình của đạo Phật, người ta biết người ta tu. Chứ còn không khéo thì lỡ mà Thầy phục hồi mình không được, Thầy ra đi thình lình thì lúc bấy giờ giảng không kịp nữa thì…​ Giảng không kịp cái phương pháp Thân Hành Niệm, không phải dễ đâu.

Thầy nói thật sự, nó không dễ đâu. Bởi vì từng cái sai, phải chỉnh lại. Cũng như bây giờ, mà nếu mà Thầy, trong khi mà Thầy gần chết, mà Thầy giảng, Thầy nói về pháp Thân Hành Niệm vậy vậy đó, thì tức là người ta sẽ tu sai. Còn bây giờ, cho người ta tập, người ta tập rồi cái sai, nhắc nhở người ta, thì người ta thấy được cái sai.

Cũng như bây giờ, Thầy cho người ta tu một tua của nó thôi, năm hơi thở, đi kinh hành hai mươi bước, rồi tác ý như thế nào. Thì lúc bấy giờ, người ta tu một giờ, hai giờ, thì người ta sai, Thầy mới nhắc lại, mới chỉ những cái điểm lại.

(57:27) Do đó, khi mà Thầy còn mạnh khỏe, Thầy chỉ như vậy, người ta tập, thì người ta thấy có những cái kết quả thật sự, người ta đã hàng phục được những cái vọng tâm và cái phóng dật của người ta. Thì do đó, cuối cùng thì có những cái kinh nghiệm để lại, dù Thầy có mất đi thì các thầy, các sư, có cái kinh nghiệm tu, mặc dù là chưa đạt, nhưng mà vẫn có kinh nghiệm vậy đấy, được nghe thấy tận tai nghe Thầy giảng sự thật. Chứ không khéo để mất.

Đó là cái điều mà Thầy, hôm nay Thầy nói cho các sư, các thầy biết cái kinh nghiệm trên cái con đường tu của đạo Phật là như vậy. Cách thức như vậy để mà chúng ta đạt được, chứ không cách nào mà chúng ta muốn vào nhập các định khác, mà không có Bảy Giác Chi, mà chúng ta thiền định được. Đó nó có cái khó như vậy.

(58:07) Và đồng thời, Thầy cũng xác định cho biết ngoài cái ý thức của chúng ta, để mà thực hiện con đường mà giải thoát của Phật thì không có. Nghĩa là đi tìm một cái tâm thức khác, để mà tu tập, thì cái này không có. Chỉ có lấy ý thức của chúng ta mà đi vào.

Còn nếu mà chúng ta dùng tưởng thức là chúng ta lạc đường. Chúng ta ngồi tưởng được chứ, chúng ta dừng cái ý thức của chúng ta, để mà chúng ta vào cái tưởng thức, chúng ta hoạt động, do cái tưởng thức của chúng ta. Nhưng mà cái đó là con đường lạc, chứ không đúng của đạo Phật. Nó sẽ không được giải thoát, không làm chủ được sanh tử và cũng không chấm dứt được luân hồi đâu.

Chỉ có ý thức của chúng ta mà đưa vào, để tới chừng mà Bảy Giác Chi nó xuất hiện. Thì bảy cái năng lực này, nó giúp chúng ta để mà chúng ta nhập các định. Tức là ba cái loại định sau đó và kế đó Tam Minh. Cái Bảy Giác Chi nó giúp chúng ta thực hiện được những cái bước sau.

Cho nên, đối với cái, từ cái Nhị Thiền, Tam Thiền, Tứ Thiền, Tam Minh, thì đức Phật có nói rằng không có khó khăn, không có mệt nhọc. Có phải không? Tâm nhu nhuyến dễ sử dụng, thì không có khó khăn, không có mệt nhọc. Thế mà nó có cái khó khăn, có mệt nhọc là trong cái Sơ Thiền của chúng ta mà thôi. Chúng ta phải đạt được cái tâm định tĩnh, không phóng dật, thì lúc bây giờ, chúng ta mới đi vào những cái thiền định khác, thì nó không khó khăn nữa.

Bởi vì nó có Bảy Giác Chi xuất hiện rồi, thì nó đâu còn khó khăn, mệt nhọc chúng ta nữa. Còn nếu chưa có bảy cái này, thì bây giờ ông có tu cách gì mà ông không có thấy được Bảy Giác Chi này thì ông không có đi đúng con đường của đạo Phật đâu. Đó bảy cái giác chi là bảy cái bồ đề, tức là bảy cái trạng thái giải thoát của tâm của chúng ta khi thực hiện pháp Tứ Niệm Xứ. Rõ được như vậy, thì chúng ta mới thấy được cái chỗ tu tập của chúng ta.

Nhất là hồi nãy, con hỏi về cái trong cái kinh Tương Ưng mà về cái tâm thụ động đó. Thì cái đó là rất quan trọng. Nếu mà không hỏi cái chỗ này, thì không thấy để mà chúng ta lấy cái cố gắng tinh tấn để mà tu, để gọi là giác chi thì trật rồi, không đúng đâu. Để làm cho nó thành cái giác chi thì không có rồi. Mà phải trở lại cái pháp Tứ Niệm Xứ mà tu tập trên Thân Hành Niệm, thì cái tinh tấn giác chi nó mới xuất hiện ra, nó mới có.

(1:00:19) Muốn cho có tinh tấn giác chi, thì phải thực hiện Thân Hành Niệm thì tinh tấn giác chi mới có. Đó là cái quan trọng lắm đó chứ không phải rằng là…​ Thầy nói nếu mà không có hỏi chỗ này, thì ngày mai này tới cái bài kinh này, người ta sẽ ngơ ngẩn, người ta không biết đâu là đúng, đâu là sai đó. Đó là một cái phần rất quan trọng.

Cho nên ngay trong khi mà Thầy còn sống, các con có những cái gì mà đọc ở trong kinh sách Nguyên Thủy của Phật đó, có gì thắc mắc thì hỏi Thầy giải thích cho, chứ còn không khéo tới chừng mà Thầy chết rồi thì không còn ai giải thích nổi đâu. Thầy tin rằng người ta sẽ giải thích bằng cách lạc hướng đi, chứ không có đúng được đâu. Và bây giờ, con còn hỏi thêm gì nữa không?

(01:00:56) Phước Nhẫn: Cái phần phóng dật đó, con trình bày với Thầy, có lúc nó khởi, chưa thành hình, con biết. Có thời gian nó phóng tâm hay phóng dật đó thì chưa biết nó cuốn theo. Chứ không thể là suốt ngày nó khởi mình biết hết, không phải suốt ngày mà nó phóng dật là con biết hết. Đó, nghĩa là nó lộn xộn, có lúc nó vừa nhá mình biết, có lúc cái mình bị nó lôi cuốn theo. Giai đoạn là như thế nào?

(1:01:19) Trưởng lão: Cái giai đoạn đó, là thật sự ra mình có lúc mê, mà có lúc tỉnh. Tức là mình có tu tập, cho nên, mình có tỉnh rồi. Thì mà có tỉnh nhưng mà không được liên tục tỉnh. Cho nên, có lúc bị mê.

Vì vậy, mà nó nhá vô, nó lôi mình đi một đoạn hay hoặc là nó nhá vô, một lúc mình biết được, thì cái đó là lúc bị mê. Cho nên cái sức tỉnh mình nó chưa trọn, để nó xác định được cái điều, mà mình đã nhận qua cái tâm của mình đó. Thì cái sức tỉnh mình, tức là cái tỉnh thức của mình nó chưa trọn, phải tu tập sức tỉnh thức nhiều.

Cho nên, bây giờ, chưa có định tĩnh được mà phải tu tập tỉnh thức. Cho nên phải tập ở trên cái Chánh Niệm Tỉnh Giác, cái phương pháp mà Chánh Niệm Tỉnh Giác. Chứ tập Thân Hành Niệm thì chưa được, bởi vì Thân Hành Niệm là phương pháp định tĩnh rồi, nó khác rồi.

Còn mình tập cái Chánh Niệm Tỉnh Giác và mình tập 18 cái đề mục hay 16 cái đề mục Định Niệm Hơi Thở, để dắt cái tâm mình, để cho nó định tĩnh, chứ không gì. Mình muốn dắt cái tâm mình vào một cái gì đó, mà mình dắt được thì nó mới định tĩnh.

Cái phương pháp Định Niệm Hơi Thở đó, là phương pháp dắt tâm định tĩnh chứ không có gì và đồng thời cái Chánh Niệm Tỉnh Giác cũng là cái phương pháp tỉnh thức ở trên cái thân hành của mình, đi, đứng hay hoặc đi kinh thành để biết mình đi đó. Cũng là cái phương pháp tỉnh thức mà thôi.

Cho nên khi mà nó được tỉnh thức rồi, thì nó, cái niệm nó phóng vô, mình đều biết. Mà nó nhá vô biết liền. Nó vẫn có niệm, nhưng mà niệm biết. Chứ không phải nói tôi tỉnh thức nó hết niệm. Không phải đâu, tại vì cái tâm tham, sân, si của mình nó chưa hoàn toàn ly hết mà. Cho nên, nó phải có niệm thôi. Và có niệm mình biết hay không biết đây, cái đó là cái quan trọng của đạo Phật.

(1:02:50) Cho nên, khi biết được thì đó là may mắn, mà không biết được, mê đó, nó lôi mình vào trong một khoảng thời gian thí dụ như: Một phút, hai phút, năm phút, mười phút hay một giờ không chừng. Hay hoặc là ba mươi phút không chừng, cái vấn đề đó, nó lôi mình dài, ngắn mà mình mê thì nó lôi mình dài, mà mình ít mê thì nó lại lôi mình thời gian ngắn, có vậy thôi.

Cho nên vì vậy mà mình biết được cái tâm của mình, cái sức tỉnh thức còn kém thì mình phải tu những cái pháp dạy cho mình tỉnh thức. Thì Thầy dạy tỉnh thức, Thầy đã nhắc mà, Định Niệm Hơi Thở là dạy tỉnh thức.

Bởi vì dạy cách thức mình dẫn cái tâm để tỉnh thức chứ gì: “Hít vô, tôi biết tôi hít vô, thở ra, tôi biết tôi thở ra”. Tức là dạy cho mình tỉnh thức trên cái hơi thở ra vô vậy. Rồi dạy cho mình cảm giác được cái thân, cũng như: “Cảm giác toàn thân, tôi biết tôi hít vô, cảm giác toàn thân, tôi biết tôi thở ra”. Nương vào cái thân hành của hơi thở, để mà cảm giác cái thân của mình. Thì đó là dạy cho mình cách thức tỉnh thức chứ gì.

Con thấy rất rõ chứ gì? Vậy thì mình phải tu tập cái này, cái sức tỉnh thức mình còn mê mà. Tức là niệm nhá vô, mình có khi mình nhớ, có khi mình không thấy, có khi nó lôi mình một lúc, thì tức là mình còn mê. Cho nên, mình phải tập cái này. Vì vậy mà tập cái này mình chưa có sung mãn. Coi như là Định Niệm Hơi Thở chưa sung mãn, phải không? Nếu mà sung mãn thì nó không có bị mê nữa rồi.

Còn mà nếu mà nó không mê, tức là niệm nhá vô, nó còn nhá vô chứ hoàn toàn nếu mà chúng ta ức chế cho nó hết niệm, như bây giờ mình nhìn vào hơi thở, để mình quán hơi thở, mình sổ tức, để cho nó đừng có niệm, thì coi chừng mình bị ức chế, sai pháp rồi. Không đúng. Trật rồi. Để cho có niệm, mà niệm đó cái sức tỉnh thức của mình, mình nhận ra được niệm hay là mình đang mê nè.

Nếu mê, thì mình tu những cái phương pháp này, để cho cái sức tỉnh thức mình gia tăng. Sức tỉnh thức mình gia tăng thì cái niệm nó nhá vô thì mình biết liền, thì lúc bấy giờ, nó tới những cái pháp khác, để mình khắc phục nó khác. Đó, chứ không phải là nội cái phương pháp này, nội cái hơi thở không mà để ức chế nó không được.

Bởi vì, trên con đường của đạo Phật nó nhiều pháp để chúng ta tu, chứ đâu phải một pháp, nhưng mà nó, cái giai đoạn tu của nó ở chỗ nào. Chúng ta nắm được cái lộ trình này rồi, cách thức tu tập này rồi, thì chúng ta không sợ lạc đường, mà chúng ta cứ càng ngày cứ đi dần lên cái lộ trình, càng cái…​ sự tu tập càng cấp độ càng cao lên.

Thì những cái niệm, từ đó những cái tâm chúng ta ly dục, ly ác pháp, ly tất cả những cái vi tế của nó thì nó không niệm nữa. Chứ không phải chúng ta ức chế nó mà chúng ta ly, do cái phương pháp tu tập mà ly. Ly từ cái thô cho đến cái vi tế của nó, ly tất cả những cái tâm ly dục, ly ác pháp, những cái tâm của chúng ta lìa ra hết. Đó là cách thức ly.

(1:05:12) Đầu tiên thì chúng ta còn quán, sau đó thì chúng ta…​ Đầu tiên thì chúng ta quán ngay cái niệm của nó, tức là Định Vô Lậu đó, quán ngay niệm để mà xả nó, phải không? Ngăn ác, diệt ác ngay Tứ Chánh Cần đó, là cái chỗ mà quán ở trên đó để mà xả nó. Cuối cùng, thì bây giờ chúng ta quán một cách khác mà chúng ta lại xả nó. Đó là trên Tứ Niệm Xứ mà quán Tứ Niệm Xứ là quán cái Tứ Niệm Xứ để mà xả, để mà ly dục, ly ác pháp đó, cho nên nó khắc phục tham ưu. Mình quán cái này mà xả cái kia.

Còn hồi mà Tứ Chánh Cần thì quán ngay cái niệm của nó mà để xả nó. Có phải đúng không? Tức là Song Tầm đó, quán ngay cái tầm thiện, tầm ác, để mà xả nó, thì đó là Tứ Chánh Cần. Còn bây giờ Tứ Niệm Xứ, thì quán cái Tứ Niệm Xứ mà lại khắc phục tham ưu, tức là xả nó, có khác phải không? Mình phải thấy cái phương pháp tu khác rồi chứ đâu có giống nhau được đâu. Mà cho đến khi mà tu tới Thân Hành Niệm thì nó lại khác rồi. Mà chính nó xả, bởi vì nó xả giác chi nó mới hiện ra, để nó xả.

Đây là xả giác chi, tới cái xả giác chi là cái xả mà vi tế nhất. Hồi đầu đó, mình thấy Định Vô Lậu, mình ngồi mình quán cái niệm tham, sân, si của mình, ái kiết sử phải không? Mình quán, mình thông suốt cái mình xả. Thì đây là cái xả nó không giác chi đâu, mà do mình quán cái tri kiến, nó làm cho mình giải thoát, cái ác pháp, mình diệt ác pháp, làm cho tâm mình nó được thanh thản, an lạc, vô sự thôi, chứ chưa phải là xả ngay, chưa phải là xả giác chi đâu.

Rồi kế trên Tứ Niệm Xứ, nó khắc phục thôi, chứ nó cũng chưa có xả đâu. Nhưng mà tới cái Thân Hành Niệm rồi đó, chính nó, nó mới xả, xả giác chi nó mới…​ Đó là xả sạch, nó ly hết đó. Chừng đó, nó sẽ không niệm, nó định tĩnh nó sẽ không niệm.

Đó, Thầy nói như vậy là con sẽ hiểu được cái lộ trình đi rồi. Sau này, mà nếu mà Thầy còn duyên, Thầy sẽ soạn thảo cái giáo trình, mà Thầy không có duyên, thì Thầy tin rằng mấy con sẽ hiểu biết, mấy con sẽ soạn thảo được cái giáo trình tu tập, nó không có khó đâu. Chỉ cần hiểu đúng là soạn được.

(01:06:46) Phước Nhẫn: Con thắc mắc ở cái chỗ là mình phải ly các pháp, mình phải xả hết mình mới …​ (Không nghe rõ) được.

Trưởng lão: Ừ.

Phước Nhẫn: Mà Thầy dạy cái bài Thân Hành Niệm, ức chế tối đa. Thì như vậy ức chế tối đa, nó nghịch lại với cái mà xả. Thì con mới biết là tâm tâm mình để xả giác chi nó xuất hiện.

Trưởng lão: Để xả giác chi xuất hiện.

Phước nhẫn: Cũng như mà mình tu cái Thân Hành Niệm để có tinh tấn giác chi xuất hiện.

Trưởng lão: Ừ.

Phước Nhẫn: Cái hồi mà đầu con nghe đó, con nói: “Ủa! Sao mà cái kia nó nghịch lý rồi”. Phải diệt ngã xả tâm, ly dục, ly ác pháp mới nhập Sơ Thiền được. Còn này khi không nhảy vô ức chế rồi làm sao nhập được, lỡ lọt qua cái thiền tưởng sao?

(1:07:21) Trưởng lão: Bây giờ người mới đầu mà vô, mà ức chế theo kiểu pháp Thân Hành Niệm là không xả. Trái lại, cái người mới đầu vô là phải tu Định Vô Lậu ha, phải tu Định Niệm Hơi Thở ha, phải tu Chánh Niệm Tỉnh Giác ha. Đó là phương pháp xả, đúng hết chưa? Thấy rõ ràng là chúng ta phải quán xả trên Song Tầm rõ ràng rồi mà, đâu có gì khác đâu.

Nhưng mà trên Tứ Niệm Xứ là cũng phải xả đó, nhưng mà chúng ta lại quan sát Tứ Niệm Xứ mà khắc phục tham ưu, tức là xả chứ không có gì khác hơn hết. Nghĩa là không còn chướng ngại ở trên đó thì nó xả chứ gì?

Mà đó là, cũng là cái phương pháp xả, chứ không phải đến cái khi Thân Hành Niệm rõ ràng là cái phương pháp ức chế thực sự, nhưng mà ức chế để mà xả, chứ không phải ức chế để mà…​ Bởi vì ức chế nó để xả giác chi nó mới xuất hiện, thì xả chứ còn nếu mà không có vậy thì làm sao mà xả được.

Mà cái này là phải, người phải đến cái mức độ nào người ta mới dám tu cái này, chứ còn người chưa tu gì hết, nhảy vô ức chế coi thử coi, thử coi tu Thân Hành Niệm của họ, là người nào cũng bật ngửa ra hết sao. Phải không? Rõ ràng là bây giờ mình còn một cái một khối kêu là tham, sân, si một cái khối nó cũng như một cái núi Tu Di vậy đó, mà vô ức chế nó thì thử hỏi, ức chế nổi không? Nó không quật lại sao?

Còn người ta nó mòn, người ta tu từ Tứ Chánh Cần, người ta tu nó bốn cái loại định, nó mòn rồi, nó kêu là cái khối tham, sân, si nó mòn mỏi nó rồi, nó còn có phân nửa rồi. Tới Tứ Niệm Xứ là bây giờ, nó mười phần nó chỉ còn có một phần à, phải không? Nhưng mà cái phần này quá vi tế rồi, quá vi tế để mà ly dục, ly ác pháp. Cái dục, ác pháp ở đây vi tế quá rồi. Cho nên, cái pháp mà Tứ Chánh Cần đó với cái pháp Tứ Niệm Xứ trên Tứ Niệm Xứ không khắc phục nổi nó. Cho nên bây giờ, chỉ còn cái phương pháp ức chế này mà, có thể mà giác chi nó xuất hiện ra, nó xả ra hết. Chứ còn không ai làm nổi trong cái chỗ này.

Cũng như bây giờ, cái hơi thở, mình thở như thế này nè, thì chỉ có Bảy Giác Chi nó xuất hiện thì nó mới có thể tịnh chỉ hơi thở, chứ không ông nào mà làm được nó được. Còn cái vi tế mà xả cái chỗ này, thì không có ai mà xả được nữa hết, không có quán mà xả được hết. Vì càng quán thì nó lại càng động nó, nó không có xả hết cái vi tế của nó được.

Cho nên buộc lòng phải đi vào cái pháp Thân Hành Niệm, để mà cái xả giác chi nó xuất hiện, thì nó quét ra hết coi như mình ly dục, ly ác pháp hoàn toàn thanh tịnh. Có đúng không? Có bị ức chế không? Không bị. Ức chế mà không ức chế. Nó đi từ cái thấp cho đến cái cao, cái lộ trình của nó như vậy, nó mới chứng quả A La Hán nổi, chứ đâu phải dễ.

(1:09:46) Thấy cái lộ trình mà chứng quả A La Hán kinh không? Cái phương pháp rõ ràng và cụ thể. Không Thầy giảng rồi, sau này, mấy con còn cái tuổi trẻ rồi mấy con mà cái duyên, mấy con sẽ kết hợp lại, mấy con sẽ lập thành cái giáo trình, thì không còn ai mà bắt bẻ mấy con nổi. Nghĩa là rất đúng, không còn sai cái chỗ nào được hết. Ai mà bắt bẻ con mà nói: “Ờ bây giờ cái này sai”, không có nữa.

Phước Nhẫn: Con cũng đang nghĩ, tại vì bây giờ thân thể nó khác bớt đi, sau này giáo trình để lại …​ (Không nghe rõ).

Trưởng lão: Cái giáo án là coi như là chỉ nó tổng quát, chứ nó chưa phải là cái giáo trình. Cái giáo trình nó tuần tự từ thấp đến cao, nó có lớp lang.

Phước Nhẫn: …​ (Không nghe rõ).

Trưởng lão: Nhưng mà Thầy nói mấy con mà có khả năng thì mấy con cũng có thể viết được, nhưng mà điều kiện chưa có kinh nghiệm, coi chừng cũng sai đó. nó hỏng đó. Hỏng bởi vì nhiều khi mình không có kinh nghiệm đó, là chưa có đi qua được đó, rồi mình chỉ nghe thôi. Rồi mình biết cái đó tưởng, mình tưởng đó, tập đúng cái tầm vóc của cái người tu tập ở đó, nhưng mà lại nó cao, nó cao hơn người ta tu không vô, đâu có dễ.

Còn Thầy bây giờ, Thầy giảng tới đâu là Thầy có cái kinh nghiệm tới đó hết, Thầy biết được cái thấp, cái cao, Thầy soạn Thầy sẽ đưa vào được. Còn nhưng mà điều kiện là Thầy nghĩ rằng, không phải riêng mình Thầy đâu, Thầy dành cho mấy con chứ không lẽ là làm hết mình Thầy. Nghĩa là mấy con phải tu rồi, mấy con sẽ rút tỉa kinh nghiệm của mình, rồi sẽ giảng cái giáo trình này chứ. Chứ không lẽ bây giờ mỗi cái cũng Thầy hết sao?

Phước Nhẫn: Cái con thắc mắc rằng về ức chế hổm rày mấy bữa rồi. Nói sao mà Thầy xét cao độ, mà xét cao độ làm sao xả tâm?

Trưởng lão: Ừ.

Phước Nhẫn: Nó vừa dính nó vừa ức chế nó mới xả tâm được.

Trưởng lão: Ừ. Cái chỗ đó là cái chỗ mà xả giác chi nó mới xuất hiện.

Phước Nhẫn: Cái đó đâu có ai ngờ tới đâu, ức chế rốt cuộc nó phải giống qua theo nghe ngoại đạo.

Trưởng lão: Ngoại đạo rồi.

Phước Nhẫn: Vậy làm sao mình xả được.

Trưởng lão: Mà đúng cái pháp Thân Hành Niệm là pháp ức chế cao độ lắm rồi con. Nhưng mà cái người mà ở cái mức độ nào, người ta mới dám đưa cái pháp này ra. Chứ còn lơ mơ, mà cái mức độ mà chưa có qua được Tứ Niệm Xứ, để khắc phục tham ưu của nó, mà nhào vô cái Thân Hành Niệm thì không có tu nổi.

(1:12:23) Phước Nhẫn: Bởi trong cái bài này giảng, thì có câu: “Hôm nay nhiệt tâm làm, đêm ngày không mệt mỏi”, cái đó hoàn toàn ức chế rồi còn gì nữa?

Trưởng lão: Ức chế đó.

Phước Nhẫn: Chứ nếu câu đó mình đọc không kỹ, thì làm sao mà mình đêm ngày không mệt mỏi là mình ức chế rõ ràng rồi, làm sao mà được vậy?

Đó thành ra con mới sau này, con chế ra cái câu là: “Bằng tất cả tấm lòng”, tức là hễ mình vô tu là nhớ câu đó, vô tu nhớ câu đó …​ (Không nghe rõ) mà phóng dật đó, con thử hỏi Thầy, cái giai đoạn nào …​ (Không nghe rõ) hay là hoàn toàn hết phóng dật, Tứ Niệm Xứ hay là mình chỉ còn phóng dật ít, …​ (Không nghe rõ).

(01:13:07) Trưởng lão: Coi như là hoàn toàn là khi nào mà cái tâm của mình tu ở trên Tứ Chánh Cần đó, ngăn ác, diệt ác mà thấy mỗi niệm nó xẹt vô, mình đều nhận ra được, không còn mê, nó có vọng, nhưng mà vọng đều thấy được liền, đừng có mê để cho nó lôi mình thì có thể mình đi vào Tứ Niệm Xứ tu được rồi.

Còn nếu mà còn mê thì thôi đừng có rớ tới Tứ Niệm Xứ. Không được đâu. Mà nếu mà khi mà Tứ Niệm Xứ, mà thấy còn niệm nhưng nhá, vừa nhá vô chưa thành hình của cái niệm, nó còn niệm khởi nhưng mà nhá vô. Thì lúc bấy giờ đó thì chúng ta tu Thân Hành Niệm được.

Còn nhá vô mà còn thấy hình của cái niệm, tức cái niệm nó còn hình, biết ờ nó là kiết sử hay hoặc là nó là cái niệm đó là dục lậu, hữu lậu hay vô minh lậu gì đó, mình còn thấy được cái niệm đó, mình thấy được cái tâm mình tham nè, thấy được cái tâm mình này kia rồi thì mình còn thấy được cái niệm như vậy đó, khi mà cái niệm nó khởi mình còn thấy được rõ cái này, thì mình khoan tu Thân Hành Niệm đã.

Nó phải từng cái cấp của nó, coi như là mình phải tốt nghiệp được cái lớp học này rồi thì mới vào cái lớp khác chứ còn mình chưa tốt nghiệp được, tức là cái trình độ mình còn kém, mình lên lớp cao thì mình chới với đó.

Phước Nhẫn: Nghĩa là mình là hoàn thành cái giai đoạn mà mình chưa khởi niệm…​

Trưởng lão: Ừ.

Phước Nhẫn: Mà mình biết.

Trưởng lão: Biết.

Phước Nhẫn: Tu vô Tức Niệm Xứ được.

Trưởng lão: Tứ Niệm Xứ được.

Phước Nhẫn: Mà nếu nó vừa nhá niệm, nó chưa thành hình.

Trưởng lão: Chưa thành hình.

Phước Nhẫn: Mà mình biết.

Trưởng lão: Mình biết.

Phước Nhẫn: Tu Thân Hành Niệm.

Trưởng lão: Thân Hành Niệm được. Tức là sức tỉnh thức của mình đủ rồi đó, để mình đi tới Thân Hành Niệm để mà tập định tĩnh, chứ nó không phải là tập tỉnh thức nữa mà định tĩnh rồi, đó là mới được.

(1:14:49) Còn bây giờ nó còn nhá, với vả lại mình thấy như thế này nữa. Cái tâm của mình khi mà mình thấy trên Tứ Niệm Xứ của mình đó, mình tu tập đó, mà mình thấy cái tâm mình còn phóng dật. Tức là nó thấy người đi ngang qua cái nó, lưu ý người ta, nó thấy. Đó hoặc là bây giờ nó ngồi trong thất nó tu, mà thấy cái thất đó nó không có bật đèn lên, mà giờ này giờ tu mà, mình biết nó phóng dật, nó nói: “Cái ông này bây chắc giờ ngủ”. Thì nó phóng dật như vậy là đừng có tu Thân Hành Niệm.

Tu Thân Hành Niệm không có kết quả gì đâu. Nó mất công lắm. Coi như mình ngồi, mà mình không có phóng dật, ai làm gì làm nó không lưu ý, thì mình có thể tu Thân Hành Niệm được. Mà nó còn lưu ý ra ngoài, nó còn phóng dật điều đó không được.

Rồi còn nó phóng tâm, thì cái niệm nó khởi ra, nó vừa nhá, nó chưa thành hình, thì mình biết cái tâm sẽ phóng dật nó sẽ không có phóng dật. Mà cái tâm nó thành hình được cái niệm nó rồi, thì cái tâm này con ngồi ở đây, chứ mà ai làm ngoài kia nó đều, thoáng qua thấy họ là nó đã lưu ý rồi. Tức là nó phóng dật ra, ra pháp rồi. Thì cái này là thôi tu Thân Hành Niệm không có được đâu. Đó cho nên vì vậy mà lưu ý những cái phần này, là biết cái trình độ của chúng ta, nó sẽ tu pháp nào.

Ở đây, Thầy nói rất rõ ràng, rất cụ thể chứ không phải là muốn tu pháp nào, tu đại đâu. Nhưng mà người ta ham, người ta muốn tu cho mau, chứ thiệt ra cũng tập cho biết vậy thôi, chứ còn cái kết quả nó chưa có. Như bây giờ con tập Thân Hành Niệm để mà tập cho biết thôi, để cho nó quen, coi như mình mới rắp thử cái xe này thôi, chứ chưa dám cho nó chạy chỗ nào đâu.

Còn cái phần của mình tu là như thế nào? Như bây giờ, tu Tứ Chánh Cần đó thì Định Niệm Hơi Thở là quan trọng nhất. Nó tỉnh thức đó, bởi vì nó…​ Theo Hòa thượng Minh Châu, thì ông ghi là 16 cái đề mục của nó. Tức là ông kết hợp lại đó, chứ nó trong cái bài mà: “Xuất tức, nhập tức”, cái về cái bài hơi thở đó thì nó tới hai mươi mấy cái đề mục, chứ không phải là 16 cái đề mục.

Nhưng Hòa thượng Minh Châu thì kết hợp nó 16 cái đề mục, gọi là 16 cái đề mục thiền của Phật đó, Nguyên Thủy đó, thì Hòa thượng Minh Châu kết nó là 16. Thầy thì kết nó là 18, 18 cái đề mục của tu Định Niệm Hơi Thở. Cho nên do vì vậy đó, thì bây giờ thì các con hoặc các con tu 16 hoặc các con tu 18, chứ còn hơn nữa thì nó thừa.

Phước Nhẫn: Ráng là nó thêm hai cái đề mục nào?

Trưởng Lão: Nó thêm hai đề mục nữa. Hai đề mục là: “Với tâm giải thoát đó”.

“Với tâm giải thoát, tôi biết tôi hít vô, với tâm giải thoát, tôi biết tôi thở ra”.

“Với tâm định tĩnh, tôi biết tôi hít vô, với tâm định tĩnh, tôi biết tôi thở ra”, đó.

Thì cái đề mục định tĩnh. Bởi vì trước khi định tĩnh đó, thì chúng ta hướng tâm để cho cái tâm mình nó định tĩnh ở trong cái hơi thở, nó định tĩnh. Để cho sau khi mà chúng ta bước qua một cái giai đoạn mà tu Thân Hành Niệm nó dễ dàng.

Nghĩa là khi mà con hít thở năm hơi thở là nó định tĩnh ngay liền đó, con dẫn nó, nhắc có một cái thì nó vô định tĩnh liền. Đó là cái về tu tập Định Niệm Hơi Thở mà nó trợ giúp cho chúng ta sau này, khi mà chúng ta tu Thân Hành Niệm nó cũng có cái lợi ích cho chúng ta tu rồi.

(1:17:36) Cho nên đức Phật nói tu Định Niệm Hơi Thở nó sẽ có lợi ích rất nhiều mà, nó có lợi ích rất lớn khi mà chúng ta tu Định Niệm Hơi Thở. Thì khi chúng ta tu pháp nào ở trên Định Niệm Hơi Thở nó cũng giúp chúng ta rất nhiều, chứ không phải không.

Bây giờ thí dụ như mình ngồi tu Tứ Niệm Xứ nè, mà cái thân mình không an nè, nó bị kiến, bị ngứa, bị này kia thì mình nhắc: “An tịnh thân hành, tôi biết tôi hít vô, An tịnh thân hành, tôi biết tôi thở ra”. Thì lúc bấy giờ con nhắc như vậy chừng một chút xíu, thì cái thân con nó an ổn trở lại liền. Nó không bị ngứa ngáy, nó không bị trạo cử ở trong này.

Còn cái tâm của con mà nó cứ phóng dật, ngồi mà tu Tứ Niệm Xứ mà nó cứ phóng dật, nó phóng niệm ra đó. Nó phóng niệm này, lát nó phóng niệm kia. Bởi vì tu Tứ Niệm Xứ nó không có pháp, chỉ quan sát Tứ Niệm Xứ thôi, cho nên nó đâu có pháp nào.

Nhưng mà khi mà, không có pháp thì cái tâm mình nó ở trên hơi thở, mà ở trên hơi thở rất tự nhiên, chứ không phải định trên hơi thở đâu. Nó rất tự nhiên ở trên hơi thở, do đó khi đó đó, mà cái tâm của mình nó cứ bị trạo cử hoặc là trạo hối cái điều gì mà nó không dừng được. Do đó chúng ta nói, nhắc nó: “An tịnh tâm hành, tôi biết tôi hít vô, an tịnh tâm hành tôi…​”. Nhắc một chút xíu cho nó, cái tâm nó hoàn toàn nó không có niệm, nó an ổn trở lại.

Bởi vì cái phương pháp đó, mình đã tu ở trong cái Định Niệm Hơi Thở, mình đã quen rồi, cho nên bây giờ mình thấy cái tâm mình nó…​ Bây giờ tu Tứ Niệm Xứ mà cái tâm nó bị vậy, cái nhắc nó lại liền. Dẫn nó vô liền, cái chỗ an tịnh của nó liền, thì cái tâm nó an tịnh liền tức khắc! Bởi vì phương pháp hay lắm.

Cho nên Thầy nói tu mà cái Định Niệm Hơi Thở, mà tu mà nó nhuần nhuyễn nó, kết quả nó rồi, sau khi tu các pháp khác là chúng ta dùng cái Định Niệm Hơi Thở rất nhiều trong phương pháp khác. Khi cái thân tâm chúng ta nó có bị cái gì, là chúng ta trở với cái Định Niệm Hơi Thở, mà chúng ta lôi nó ra, thì chúng ta sẽ đạt được kết quả. Đó là cái phương pháp tu mà.

Phước Nhẫn: Con kẹt ở cái chỗ mà trạo cử, phóng dật nhiều quá Thầy.

Trưởng lão: Thì đó, đó nó có hai phương pháp dẫn tâm đó, trạo cử với phóng dật. Thì đó là cái phương pháp “An tịnh tâm hành” đó, “An tịnh tâm hành, tôi biết tôi hít vô, an tịnh tâm hành…​”. Tập cái đó cho nó nhuần, để mình dẫn cho được cái tâm của mình nó giao cái trạng thái đó, thì lúc bấy giờ, nó bị trạo cử hay bị một cái điều kiện gì, thì mình cứ dẫn nó vậy, cái nó an ổn liền à.

Nó có hai cái đề mục đó để mà dẫn cho nó vào cái an ổn. Chứ mình bây giờ đâu có giác chi đâu, đâu có khinh an giác chi, hỷ giác chi đâu mà an ổn được. Chỉ có vấp cho nó được an ổn thôi, nhắc nó vậy chứ mà nó an ổn lắm. Cứ làm đi! Rồi tu tập đi!

Thầy nói tu tập cái bài Định Niệm Hơi Thở mà tu tập cho kỹ 18 cái đề mục này rồi, nó toàn bộ nó có lợi ích. Cho nên, khi mà Thầy rút tỉa kinh nghiệm của Thầy đó, Thầy mới kê ra 18 cái đề mục là nó đủ cho chúng ta tu. Gặp cái trường hợp nào là chúng ta dẫn cái tâm chúng ta vào đó liền.

(1:20:28) Phước Nhẫn: Bởi vì mình không có biết cái đề mục nào đó, áp dụng cho cái trường hợp nào. Ví dụ như cái tâm trạo cử, phóng dật đó thì áp dụng cái câu: “Với tâm định tĩnh, tôi biết tôi hít vô tôi biết tôi thở ra”. Đó mà hợp mình, cái mình chuyển cái ca khác, áp dụng cái đề mục nào cho phù hợp? Để mình …​ (Không nghe rõ).

Trưởng lão: Đề mục nữa, nó có những cái đề mục nó chứ sao.

Phước Nhẫn: Mà nên trong kinh mình không có nói cái vụ đó, mà chỉ nói tổng quát thôi.

Trưởng lão: Cái đó là cái kinh nghiệm của người tu rồi.

Phước Nhẫn: Dạ.

Trưởng lão: Cho nên mình biết khi mà tu tập nó nhuần nhã rồi, lúc bấy giờ nó bị cái gì đó, thì bắt đầu dẫn nó vô liền cái đó…​ Dùng cái pháp Định Niệm Hơi Thở là dẫn nó vô. Thì lúc bấy giờ chúng ta tu pháp gì, mà chúng ta dẫn nó vô, nó an ổn đúng rồi, cái bắt đầu chúng ta tu nó dễ. Chứ không nó bị trạo cử, trạo hối nó khó lắm. Nó làm cho chúng ta mất thì giờ vô ích.

Phước Nhẫn: Con nhớ Thầy viết cái bài mà 16 cái đề mục của nó …​ (Không nghe rõ) không biết sao mà thấy cái tâm…​

Trưởng lão: Không biết áp dụng.

Phước nhẫn: …​ (Không nghe rõ).

Trưởng lão: Thầy thì, Thầy nghĩ rồi mấy con, có bệnh gì thì Thầy chỉ cho phải dùng nó thôi. Cũng như bây giờ có bệnh rồi Thầy mới chỉ thuốc. Còn bây giờ mà Thầy viết sẵn cũng như là Thầy làm một cái cuốn, coi như là viết ra cái bộ sách thuốc để mà, toa này trị bệnh gì, bệnh gì mấy con coi, thì đúng rồi nếu mà có thì giờ thì cũng nên viết chứ không phải là không. Nhưng mà ngặt vì chưa có thì giờ, chứ phải có thì giờ Thầy đã viết rồi.

Phước Nhẫn: Trong kinh nói là tâm thụ động phải thời tu giác chi nào?

Trưởng lão: Ờ.

Phước Nhẫn: Mà tâm dao động thì phải thời tu giác chi nào?

Trưởng lão: Tu giác chi nào?

Phước Nhẫn: Con nói thẳng, thí dụ mình tụng cái ca đó, cái mình …​ (Không nghe rõ) ra đó, mình biết được.

Trưởng lão: Biết mà biết cái chỗ đó mình tu tập, thì cái giác chi nó sẽ xuất hiện thôi.

Phước Nhẫn: Dạ.

Trưởng lão: Ờ đúng vậy đó. Đúng là nếu mà một cái người mà như Thầy đó, mà bây giờ mà được cái thì giờ mà rảnh rang, mà không có bị tiếp khách, không bị này kia nọ đó, không bị mất phí như vậy đó. Thầy ngồi Thầy soạn thảo ra, sau này mấy con có cái tài liệu rất là quý. Bởi vì, Thầy biết áp dụng nó vô.

(01:22:12) Phước Nhẫn: Con thấy, thì con không biết thì Thầy nói sao, riêng con thấy vấn đề mà Thầy tiếp khách, Thầy ra Thầy tiếp mấy cái chuyện này đó, nó cũng quan trọng, nhưng mà nó không quan trọng bằng viết giáo trình tu tập.

Trưởng lão: Ừ đúng vậy.

Phước Nhẫn: Con thấy cái kia nó nặng hơn. Thầy hướng dẫn khách một thời gian đó, thà Thầy ghi …​ (Không nghe rõ) tốt hơn.

Trưởng lão: Ừ.

Phước Nhẫn: Còn cái phần mà cái tâm phóng dật đó, con nằm ưu tư cái đó hoài, cái đó mình quán đó, mà nó khởi tâm phóng dật. Đó, cái tâm phóng dật đó mình nhìn thì nó hết. Đó thì con thấy nó kiểu như là không có dục, thì qua kinh nghiệm …​ (Không nghe rõ) mà trạo cử hoặc phóng dật tùm lum, mà không biết.

Trưởng lão: Ừm.

Phước Nhẫn: Tưởng đâu có đâu. Cái đó nhiều người biết, cái nhìn nó hết, mà nhiều người biết nhìn nó không hết …​ (Không nghe rõ) cái tâm nó gần như chống lại.

Con thấy cái trường hợp cái phóng dật là cái quan trọng nhất, mà mình quán là nó không …​ (Không nghe rõ) không phân tích, không ưu tư thì nó có, mình làm vậy cái nó hết, cho đến giai đoạn …​ (Không nghe rõ) Như Lý Tác Ý rồi, mà kinh Phật có nói là thành ra tác ý nó hết, nó đúng, cái lực của mình tu tập cái đó mình đâu có đủ lực tu tập cái đó đâu.

Mình giờ mình nếu mình áp dụng cái phương pháp đó, để mình áp dụng vào …​ (Không nghe rõ) không có được. Ví dụ như mình đang phóng dật …​ (Không nghe rõ), Phật nói: “Ta thành Chánh Giác là nhờ không phóng dật”, mà nói cái gì nó hết thì nó hết, nó có hết đâu. Nó có mức độ nó nhẹ, thì nó hết. …​ (Không nghe rõ) hết đâu.

(01:23:44) Trưởng lão: Đúng vậy. Cái nghĩ con là cái nghĩ đúng đó. Nó không phải đơn giản đâu. Bởi vì cái tâm phóng dật, khi nào cái tâm định tĩnh được, nó mới không phóng dật. Tâm không định tĩnh thì không phóng dật. Bởi vậy nó định tĩnh, mà bây giờ nó làm sao cách nào mà định tĩnh được đây? Chỉ có phương pháp Thân Hành Niệm nó mới định tĩnh, chứ hoàn toàn các pháp kia không đủ sức nó định tĩnh.

Thầy nói từ Tứ Chánh Cần cũng không đủ sức để định tĩnh, nó không định tĩnh mà nó chỉ nó tỉnh thức thôi. Tỉnh thức trên từng niệm để mà xả nó, còn tỉnh thức Tứ Niệm Xứ là tỉnh thức ở trên Thân Hành Niệm của nó để đẩy lui chướng ngại pháp. Nó cũng tỉnh thức, chứ nó đâu có định tĩnh được.

Nhưng mà chính cái pháp Thân Hành Niệm nó mới định tĩnh. Mà định tĩnh mới không phóng dật. Bởi vì nó định, cho nên nó không có ai lôi nó ra được. Còn mình không định, mình tỉnh thức thì nó bị lôi à. Cái pháp ở ngoài nó đập vô thì mình phải phóng dật ra thôi, không có làm sao mà chạy khỏi nó nữa.

Cho nên nó định rồi thì không có ai kéo nó được hết, nó định mà. Cho nên định mà tỉnh, chứ không phải là định mà mê đâu, định tỉnh. Cho nên cái định tỉnh mới nhu nhuyến dễ sử dụng. Đức Phật đã ghép ba cái danh từ này liền nhau định tĩnh, nhu nhuyến, dễ sử dụng. Nhưng mà cái tâm định tĩnh phải cái phương pháp nào, chứ đâu phải muốn nói định tĩnh là định tĩnh đâu.

Còn nói tâm phóng dật, mình đừng có…​ Đâu trời, tâm phóng dật đâu phải dễ các pháp, bởi vì trên thân, trên pháp quán pháp, các pháp nó luôn, nó vây quanh mình. Mà nó vây quanh mình nó làm gì? Mục đích của nó là nó làm tạo cho tâm mình phóng dật chứ cái gì. Mà vì vậy, cho nên vì vậy mình không thành Chánh Giác được, là tại vì các pháp đang vây quanh mình, mà tâm mình luôn luôn bị phóng dật.

(1:25:14) Do đó, muốn không phóng dật, thì tâm phải định tĩnh. Mà cái phương pháp tu định tĩnh thì phải biết, mà không biết thì coi như là chúng ta chỉ nói: “Bây giờ không có lo nó” và chúng ta chỉ nhận nó thôi thì nó cũng hết. Sự thật bây giờ nhận ngàn lần cũng không hết đâu. Phải không nó…​

Phước Nhẫn: Họ quan niệm cái đó không quan trọng mà mình nói là: …​ (Không nghe rõ). Họ nói cứ tối ngày, cứ quán ba cái niệm này hoài là…​

Trưởng lão: Nó không định tĩnh.

Phước Nhẫn: Sao tùm lum. Đó …​ (Không nghe rõ) mới nói: “Định là gì? Định là chánh đạo, mà không định là tà đạo”. …​ (Không nghe rõ) mà hai, ba cái quan điểm, con không biết sao. Là hiểu có một phần ba là vậy …​ (Không nghe rõ) mà tâm phóng dật chắc cũng không có được. Ta nói: “Không có sao”, nói: “Không có được”, cái đó là quan trọng, chính cái đó nó lôi, nó làm mình đi xuống, mà làm sao nó không có sao.

Trưởng lão: Ừ, đúng rồi. Cái đó không phải đâu, phải có phương pháp.

Bây giờ, tâm mình phóng dật nè, tâm mình trạo cử nè, tâm mình trạo hối nè. Tất cả những cái tâm mà nó phóng như vậy đó, thì có cái phương pháp của Định Niệm Hơi Thở, mình dẫn dắt nó vô. Một lần mình dắt chưa được, hai lần dắt chưa được, ba lần dắt chưa được, bốn dắt chưa được, năm lần, mười lần sẽ được. Hễ mình tập dắt nó, dắt nó vô được. Bởi vì cái phương pháp đó là cái phương pháp, nó xoa dịu cái tâm của mình để dẫn nó vào cái mình muốn.

Thí dụ như: “An tịnh thân hành, tôi biết tôi hít vô, An tịnh thân hành, tôi biết tôi thở ra”. Bắt đầu bây giờ mình hít vô, thì trước khi mình nhận ra được cái cảm giác của mình chứ gì? Bởi vì: “Cảm giác toàn thân, tôi biết tôi hít vô, cảm giác toàn thân…​”, tức là cái đề mục đó mình phải, khi mình hít vô mình có cái cảm giác thì mới có an tịnh được. Chứ còn nếu mà chưa có cảm giác thì mình dẫn vô không được đâu. Phải không?

Đó cho nên bây giờ khi mình tu tập, mình cảm giác được rồi, thì bắt đầu đó mình mới: “An tịnh thân hành, tôi biết tôi hít vô”, khi mình hít vô, mình cảm giác, cảm giác cái gì? Cảm giác sự an ổn. Có đúng không? Thì cảm giác được, một chút xíu thì nó thực hiện ra cái cảm giác đó liền tức khắc. Cái cảm giác an tịnh đó là …​ (Không nghe rõ), cái tâm cũng vậy, cái thân cũng vậy.

Cho nên bây giờ cái tâm mình bị trạo cử, cho nên cái…​ Hầu hết là người ta cứ lo ức chế để mà cho nó đừng có niệm khởi thôi, chứ sự thật người ta không biết dắt nó. Còn cái phương pháp của Phật dạy chúng ta có cái phương pháp dắt nó.

(1:27:50) Cho nên nói mình thấy phóng dật không sợ, lẽ đương nhiên là chúng tôi không sợ rồi, nhưng mà chúng tôi phải đạt được kết quả chứ, chứ bây giờ cứ để tâm phóng dật vậy rồi tôi đi tới đâu? Ngồi đó suốt, bây giờ mười năm, hai chục năm mà tâm tôi còn phóng dật như vậy, thì làm sao tôi thành Chánh Giác được?

Cho nên, phải có cái phương pháp làm sao cho không phóng dật chứ. Như vậy là rõ ràng là muốn không phóng dật phải có phương pháp tu chứ. Chứ bây giờ mình cứ nói rằng: “Không sợ nó”. Không sợ nó mình cứ quán, chưa chắc đã là hết. Cứ quán là động, làm sao hết được.

Tất cả những cái phương pháp tu, thì chúng ta phải có từng cái kết quả của cái pháp đầu tiên, rồi kế cái pháp kế rồi kế cái pháp kế nữa, nó phải kết quả, từ kết quả này nó dẫn dắt chúng ta đi vào cái chỗ tu tập, chúng ta mới có kết quả giải thoát.

(00:00) Trưởng lão: Bởi vậy mới thấy được cái phương pháp của Phật nó từ cái thấp cho đến cái cao chứ, mới đầu thì nó tự kỷ ám thị hết, thật sự ra mình tác ý: “Cái tâm như cục đất ly tham, sân, si hết đi. Tham, sân, si là khổ, mai mốt không có giận nữa nha”, đó là mình ám thị cái tâm của mình, để khi nó có xảy ra cái chuyện gì đó, thì ngay đó nó tác ý ra nó làm cho tâm mình nó giảm đi cái phiền não, không còn đau khổ nữa, đó là cái ám thị nó có kết quả hẳn hòi.

Như cái thân mình đau này: “Cái thọ là vô thường này, cái tay đau phải đi đi không có được ở đây”. Thì mình tác ý như vậy thì nó vẫn đẩy lui được cái thọ đó, nó vẫn hết đó nhưng mà đó mới tự kỷ ám thị thôi. Nhưng mà Trạch Pháp Giác Chi nó xuất hiện rồi, cái thọ này nó vừa ra lệnh một cái là không thấy còn nhức, còn cái kia nó còn nhức, kéo dài một thời gian năm, mười phút rồi nó hết. Còn cái Trạch Pháp Giác Chi mà nó xuất hiện đó, tức là cái lệnh đó, lệnh bảo đứng, đi, ngồi nó làm đó, bảo hết là hết liền tức khắc.

(0:56) Cái thọ không có làm chủ được nó đâu nó làm chủ, nó hoàn toàn cái lệnh nó mạnh lắm, nó màu nhiệm đến cái sức màu nhiệm mình không ngờ được. Đó là cái chỗ mà tu cái Thân Hành Niệm mà bắt đầu vô mà ra lệnh từng ra lệnh của nó, đó là tập luyện Trạch Pháp Giác Chi chứ không phải là gì hết, để cho nó xuất hiện cái Trạch Pháp Giác Chi. Nếu mà không luyện cái này không Trạch Pháp Giác Chi, không vô. Mà nhờ cái này nó mới có cái sức định tĩnh, mà nhờ tác ý nó có sức định tĩnh, chứ nếu mà không tác ý không định tĩnh nổi.

Sư Phước Nhẫn: Như Lý Tác Ý giai đoạn đầu là ám thị?

Trưởng lão: Ám thị từng cái.

Sư Phước Nhẫn: Giai đoạn thứ nhì kêu bằng cái gì Thầy?

Trưởng lão: Giai đoạn thứ nhì nó mới là pháp Như Lý Tác Ý, mới Như Lý Tác Ý thật sự của Phật đó. Cho nên, đức Phật gọi là Như Lý Tác Ý là gọi chung thôi, chứ nó phân hai giai đoạn.

Sư Phước Nhẫn: Dục Như Ý Túc phải không Thầy?

Trưởng lão: Như Ý Túc đó.

Sư Phước Nhẫn: Thưa hỏi.

Trưởng lão: Nó Dục Như Ý Túc đó, đó là như ý túc rồi, nó thành ra Tứ Như Ý Túc đó, tức là cái giai đoạn hai nó là Tứ Như Ý Túc rồi. Tứ Như Ý Túc.

Sư Phước Nhẫn: Cái bài kinh này con thấy nó cũng như cái bài kinh hồi nãy, bài kinh Tương Ưng thấy bên này nói, thì bên này nói vậy hai cái nó đụng với nhau.

Trưởng lão: Bởi vậy cho nên nếu mà mình đọc mà mình không hiểu, nhiều khi cái người mà nó kết tập kinh sách đó, hầu như là cái người sau kết tập, người mà chưa chứng đó nên nó lộn xộn. Thay vì cái bài kinh này phải nói, nhắc cho người ta ở cái giai đoạn đầu. Còn cái này nó đưa vào chỗ này mình không biết cái bài kinh này nó nằm ở cái giai đoạn nào của trong ba giai đoạn tu cái Tứ Niệm Xứ này, thành ra mình lộn xộn, mình không biết, phải không?

Cho nên vì vậy mà cái thí dụ như cái bài kinh này, ở trong Tương Ưng nó nói cái bài kinh này, nếu một người có kinh nghiệm thì người ta biết, ờ cái bài kinh này đức Phật muốn nói là mình giai đoạn mình tu Tứ Chánh Cần. Còn cái bài kinh này đức Phật nói ở trong cái chỗ này đây là cái giai đoạn tu Tứ Niệm Xứ. Cái người có kinh nghiệm người ta biết, còn cái người không kinh nghiệm, dường như nó mâu thuẫn, dường như nó đối chọi nhau.

Sư Phước Nhẫn: Cảm thấy nó kỳ.

Trưởng lão: Nó kỳ. Chứ không ngờ là người ta ở trong cái giai đoạn nào, thì nó có những cái cách thức tu của nó như vậy, cho nên đức Phật mới nhắc nó chỗ đó.

Sư Phước Nhẫn: Trong một bài kinh mà đức Phật nói một niệm khởi lên thì mình Như Lý Tác Ý.

Trưởng lão: Ừ.

Sư Phước Nhẫn: Đó là cái pháp hành. Trong cái bài kinh ở Tương Ưng này thì nói, Như Lý Tác Ý là tập hợp các pháp.

Trưởng lão: Ừ. Thế hay…​

Sư Phước Nhẫn: Tập hợp các pháp, là pháp nó bao vây rồi mình sao tu?

Trưởng lão: Thì đó, thì bắt đầu bây giờ mình tác ý ra để nó tập hợp các pháp chứ gì? Nhưng mà trái lại mình tác ý ra, tức là nó…​ Tuy rằng nó không có vô được, nó không có xâm chiếm mình được, nó tập hợp lại các pháp nhưng mà nó xâm chiếm không được, mình tác ý là mình động rồi, cho nên nó tập hợp các pháp. Nhưng mà không tác ý thì coi như nó xâm chiếm, mà tác ý nó bao vây chứ nó không xâm chiếm mình được, nó ở ngoài.

Bởi vì mình tác ý là động rồi, còn nếu ngay đầu tiên đó mình không tác ý đó thì tức là mình tịnh đó, thì chúng nó sẽ đánh mình. Khi mà nó đánh mình thì mình không có chỗ đòn đỡ, nhờ cái pháp tác ý đó mà nó bao vây ở ngoài, chứ còn nó không có tác ý động được mình. Cho nên hai cái, cho nên mình nếu mà không hiểu đó, thì coi như là mình không biết cách thức nào mà tu tập được hết.

Sư Phước Nhẫn: Thưa hỏi.

Trưởng lão: Hết rồi chưa?

(04:02) Sư Phước Nhẫn: Còn. Cái này con hỏi lại Thầy, cái diễn tả trạng thái Sơ Thiền đó. Là thứ nhất là tâm định trên hơi thở, con thấy cái hơi thở nó tự động, trong lúc đó mình đang thở bình thường, tự nhiên lúc đó cái hơi thở nó tự nhiên nó tự động. Mình không có thở mà mình thấy nó sượt vô cái ra mình thấy tự động liền. Cái đó đúng không Thầy?

(04:21) Trưởng lão: Không. Bởi vì con dẫn tâm lên trên hơi thở. “Hít vô tôi biết tôi hít vô, thở ra tôi biết tôi thở ra”, mà bây giờ mình biết hít vô thở ra tự động, tự động rồi thì mình không tác ý, thì tức là mình cũng sai rồi đó. Bây giờ mình dẫn nó trong năm hơi thở hay là mười hơi thở, thí dụ năm hỏi thở thì mình dẫn nó, mình chỉ cần mà chú ý cái hơi thở, coi thử coi cái nó có biết hơi thở hay không thôi, hoàn toàn là không cần biết gì nữa hết. Còn nó mà nó thay đổi thì không được, mà khi mà nó thay đổi là tới cái đề mục thứ hai, thì mới được.

Sư Phước Nhẫn: Còn nếu cái thứ nhất là tâm định trên hơi thở là chỉ xả đó hả Thầy?

Trưởng lão: Tâm định trên hơi thở là khi mà tu Tứ Niệm Xứ mới thấy nó định trên hơi thở, chứ còn bây giờ thì không có…​

Sư Phước Nhẫn: Cái trạng thái đó là sao Thầy?

Trưởng lão: Cái trạng thái của nó là bao giờ nó cũng khinh an, nhẹ nhàng, nó an ổn hết thì nó mới là…​

Sư Phước Nhẫn: Cái trạng thái hơi thở nó sao Thầy?

Trưởng lão: Hơi thở thì nó thông suốt lắm, nó nhẹ nhàng, nó thông suốt lắm. Là khi đó đó, mình sẽ tu tới cái đề mục thứ hai của Định Niệm Hơi Thở mới thấy được cái hơi thở này.

Sư Phước Nhẫn: Bởi vì con thấy như thế này, con thấy nó nhẹ nhàng, nó thông suốt mình biết, mình biết thở đàng hoàng mà mình không có chú ý nó, mà mình thấy mình bị ghịch vô đó.

Trưởng lão: Nó bị ghịch vô đó là Tứ Niệm Xứ rồi, cái tâm nó định vô hơi thở.

Sư Phước Nhẫn: Mình bị ghịch vô đó (Không nghe rõ). Dạ. Con bị nghịch vô đó, thấy thở vô thở ra, thở vô thở ra mình hoàn toàn yên ổn lắm.

Trưởng lão: Ừ. Đó là nó định hơi thở. Nhưng mà trong cái giai đoạn này là giai đoạn Tứ Niệm Xứ, chứ còn Định Niệm Hơi Thở thì nó chỉ cái chỗ mình dẫn vô cái: “Hít vô dài tôi biết tôi hít vô dài” đó, tức là nó thông suốt mà hơi thở dài hoặc là nó thông suốt trong hơi thở ngắn. Thì nó thông suốt tức là tự động nó có ra vô rồi, thì tức là mình đã đề mục này, đã mình đạt được rồi.

Sư Phước Nhẫn: Chỉ mới cách đây ba năm con có ngồi trên cái băng đó, tự nhiên cái nó vô, tự nhiên nó ghịch, ghịch vô.

Trưởng lão: Ghịch vô, tức là nó định lên trên hơi thở.

Sư Phước Nhẫn: Dạ. Nó thở vô, thở ra, thở vô, thở ra mình biết nó thở vô, thở ra nhưng mà mình rất an ổn.

Trưởng lão: Ừ.

Sư Phước Nhẫn: Và nó kéo dài và lúc đó không có phóng tâm.

Trưởng lão: Ừ.

Sư Phước Nhẫn: Không có phóng niệm nữa.

Trưởng lão: Ừ.

Sư Phước Nhẫn: Lúc đó cũng không bị phóng dật nữa.

Trưởng lão: Nhưng mà nó lưu ý cái phần này nữa, Thầy nhắc phần này nữa, trong cái thời gian đó nó thông suốt như vậy đó, bắt đầu cái hơi thở nó nhỏ nhiệm lần, nếu mà kéo dài cái thời gian mà nó không niệm, không gì hết đó thì bắt đầu nó thay đổi hơi thở.

Sư Phước Nhẫn: Con thấy nó cứ y vậy.

(06:25) Trưởng lão: Nó thông suốt. Nếu nó y thì đúng, mà nó thay đổi thì là nó lọt vô thiền tưởng rồi, tưởng thức rồi, nó thay đổi, nó chậm nhẹ, chậm nhẹ, lần lần nó chậm nhẹ, chậm nhẹ. Và nó càng chậm nhẹ thì nó lại càng an ổn nhất, nó an ổn nhất tức là bị rơi vào xúc tưởng hỷ lạc.

Thay vì đầu tiên thì nó thông suốt và nó ra vô đều đều vậy đó là đúng, thì chúng ta bỏ nó đi chúng ta đi tới cái giai đoạn khác, chứ nếu mà chúng ta kéo dài cái trạng thái này ra thì chúng ta sẽ bị định tưởng. Cho nên, khi mà nó thông suốt rồi thì từng ba mươi phút thôi chứ trên ba mươi phút là không được, nghĩa là nó thông suốt đó mà kéo dài một tiếng đồng hồ là bị rơi rồi, trật rồi, đi trật đường rồi, không đúng rồi.

Cho nên, khi mà cái định niệm mà hơi thở đức Phật nói: “Hít vô dài tôi biết tôi hít vô dài, thở ra dài tôi biết tôi thở ra dài”, nó thông suốt rồi đó, là cái chỗ thông suốt của hơi thở rồi đó nhưng mà không được kéo dài đâu, thay đó, lúc bây giờ đó thì chúng ta mới: “Cảm giác toàn thân tôi biết tôi hít vô, cảm giác toàn thân…​”, tức là thay đổi liền chứ không có ở chỗ này để thông suốt đâu. Cho nên, khi mình hít vô cái hơi thở nó thông suốt đó thì mình có cái cảm giác toàn thân nó mới dễ, hiểu chưa? Còn nó chưa thông suốt đó mình cảm giác rất khó á.

Thầy nói từng cái kinh nghiệm này rồi tu tập, rồi tới thấy biết mà, nó hay lắm chứ không phải không. Bây giờ dẫn nó vô được cái hơi thở thôi chứ chưa, nó chưa có thông suốt cái hơi thở đâu. Sau khi cái đề mục thứ hai đó, mới là thông suốt hơi thở tức là tự động rồi đó hơi thở ra vô, nó dài là nó dài mà nó nghe nhẹ nhàng, nó an ổn lắm rồi thì bắt đầu xả liền, không được kéo dài thêm cái này nữa. Tức là, đạt được cái kết quả này rồi thì lấy kết quả của cái trạng thái thông suốt của hơi thở này thì tu tới cảm giác toàn thân. Dùng cái cảm giác với cái hơi thở đó, chứ không phải cảm giác cái hơi thở mới dẫn vô, đó phải hiểu. Mà khi có cảm giác rồi đó, có cảm giác rồi đó thì mới: “An tịnh thân hành tôi biết tôi hít vô”.

Con thấy cái đề mục tuần tự nó đi từng giai đoạn của nó để mà nó vô không? Có nhận thấy cái Định Niệm Hơi Thở mà từng cái đề mục của Phật dạy đó, nó đi vô, khi mà cái cảm giác được rồi thì cũng không ở trong cảm giác. Nếu mà cảm giác này mà nếu mà chúng ta ở chúng ta kéo dài thì nó sẽ sinh ra cảm giác của tưởng nữa, nó không có yên ở chỗ này đâu mà nó đưa ra những cái loại tưởng ra, nó không do mình dẫn mà nó hiện ra.

(08:33) Cho nên vì vậy mà khi mình nhận ra được cảm giác hít vô, mình cảm giác được từ dưới chân lên đỉnh đầu mình rồi, thở ra cũng vậy rồi thì bắt đầu thay đổi đề mục liền, tức mình đạt được kết quả đó rồi thì mình thay đổi. Thay đổi thì nó an tịnh, rồi cảm giác toàn tâm, rồi cảm…​ An tịnh tâm hành, lần lượt cho tất cả những cái này nó hoàn toàn mình đạt được kết quả rồi thì mới quán ly tham, quán ly sân.

Sư Phước Nhẫn: Còn cái lúc mà cái mình luyện hơi thở nó tự động, mà nó không thay đổi nó y như vầy, lúc đó cái trạng thái thân mình nó bừng sáng, nó nhẹ nhàng lắm, rất là bình thường không có gì khác hết trơn hết. Nó kéo dài thời gian cái …​ xả bỏ rồi cái trạng thái đó.

Trưởng lão: Mất.

Sư Phước Nhẫn: …​ cái máy tự động như vậy. Cái đó là trúng hay trật hả Thầy?

Trưởng lão: Trúng không trật, cái đó đúng nhưng mà điều kiện là phải tới đó thôi chứ đừng có dài nữa. Thì…​

Sư Phước Nhẫn: Con định ngồi suốt ngày nữa…​

Trưởng lão: Ôi! Trời! Trời! Không có được đâu. Đừng, cái đó là nó sẽ đi chết.

Sư Phước Nhẫn: Thưa hỏi.

Trưởng lão: Không có được. Mà ngồi suốt ngày là tiêu.

Sư Phước Nhẫn: Trạng thái như vậy là định sâu, là không phóng dật. Trong lúc mình không phóng dật là lúc đó định sâu hả Thầy?